Αυτές είναι οι προτάσεις και το πλαίσιο που έχει θέσει η κυβέρνηση στους ειδικούς επιστήμονες της Επιτροπής και η απόφαση είναι δική τους.
Οπως εξηγεί ο Γιώργος Γεραπετρίτης στο thetoc.gr, η αλλαγή στρατηγικής δεν οφείλεται μόνο στο γεγονος της κόπωσης του πληθυσμού, που δεν επιτρέπει πλέον την τήρηση των μέτρων. Οφείλεται και στην ανάγκη να σχεδιαστεί μια άλλου είδους προσέγγιση, πιο ρεαλιστική, που θα επιτρέπει με τη βοήθεια και του καλού καιρού, να ξεκινήσουν δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους, που θα αποτρέπουν και τους μεγάλους συγχρωτισμούς και την κατ οίκον μετάδοση του ιού.
Το νέο σχέδιο μπορεί τώρα να υλοποιηθεί αφού και ο εμβολιασμός προχωράει ικανοποιητικά και τα self test θα είναι σύντομα διαθέσιμα στα φαρμακεία και η ελπίδα του Γιώργου Γεραπετρίτη είναι ότι από τον Μάιο η ζωή μας θα είναι τελείως διαφορετική. Εκτίμηση για το Πάσχα δεν μπορει να κάνει, αλλά σίγουρα το καλοκαίρι θα είναι τελείως διαφορετικό.
Ο υπουργός Επικρατείας δεν κρύβει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι τα μέτρα για την πανδημία προκάλεσαν πολιτική αντιπαράθεση, που υπονόμευσαν την εμπιστοσύνη του κόσμου στην πολιτική αντιμετώπισης της πανδημίας, επισημαίνοντας το πρόβλημα που δημιούργησαν οι διαδηλώσεις και οι συγκεντρώσεις, ενώ δεν κρύβει και τον προβληματισμό του για την φλυαρία και τις διαφωνίες των ειδικών. Σε κάθε περίπτωση σημειώνει, η δουλεια που έκανε η επιτροπή ήταν πολύ σημαντική και μας επέτρεψε να αποφύγουμε τα χειρότερα.
Η συνέντευξη του Γιώργου Γεραπετρίτη
Στην ερώτηση ποιά είναι τα μέτρα που θα αποφασίσουν σήμερα Τετάρτη οι ειδικοί για την χαλάρωση του lockdown ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης είναι προσεκτικός:
"Αυτό είναι μία εκτίμηση την οποία μπορούμε να κάνουμε, σημειώνει στο TheToc και τον Μανόλη Καψή, γιατί οι ειδικοί είναι εκείνοι οι οποίοι έχουν τη συνολική εικόνα της επιδημιολογικής κατάστασης και εκείνοι είναι αυτοί που θέτουν τα ζητήματα και τις προτεραιότητες, τους όρους και τις προϋποθέσεις υπό τους οποίους ανοίγει η κοινωνία και η αγορά. Εκείνο το οποίο θα ήθελα να επισημάνω, σημειώνει ο υπουργός Επικρατείας, είναι ότι αυτή τη στιγμή διαφαίνεται ότι θα πρέπει να ξαναδούμε λιγάκι το μείγμα των μέτρων που έχουν ακολουθηθεί και τούτο διότι όπως όλοι βλέπουμε, τα κρούσματα είναι ακόμη υψηλά, υπάρχει σημαντική πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο δεν μας επιτρέπει να εφησυχάζουμε καθόλου, από την άλλη πλευρά όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι από την μακρά περιοριστική των ελευθεριών μας πολιτική- κατ ανάγκη λόγω της επιδημίας- υπάρχει και μία σοβαρή κόπωση σε μεγάλα μέρη του πληθυσμού.
Άρα, προσθέτει ο Γιώργος Γεραπετρίτης, νομίζω ότι θα πρέπει να δοθούν στους πολίτες κάποια αντίβαρα ελευθερίας, αντίβαρα δραστηριοτήτων, με το σκεπτικό αφενός να μπορέσουμε να ανοίξουμε περισσότερο τον χώρο και τον χρόνο που θα κινούνται οι πολίτες, ιδίως στο ύπαιθρο, και από την άλλη πλευρά να διοχετεύσουμε τους πολίτες σε πιο ελεγχόμενα αν θέλετε κυκλώματα δραστηριοτήτων, διότι καταλαβαίνουμε ότι είναι απολύτως προτιμότερο οι πολίτες να επισκέπτονται μικρά καταστήματα λιανεμπορίου, παρά να βρίσκονται συγχρωτισμένοι στους δρόμους, πολύ δε περισσότερο να βρίσκονται σε σπίτια.
