Για τις δεύτερες ευκαιρίες που χρειάζονται οι επιχειρήσεις για να ανακάμψουν, παράλληλα με την επιστροφή της χώρας μας στην κανονικότητα με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, μιλάει η Ελένη Βρεττού, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Attica Bank, στο Business News Magazine. Η ίδια περιγράφει τη νέα εποχή της Attica Bank χωρίς τα βαρίδια του παρελθόντος, με σημαντική ρευστότητα και σχέδιο ανάπτυξης, ικανό να χρηματοδοτήσει τις επιχειρήσεις, και δη τις μικρομεσαίες, στηρίζοντας τη ραχοκοκαλιά του εγχώριου επιχειρείν.
Γράφει ο Δημήτρης Τσουκαλάς
Έχετε συμπληρώσει ένα χρόνο ως διευθύνουσα σύμβουλος της Attica Bank σε μια περίοδο με ιδιαίτερες και σύνθετες προκλήσεις για την τράπεζα. Ποιος θα λέγατε πως είναι ο μέχρι στιγμής απολογισμός; Τι έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα;
Χρειάστηκε να κάνουμε πολλά, παράλληλα και γρήγορα, και τις περισσότερες φορές υπό αντίξοες συνθήκες. Όμως, η Attica Bank έχει διανύσει πολύ δρόμο και κατάφερε, μέσα από συστηματική δουλειά και μεγάλο πείσμα ότι θα δούμε φως στην άκρη του τούνελ, να επουλώσει τις πληγές του παρελθόντος και να θέσει τις βάσεις για την επιστροφή στην κερδοφορία και την ανάπτυξη, με τα βλέμμα στραμμένο στο μέλλον μιας υγιούς τράπεζας.
Σίγουρα, η επιτυχία-ορόσημο ήταν η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 473 εκατ. ευρώ, που ενίσχυσε τόσο τα κεφάλαια όσο και τη ρευστότητα της τράπεζας, επιβεβαιώνοντας συγχρόνως την έμπρακτη εμπιστοσύνη των νέων μετόχων μας, Thrivest και Παγκρήτια, καθώς και τη σταθερή στήριξη του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Παράλληλα, προχωρούν το επιχειρηματικό μας πλάνο και ο μετασχηματισμός της τράπεζας, μέσα από βαθιές τομές σε οργανωτικές δομές, εσωτερικές λειτουργίες, στην εταιρική κουλτούρα και την ορθολογική διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού μας, καθώς και στη διεύρυνση των προϊόντων και τη βελτιστοποίηση των υπηρεσιών μας. Με τις κινήσεις αυτές ανακτούμε την εμπιστοσύνη των πελατών μας, ενώ παράλληλα διευρύνουμε και επεκτείνουμε καθημερινά το κοινό μας. Ο αντίκτυπος των προσπαθειών αυτών αντικατοπτρίστηκε στα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2023, με την επαναφορά της τράπεζας σε λειτουργική επαναλαμβανόμενη κερδοφορία, με δείκτες που συνεχώς βελτιώνονται, στη ρευστότητα, στη διαχείριση κόστους, στην αύξηση των εσόδων και με εγρήγορση, ώστε να γινόμαστε κάθε μέρα πιο αποδοτικοί.
Τι προβλέπει το πλάνο σας για τη συνέχεια; Ποιοι είναι οι στόχοι που έχουν τεθεί και πώς προχωράτε για να τους κατορθώσετε;
Έχουμε πλέον θέσει τα θεμέλια για να διεκδικήσουμε και να «υπερασπιστούμε» το ρόλο που μας αναλογεί ως μια ιστορική τράπεζα 100 ετών και σήμερα η μεγαλύτερη μη συστημική τράπεζα της χώρας. Ακολουθούμε πιστά τον προγραμματισμό μας, που βασίζεται σε ένα καλά μελετημένο τριετές επιχειρηματικό πλάνο, το οποίο είναι στοχευμένο αλλά και δυναμικό, προσαρμοζόμενο με ευελιξία στις συνθήκες της αγοράς.
