Ανησυχητικά είναι τα ευρήματα του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ), που λειτουργεί ως εθνικό παρατηρητήριο για τις μεταλλάξεις του κορονoϊού, καθώς τα τελευταία δεδομένα δείχνουν πως επικρατεί το στέλεχος Δέλτα, ενώ ταχύτατη και ανεξήγητη εξάπλωση εμφανίζει και το επικίνδυνο στέλεχος της Νοτίου Αφρικής.
Όπως ανέφερε ο Δημήτρης Θάνος, πρόεδρος του ΙΙΒΕΑΑ σε ειδική συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε στην Επιτροπή Ερευνας και Τεχνολογίας της Βουλής, «σήμερα, όπως θα σας δείξω με τα δεδομένα που εστάλησαν στον ΕΟΔΥ πριν από δύο ώρες, με τα καινούργια δεδομένα, το στέλεχος Δ αντιστοιχεί περίπου στο 50% των καινούργιων κρουσμάτων που ταυτοποιούνται στη χώρα μας», ενώ – όπως υπογράμμισε προκειμένου να επισημάνει τη ραγδαία εξάπλωση του ιού – πριν από δύο εβδομάδες τα κρούσματα της συγκεκριμένης μετάλλαξης ήταν μόλις τέσσερα.
Ο κ. Θάνος ανέφερε, μάλιστα, πως όλα τα δείγματα που εστάλησαν στο εργαστήριο από τα κρούσματα που εντοπίστηκαν πρόσφατα στο νησί της Ίου, ήταν της μετάλλαξης Δ. Ο ίδιος υποστήριξε πως το τέταρτο κύμα βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και σε αυτό θα επικρατήσει η ινδική μετάλλαξη Δ.
Παράλληλα, ο κ. Θάνος ανέφερε πως το στέλεχος Β της Νοτίου Αφρικής «είναι ένα στέλεχος που αρχίζει και μας ανησυχεί, διότι ενώ το είχαμε πρωτοανιχνεύσει αρχές του Φεβρουαρίου στη χώρα μας, όπως και σε άλλες χώρες περίπου την ίδια εποχή, τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχει μία ραγδαία αύξηση, που παραλληλίζει την αύξηση του στελέχους Δ. Δεν μπορούμε μέχρι στιγμής ακόμα να δούμε ποια είναι η συσχέτιση αυτή», είπε και προσέθεσε ότι η αύξηση της Β, μπορεί να μην έχει πολλά στελέχη σε αριθμό, αλλά «έχει μεγάλη μεταδοτικότητα και έχει και μεγαλύτερη αντοχή στη φυσική ή στην εμβολιαστική ανοσία».
Πάντως, ο καθηγητής έσπευσε να εξηγήσει στους βουλευτές πως η καταγραφή των μεταλλάξεων δεν πρέπει να τρομάζει, καθώς δείχνει ότι το εθνικό σύστημα έχει πλέον τους ανθρώπινους πόρους και τον απαραίτητο εξοπλισμό για να «σκανάρει» τον «αόρατο εχθρό» και έτσι να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα.
Αναφορικά με τα μέτρα, εξάλλου, επανέλαβε ότι η καλύτερη θωράκιση έρχεται με τον εμβολιασμό, παρά το γεγονός, όπως είπε, ότι οι μεταλλάξεις μειώνουν την επίδρασή τους κατά 10 – 15%.
«Χθες το βράδυ, ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε τα καινούργια κρούσματα, τα οποία, στο σύνολο, από την αρχή της πανδημίας, είναι περίπου 450.000. Έχουμε γύρω στους 13.000 θανάτους, λίγο λιγότερους. Έχουμε 411 χιλιάδες ανθρώπους οι οποίοι έχουν μολυνθεί και έχουν επανέλθει και σήμερα υπάρχουν περίπου 21.500 κρούσματα», είπε αρχικά ο κ. Θάνος για να προσθέσει:
«Όλη η πανδημία πλέον μπορεί να χωριστεί σε 4 κύματα. Και βλέπετε εδώ τα 4 κύματα και αυτά που έχω γράψει με μπλε χρώμα είναι τα στελέχη, οι μεταλλάξεις όπως λέμε, του κορονοϊού, οι οποίες επικρατούν σε κάθε κύμα. Όπως βλέπετε, το πρώτο κύμα ήταν με ελάχιστα τα κρούσματα. Στο δεύτερο κύμα είχαμε μία δραματική αύξηση, η οποία έγινε το χειμώνα του 2020 και βεβαίως, από το 2021, ξεκίνησε το τρίτο κύμα, το οποίο ήταν αρκετά έντονο και το οποίο ξεκίνησε και ουσιαστικά ολοκληρώθηκε πριν από δύο εβδομάδες. Σε αυτό το τρίτο κύμα επικράτησαν δύο στελέχη, το στέλεχος Α, το οποίο είναι η βρετανική μετάλλαξη όπως λέμε, και το στέλεχος 1-1-3-18, το οποίο ανακαλύψαμε εδώ, στο κέντρο της Αθήνας. Και σήμερα, είναι το στέλεχος αυτό, το οποίο κατά κάποιο τρόπο, μαζί με την Α ανταγωνίζονται, να το πω έτσι απλά, το στέλεχος Δ, το οποίο εμφανίστηκε πριν από περίπου δύο εβδομάδες».
