Η αβεβαιότητα των CEOs για τις εξελίξεις στην οικονομία μετά από την προκήρυξη των εκλογών και τη ρευστότητα στο πολιτικό σύστημα της χώρας, οδήγησαν σε νέα πτώση του γενικού δείκτη οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP-CEO General Index) το 4ο τρίμηνο του 2014, και διαμορφώθηκε στα ίδια επίπεδα με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013.
Όπως καταγράφεται στην 3μηνιαία έρευνα που διεξάγεται σε δείγμα 2.340 Διευθυνόντων Συμβούλων/Γενικών Διευθυντών των μεγαλυτέρων ελληνικών επιχειρήσεων από την Εταιρία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP Group, η ανησυχία των CEOs είναι ιδιαίτερα εμφανής στις προσδοκίες τους για το επόμενο έτος.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά τάξη μεγέθους δείχνει κάμψη του δείκτη σε όλα τα μεγέθη επιχειρήσεων. Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης (ΕΑΣΕ-CEO Current Status Index) διαμορφώθηκε στις 150 μονάδες έναντι 147 το προηγούμενο τρίμηνο σημειώνοντας μικρή άνοδο, ενώ ο δείκτης προσδοκιών σημείωσε αξιόλογη πτώση στις 137 μονάδες έναντι 163 μονάδων του προηγούμενου τριμήνου.
Αναλυτικά, οι επιμέρους δείκτες καταγράφουν τις παρακάτω εξελίξεις για το 4ο τρίμηνο του 2014:
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της χώρας σημείωσε πτώση και διαμορφώθηκε στις 222 μονάδες έναντι 231 το προηγούμενο τρίμηνο. Διαφοροποίηση ωστόσο καταγράφεται μεταξύ των κλάδων. Στο εμπόριο ο δείκτης παρουσίασε στασιμότητα, ενώ αντίθετα στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες σημείωσε πτώση. Στασιμότητα παρατηρήθηκε επίσης στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις έναντι μείωσης του δείκτη για τις μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις. Ο δείκτης οικονομικής κατάστασης της χώρας ένα έτος μετά σημείωσε κάθετη πτώση στις 154 μονάδες έναντι 207 του προηγούμενου τριμήνου. Το ποσοστό των CEOs που εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι καλύτερη στο επόμενο έτος συρρικνώθηκε σε 19% έναντι 47% το προηγούμενο τρίμηνο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 22% των CEOs εκφράζουν αβεβαιότητα για την πορεία της οικονομίας το επόμενο έτος, έναντι μόλις 8% το προηγούμενο τρίμηνο.
Ο δείκτης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις σημείωσε μικρή άνοδο στις 172 μονάδες έναντι 167 το προηγούμενο τρίμηνο. Η ανοδική πορεία του δείκτη οφείλεται στο εμπόριο, ενώ στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες καταγράφηκε στασιμότητα. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονομική κατάσταση του κλάδου δραστηριοποίησης μειώθηκε σημαντικά στις 147 μονάδες έναντι 183 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που θεωρούν ότι σε έναν χρόνο οι κλάδοι που δραστηριοποιούνται θα είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση σε σχέση με την τωρινή μειώθηκε δραματικά σε 21% έναντι 41% το προηγούμενο τρίμηνο. Παράλληλα αυξήθηκε σε 17% (έναντι 5% το προηγούμενο τρίμηνο) το μερίδιο των CEOs που λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει την πορεία του κλάδου για το επόμενο έτος.
Παρά την αβεβαιότητα εξακολουθεί να επικρατεί θετικό κλίμα μεταξύ των CEOs σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων που διοικούν. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση των εταιριών τους είναι καλύτερη σε σχέση με ένα έτος πριν αυξήθηκε σε 61% έναντι 55% το προηγούμενο τρίμηνο. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε μικρή αύξηση του δείκτη στις 134 μονάδες. Ο δείκτης προσδοκιών των CEOs για την οικονομική κατάσταση της εταιρίας τους το επόμενο έτος σημείωσε πτώση στις 134 μονάδες έναντι 152 το προηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο, η μείωση αυτή είναι κατά πολύ ηπιότερη της αντίστοιχης για το σύνολο της οικονομίας και για τον κλάδο δραστηριοποίησης. Παράλληλα όμως αυξήθηκε η αβεβαιότητα αφού το 14% των CEOs δεν είναι σε θέση να προβλέψουν τη μελλοντική πορεία των επιχειρήσεων που διοικούν.
Ο δείκτης τρεχουσών δαπανών για επενδύσεις παγίου κεφαλαίου παρουσίασε μικρή κάμψη στις 117 μονάδες έναντι 119 το προηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο αυξήθηκε σε 31% (έναντι 26% το προηγούμενο τρίμηνο) το ποσοστό των CEOs που δήλωσαν ότι η τρέχουσα επενδυτική δαπάνη των επιχειρήσεων που διοικούν είναι υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ο δείκτης επενδυτικών προσδοκιών σημείωσε πτώση και διαμορφώθηκε στις 123 μονάδες έναντι 139 το προηγούμενο τρίμηνο. Οι CEOs σε ποσοστό 25% (έναντι 34% το προηγούμενο τρίμηνο) δηλώνουν ότι η επενδυτική δαπάνη στις επιχειρήσεις που διοικούν θα είναι υψηλότερη κατά τον επόμενο χρόνο.
Ο δείκτης τρέχουσας απασχόλησης επανήλθε στην ανοδική τάση και διαμορφώθηκε στις 104 μονάδες έναντι 91 το προηγούμενο τρίμηνο. Αξιόλογη είναι η αύξηση σε 39% (έναντι 31% το προηγούμενο τρίμηνο) του ποσοστού των CEOs που δήλωσαν ότι είναι αυξημένος ο αριθμός των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διοικούν. Αντίθετα ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης συνέχισε την πτωτική πορεία και διαμορφώθηκε στις 126 μονάδες έναντι 134 το προηγούμενο τρίμηνο. Παρά την καθοδική τάση του δείκτη το 26% των CEOs δήλωσαν ότι το επόμενο έτος η απασχόληση στις εταιρίες που διοικούν θα είναι αυξημένη, ποσοστό που αυξάνεται σε 32% στους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Τι πιστεύουν για τη νέα κυβέρνηση
Εκτός των βασικών ερωτήσεων που υποβάλλονται κάθε τρίμηνο στους CEOs, ζητήθηκε επιπλέον η γνώμη τους για τις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης που θα προκύψει από τις Εθνικές Εκλογές. Το 69% των CEOs θεωρούν ότι η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να εξετάσει τη δυνατότητα ηπιότερης προσαρμογής μέσα στα πλαίσια της Ε.Ε. χωρίς ωστόσο να διαταράξει τις σχέσεις με τους Δανειστές. Το 23% των CEOs (ποσοστό που αυξάνεται στο 32% για τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις) πιστεύουν ότι πρέπει να τηρήσει το συμφωνηθέν με τους Δανειστές πρόγραμμα, ενώ το 8% δηλώνει ότι πρέπει να επαναδιαπραγματευθεί το μεγαλύτερο μέρος των όρων του προγράμματος.