Βασική προτεραιότητα αποτελεί η εκκαθάριση του ενεργητικού της τράπεζας από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ώστε πραγματικά να σφραγίσουμε την αλλαγή σελίδας για την Attica Bank. Ήδη ανακοινώσαμε την πώληση του χαρτοφυλακίου Astir 1 στην Carval, κάνοντας για πρώτη φορά στην ιστορία της τράπεζας μια συμφωνία που πραγματικά θα ελαφρύνει τα βιβλία της από κόκκινα δάνεια. Παράλληλα, αναμένουμε την τελική μορφή του «Ηρακλή ΙΙΙ», ώστε να δούμε πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε το πρόγραμμα κρατικών εγγυήσεων και θα διαμορφώσουμε ολιστικά τη στρατηγική μας, ώστε να προσδιορίσουμε σαφώς τις κεφαλαιακές ανάγκες οριστικής εξυγίανσης και το χρονοδιάγραμμα μέχρι το τέλος του έτους. Με τον «Ηρακλή ΙΙΙ» και τη στήριξη των βασικών μετόχων μας, προσδοκούμε ότι θα διαμορφώσουμε και εμείς μονοψήφιο ποσοστό NPEs, οδεύοντας παράλληλα προς το πλάνο της συγχώνευσής μας με την Παγκρήτια και τη δημιουργία ενός ισχυρού και πλήρως εξυγιασμένου νέου τραπεζικού πυλώνα, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα και των δύο τραπεζών.
Ανεξάρτητα όμως της πιθανής συγχώνευσης, δρομολογούμε την ανάπτυξη της Attica Bank αυτοτελώς, που θα οδηγήσει την τράπεζα σε κερδοφορία, αποδίδοντας για τους μετόχους, τους πελάτες, τους ανθρώπους της και την οικονομία. Ήδη φαίνεται ότι επιτυγχάνουμε λειτουργική επαναλαμβανόμενη κερδοφορία, ενώ οι νέες εκταμιεύσεις μας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 ξεπέρασαν τα 180 εκατ. ευρώ, δημιουργώντας πιστωτική επέκταση για την τράπεζα μετά από σειρά ετών. Διαθέτουμε, πλέον, τα κεφάλαια και τη ρευστότητα για να αυξήσουμε σημαντικά τη χρηματοδότηση προς τις ελληνικές επιχειρήσεις σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο για τη χώρα και δημιουργούμε ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο προϊόντων και υπηρεσιών που καλύπτει πλήρως τις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς. Η νέα Attica Bank που δημιουργούμε, αποτελεί την απάντηση στις ελλείψεις του «σήμερα», με το πλάνο στραμμένο στο «αύριο».
Πώς εξελίσσεται η διαδικασία συνένωσης με την Παγκρήτια Τράπεζα; Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί;
«Διαβάζοντας» την αγορά και τις συνθήκες που επικρατούν, όπου η ευελιξία και τα γρήγορα αντανακλαστικά συναντούν τη ρευστότητα, την τεχνογνωσία και το μέγεθος ως στοιχείο δύναμης και κεφαλαίων, είδαμε την ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου, διευρυμένου, υγιούς και κερδοφόρου τραπεζικού οργανισμού. Η συνένωση των τραπεζικών μας οργανισμών υποστηρίζεται πλήρως από τους βασικούς μας μετόχους, ενώ η τελική απόφαση αναμένεται να ληφθεί κατόπιν της ολοκλήρωσης των σχετικών διαδικασιών και του due diligence.
Στόχος μας είναι τα βήματα να έχουν ολοκληρωθεί το ταχύτερο δυνατόν, έχοντας καταλήξει στους χρηματοοικονομικούς, στρατηγικούς και νομικούς συμβούλους που θα υποστηρίξουν τη διαδικασία της συγχώνευσης. Το χρονοδιάγραμμά μας ορίζει πως μέχρι τα τέλη του έτους θα έχει προχωρήσει η κατάρτιση του business plan και θα έχει ολοκληρωθεί το due diligence, ώστε στο πρώτο εξάμηνο του 2024 να ληφθεί η οριστική απόφαση από τους μετόχους και να κατατεθεί προς έγκριση το σχέδιο συγχώνευσης. Μαζί με την Παγκρήτια σχεδιάζουμε από κοινού μια τράπεζα που θα αποτελεί μια ισχυρή και ανταγωνιστική εναλλακτική πρόταση στην αγορά, ικανή να καλύψει τις ανάγκες χρηματοδότησης και να πρωταγωνιστήσει στη στήριξη της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα με ευέλικτες, ταχείες,και παράλληλα αδιάβλητες διαδικασίες και διαφάνεια.
