Η δημιουργία καινοτομικών επιχειρήσεων, η αύξηση της απασχόλησης και η ενίσχυση των υφιστάμενων επιχειρήσεων μέσω άμεσων επιχορηγήσεων ή φοροαπαλλαγών, αποτελεί το «τρίπτυχο» του νέου αναπτυξιακού νόμου που ετέθη σε δημόσια διαβούλευση η οποία θα διαρκέσει έως τις 16 Μαϊου.
Ο νέος αναπτυξιακός, στηρίζεται σε έξι βασικούς πυλώνες ενισχύσεων, οι οποίοι μπορούν να αυξηθούν, αφού είναι εφικτός και ο συνδυασμός τους. Στην περίπτωση που το συνολικό επιλέξιμο κόστος της επένδυσης υπερβαίνει τα 20 εκατ. ευρώ και το επενδυτικό σχέδιο δημιουργεί τουλάχιστον δύο θέσεις εργασίας ανά ένα εκατ. ευρώ επιλέξιμου κόστους επένδυσης, τότε πλέον των άλλων ενισχύσεων, προβλέπεται και η σταθεροποίηση του φορολογικού συντελεστή για 12 χρόνια. Σε περίπτωση μείωσης του συντελεστή εφαρμόζεται ο μειωμένος.
Όπως ορίζει το σχέδιο νόμου, στα επενδυτικά σχέδια που θα υπαχθούν στα καθεστώτα ενισχύσεων του νέου αναπτυξιακού νόμου, παρέχονται τα εξής είδη ενισχύσεων:
α. Φορολογική απαλλαγή που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου του νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού που αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση και συνιστά ισόποσο αποθεματικό,
β. επιχορήγηση, η οποία συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού για την κάλυψη τμήματος των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών,
γ. επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού και προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης αυτών που εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις. Η επιδότηση της χρηματοδοτικής μίσθωσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά 7 έτη.
δ. επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο και οι οποίες δεν λαμβάνουν καμία άλλη κρατική ενίσχυση,
ε. σταθεροποίηση συντελεστή φορολογίας εισοδήματος για 12 έτη.
ζ. χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου μέσω ταμείου συμμετοχών.
Εντάσεις και ύψη ενισχύσεων
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, οι μέγιστες εντάσεις ενισχύσεων για τις επενδύσεις περιφερειακού χαρακτήρα (εγκεκριμένα ανώτατα όρια περιφερειακών ενισχύσεων) καθορίζονται από τον εκάστοτε ισχύοντα Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων (ΧΠΕ). Ωστόσο, οι αναφερόμενες στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αυξημένες εντάσεις ενισχύσεων του ΧΠΕ δεν ισχύουν για επενδυτικά σχέδια με επιλέξιμες δαπάνες άνω των 50 εκατ. ευρώ.
Για τα επενδυτικά σχέδια με επιλέξιμες δαπάνες άνω των 50 εκατ. ευρώ (μεγάλα επενδυτικά σχέδια) το ανώτατο ποσό ενίσχυσης προσδιορίζεται ως εξής:
- Για το τμήμα της δαπάνης μέχρι 50 εκατ. ευρώ παρέχεται το 100% της ανώτατης επιτρεπόμενης έντασης περιφερειακής ενίσχυσης στην οικεία περιοχή, εξαιρουμένης της αυξημένης έντασης ενίσχυσης για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ανώτατο περιφερειακό όριο),
- Για το τμήμα της δαπάνης που υπερβαίνει τα 50 εκατ. ευρώ και μέχρι 100 εκατ. ευρώ παρέχεται το 50% του ανώτατου περιφερειακού ορίου.
Για το τμήμα της δαπάνης που υπερβαίνει τα εκατό εκατομμύρια 100 εκάτ. ευρώ δεν παρέχεται κανένα ποσοστό ενίσχυσης.
Τονίζεται ότι το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανά υποβαλλόμενο επενδυτικό σχέδιο δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 5 εκατομμυρίων ευρώ, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στο Ειδικό Μέρος του νομοσχεδίου. Οι παρεχόμενες σε κάθε φορέα ενισχύσεις, περιλαμβανομένων και των ενισχύσεων σε συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις, δεν μπορούν να υπερβούν σωρευτικά τα 10 εκατ. ευρώ για μεμονωμένη επιχείρηση και τα 20 ευρώ για το σύνολο των συνεργαζόμενων ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων.
Η συμμετοχή του φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου
Όπως προβλέπεται στο νέο αναπτυξιακό νόμο, η συμμετοχή του φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να γίνει είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων είτε με εξωτερική χρηματοδότηση, με την προϋπόθεση ότι το 25% του συνολικού επενδυτικού κόστους δεν περιέχει καμία κρατική ενίσχυση, στήριξη ή παροχή. Εφόσον στο χρηματοδοτικό σχήμα του επενδυτικού σχεδίου προβλέπεται χρήση ιδίων κεφαλαίων ή εξωτερικής χρηματοδότησης, το ποσοστό αυτών που εγκρίνεται με την απόφαση υπαγωγής, δεν μπορεί να μειωθεί κατά την υλοποίησή του.
