Συνέντευξη στον Δημήτρη Τσουκαλά
Πώς «έκλεισε» το 2020 για την JTI στην Ελλάδα; Πώς επηρεάστηκαν τα μεγέθη της εταιρείας από την κρίση της πανδημίας;
Όπως γνωρίζετε, η JTI έχει αδιάλειπτη παρουσία στην ελληνική αγορά εδώ και πάνω από 40 χρόνια και συνεχίζουμε την αναπτυξιακή πορεία της εταιρείας, με επενδυτικό πλάνο μακράς πνοής, θέτοντας τον καταναλωτή στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων μας. Το 2020, παρά την αρνητική συγκυρία της πανδημίας και τα δέκα συνεχόμενα χρόνια ύφεσης που πλήττουν την ελληνική οικονομία, η JTI αποτυπώνει θετικό πρόσημο στο ρυθμό ανάπτυξης των οικονομικών μεγεθών της στην ελληνική αγορά. Είναι ενδεικτικό ότι ο συνολικός κύκλος εργασιών για το 2020 με ΕΦΚ και ΦΠΑ ανήλθε σε 768,9 εκατ. ευρώ, ενώ τα κέρδη προ φόρων άγγιξαν τα 1,718 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, καθώς η ΣΕΚΑΠ συνεχίζει να βρίσκεται σε διαδικασία συνεχούς ανάπτυξης από το 2018 που έγινε η εξαγορά έως σήμερα, δεν είναι εμφανή ακόμη τα συνολικά θετικά αποτελέσματα της επένδυσης.
Ποιες είναι οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η JTI το 2021; Ποιες προτεραιότητες έχετε ορίσει και τι ακριβώς περιλαμβάνει το ανανεωμένο επενδυτικό και εξαγωγικό πλάνο δράσεων;
H JTI είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία προϊόντων καπνού στην Ελλάδα και η μοναδική διεθνής εταιρεία παραγωγής καιόμενων προϊόντων καπνού στη χώρα. Πρόθεσή μας είναι να είμαστε ένας σταθερός και συνεπής επενδυτής στην Ελλάδα, συμβάλλοντας στον κοινό στόχο της ελληνικής οικονομίας για αύξηση της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας και της βελτίωσης του δείκτη εξαγωγών. Οφείλω να επισημάνω εδώ ότι βασικό παράγοντα σε αυτή την προσπάθεια αποτελεί το σταθερό φορολογικό περιβάλλον το οποίο διαδραματίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην επενδυτική μας δράση.
Σήμερα, παρά τις δυσμενείς συνθήκες που επικρατούν στην αγορά, η JTI συνεχίζει να εφαρμόζει στο ακέραιο το επενδυτικό της σχέδιο, το οποίο μέχρι τα τέλη του 2020 ανήλθε σε 30,7 εκατ. δολάρια ΗΠΑ, με στόχο τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη της ΣΕΚΑΠ.
Πρόκειται για μια μακροπρόθεσμη επένδυση με σκοπό την αναμόρφωση του ιστορικού εργοστασίου της ΣΕΚΑΠ σε σύγχρονη ευρωπαϊκή μονάδα παραγωγής, και πρόθεσή μας είναι να συνεχίσει να εκτυλίσσεται και το 2021.
Είναι μια επένδυση που πραγματοποιείται στη Θράκη, μια από τις ασθενέστερες οικονομικά ζώνες της Ελλάδας και της Ε.Ε., και συνιστά μια από τις μεγαλύτερες ιδιωτικές βιομηχανικές επενδύσεις σήμερα στη Βόρεια Ελλάδα, προσφέροντας σημαντικά οφέλη στην οικονομία, την απασχόληση και την τοπική κοινωνία.
Πέραν του πλήρους μετασχηματισμού των εγκαταστάσεων, των νέων γραμμών παραγωγής, της διασφάλισης των θέσεων εργασίας και της ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού του, η επένδυση αυτή επικεντρώνεται και στην αύξηση της εξαγωγικής δράσης του εργοστασίου σε περισσότερες χώρες της Ε.Ε.
Αξίζει να αναφέρω ότι σήμερα στο εργοστάσιο παράγονται εμπορικά σήματα διεθνούς εμβέλειας της JTI: Το Winston, τη Νο.2 μάρκα τόσο της ελληνικής όσο και της παγκόσμιας αγοράς, με παραγωγή που τροφοδοτεί την εγχώρια αγορά και μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές καλύπτοντας μεγάλο μέρος των αναγκών τους, το Camel που προορίζεται για εξαγωγές στην Ε.Ε., καθώς και τα παραδοσιακά σήματα BF και GR της ΣΕΚΑΠ για την εγχώρια αγορά.
Ποια είναι τα δεδομένα στην αγορά καπνικών σήμερα στην Ελλάδα και διεθνώς; Ποιες είναι οι τάσεις που καθορίζουν τις εξελίξεις στο πεδίο;
Η αγορά των παραδοσιακών καιόμενων προϊόντων καπνού τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις. Στην Ελλάδα σημειώνει μια σταθερά μονοψήφια μείωση σε ετήσια βάση, αφενός λόγω του λαθρεμπορίου, ως συνέπεια τόσο της οικονομικής κρίσης αλλά και της υψηλής φορολογίας των προϊόντων αυτών και αφετέρου εξαιτίας της εξάπλωσης των προϊόντων δυνητικά μειωμένου κινδύνου. Για την Ελλάδα, μια παραδοσιακά καπνοπαραγωγική χώρα, ο καπνός συνεχίζει να συμβάλλει στα δημοσιονομικά έσοδα της χώρας συνεισφέροντας στο ισοζύγιο πληρωμών της οικονομίας ως ένα από τα κύρια εξαγώγιμα προϊόντα.
Ποια είναι η στάση που τηρεί η JTI απέναντι στα καπνικά προϊόντα νέας γενιάς; Τι θέση διατηρούν στο σχεδιασμό σας;
Λειτουργούμε πάντα με επίκεντρο τον καταναλωτή, και για το λόγο αυτό η εταιρεία μας δίνει προβάδισμα στην ανάπτυξη προϊόντων δυνητικά μειωμένου κινδύνου, διατηρώντας παράλληλα σταθερά την προσήλωση και τις επενδύσεις της και στα καιόμενα προϊόντα καπνού.
Το διεθνές Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης της JTI διενεργεί διεξοδικές μελέτες με στόχο τη συνεχή ανάπτυξη νέων προϊόντων με οδηγό την υψηλή ποιότητα και τις προτιμήσεις των καταναλωτών.
Στόχος μας παραμένει σε κάθε κατηγορία όπου δραστηριοποιούμαστε να παρέχουμε προϊόντα υψηλής ποιότητας, ανταποκρινόμενοι στις επιλογές και απαιτήσεις των ενήλικων καταναλωτών.
Η κρίση της πανδημίας αλλά και γενικότερα το συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον διαμορφώνουν νέες προκλήσεις για τις επιχειρήσεις. Ποιο πιστεύετε πως θα πρέπει να είναι το mindset της JTI σε αυτήν τη νέα κανονικότητα που ακόμη σχηματοποιείται;
Ο κλάδος του καπνού, όπως και άλλοι κλάδοι της αγοράς, βρίσκονται αντιμέτωποι με νέες τάσεις και προκλήσεις. Η οικονομική σταθερότητα και η βιωσιμότητα συνιστούν «ακρογωνιαίους λίθους» της επιτυχίας μας. Στόχος μας είναι να παρέχουμε προϊόντα υψηλής ποιότητας, από τη μια πλευρά ισορροπώντας τις ευθύνες μας απέναντι στους καταναλωτές, τους εργαζομένους και τους εταίρους μας και από την άλλη «επιστρέφοντας» στην κοινωνία με προγράμματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και συμβάλλοντας στην προσπάθεια καταπολέμησης του λαθρεμπορίου.
