Κατά την περίοδο 2017 - 2018 υπήρξαν περισσότερα από 14.000 καταγεγραμμένα θύματα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε παγκόσμιο επίπεδο εκτιμάται ότι τα κέρδη των διακινητών ανέρχονται σε 29,4 δισ .ευρώ μέσα σε ένα μόνο έτος. Καθώς η ζήτηση για εκμετάλλευση ανθρώπων αναμένεται να συνεχιστεί, καθώς οι διακινητές μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους στο διαδίκτυο και η πανδημία ενδέχεται να διαμορφώσει συνθήκες που να ευνοούν την αύξηση της εκμετάλλευσης, η σημερινή στρατηγική παρουσιάζει τα μέτρα που θα επιτρέψουν στην ΕΕ και στα κράτη μέλη της να εξακολουθήσουν να ενισχύουν την αντίδρασή τους.
Ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, δήλωσε σχετικά: «Η καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων αποτελεί μέρος των εργασιών μας για την οικοδόμηση μιας Ευρώπης που προστατεύει τους πολίτες. Οι διακινητές εκμεταλλεύονται τα τρωτά σημεία των ανθρώπων. Με τη στρατηγική που παρουσιάζουμε σήμερα υιοθετούμε μια προσέγγιση τριών επιπέδων, χρησιμοποιώντας, σε συνδυασμό, τη νομοθεσία, την πολιτική και την επιχειρησιακή υποστήριξη και χρηματοδότηση για τη μείωση της ζήτησης, την εξάρθρωση των εγκληματικών δραστηριοτήτων και την ενδυνάμωση των θυμάτων του αποτρόπαιου αυτού εγκλήματος.»
Η κ. Ίλβα Γιούανσον, Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων δήλωσε: «Η εμπορία ανθρώπων είναι έγκλημα που δεν θα πρέπει να έχει θέση στις κοινωνίες μας. Και όμως, οι εγκληματίες εξακολουθούν να διακινούν τα θύματα, κυρίως γυναίκες και παιδιά, με κύριο στόχο τη σεξουαλική εκμετάλλευση. Είναι χρέος μας προς τα θύματα να τα προστατεύσουμε, και πρέπει να παραπέμπουμε στη δικαιοσύνη τους δράστες που μεταχειρίζονται ανθρώπινα όντα ως εμπορεύματα. Θα εξετάσουμε τους ισχύοντες κανόνες για να ελέγξουμε αν εξακολουθούν να είναι κατάλληλοι για την επίτευξη των στόχων που εξυπηρετούν, και θα αξιολογήσουμε το ενδεχόμενο ποινικοποίησης της χρήσης υπηρεσιών που προέρχονται από την εκμετάλλευση των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων».
Η στρατηγική βασίζεται στο ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο και πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για την αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων, το οποίο έχει ως βάση την οδηγία για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει τα κράτη μέλη στην ενσωμάτωση και εφαρμογή της οδηγίας και, αν κριθεί αναγκαίο, θα προτείνει αναθεωρήσεις για να διασφαλίσει ότι η οδηγία είναι κατάλληλη για την επίτευξη των επιδιωκόμενων στόχων. Ο συντονιστής δράσης της ΕΕ κατά της εμπορίας ανθρώπων θα εξακολουθήσει να διαδραματίζει βασικό ρόλο στην υλοποίηση αυτής της στρατηγικής.
Επιπλέον, η στρατηγική επικεντρώνεται στα εξής σημεία:
- Μείωση της ζήτησης που ευνοεί την εμπορία ανθρώπων Η Επιτροπή θα αξιολογήσει το ενδεχόμενο θέσπισης ελάχιστων κανόνων σε επίπεδο ΕΕ για την ποινικοποίηση της χρήσης των υπηρεσιών που προέρχονται από την εκμετάλλευση των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων και θα οργανώσει, από κοινού με τις εθνικές αρχές και με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, εκστρατεία πρόληψης που θα επικεντρώνεται στους τομείς υψηλού κινδύνου. Η Επιτροπή θα εξετάσει επίσης το ενδεχόμενο ισχυροποίησης της οδηγίας για τις κυρώσεις κατά των εργοδοτών και θα προτείνει νομοθεσία σχετικά με την εταιρική διακυβέρνηση με στόχο να διευκρινίσει τις ευθύνες των εταιρειών και θα παράσχει καθοδήγηση σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια για να συμβάλει στην πρόληψη της καταναγκαστικής εργασίας.
- Εξάρθρωση του επιχειρηματικού μοντέλου των διακινητών, τόσο στο διαδίκτυο όσο και εκτός διαδικτύου: Η Επιτροπή θα διεξαγάγει διάλογο με εταιρείες παροχής υπηρεσιών διαδικτύου και εταιρείες τεχνολογίας με στόχο τη μείωση της χρήσης διαδικτυακών πλατφορμών για την προσέλκυση και την εκμετάλλευση των θυμάτων. Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει τη συστηματική κατάρτιση των επαγγελματιών του τομέα της επιβολής της νομοθεσίας και του δικαστικού κλάδου σχετικά με την ανίχνευση και την αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων.
- Προστασία, υποστήριξη και ενδυνάμωση των θυμάτων με ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες και τα παιδιά: Στόχος της στρατηγικής είναι να βελτιώσει τον έγκαιρο εντοπισμό των θυμάτων και την παραπομπή τους για να λάβουν περαιτέρω υποστήριξη και προστασία, να διευκολύνει την επανένταξη των θυμάτων και να ενισχύσει τα προγράμματα που στοχεύουν στην ενδυνάμωσή τους. Επίσης, η Επιτροπή θα χρηματοδοτήσει την ειδική ανά φύλο κατάρτιση καθώς και την κατάρτιση που εστιάζεται ιδιαίτερα στα παιδιά για να βοηθήσει την αστυνομία, τους κοινωνικούς λειτουργούς, τους συνοριοφύλακες ή το υγειονομικό προσωπικό να εντοπίζουν τα θύματα.
- Προώθηση της διεθνούς συνεργασίας: Καθώς περισσότερα από το ήμισυ των θυμάτων που εντοπίζονται στην ΕΕ είναι πολίτες τρίτων χωρών, η συνεργασία με διεθνείς εταίρους είναι καίριας σημασίας για την αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων. Η ΕΕ θα αξιοποιήσει ένα φάσμα εργαλείων εξωτερικής πολιτικής και την επιχειρησιακή συνεργασία για να συμβάλει στην καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων στις χώρες καταγωγής και διέλευσης, μεταξύ άλλων μέσω διαλόγων που επικεντρώνονται ειδικά στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ασφάλεια, καθώς και μέσω ενισχυμένης συνεργασίας με το Συμβούλιο της Ευρώπης και τακτικής και στοχευμένης επικοινωνίας, δράσης και ανταλλαγής πληροφοριών με τις αντιπροσωπίες της ΕΕ στις χώρες εταίρους. Το επικείμενο σχέδιο δράσης κατά της παράνομης διακίνησης μεταναστών θα συμβάλει επίσης στην εξάρθρωση των δραστηριοτήτων των διακινητών όσον αφορά τη μεταφορά των θυμάτων για εκμετάλλευση στην Ευρώπη.
Ιστορικό
Η εμπορία ανθρώπων εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή απειλή στην ΕΕ παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια. Τα θύματα είναι κυρίως γυναίκες και κορίτσια που διακινούνται με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση. Η τρίτη έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί στις ενέργειες για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, η οποία δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2020, παρέχει τεκμηριωμένη επισκόπηση της προόδου που έχει συντελεστεί, παρουσιάζει τις μορφές του φαινομένου, τις προκλήσεις και τα βασικά ζητήματα που αφορούν την αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων στην ΕΕ.
Καθώς η εμπορία ανθρώπων συχνά εκτελείται από ομάδες οργανωμένου εγκλήματος, η στρατηγική για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων συνδέεται στενά με τη στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος η οποία παρουσιάζεται επίσης σήμερα. Η προστασία της κοινωνίας από το οργανωμένο έγκλημα, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης της εμπορίας ανθρώπων, αποτελεί προτεραιότητα στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας.
Στο νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο επισημαίνεται επίσης η σημασία του έγκαιρου εντοπισμού των πιθανών θυμάτων εμπορίας ανθρώπων από χώρες εκτός της ΕΕ.