Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει αυτήν τη στιγμή η αγορά του λιανεμπορίου και των συνεργαζόμενων προμηθευτών στην Ελλάδα; Ποιοι είναι οι λόγοι της εμφάνισής τους;
H αγορά του λιανεμπορίου γνωρίζουμε ότι έχει αντιμετωπίσει απανωτές προκλήσεις τα τελευταία χρόνια. Μετά την οικονομική κρίση και την κρίση της πανδημίας, κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις μιας γεωπολιτικής κρίσης που προκάλεσε ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας και οδήγησε στην ενεργειακή και πληθωριστική κρίση. Σκεφτείτε τώρα ότι η πορεία του προϊόντος από τον παραγωγό ή τον κατασκευαστή μέχρι να φτάσει στο σούπερ μάρκετ, δέχεται αυξήσεις σε κάθε στάδιο -πρώτες ύλες, παραγωγή, μεταφορικά, καύσιμα, ενέργεια κ.ά.- και ότι όλες αυτές οι αυξήσεις, προσθετικά, καταλήγουν στην τελική τιμή που θα έχει στο κατάστημα. Αυτήν την τιμή βλέπει και κρίνει ο καταναλωτής, και η πρόκληση για εμάς είναι να μπορέσουμε να του δώσουμε να καταλάβει ότι δεν ορίζει το σούπερ μάρκετ καμία αύξηση, δεν είναι κάτι που συμβαίνει για να κερδίζουν τα σούπερ μάρκετ, αλλά είναι συνέπεια όλων αυτών των αναταραχών που έχουν δημιουργηθεί στην αγορά και δεν ελέγχονται από εμάς. Απέναντι στην πρόκληση των ανατιμήσεων και της ακρίβειας, εμείς ως επιχείρηση φροντίζουμε να έχουμε τις χαμηλότερες τιμές στο ράφι και συνεχίζουμε να κάνουμε στοχευμένες ενέργειες για αυτό.
Το ευχάριστο είναι ότι παρατηρείται πλέον υποχώρηση των τιμών στην ενέργεια και τα καύσιμα και ήπια αποκλιμάκωση των ανατιμήσεων, ενώ έχει ξεκινήσει σταδιακά μείωση κάποιων τιμών.
Πώς έχετε επηρεαστεί εσείς από τις πληθωριστικές πιέσεις; Πόσο αυξήθηκε το λειτουργικό κόστος σας και ποιες κινήσεις πραγματοποιήσατε για να αντιμετωπίσετε την κατάσταση;
Η ενεργειακή-πληθωριστική κρίση επηρέασε την εταιρεία μας όπως και όλη την αγορά του λιανεμπορίου. Αυτό που προσπαθήσαμε ήταν να διαχειριστούμε το σύνολο των αυξήσεων σε όλους τους τομείς για να εξασφαλίσουμε το προϊόν στο ράφι σε όσο το δυνατόν πιο χαμηλή τιμή. Και ένα άλλο στοίχημα που κερδίσαμε, ήταν να μπορέσουμε να συγκρατήσουμε τις αυξήσεις, ώστε να καθυστερήσουν να περάσουν στην τελική τιμή πώλησης.
Ταυτόχρονα, επιβαρυνθήκαμε με πολύ μεγάλες αυξήσεις στην ενέργεια, αφού στην επιχείρησή μας πρόκειται για κόστος ενέργειας 389 σημείων πώλησης, το καθένα με διαφορετικές απαιτήσεις, για τις κεντρικές εγκαταστάσεις και τις εγκαταστάσεις Logistics.
Ως εταιρεία επενδύουμε σε πράσινες πρακτικές, με στόχο την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη και είχαμε ήδη προγραμματίσει να υλοποιήσουμε ένα έργο για την εξοικονόμηση ενέργειας με την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στις οροφές των δύο πιο ενεργοβόρων σημείων της εταιρείας, κεντρικών εγκαταστάσεων διοίκησης και Logistics Center. Με αυτή την επένδυση εξασφαλίσαμε ενεργειακή αυτάρκεια των σημείων αυτών σε ποσοστό που πλησιάζει το 40%.
