Τους βασικούς άξονες της κυβερνητικής πρότασης για την επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας, στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. «Τώρα είναι η ώρα να αφοσιωθούμε και στις μεγάλες θεσμικές τομές και μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα. Για την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, την εμβάθυνση της δημοκρατίας, της αξιοκρατίας και της ισονομίας, τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης» τόνισε ο Πρωθυπουργός. Ο κ. Τσίπρας ανέφερε ότι πρόκειται για προσπάθεια που ξεκίνησε από τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης αυτής, παρά τις δημοσιονομικές αντιξοότητες.
Παράλληλα, ευχαρίστησε την Εθνική Επιτροπή, με ευθύνη της οποίας ολοκληρώθηκε ο διάλογος, ιδιαίτερα τον Μιχάλη Σπουρδαλάκη και όλα τα μέλη της Επιτροπής για την προσφορά τους και την κοπιαστική εργασία τους. Και από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι.Σήμερα, είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε τη θεσμική ευθύνη και να εκκινήσουμε την κορυφαία διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης», είπε ο Πρωθυπουργός.
Βασικός στόχος, υπογράμμισε, είναι να «απαντήσουμε στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η δημοκρατία και ο κοινοβουλευτισμός, αλλά και στις προκλήσεις και τους κινδύνους που επιφυλάσσει η ανεξέλεγκτη κυριαρχία των αγορών και του νεοφιλελευθερισμού για τις σύγχρονες κοινωνίες».
«Η σκληρή εμπειρία της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων, μας υποχρεώνει να αντλήσουμε διδάγματα», είπε ο κ. Τσίπρας. Όπως ανέφερε, από τη μία μεριά η οικονομική κρίση έφερε στο προσκήνιο τις χρόνιες παθογένειες του ελληνικού κράτους, από την άλλη η μνημονιακή συνθήκη έθεσε και νέα ερωτήματα. «Έφερε στο προσκήνιο με ένταση λαϊκά αιτήματα για την υπεράσπιση της δημοκρατίας» τόνισε ο κ. Τσίπρας και συμπλήρωσε: «Μας υπενθύμισε πόσο απροστάτευτη μπορεί να είναι η πολιτεία και ο κοινοβουλευτισμός από την ενίσχυση υπερεθνικών, κρατικών και ιδιωτικών μηχανισμών που κινούνται έξω από το πλαίσιο του λαϊκού ελέγχου».
Το πακέτο της κυβερνητικής πρότασης για την αναθεώρηση του Συντάγματος προβλέπει, μεταξύ άλλων, την καθιέρωση της απλής αναλογικής και την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό, εάν αποτύχουν οι δύο πρώτες ψηφοφορίες στην Βουλή.
«Προτείνουμε την καθιέρωση, παγίως, αναλογικού εκλογικού συστήματος, καθιέρωση που θα προβλέπεται στο Σύνταγμα, αλλά και την ταυτόχρονη καθιέρωση της εποικοδομητικής ψήφου δυσπιστίας», είπε ο κ. Τσίπρας και εξήγησε: «Η εποικοδομητική ψήφος δυσπιστίας αποτελεί το θεσμό, σύμφωνα με τον οποίο πρόταση δυσπιστίας δεν μπορεί να γίνει δεκτή από το Κοινοβούλιο, παρά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι υπερψηφίζεται ταυτόχρονα και άλλος πρωθυπουργός»
«Και τούτο, φυσικά, δεν δημιουργεί μόνο συνθήκες πολιτικής σταθερότητας, καθώς δυσκολεύει την πρόωρη λήξη της κοινοβουλευτικής περιόδου. Ταυτόχρονα δημιουργεί τους όρους για τετραετείς πολιτικούς κύκλους πέρα και έξω από τακτικισμούς και σχεδιασμούς εξωθεσμικών πολιτικών κέντρων», σημείωσε.
Ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι αυτό το μέτρο ισχυροποιεί την εκάστοτε κυβέρνηση και πρόσθεσε πως είναι γι' αυτόν τον λόγο δεν μπορεί να νοηθεί και να λειτουργήσει παρά μόνο σε συνδυασμό με την υποχρέωση για εφαρμογή ενός αναλογικού εκλογικού συστήματος, ενός εσωτερικού, δηλαδή, στον κοινοβουλευτισμό εξισορροπητικού μηχανισμού.
«Στο ίδιο πλαίσιο της ανάγκης για σταθερότητα της κυβέρνησης αλλά και σεβασμού της λαϊκής βούλησης σε συνθήκες διάχυσης των πολιτικών εξουσιών, εντάσσεται και η πρόταση που αποτρέπει τη διάλυση του Κοινοβουλίου με αφορμή την αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας με αυξημένη πλειοψηφία από το Κοινοβούλιο», ανέφερε ο Πρωθυπουργός.