Αντιστοίχως καταλαβαίνουμε όλοι ότι σε σχέση με το να μαζεύονται σε πλατείες στις γειτονιές, είναι καλύτερα να ανοίξουμε περισσότερο την Αττική. Εχουμε κύριε Καψή μπροστά μας ένα πολύ δύσκολο Απρίλιο...Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και κάποια σημάδια τα οποία μας επιτρέπουν μια αισιοδοξία, σημειώνει ο κ. Γεραπετρίτης μιλώντας στο TheToc. Ο εμβολιασμός πηγαίνει άριστα, νομίζω ότι έως το τέλος του Απριλίου θα έχουμε δημιουργήσει ένα πολύ σημαντικό τείχος ανοσίας, έχουμε νέα εργαλεία τα οποία θα αξιοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση και αναφέρομαι στα διαγνωστικά τεστ, τα οικιακά τεστ, τα οποία θα μπορούν να κάνουν οι πολίτες. Η επιστήμη μας προσφέρει σήμερα ένα πολύτιμο βοηθό, για να μπορέσουμε ό,τι ανοίγουμε, να το κάνουμε με απόλυτη προσοχή.
Ερ: Η χαλάρωση των μέτρων γίνεται γιατί υπάρχει κόπωση των πολιτών και δεν μπορούν να τηρήσουν πια τα μέτρα ή γιατί θεωρείτε ότι αυτό το μείγμα θα είναι τελικά πιο αποτελεσματικό;
Απ: Νομίζω ότι θα έχουμε ένα πιο ωφέλιμο αποτέλεσμα, διότι δίνοντας αντίβαρα στους πολίτες έτσι ώστε να μπορέσουν να διοχετεύσουν την συσσωρευμένη ενέργεια που έχουν από όλον αυτό τον μακρόχρονο περιορισμό, θεωρώ ότι κατά τα λοιπά θα έχουμε ένα καλύτερο επίπεδο συμμόρφωσης. Δηλαδή θα διατηρηθούν τα μέτρα τα οποία έχουν να κάνουν με την αποφυγή μεγάλων συγχρωτισμών, θα αποφευχθούν οι κατ΄οίκον συναθροίσεις που και αυτό δημιουργεί ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα, τα ατομικά μέτρα πρόληψης και προφύλαξης, άρα μετατοπίζοντας αν θέλετε λιγάκι το κομμάτι που έχει να κάνει με τις δραστηριότητες των πολιτών, προσβλέπουμε και ευελπιστούμε ότι θα έχουμε ένα πολύ ικανότερο επίπεδο συμμόρφωσης.
Ερ: Γιατί ξέρετε τη συζήτηση που γίνεται όλες αυτές τις μέρες, που συζητάμε τη χαλάρωση...Τον Νοέμβριο- Δεκέμβριο, κλειστήκαμε μέσα με πολύ λιγότερα κρούσματα. Τι οδήγησε ώστε να πιέσετε για χαλάρωση τώρα που έχουμε 4000 κρούσματα;
Απ: Να διευκρινίσω ότι δεν υπάρχει καμία πίεση. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα και με βάση τις προτάσεις οι οποίες τίθενται στην επιτροπή μας, η οποία σε όλο αυτό το διάστημα έχει επιτελέσει ένα σπουδαιότατο έργο και έχει καταφέρει να βρισκόμαστε στις χώρες εκείνες που κάπως έχουν ελέγξει την Πανδημία. Τουλάχιστον στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό. Θέλω να θυμίσω ότι βεβαίως δεν είμαστε μόνοι μας τον κόσμο, αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη εξελίσσεται το 4ο κύμα, ενώ εμείς ακόμα βρισκόμαστε στο τρίτο κύμα, η πραγματικότητα όμως είναι ότι σε σχέση με το Νοέμβριο, πολύ δε περισσότερο σε σχέση με τον Μάρτιο του 2020, σήμερα υπάρχει πολύ μεγαλύτερη αδυναμία του πληθυσμού να μπορέσει να εφαρμόσει τα μέτρα.
Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, να αποδεχόμαστε την κατάσταση. Η κόπωση αυτή δεν μπορεί πλέον να λειτουργήσει αποτρεπτικά και από την άλλη πλευρά- σε σχέση με το Νοέμβριο κύριε Καψή- έχουμε μία πολύ πιο ξεκάθαρη ορατότητα. Διότι μπαίνουμε στην Άνοιξη, η οποία θα βελτιώσει πολύ τα κλιματολογικά δεδομένα, αποτρέποντας έτσι την ευρεία εξάπλωση του ιού, έχουμε το κομμάτι του εμβολιασμού, που μέρα με τη μέρα ελπίζουμε ότι θα βελτιώνεται και θα έχουμε πολύ καλύτερη ροή και έχουμε και τα τεστ.
Ποιος παίρνει τις αποφάσεις; Η κυβέρνηση ή η επιτροπή;
Ερ: Πάντως είναι ένα θέμα που απασχολεί τον κόσμο, ποιός τελικά παίρνει τις αποφάσεις. Προφανώς η τελική απόφαση είναι των ειδικών, των λοιμωξιολόγων, αλλά δίνετε την εντύπωση ότι εσείς εισηγείστε τα μέτρα και αποφασίζουν οι ειδικοί..
Απ:. Η πραγματικότητα κύριε Καψή είναι ότι εμείς θέτουμε υπόψιν της επιτροπής όλα τα δεδομένα, τα δεδομένα που αφορούν την κατάσταση των υγειονομικών δομών, δηλαδή των νοσοκομείων μας, την κατάσταση που αφορά την οικονομία, πώς πηγαίνουν τα οικονομικά δεδομένα- γιατί πάντοτε θα πρέπει να έχουμε ως παράμετρο και το ότι θα πρέπει να κρατηθεί όρθια η οικονομία και την επόμενη μέρα- τα κομμάτια τα οποία ανάγονται σε βασικές ανάγκες της κοινωνίας, όπως είναι η ανάγκη για επιστροφή στο σχολείο, ιδίως για το Λύκειο, άρα υπάρχουν και ορισμένα ζητήματα τα οποία είναι ανελαστικά. Εμείς θέτουμε κύριε Καψή τα δεδομένα, θέτουμε ένα μενού επιλογών υπ όψιν της επιτροπής και η επιτροπή είναι εκείνη η οποία εισηγείται. Και κατά πάγια τακτική, η ελληνική κυβέρνηση αποδέχεται τις εισηγήσεις των ειδικών.
Ερ: Ειδικά για τα σχολεία,να υποθέσουμε ότι τις επόμενες 15 μέρες θα έχουν φτάσει τα self test στα φαρμακεία και θα μπορέσουν να ανοίξουν με ασφάλεια;
Απ: Η αίσθηση που έχω είναι ότι τα τεστ αυτά θα έρθουν στην Ελλάδα, η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που προμηθεύεται self test στον κόσμο και θα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη η οποία θα διαθέσει δωρεάν στον πληθυσμό αυτά τα self τεστ. Θα είναι πολύ εύχρηστα, θα δίνουν τη δυνατότητα στον καθένα, άμεσα, να μπορεί να διαγνώσει αν έχει το οποιοδήποτε πρόβλημα και νομίζω ότι αποτελεί ένα πολύ σημαντικό όπλο για να μπορέσουμε να ανοίξουμε κάποιες δραστηριότητες, ιδιαίτερα τα σχολεία.
Ερ: Σας επισημαίνω πάντως ότι μόλις το 30% των εκπαιδευτικών έχει δηλώσει πρόθυμο να εμβολιαστεί.
Απ: Σε πολλές περιπτώσεις όμως κύριε Καψή, αντιλαμβάνεστε ότι δεν είναι θέμα προθυμίας, είναι θέμα επιτακτικής ανάγκης και είναι αν θέλετε και ένα θέμα κοινωνικής ευαισθητοποίησης. Τα παιδιά πρέπει να επιστρέψουν στο σχολείο, είναι αδήριτη ανάγκη, όχι μόνο για την ψυχική τους υγεία αλλά γιατί έχουν μπροστά τους εξετάσεις που επηρεάζουν τη ζωή τους, θεωρώ λοιπόν ότι η στάση των εκπαιδευτικών και του διοικητικού προσωπικού των εκπαιδευτικών μονάδων θα είναι υπεύθυνη. Δεν θέλω καθόλου να περνάει από το μυαλό μου, ότι θα υπάρξει άρνηση για να βοηθήσουμε όλοι.