Σε τι ύψους ανατιμήσεις προχωρήσατε το 2022; Εκτιμάτε πως θα χρειαστούν και άλλες φέτος;
Πρέπει να γίνει σαφές ότι οι ανατιμήσεις δεν γίνονται από εμάς. Τα σούπερ μάρκετ δεν μπορούν να διαμορφώσουν το ποσοστό κέρδους, υπάρχει έλεγχος για το περιθώριο κέρδους και επιβολή ανώτατου ορίου. Οι ανατιμήσεις, όπως είπα και παραπάνω, είναι συνέπεια κάποιων αρνητικών παραγόντων και ξεκινούν από άλλους κλάδους, όπως παραγωγούς, βιομήχανους, εισαγωγείς, προμηθευτές κ.λπ. Θέλω να πιστεύω ότι η περίοδος των ανατιμήσεων πέρασε και ότι η υποχώρηση των τιμών στην ενέργεια και τα καύσιμα θα φέρει σταδιακά μείωση των τιμών των προϊόντων.
Ποιες επιδόσεις καταγράφει αυτήν τη στιγμή η γενική αγορά στην οποία δραστηριοποιείστε; Πού κινείστε εσείς;
Η πορεία του κλάδου είναι θετική αλλά μέσα σε ένα έντονα πληθωριστικό περιβάλλον. H ανάπτυξη, σύμφωνα και με τα τελευταία στοιχεία της NielsenIQ, εξακολουθεί να είναι πληθωριστική, με αύξηση τζίρου αλλά μείωση του όγκου των πωλήσεων. Εμείς κινούμαστε θετικά και πάνω από το ποσοστό ανάπτυξης που παρουσιάζει συνολικά ο κλάδος.
Οι προκλήσεις της περιόδου, αλλά και η πανδημική κρίση που προηγήθηκε, επηρέασαν τον προγραμματισμό σας όσον αφορά την επενδυτική δραστηριότητά σας; Προγραμματίζετε νέες επενδύσεις για τη συνέχεια;
Το επενδυτικό μας πλάνο σχεδιάστηκε για να υλοποιηθεί μακροπρόθεσμα και μπορώ να πω ότι δεν επηρεάστηκε από τις διάφορες προκλήσεις. Καταφέραμε μάλιστα να πραγματοποιήσουμε σημαντική ανάπτυξη και να αυξήσουμε την παρουσία μας στη νησιωτική Ελλάδα. Συνεχίζουμε τη δημιουργία νέων σημείων πώλησης και τις ανακαινίσεις καταστημάτων, ενώ αυτήν τη χρονιά μέχρι στιγμής έχουμε προσθέσει στο δίκτυο 17 νέα σημεία πώλησης. Μέχρι το τέλος του 2023 θα εγκαινιάσουμε, σύμφωνα με το μοντέλο μεγάλων καταστημάτων που έχουμε στην εταιρεία μας, το πρώτο Grand Μασούτης στην περιοχή της Αττικής και συγκεκριμένα στη Γλυφάδα.
Σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού ποιες θα λέγατε πως είναι οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει μια επιχείρηση του μεγέθους σας αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα;
Η εταιρεία μας σήμερα απασχολεί 10.000 εργαζομένους, οι οποίοι βρίσκονται μοιρασμένοι στα 389 καταστήματά μας σε πολλά μέρη της Ελλάδας, στα γραφεία Διοίκησης και στο Logistics Center. Διαρκής πρόκληση για εμάς είναι να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την κουλτούρα της εταιρείας και να εκπροσωπείται από κάθε εργαζόμενο, σε κάθε κατάστημα, από κάθε θέση εργασίας. Να νιώθουν όλοι οι εργαζόμενοι μέλη μιας μεγάλης οικογένειας, να τους ενώνουν οι αξίες της εταιρείας μας. Ενισχύουμε συνεχώς την εκπαίδευση των εργαζόμενων με βάση τα πρότυπά μας και δημιουργούμε σχέσεις εμπιστοσύνης και σεβασμού που αντέχουν στο χρόνο.