Η συμμετοχή του φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να καλύπτεται με τους ακόλουθους τρόπους:
α. με αύξηση του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου από νέες εισφορές σε μετρητά,
β. με αύξηση του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών και με την προϋπόθεση της επαρκούς ρευστότητας της επιχείρησης, μετά την αφαίρεση του ποσού των διαθεσίμων της, που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη της συμμετοχής του φορέα,
γ. με την ανάλωση υφιστάμενων αποθεματικών, τα οποία στην περίπτωση αυτή δεσμεύονται σε ειδικό λογαριασμό και δεν μπορούν να διανεμηθούν πριν την παρέλευση πέντε ετών ή τριών ετών, προκειμένου για ΜΜΕ, από την ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδίου και την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης. Σημειώνεται ότι το παραπάνω εφαρμόζεται υπό την προϋπόθεση ότι κατά την αξιολόγηση του επενδυτικού σχεδίου διαπιστώνεται η επάρκεια της ρευστότητας της επιχείρησης, μετά την αφαίρεση του ποσού των διαθεσίμων της, που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη της συμμετοχής του φορέα,
δ. με τραπεζικό δάνειο ή δάνειο από άλλους χρηματοδοτικούς οργανισμούς ή ομολογιακό δάνειο εκδιδόμενο με δημόσια ή μη εγγραφή, τριετούς τουλάχιστον διάρκειας, αποκλειόμενης της μορφής του αλληλόχρεου λογαριασμού. Σύμφωνα με ρητή πρόβλεψη της σχετικής δανειακής σύμβασης, το ως άνω δάνειο συνάπτεται αποκλειστικά για την πραγματοποίηση του επενδυτικού σχεδίου.
Ελάχιστο ύψος επενδυτικών σχεδίων
Το ελάχιστο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα ενισχύσεων του νέου αναπτυξιακού νόμου ορίζεται με βάση το μέγεθος του φορέα, ήτοι:
α. για μεγάλες επιχειρήσεις, στο ποσό των 500.000 ευρώ,
β. για μεσαίες επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς και για σχηματισμούς συνέργειας και δικτύωσης (συστάδες-clusters), στο ποσό των 250.000 ευρώ,
γ. για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των 150.000 ευρώ,
δ. για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) του N. 4019/2011, στο ποσό 100.000 ευρώ.
Περιεχόμενο επενδυτικού σχεδίου
Τα επενδυτικά σχέδια, που μπορούν να υπαχθούν στα καθεστώτα ενισχύσεων του νέου αναπτυξιακού νόμου, θα πρέπει να έχουν τον χαρακτήρα αρχικής επένδυσης και συγκεκριμένα να πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α. δημιουργία νέας μονάδας,
β. επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας,
γ. διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν έχουν παραχθεί ποτέ σε αυτήν, με τον όρο ότι οι επιλέξιμες δαπάνες υπερβαίνουν τουλάχιστον κατά 200% τη λογιστική αξία των στοιχείων ενεργητικού που χρησιμοποιούνται εκ νέου, όπως έχει καταγραφεί στο οικονομικό έτος που προηγείται της έναρξης των εργασιών του επενδυτικού σχεδίου, ή
δ. θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας, με τον όρο ότι οι επιλέξιμες δαπάνες υπερβαίνουν τις αποσβέσεις των στοιχείων ενεργητικού που συνδέονται με τη δραστηριότητα, η οποία πρόκειται να εκσυγχρονιστεί, κατά τη διάρκεια των τριών προηγούμενων οικονομικών ετών,
ε. απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού, που ανήκουν σε επιχειρηματική εγκατάσταση που έχει κλείσει και η οποία αγοράζεται από επενδυτή που δεν σχετίζεται με τον πωλητή και αποκλείει την απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης.
Διαδικασία ταχείας αδειοδότησης
Σημειώνεται ότι όσες επιχειρήσεις υπαχθούν στον αναπτυξιακό, μπορούν να κάνουν χρήση της διαδικασίας ταχείας αδειοδότησης μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων του υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού κατ’ αναλογική εφαρμογή του άρθρου 22 του Ν. 3894/2010, όπως ισχύει, χωρίς τις προβλεπόμενες στο νόμο αυτό διαδικασίες υπαγωγής. Ωστόσο, τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια, δεν δύνανται να κάνουν χρήση καμίας εκ των λοιπών ευνοϊκών ρυθμίσεων του Ν. 3894/2010.