«Η τραγωδία της Πύλου καθιστά εμφανή την ανάγκη για την επίτευξη μίας νέας συμφωνίας για την –από κοινού– αντιμετώπιση του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση», σημείωσε η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου σε γραπτή τοποθέτηση για το πολύνεκρο ναυάγιο που σημειώθηκε χθες (14/06) ανοιχτά της Πύλου.
Το ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της ελληνικής Πολιτείας σε θέματα προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων επεσήμανε πως το τραγικό ναυάγιο του πλοίου όπου επέβαιναν εκατοντάδες μετανάστες, με επίσημο απολογισμό –έως τώρα– 78 νεκρούς, είναι χαρακτηριστική περίπτωση επιλογής επικίνδυνων διαδρομών από το 2015 και ύστερα, καθώς οι νόμιμες οδοί πρόσβασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση είτε δεν υφίστανται, είτε υπολειτουργούν, με αποτέλεσμα να θρηνούμε μεγάλο αριθμό θυμάτων.
«Θα πρέπει, επιτέλους, να καθιερωθούν ασφαλείς και νόμιμες οδοί για την πρόσβαση προσφύγων αλλά και μεταναστών στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως εδώ και χρόνια, προτείνουν όλοι οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί ως μόνη οδό προστασίας της ανθρώπινης ζωής», τόνισε η ολομέλεια της ΕΕΔΑ.
Το πλήρες κείμενο της δήλωσης:
«Από το 2015 και εφεξής, ακολουθούνται επικίνδυνες διαδρομές για την πρόσβαση σε ασφαλές έδαφος και σε διαδικασίες διεθνούς ή άλλης προστασίας με αποτέλεσμα να θρηνούμε μεγάλο αριθμό θυμάτων ναυαγίων που ωθούνται στην παράτυπη και επικίνδυνη διέλευση των συνόρων προς αναζήτηση προστασίας και μιας καλύτερης ζωής, καθώς οι νόμιμες οδοί πρόσβασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση είτε δεν υφίστανται είτε υπολειτουργούν. Το τραγικό ναυάγιο του αλιευτικού νοτιοδυτικά της Πύλου αποτελεί χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση.
Ακόμη, ζητά από την Πολιτεία να μεριμνήσει για την αναζήτηση των αγνοουμένων και για την ταυτοποίηση των σορών, όπως επιβάλλεται από την αξία του ανθρώπου καθώς και για την αποτελεσματική διερεύνηση των συνθηκών του ναυαγίου.
Η ΕΕΔΑ, ως ο Εθνικός Θεσμός Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Ελλάδα και μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου ΕΘΑΔ (ENNHRI) έχει συμβάλει με επιτόπιες έρευνες, αναλυτικές εκθέσεις, τεκμηριωμένες προτάσεις και συγκεκριμένες συστάσεις όπως και με την ίδρυση ενός Μηχανισμού Καταγραφής Άτυπων Αναγκαστικών Επιστροφών στην κατεύθυνση μιας ανθρωποκεντρικής πολιτικής αναφορικά με την αντιμετώπιση του προσφυγικού και μεταναστευτικού στη χώρα μας, με ειδική έμφαση στην κατάσταση στα σύνορα της, καθώς ως πρώτη χώρα εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση δέχεται ιδιαίτερες πιέσεις.
Η τραγωδία της Πύλου καθιστά εμφανή την ανάγκη για την επίτευξη μιας νέας συμφωνίας για την από κοινού αντιμετώπιση του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος στην Ένωση, αποδεικνύοντας ότι η καθυστέρηση στην υιοθέτηση μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής σε θέματα ασύλου και μετανάστευσης έχει κόστος την απώλεια ανθρώπινων ζωών, κάτι το οποίο δεν συνάδει με την ευρωπαϊκή παράδοση για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και το Δίκαιο.
«Κάθε άτομο που αναζητά μία καλύτερη ζωή αξίζει ασφάλεια και αξιοπρέπεια» (Αντόνιο Γκουτέρες, Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών). Θα πρέπει, επιτέλους, να καθιερωθούν ασφαλείς και νόμιμες οδοί για την πρόσβαση προσφύγων αλλά και μεταναστών στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως εδώ και χρόνια, προτείνουν όλοι οι αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί ως μόνη οδό προστασίας της ανθρώπινης ζωής.
* Η παρούσα δήλωση υιοθετήθηκε από την Ολομέλεια της ΕΕΔΑ τη 15η Ιουνίου 2023. Εισηγήτριες: Καθ. Μαρία Γαβουνέλη, Πρόεδρος ΕΕΔΑ και Εύα Τζαβαλά, Ειδική Επιστήμονας ΕΕΔΑ.