Ο κ. Τσίπρας επισήμανε ότι εδώ έχουν κατατεθεί προβληματισμοί για τον τρόπο εκλογής του Προέδρου του Δημοκρατίας εφόσον δεν επιτευχθούν οι αυξημένες πλειοψηφίες των 200 και των 180 βουλευτών. Σχολίασε ότι μία λύση είναι η διενέργεια μίας τελευταίας ψηφοφορίας που θα απαιτεί απλώς 151 βουλευτές, ενώ μία άλλη η απευθείας εκλογή από τον λαό με αναμέτρηση μεταξύ των δύο πρώτων υποψηφίων στην τελευταία άγονη ψηφοφορία της Βουλής. Όπως είπε, υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα και για τις δύο προτάσεις και «σήμερα, μετά από διάλογο, η Κοινοβουλευτική Ομάδα μας θα πρέπει να καταλήξει στην τελική μας απόφαση».
«Εντός της λογικής που έχω ήδη περιγράψει εντάσσεται και η πρόταση για την υποχρέωση ο πρωθυπουργός να είναι απαραιτήτως αιρετός από τον ελληνικό λαό, δηλαδή βουλευτής», ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στη συνεδρίαση της ΚΟ του κόμματος.
Όπως σημείωσε, αυτή είναι μία πρόταση που λαμβάνει υπόψη της την πολιτική εμπειρία που αντλήσαμε από την κρίση, ώστε να μην επαναληφθούν έκτακτες πολιτικές καταστάσεις με διορισμούς πρωθυπουργών που δεν έχουν περάσει από τη βάσανο της λαϊκής ψήφου. «Οι πρωθυπουργοί πρέπει να εκλέγονται από τον λαό και να λογοδοτούν στον λαό και μόνον σε αυτόν», τόνισε.
Άλλο ένα μέτρο που αφορά την αρχιτεκτονική των θεσμών, συνέχισε, είναι όμως και η υποχρέωση νέες ανεξάρτητες Αρχές να ιδρύονται μόνο με αυξημένη πλειοψηφία των 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών. «Διότι ο αστόχαστος πολλαπλασιασμός τους έχει οδηγήσει σήμερα σε θεσμικούς λαβυρίνθους» επισήμανε ο κ. Τσίπρας.
«Εντός της λογικής που έχω ήδη περιγράψει εντάσσεται και η πρόταση για την υποχρέωση ο πρωθυπουργός να είναι απαραιτήτως αιρετός από τον ελληνικό λαό, δηλαδή βουλευτής», ανέφερε ο Πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως σημείωσε, αυτή είναι μία πρόταση που λαμβάνει υπόψη της την πολιτική εμπειρία που αντλήσαμε από την κρίση, ώστε να μην επαναληφθούν έκτακτες πολιτικές καταστάσεις με διορισμούς πρωθυπουργών που δεν έχουν περάσει από τη βάσανο της λαϊκής ψήφου. «Οι πρωθυπουργοί πρέπει να εκλέγονται από τον λαό και να λογοδοτούν στον λαό και μόνον σε αυτόν», τόνισε.
Άλλο ένα μέτρο που αφορά στην αρχιτεκτονική των θεσμών, συνέχισε ο κ. Τσίπρας, είναι όμως και η υποχρέωση νέες ανεξάρτητες Αρχές να ιδρύονται μόνο με αυξημένη πλειοψηφία των 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών. «Διότι ο αστόχαστος πολλαπλασιασμός τους έχει οδηγήσει σήμερα σε θεσμικούς λαβυρίνθους» επισήμανε ο Πρωθυπουργός.
«Επιμένουμε στην κατοχύρωση του δικαιώματος για διενέργεια δημοψηφίσματος με λαϊκή πρωτοβουλία, είτε για κρίσιμο εθνικό θέμα είτε για ψηφισμένο νομοσχέδιο», ανέφερε ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στη συνεδρίαση της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ. «Για αυτό θεσμοθετούμε, για πρώτη φορά, τη λεγόμενη λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία» πρόσθεσε. Μέτρα, δηλαδή, που φέρνουν τον λαό αλλά και την πολιτική, τον διάλογο, τη διαφωνία, την αντιπαράθεση πολιτικών σχεδίων στο προσκήνιο. «Διότι έτσι συγκροτούνται οι ισχυρές δημοκρατίες. Όταν εμπιστεύονται και όχι όταν φοβούνται τη λαϊκή κρίση» σημείωσε.
«Ο λαός αποτελεί για μας το κύριο, το βασικό, το ισχυρότερο θεσμικό αντίβαρο», τόνισε ο κ. Τσίπρας, για να συμπληρώσει: «Και σε αυτό βρισκόμαστε απέναντι σε όσους κάνουν λόγο για την αδαή πλειοψηφία που μετατρέπεται, βέβαια, σε σοφή πλειοψηφία υπό μια και μόνη προϋπόθεση: Να ψηφίζει τους νόμιμους και αιώνιους ιδιοκτήτες της χώρας κάθε τέσσερα χρόνια».