Πέρα από τα αναπτυξιακά και επιχειρηματικά πλάνα της εταιρείας, μια εξίσου σημαντική παράμετρος είναι η επένδυση στο μετασχηματισμό της ΣΕΚΑΠ σε μια από τις πλέον σύγχρονες και ταυτόχρονα φιλικές προς το περιβάλλον εργοστασιακές μονάδες, με βάση τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης.
Βρισκόμαστε παράλληλα και στην αφετηρία μιας νέας εποχής για το εργασιακό περιβάλλον, την ίδια την εργασία γενικότερα αλλά και το management. Πώς προσαρμόζεται η JTI, μια εταιρεία που διακρίνεται σταθερά για το εργασιακό της περιβάλλον σε αυτά τα νέα δεδομένα;
Να ξεκαθαρίσω ότι στον πυρήνα της επιχειρηματικής δράσης μας βρίσκονται οι άνθρωποί μας. Η JTI απασχολεί σήμερα στην Ελλάδα 300 άμεσα εργαζομένους, με τον καθένα να έχει έναν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει για την επιτυχία της εταιρείας. Κατά μία έννοια οι εργαζόμενοι είναι οι πιο πιστοί «επενδυτές» της JTI, που με τη σειρά της επανεπενδύει στην ανάπτυξη και την υποστήριξη των φιλοδοξιών τους, παρέχοντάς τους άριστες εργασιακές συνθήκες και ευκαιρίες επαγγελματικής κατάρτισης και εξέλιξης. Η αναγνώριση ήρθε με την κατάκτηση του τίτλου του Νο.1 «Κορυφαίου Εργοδότη» για το 2021 στην Ελλάδα, από τον διεθνούς κύρους οργανισμό Top Employers, ενώ μια ακόμη αναγνώριση συνιστά και η κατάκτηση της Πιστοποίησης του Great Place to Work.
Στο πλαίσιο της προσπάθειάς μας για διαρκή βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος, υλοποιούμε νέες πρωτοβουλίες όπως το Family leave. Πρόκειται για μια νέα πολιτική της εταιρείας, υπό το πρίσμα της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων και με σκοπό να παρέχουμε έως και 20 εβδομάδες πληρωμένης άδειας σε νέους γονείς, ανεξαρτήτως φύλου ή τρόπου απόκτησης παιδιού. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και το πρόγραμμα Mentoring, που έχει σκοπό την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη εργαζομένων από κάθε βαθμίδα, μέσω συμβουλευτικής καθοδήγησης από έμπειρα διευθυντικά στελέχη της εταιρείας.
Παράλληλα, στη ΣΕΚΑΠ το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης του εργοστασίου αναδεικνύει σε πρώτιστη προτεραιότητα την ανάπτυξη των ίδιων των εργαζομένων με την παράλληλη εφαρμογή πολιτικών σε θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας.
Η εταιρεία δραστηριοποιείται σημαντικά και στο χώρο της ΕΚΕ. Μπορείτε να μας περιγράψετε συνοπτικά τη στρατηγική και το πλάνο της JTI Hellas σε αυτό τον τομέα;
Τα προγράμματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της JTI στην Ελλάδα χαρακτηρίζονται από συνέπεια και διαχρονικότητα και υλοποιούνται μέσα από συνεργασίες με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Κινούνται γύρω από τους άξονες της συμβολής στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας και της στήριξης της τοπικής κοινωνίας και των συνανθρώπων που βρίσκονται σε ανάγκη.
Το καλοκαίρι του 2020, στο πλαίσιο πολιτιστικής χορηγίας, η JTI ανέλαβε το έργο της ανάπλασης και αναβάθμισης του εξωτερικού κήπου εκτάσεως 10.000 τ.μ. στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, δημιουργώντας ένα νέο «πράσινο τοπόσημο» στο κέντρο της Αθήνας. Η έμπνευση του κήπου προέρχεται από την ελληνική φύση αλλά και τους αρχαίους ελληνικούς κήπους, όπως αυτοί περιγράφονται στην αρχαία ελληνική γραμματεία και αναδεικνύει την πλούσια και μοναδική ελληνική χλωρίδα που παραμένει αναλλοίωτη στο χρόνο.