Ένα θέμα που απασχολεί τον κλάδο -και θα μας απασχολήσει πολύ περισσότερο στο μέλλον- είναι η έλλειψη προσωπικού, και θα πρέπει να βρούμε κοινούς τρόπους αντιμετώπισης.
Είστε αισιόδοξος για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και αγοράς καθώς και της επιχείρησής σας;
Είμαι αισιόδοξος για την ελληνική οικονομία, που έχει περάσει πλέον σε φάση ανάπτυξης και το επιχειρηματικό περιβάλλον έχει βελτιωθεί σημαντικά. Τα μηνύματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Σημαντικοί ποιοτικοί δείκτες όπως οι επενδύσεις και οι εξαγωγές βελτιώνονται, έχουν προχωρήσει αρκετές μεταρρυθμίσεις, παίρνουμε πολύ θετικά μηνύματα για τον τουρισμό.
Ωστόσο, οι πληθωριστικές πιέσεις επηρεάζουν το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και συνεπώς πλήττουν την κατανάλωση, άρα και επιχειρήσεις όπως η δική μας.
Τι θα προτείνατε για τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και τη στήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας; Υπάρχουν συγκεκριμένα ζητήματα και «κακώς κείμενα» στα οποία θα πρέπει να στρέψει την προσοχή της η ελληνική πολιτεία;
Ο κλάδος των επιχειρήσεων αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα, για τα οποία χρειαζόμαστε τη στήριξη της πολιτείας. Ένα από αυτά είναι η ανάγκη να προχωρήσει η ψηφιοποίηση υπηρεσιών και να επιλυθούν κάποια γραφειοκρατικά θέματα. Επίσης, υπάρχουν θέματα που έχουν να κάνουν με το ασφαλιστικό σύστημα, με τις εγχώριες επενδύσεις κ.ά.
Θέλουμε να εξεταστεί η ένταξή μας στον αναπτυξιακό νόμο, να υπάρξει ένα σταθερό νομοθετικό πλαίσιο χωρίς συνεχείς αλλαγές που δημιουργούν νέες ανάγκες προσαρμογής, καθώς και άρση των δεσμεύσεων περιθωρίου κέρδους.
Σχετικά με το ενεργειακό, αυτό που ζητάμε είναι μακροχρόνια συμβόλαια με σταθερή τιμή κιλοβατώρας, για να μπορεί ο επαγγελματίας να κάνει προϋπολογισμό λειτουργικών εξόδων.
Οι επιχειρήσεις μέσω των φορέων εκπροσώπησής τους λειτουργούν ως σύμβουλοι της πολιτείας και είδαμε ότι σε περιπτώσεις που η πολιτεία συνεργάστηκε άμεσα με τον επιχειρηματικό κόσμο ακούγοντας τα προβλήματα και τα αιτήματά του και τις λύσεις που πρότειναν, λειτούργησε πολύ πιο αποτελεσματικά η αγορά. Για παράδειγμα, κατά την περίοδο της πανδημίας, όπου αποτελέσαμε παράδειγμα προς μίμηση, ακόμα και για πιο προηγμένες οικονομίες.
Ποιο είναι το όραμά σας για την επόμενη ημέρα της επιχείρησής σας;
Την επόμενη μέρα της επιχείρησής μας θέλουμε να υπάρχει ακόμα πιο ενισχυμένη η βεβαιότητα των καταναλωτών ότι είμαστε τα σούπερ μάρκετ που βρίσκονται πιο κοντά στην ελληνική οικογένεια και προσφέρουμε πολύ καλές τιμές. Χαρίζουμε σε όλους μια ξεχωριστή εμπειρία αγορών, μέσα σε ένα φιλικό περιβάλλον και σε χώρους δημιουργημένους με φροντίδα προς τον καταναλωτή και τις ανάγκες του.
Συνεχίζουμε την υγιή πορεία ανάπτυξης και ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο και για την εταιρεία μας και τους εργαζομένους και συνολικά της ελληνικής οικονομίας και της χώρας.
*Πρώτη δημοσίευση στην ετήσια έκδοση Retail CEOs Insights