Ερ: Μα νομίζω ότι πλέον είναι υποχρεωτικά…
Απ: Εχουμε κ. Καψή έναν πόλεμο και είναι υποχρέωση όλων μας να συντασσόμαστε.
Ερ: Ηθελα να σας ρωτήσω, το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι ίσως η μόνη χώρα της Ευρώπης που είχαμε πολιτική αντιπαράθεση για την πολιτική αντιμετώπισης της πανδημίας, πόσο δεν βοήθησε στην θωράκιση του πληθυσμού;
Απ: Θα το έχετε σε δύο επίπεδα Σε ένα επίπεδο μάκροπολιτικής, θα έλεγα ότι οτιδήποτε κλονίζει την πειθώ των μέτρων, δημιουργεί ένα σοβαρότατο ρήγμα στην κοινωνία. Και αν θέλετε και το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή έχουμε ένα πολύ υποδεέστερο επίπεδο συμμόρφωσης, πέρα από την κόπωση, έχει να κάνει και με το γεγονός ότι οι πολίτες πολλές φορές λαμβάνουν αντικρουόμενα μηνύματα από την πολιτική ηγεσία και τις άλλες πολιτικές δυνάμεις του τόπου. Υπο την έννοια ότι η κυβέρνηση υποστηρίζει τις τοποθετήσεις των υγειονομικών, των γιατρών, των ειδικών και από την αντιπολίτευση έχουμε ένα τελείως διαφορετικό μείγμα, το οποίο εδράζεται κατά την άποψή μου περισσότερο σε πολιτικά κριτήρια, παρά σε οποιαδήποτε επιστημονικά.
Από την άλλη πλευρά, αντιλαμβανόμαστε όλοι, ότι η πολιτική αντιπαράθεση οδηγεί και σε πολύ εφαρμοσμένες δραστηριότητες... οι οποίες επιδρούν στην εξάπλωση του ιού. Θα αναφερθώ στα ζητήματα των δημοσίων υπαίθριων συναθροίσεων.
Ερ: Ημουν βέβαιος ότι θα σχολιάζατε τις διαδηλώσεις…
Απ: Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός για να μπορείς να καταλάβεις την επίδραση την οποία είχαν αυτά τα γεγονότα στην δημόσια υγεία. Νομίζω ότι και σε μακροπολιτικό και σε μικροπολιτικό επίπεδο, υπάρχει δυστυχώς μία σοβαρή δυστοκία από το γεγονός ότι δεν υπάρχει ομόθυμη στάση από το πολιτικό προσωπικό της χώρας.
Ερ: Εχουμε στην Ελλάδα και μία άλλη ιδιαιτερότητα όμως. Δεν ξέρω αν έγινε πουθενά αλλού στην Ευρώπη, αυτή η υπερβολική φλυαρία των ειδικών και οι διαφωνίες, ανοιχτά, δημόσια για τα μέτρα που πρέπει να ακολουθήσουμε.
Απ: Υπάρχει μία πραγματική πολυφωνία στον τρόπο που εκφραζόμαστε στην Ελλάδα. Από τη μία πλευρά θέλω να πω ότι αυτό ανάγεται στην επιστημονική και ακαδημαϊκή ελευθερία του κάθε ειδικού επιστήμονα να τοποθετείται για τα ζητήματα που ανάγονται στο πεδίο της επιστήμης του, είναι καλό να υπάρχει πληροφόρηση του κοινού, αλλά αντιλαμβανόμαστε βεβαίως όλοι ότι αυτή η υπερβολική πληροφορία, η οποία ενέχει χαρακτηριστικά αντίθεσης σε πολύ βασικές παραδοχές οι οποίες γίνονται σε σχέση με τον ιό, δημιουργεί ένα ρήγμα πειθούς. Δυστυχώς αυτό έχει συμβεί στην χώρα μας, υπάρχει μία πολυφωνία Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι όταν έχουμε μία μεγάλη επιτροπή και η βούληση της κυβέρνησης ήταν να έχουμε μία επιτροπή υγειονομική, η οποία θα συμπεριελάμβανε πολλές ειδικότητες, (δημιουργεί πολυφωνία) αλλά έχω την πεποίθηση ότι σε πολύ μεγάλο βαθμό έχουν οδηγηθεί στις σωστές αποφάσεις.
Θέλω να παρακαλέσω τους πολίτες, ναι έχουμε πραγματικά όλοι κουραστεί από αυτή την κατάσταση, αλλά είμαστε στην τελική ευθεία της μεγάλης αυτής μάχης και νομίζω ότι πρέπει- είναι αναγκαίο- όλοι να δείξουμε υπευθυνότητα. Ανεξαρτήτως του αν δραστηριότητες θα καταστούν και πάλι δυνατές για τους πολίτες, στο λιανεμπόριο ή η διαδημοτική μετακίνηση ή αργότερα τα σχολεία, νομίζω ότι το κρίσιμο είναι να παραμείνουμε όλοι πιστοί στα μέτρα πρόληψης και προφύλαξης. Ετσι ώστε να μπορέσουμε όλοι μαζί να βγούμε από αυτή τη μεγάλη δυσκολία.
Ερ: Μπορούμε να κάνουμε μία εκτίμηση πότε θα γίνουμε Ισραήλ; Πότε θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε σε μία μερική έστω κανονικότητα, να ανοίξουν τα μαγαζιά, να μπορούμε να καθίσουμε σε ένα καφέ έξω, να ανοίξουν τα εστιατόρια; Αυτό που ζούνε στο Ισραήλ τις τελευταίες ημέρες ή εβδομάδες;
Απ: Το Ισραήλ είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση, έχει εμβολιαστεί ενα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, δεν υπάρχει ανάλογο παράδειγμα αλλού, ούτε στη Μεγάλη Βρετανία δεν έχει υπάρξει ένα τέτοιου τύπου άνοιγμα της κοινωνίας και της αγοράς. Θέλω να πιστεύω ότι ο Μάιος, μία και μου ζητήσατε ένα χρονικό ορίζοντα, ο Μάιος θα είναι ένας πολύ καλύτερος μήνας σε σχέση με όλους τους προηγούμενους. Και σίγουρα θα είναι ένας πολύ καλύτερος μήνας από τον περσινό Μάιο.
Εχω την αίσθηση ότι υπάρχει ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα από τους εμβολιασμούς που γίνονται στην Ελλάδα, επειδή ακριβώς είναι εμβολιασμοί στοχευμένοι και κατατείνουν προς τις ηλικίες εκείνες που χτυπάει ο ιός, δηλαδή τους ηλικιωμένους και κυρίως τους ευάλωτους, τις ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού. Αυτό αναμένουμε από το Μάιο, να αποσυμπιέσει σημαντικά το εθνικό σύστημα υγείας και αυτό θα μας επιτρέψει να γυρίσουμε σε μία σχετική κανονικότητα. Βέβαια καταλαβαίνετε κύριε Καψή ότι ορισμένα από τα χαρακτηριστικά που μας έχει αφήσει, μας έχει κληροδοτήσει η πανδημία, θα παραμείνουν μαζί μας για κάποιο χρόνο. Η μάσκα θα παραμείνει για ένα διάστημα μαζί μας, η διαφορετική κοινωνική αντιμετώπιση, η αποφυγή των μεγάλων συγχρωτισμών, η αποφυγή της άμεσης χειραψίας πιθανότητα να μείνει για λίγο μαζί μας, τα ατομικά μέτρα θα παραμείνουν μαζί μας...Κοινωνικά όμως θα μπορούμε να επανέλθουμε σε ένα πολύ πιο ικανοποιητικό επίπεδο συμβίωσης.
Ερ. Να το πω διαφορετικά, δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι ότιι θα κάνουμε Πάσχα στο χωριό, αλλά διακοπές θα κάνουμε…
Απ: Νομίζω ότι ακόμα είναι πάρα πολύ πρώιμο να μιλάμε για το Πάσχα, έχουμε μπροστά μας περισσότερο από ένα μήνα έως το Πάσχα και όπως όλοι έχουμε μάθει πια από την πανδημία, αυτή η κάθε μέρα μπορεί να σου φέρει πολύ διαφορετικά δεδομένα- πολλώ δε μάλλον όταν πρόκειται για πολλές ημέρες- διατηρούμε όμως την αισιοδοξία. Ελπίζω και εύχομαι το εθνικό σύστημα υγείας να αντέξει, έχει δείξει μία πολύ μεγαλύτερη αντοχή από αυτή που προσδοκούσαμε όλοι και ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουμε ξεφύγει από την κατάσταση αυτή.