Tι πιστεύετε πως θα προσφέρει στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα και την οικονομία η δημιουργία του 5ου τραπεζικού πόλου που θα προκύψει με αυτήν τη συγχώνευση;
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως σήμερα υπάρχει ένα κενό στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, το οποίο δεν μπορεί να καλυφθεί μόνο από τις συστημικές τράπεζες. Υπάρχει επίσης ανάγκη για εντονότερο ανταγωνισμό, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες πιστωτικής επέκτασης, για διαφοροποίηση, για προϊόντα και υπηρεσίες που πραγματικά «κουμπώνουν» στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ανεξαρτήτου μεγέθους εφόσον είναι συνεπείς και διαφανείς. Αυτό το έλλειμμα φιλοδοξούμε να καλύψουμε με τη δημιουργία ενός ισχυρού πέμπτου τραπεζικού πόλου, ο οποίος θα διαθέτει την ευελιξία, την ταχύτητα, την προσωποποιημένη εξυπηρέτηση, τη σύγχρονη τραπεζική κουλτούρα, καθώς και το ανθρώπινο δυναμικό, για να μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτόν το ρόλο. Είναι ένα μεγάλο στοίχημα, όχι μόνο για την Παγκρήτια και εμάς, αλλά και για την ελληνική οικονομία στο σύνολό της, στην παρούσα φάση της επανεκκίνησης της οικονομίας.
Πώς σχεδιάζει η Attica Bank να κινηθεί όσον αφορά τη στήριξη του εγχώριου επιχειρείν και την κάλυψη των χρηματοδοτικών του αναγκών; Υπάρχουν συγκεκριμένοι τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας στους οποίους θα εστιάσετε;
Οι χρηματοδοτικές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια θα είναι ιδιαίτερα αυξημένες, ειδικότερα σε ό,τι αφορά στις επενδύσεις στους δυναμικούς τομείς της ενέργειας, των υποδομών και του τουρισμού. Η Attica Bank έχει ισχυρούς ιστορικούς δεσμούς με τον τεχνικό κόσμο της χώρας, και, συνεπώς, βρίσκεται σε προνομιακή θέση ως προς τη χρηματοδότηση αυτού του είδους των επενδύσεων, είναι τομείς που αποτελούν προτεραιότητα στο business plan της, ενώ ενισχύει την παρουσία της και στο project finance, μονάδα που δημιουργήθηκε μόλις πρόσφατα, αλλά ήδη έχει να δείξει ισχυρό αποτύπωμα συναλλαγών.
Υπάρχει, επίσης, ένα εμφανές κενό στη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής οικονομίας και είναι πελάτες πρώτης γραμμής. Για εμάς η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα είναι «η κεντρική σκηνή» και μπορούμε να ανταποκριθούμε στα αιτήματά της και κυριολεκτικά να φτιάξουμε προϊόντα όπως τα χρειάζονται οι εταιρείες και οι επαγγελματίες. Γνωρίζουμε τις ιδιαιτερότητες της αγοράς αυτής, γνωρίζουμε πολύ καλά τα προβλήματα που αντιμετώπισε στο παρελθόν, αλλά είμαστε σε θέση να διακρίνουμε τις επιχειρήσεις που είναι ή μπορούν να καταστούν βιώσιμες και έχουν σοβαρές αναπτυξιακές προοπτικές και να τις στηρίξουμε, δίνοντάς τους μια δεύτερη ευκαιρία, όπως την είχαμε κι εμείς.
Τις προσεγγίζουμε με ανοιχτό μυαλό, μέσα από στιβαρές εγκριτικές διαδικασίες, αλλά όχι με ρεβανσισμό ή τιμωρητικά. Θέλουμε οι ΜμΕ να αναπτυχθούν υγιώς, θέλουμε να γίνουν πιο εξωστρεφείς, θέλουμε να μεγαλώσουν, γιατί έτσι θα μεγαλώσει η χώρα. Αλλιώς είναι υποκριτικό να μιλάμε για χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας και η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας να αφορά πολύ λίγους. Αντίστοιχα, κινούμαστε και στη χρηματοδότηση ιδιωτών και ελεύθερων επαγγελματιών, με γρήγορες διαδικασίες στην έγκριση και εκταμίευση στεγαστικών δανείων, εμπλουτίζοντας το χαρτοφυλάκιο των προσφερόμενων προϊόντων και διατηρώντας εξαιρετικά ανταγωνιστικά επιτόκια σε καταθέσεις και χορηγήσεις.
Στόχος σας είναι η έξοδος από το καθεστώς αναβαλλόμενης φορολογίας. Τι θα σηματοδοτήσει αυτή η εξέλιξη για την πορεία της Attica Bank;
Το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της κεφαλαιακής βάσης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος αντιστοιχεί σε αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση (DTC), αποτελεί μια από τις παθογένειές του, που μας ακολουθεί από τα χρόνια της κρίσης και το PSI. Είναι ένα ζήτημα που οι συστημικές τράπεζες θα κληθούν να αντιμετωπίσουν, υποκαθιστώντας σταδιακά τον αναβαλλόμενο φόρο με πραγματικά καταβεβλημένα κεφάλαια, μέσα από την κερδοφορία τους, μέσω Αυξήσεων Μετοχικού Κεφαλαίου κτλ. Θα είναι ίσως το τελευταίο σημαντικό βήμα για την επιστροφή του συστήματος σε καταστάσεις πλήρως κανονικότητας, καθώς οι τράπεζες θα ανακτήσουν όχι μόνο τον βασικό χρηματοδοτικό τους ρόλο στην οικονομία αλλά και το ενδιαφέρον ποιοτικότερων επενδυτικών κεφαλαίων.
Η Attica Bank θα γίνει η πρώτη τράπεζα που θα βγει από το καθεστώς του αναβαλλόμενου φόρου μέχρι τέλος του έτους και η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με την πρόσφατη επιτυχή ΑΜΚ, θα ενισχύσει σημαντικά την ποιότητα των κεφαλαίων μας. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα στην πορεία εξυγίανσης της τράπεζας, ένα ακόμη σημείο καμπής, ώστε να αφήσουμε οριστικά πίσω μας το παρελθόν.
Τι πιστεύετε για την πορεία της ελληνικής οικονομίας; Ποιος είναι ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος, της Attica Bank συμπεριλαμβανομένης, στην -όποια- επόμενη ημέρα που ανοίγεται μπροστά μας;
Όλοι αναγνωρίζουν ότι η ελληνική οικονομία έχει γυρίσει σελίδα και έχει εισέλθει σε μια νέα φάση δυναμικής ανάκαμψης και μετασχηματισμού. Το επιβεβαιώνουν οι ρυθμοί ανάπτυξης, που ξεπερνούν αισθητά τις επιδόσεις των Ευρωπαίων ομολόγων μας, οι δημοσιονομικοί δείκτες, η μείωση της ανεργίας και, ιδίως, η ενίσχυση των επενδύσεων. Το επιβεβαιώνει επίσης η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, η οποία θα έχει πολλαπλά οφέλη για την οικονομία μας. Δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ακόμη προκλήσεις και μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν, αλλά προχωράμε με βήματα που αλλάζουν το συνολικό αφήγημα αισθητά.
Η μείωση του sovereign risk θα ενισχύσει σημαντικά την εμπιστοσύνη στη χώρα και θα αυξήσει τη δεξαμενή των επενδυτικών κεφαλαίων που κατευθύνονται στην Ελλάδα. Το κόστος δανεισμού για το δημόσιο, αλλά ακόμη περισσότερο για τον ιδιωτικό τομέα και τις τράπεζες, θα μειωθεί σημαντικά. Τα ελληνικά ομόλογα θα καταστούν και πάλι επιλέξιμα από την ΕΚΤ, και οι τράπεζες θα μπορούν να αντλήσουν σημαντικά ποσά με ευνοϊκότερους όρους και να βελτιώσουν περαιτέρω τη ρευστότητά τους, διοχετεύοντάς την στην αγορά. Η μείωση του κόστους δανεισμού για τις τράπεζες θα μετακυλιστεί στις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες, καθιστώντας πιο ευνοϊκή τη χρηματοδότησή τους.
Σε ένα περιβάλλον λοιπόν ευνοϊκό για τις τράπεζες και την οικονομία, η Attica Bank είναι έτοιμη να αξιοποιήσει τα οφέλη από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, τόσο μέσω της προσέλκυσης επενδυτών, όσο και ως προς τη δυνατότητά μας να προσφέρουμε ευνοϊκότερους όρους χρηματοδότησης στους πελάτες μας, χάρη στην αυξημένη ρευστότητά μας.