Παράλληλα, κάνοντας πράξη την πρόθεσή μας να συμμετέχουμε ως ενεργοί πολίτες στις τοπικές κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιούμαστε, ανταποκρινόμαστε σε ανάγκες που αφορούν διάφορους τομείς εστιάζοντας στην περιοχή της Ξάνθης και της ευρύτερης περιφέρειας της Α. Μακεδονίας και Θράκης. Πρόσφατο παράδειγμα, η εθελοντική δράση εργαζομένων της ΣΕΚΑΠ μαζί με εθελοντές του Γηροκομείου Ξάνθης για την περισυλλογή των ελιών από τα ελαιόδεντρα στον περιβάλλοντα χώρο του εργοστασίου και την προσφορά τους για τις ανάγκες των τροφίμων του γηροκομείου.
Προχωράστε και σε ενέργειες σχετικά με την πάταξη του λαθρεμπορίου. Ποια είναι η στρατηγική σας σε αυτό τον τομέα;
Με σκοπό να συμβάλλουμε στην προσπάθεια μείωσης του φαινομένου, στηρίζουμε το έργο των διωκτικών αρχών για την εφαρμογή του νόμου, με ανταλλαγή τεχνογνωσίας και ενημερωτικές ημερίδες για αξιωματούχους, σχετικά με τα παράνομα προϊόντα καπνού, τα χαρακτηριστικά τους και το νέο modus operandi των οργανωμένων εγκληματικών ομάδων.
Αξίζει να αναφέρω εδώ ότι πρόσφατα η JTI διεξήγαγε μια έρευνα σε παγκόσμιο επίπεδο με τίτλο “The Gathering Storm”, τα ευρήματα της οποίας επιβεβαίωσε και η ανεξάρτητη εταιρεία Intrinsic Insight Ltd, όπου διαπιστώνεται ότι η παγκόσμια υγειονομική κρίση, σε συνδυασμό με την αναπόφευκτη παγκόσμια ύφεση, δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για την επέλαση μιας «καταιγίδας» με περαιτέρω διόγκωση του παγκόσμιου λαθρεμπορίου καπνού που εκμεταλλεύεται την αρνητική συγκυρία της μειωμένης αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, κυρίως σε χώρες με υψηλή φορολογία στα προϊόντα καπνού, όπως είναι η Ελλάδα.
Ποια είναι η φιλοσοφία σας για το management; Έχετε, ίσως, κάποιο motto που την συνοψίζει;
Η οικονομική σταθερότητα και η βιωσιμότητα συνιστούν «ακρογωνιαίους λίθους» της επιτυχίας μας και σήμερα απαιτείται ευελιξία και προσαρμοστικότητα στις νέες συνθήκες και απαιτήσεις. Στην JTI κάθε εργαζόμενος αντιμετωπίζεται δίκαια και με σεβασμό και οι εργαζόμενοί μας ανταποκρίνονται σε αυτήν τη δέσμευση και την ανταποδίδουν με την αφοσίωσή τους. Το μότο μου για το management συμπίπτει με το μότο κάθε εργαζόμενου: στόχος μας είναι η επιτυχία, συνολική και προσωπική.
Ποιες θεωρείτε πως είναι οι ιδιότητες και δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας CEO; Υπάρχουν κάποιες που θα πρέπει να διατηρεί ένας CEO ειδικά στην Ελλάδα;
Ηγετικό πνεύμα, καλή συνεργασία με τα στελέχη και τους εργαζομένους, σφαιρική αντίληψη για το πώς λειτουργεί η τοπική αγορά και ο ανταγωνισμός, εμπειρία και ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με τη μητρική εταιρεία. Αυτά είναι τα υλικά της συνταγής της επιτυχίας, ενώ ειδικά για την Ελλάδα ο CEO θα πρέπει να έχει το πάθος και τη δύναμη να αναπτύξει και να εφαρμόσει στρατηγικές νέας γενιάς για μια αγορά και μια χώρα που της αξίζει αναπτυξιακή και επενδυτική ώθηση.
Ποιο είναι το προσωπικό σας όραμα για την JTI Hellas και πώς συνδέεται με τους προηγούμενους σταθμούς της επαγγελματικής σας πορείας; Τι θέλετε να κατορθώσετε στη θητεία σας;
Στόχος μου είναι να συνεχίσουμε τη δυναμική πορεία και ανάπτυξη της εταιρείας στην ελληνική αγορά και παράλληλα να αναδείξουμε τη ΣΕΚΑΠ σε ένα εργοστάσιο σύγχρονο και ανταγωνιστικό μέσα στον όμιλο της JTI, αναβαθμίζοντας την παραγωγική μονάδα και αυξάνοντας την εξαγωγική δραστηριότητα σε περισσότερες χώρες.
Κατά την προηγούμενη εμπειρία μου όπου είχα την ηγεσία της JTI στις Κανάριες Νήσους, η ανάληψη της παγκόσμιας παραγωγής των cigarillos για την εταιρεία ήταν ένα εγχείρημα που στέφθηκε με επιτυχία και μου δημιουργεί την ισχυρή πεποίθηση ότι και η ΣΕΚΑΠ έχει τα εχέγγυα να εξελιχθεί περαιτέρω ώστε να αναλάβει έναν σημαντικό περιφερειακό ρόλο.
Ζείτε στην Ελλάδα περίπου ενάμιση χρόνο τώρα. Πώς βλέπετε τη ζωή στη χώρα μας; Τι σας αρέσει ιδιαίτερα αλλά και τι δεν έχετε κατορθώσει να συνηθίσετε ακόμη;
Ως Ισπανός αισθάνομαι πολύ κοντά στους Έλληνες και τη μεσογειακή αυτή χώρα. Εκτιμώ ιδιαίτερα την ομορφιά και τον πολιτισμό του τόπου και έχω εντυπωσιαστεί από τη φιλοξενία.
Πιστεύω πως παρά τις δύσκολες συνθήκες που έχει δημιουργήσει η πανδημία, η Ελλάδα έχει σημαντικές προοπτικές για ένα εξαιρετικό μέλλον, ενώ προσφέρει ευκαιρίες για σημαντικές επενδύσεις από σοβαρούς επενδυτές. Διαθέτει σημαντικό γεωγραφικό πλεονέκτημα, υψηλής εκπαίδευσης και εμπειρίας εργατικό δυναμικό και έχει εισέλθει σε ένα κλίμα πολιτικής σταθερότητας. Εμπόδια όπως η υπερφορολόγηση, η γραφειοκρατία και η πολυνομία μπορούν να ξεπεραστούν, προκειμένου η χώρα να καταστεί ανταγωνιστική και να γίνει πόλος έλξης σοβαρών επενδυτών.
Who is who
Ο Victor Crespo, ισπανικής καταγωγής, εντάχθηκε στην οικογένεια της JTI το 2001, ξεκινώντας από τη θέση του διευθυντή Marketing στο Τμήμα Αφορολογήτων Ειδών της εταιρείας με βάση τη Μαδρίτη, ενώ στη συνέχεια ανέλαβε αυξημένες αρμοδιότητες στη Γενεύη και το Λονδίνο.
Το 2011 ορίστηκε γενικός διευθυντής της JTI Πορτογαλίας, ενώ τέσσερα χρόνια μετά (το 2015) και έως τα μέσα του 2019 κατείχε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας στις Κανάριες Νήσους.
Ο Victor Crespo είναι πτυχιούχος Οικονομικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Valladolid στην Ισπανία.