Ο κ. Θάνος διευκρίνησε ότι, το ΙΙΒΕΑΑ, από την αρχή της πανδημίας και λόγω των πολύ εξελιγμένων υποδομών τις οποίες διαθέτει το Ίδρυμα, έχει εμπλακεί στη μελέτη του κορονοϊού και στο επίπεδο της διάγνωσης. «Ήδη, έχουν ολοκληρωθεί 270.000 μοριακές εξετάσεις, τις οποίες εκτελούμε για λογαριασμό της πρώτης ΥΠΕ, αλλά και για τον ΕΟΔΥ, καθώς επίσης και για την πολιτική προστασία», όπως είπε.
Και προσέθεσε ότι τα δείγματα, τα οποία ανιχνεύονται στις πύλες εισόδου της χώρας, «αποστέλλονται σε εμάς, όπου εκεί κάνουμε την τελική μοριακή γνωμάτευση και στη συνέχεια αλληλούχηση του γονιδιώματος, για να βρούμε ποιο στέλεχος είναι αυτό το οποίο ανιχνεύθηκε στις πύλες εισόδου. Και βεβαίως, έχουμε αλληλουχήσει πάνω από 23.000 γονιδιώματα του ιού. Και στο καθαρά ερευνητικό επίπεδο, μελετούμε τη μοριακή βάση της ασθένειας».
Ο καθηγητής εξήγησε πως κάθε πανδημικό κύμα εξαπλώθηκε με διαφορετικό στέλεχος του ιού: «άλλα στελέχη ήταν στο πρώτο κύμα, άλλα στο δεύτερο και άλλα στο τρίτο. Δηλαδή, διαφορετικές μεταλλάξεις. Στο τέταρτο κύμα, το οποίο, δεν έχει ακόμα αποτυπωθεί εδώ (χρωματικός χάρτης), διότι, είναι σε εξέλιξη. Το τέταρτο κύμα που είναι η «Δ» θα έχουμε άλλο χρώμα».
Ο κ. Θανος απαντώντας στην ανησυχία των βουλευτών για την εξάπλωση του στελέχους της Νοτίου Αφρικής σημείωσε: «Γνωρίζουμε ότι τώρα εξαπλώνεται η νοτιοαφρικανική. Δεν μπορώ να εξηγήσω, σας είπα, για ποιο λόγο αρχίζει και αυξάνεται το νοτιοαφρικανικό στέλεχος, αλλά η εξάπλωσή του γίνεται παράλληλα με αυτό της «δέλτα». Αυτό είναι ένα αρκετά σημαντικό και ενδιαφέρον ερώτημα και πολλά άλλα. Άρα, λοιπόν, είμαστε ενήμεροι και προετοιμαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε αυτό το τέταρτο κύμα και είναι ίσως η πρώτη φορά μετά, δηλαδή και στο τρίτο κύμα ήμασταν ενημερωμένοι σε πραγματικό χρόνο για την «άλφα» τη βρετανική, αλλά και το τώρα επίσης για τη «δέλτα». Νομίζω ότι θα έχουμε τη δυνατότητα και το χρόνο πλέον, την πολυτέλεια, να λάβουμε πολύ εξειδικευμένα και ακριβή μέτρα περιορισμού της νόσου».
Αναφορικά με την επίδραση των εμβολίων στις νέες μεταλλάξεις ο καθηγητής ανέφερε: «Τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά. Απλώς, πέφτει λίγο η αποτελεσματικότητά τους, δηλαδή πέφτει κατά 10% με 15%. Βέβαια, δεν θέλει κανένας να είναι σε αυτό το 10% με 15%, όπου μειώνεται. Δηλαδή, να ανήκουν στην ομάδα εκείνη όπου μειώνεται αυτή η αποτελεσματικότητα. Αλλά, όμως, το ξέρουμε και επειδή το ξέρουμε μπορούμε να προγραμματίσουμε τα επόμενα βήματα, όπως είναι η δημιουργία και η ανάπτυξη της νέας γενιάς εμβολίων COVID-19, τα οποία αν και εφόσον αναπτυχθούν θα κριθεί εάν και εφόσον είναι απαραίτητα να χρησιμοποιηθούν, ας πούμε σε μια τρίτη δόση»