«Όταν το κάνει αυτό είναι σοφός, όταν δε το κάνει είναι αδαής», παρατήρησε. Σχολίασε όσους επικαλούμενοι αποφάσεις δημοψηφισμάτων που έχουν επιφέρει συνέπειες, όπως για παράδειγμα το βρετανικό δημοψήφισμα, λένε ότι τα δημοψηφίσματα είναι λάθος γιατί ο λαός παρασύρεται εύκολα και δεν ξέρει και θεωρούν ότι μόνο αυτοί ξέρουν.
«Ακόμη και αν υποθέταμε ότι έχουν δίκιο, θα έπρεπε εντούτοις να τους ζητήσουμε να τολμήσουν να πουν τα πράγματα με το όνομά τους σε σχέση με το πολίτευμα που υπερασπίζονται: Διότι αυτό δεν είναι η δημοκρατία αλλά η αριστοκρατία» επισήμανε. «Επειδή, όμως, εμείς είμαστε με τη δημοκρατία και όχι με την αριστοκρατία, θα επιμένουμε να την υπερασπιζόμαστε ακόμη και όταν θεωρούμε ότι η πλειοψηφία δεν παίρνει τις αποφάσεις που εμείς επιθυμούμε» υπογράμμισε ο κ.Τσίπρας.
«Πολιτεία και Εκκλησία έχουν την ωριμότητα, την σωφροσύνη κι ευαισθησία να αποδεχτούν τον εξορθολογισμό των σχέσεων τους. Έχει έρθει ο καιρός να κατοχυρωθεί ρητά στο Σύνταγμα η θρησκευτική ουδετερότητα του ελληνικού κράτους με ότι αυτό συνεπάγεται κανονιστικά και πρακτικά» συνέχισε ο κ. Τσίπρας.
«Ο τελευταίος άξονας των προτάσεων μας αφορά την ενίσχυση της προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων. Έχουμε διακηρύξει την βούληση μας να προστατεύσουμε το νερό και την ηλεκτρική ενέργεια από την επέλαση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, να κατοχυρώσουμε την προστασία της εργασίας. Βούληση μας είναι ακόμη να αναγνωρίσουμε την αποκλειστική αρμοδιότητα των κοινωνικών εταίρων να ορίζουν τον κατώτατο μισθό, να ενισχύσουμε τις κρατικές εγγυήσεις για παροχή υπηρεσιών υγείας σε όλους. Επιμένουμε ιδεολογικά, πολιτικά και με μέγιστη μέριμνα για την κοινωνική πλειοψηφία» πρόσθεσε ο Πρωθυπουργός.
«Φυσικά και οφείλουμε να λάβουμε υπόψη μας την ανάγκη προστασίας των αντιπροσώπων του λαού κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, δεν μπορούμε όμως να ανεχτούμε και να αποδεχτούμε την θεσμική κατοχύρωση της ασυδοσίας και της ατιμωρησίας», ανέφερε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στη συνεδρίαση της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ.
Όπως σημείωσε, «ο περιβόητος νόμος για την ευθύνη των υπουργών και το άρθρο 86 αποτελεί τη θεσμική κατοχύρωση της ασυδοσίας και της ατιμωρησίας». «Έφτασε, λοιπόν, η ώρα -και ας αναλάβουν σε αυτό την ευθύνη τους όλα τα κόμματα- για την τροποποίηση των διατάξεων περί ευθύνης των υπουργών, ώστε να καταργηθεί η σύντομη παραγραφή για τα αδικήματα που τελούνται κατά την άσκηση των καθηκόντων των υπουργών» τόνισε. Και να προσδιοριστεί, ταυτόχρονα, πρόσθεσε, «ότι η ειδική δικονομική διαδικασία που προβλέπει αρμοδιότητα της Βουλής δεν αφορά τα αδικήματα που τελούνται απλώς επ' ευκαιρία αυτών των καθηκόντων. Και με τον τρόπο αυτό να εξισωθεί, επιτέλους, η ποινική μεταχείριση στο μέτρο που πρέπει, με την ποινική μεταχείριση όλων των πολιτών».
Επίσης, ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι «είναι ώρα για την τροποποίηση των διατάξεων για τη βουλευτική ασυλία, ώστε αυτή να καλύπτει επίσης αποκλειστικά τα αδικήματα που τελούνται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους». «Και άρα», συμπλήρωσε, «να ζητείται από τη Βουλή να κρίνει αν χρειάζεται να δοθεί προστασία και όχι να κρίνει αν χρειάζεται να αρθεί η δεδομένη και πάσης φύσεως προστασία».
Ακόμη, πρότεινε «να αναμετρηθούμε με τη διαδεδομένη αντίληψη των πολιτών ότι η πολιτική είναι επάγγελμα και μάλιστα για ορισμένους επικερδές και όχι προσφορά». «Προτείνουμε να προβλεφθεί, λοιπόν, όριο θητειών για τους βουλευτές, ώστε να μη δημιουργούνται όροι συναλλαγής με το εκλογικό Σώμα» υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας.