Τη βούληση της Ελλάδας «να μη μείνουν άλυτα παλιά προβλήματα που θα δημιουργούσαν δυσκολίες στον ευρωπαϊκό δρόμο της Αλβανίας» και «να λυθούν με συνεννόηση, διάλογο, ορθολογισμό και ωριμότητα όσο το δυνατό πιο άμεσα», τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στην ομιλία που απηύθυνε σε εκδήλωση που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Τιράνων, με θέμα τη σημασία των ελληνοαλβανικών σχέσεων για το ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής.
Ο κ. Κοτζιάς, συνοδευόμενος από τον ομόλογό του Ντιτμίρ Μπουσάτι σε μία κατάμεστη αίθουσα από φοιτητές, καθηγητές, πολιτικούς και δημοσιογράφους, αναφέρθηκε στις τρεις γέφυρες που ενώνουν τις δύο χώρες, τις 700.000 Αλβανούς που ζουν στην Ελλάδα, εκ των οποίων 140.000 έχουν πάρει την ελληνική υπηκοότητα, στη γηγενή ελληνική μειονότητα στην Αλβανία, τα δικαιώματα της οποίας αποτελούν ιστορική επιταγή και ευρωπαϊκή προοπτική και στην Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία της Αλβανίας, που έχει επικεφαλής της έναν σοφό ουμανιστή, τον αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο.
Ο υπουργός Εξωτερικών έκανε μνεία στον αποφασιστικό ρόλο των ελληνικών επιχειρήσεων, κατά τη δεκαετία του '90, στην προώθηση μιας κοινωνικής οικονομίας της αγοράς στην Αλβανία και την ακόμη πιο αποφασιστική παρουσία της Ελλάδας στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα στη διαδικασία διάνοιξης του ευρωατλαντικού δρόμου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Υπογράμμισε δε ότι «παρά την κρίση της ελληνικής οικονομίας με επιπτώσεις στο σύνολο της κοινωνίας, η Ελλάδα παραμένει με απόσταση η πιο ισχυρή χώρα της περιοχής, και όχι μόνο λόγω του ΑΕΠ της - που παρά την πτώση του κατά 25% είναι πέντε φορές μεγαλύτερο εκείνου της Βουλγαρίας και δέκα εκείνου της Αλβανίας- αλλά και λόγω της συμμετοχής της σε όλους τους δυτικούς θεσμούς και την εμπειρογνωμοσύνη της».
Η ενίσχυση των σχέσεων των δύο χωρών, είπε ο υπουργός Εξωτερικών «θα διευκολύνει την ευρωπαϊκή πορεία της περιοχής, αλλά και μελλοντικά την ενισχυμένη παρουσία της στους θεσμούς και τις πολιτικές της ΕΕ», εξηγώντας ότι η Ελλάδα ξεκίνησε πριν από 10 μέρες μαζί με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Κροατία μια άτυπη σταθερή συνεργασία των κρατών - μελών της περιοχής που είναι μέλη της ΕΕ.
Ο κ. Κοτζιάς τόνισε ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας έχει την καθολική υποστήριξη της χώρας μας επισημαίνοντας όμως, τη σημασία που έχει η υλοποίηση των πέντε ευρωπαϊκών στόχων που της έχουν τεθεί, η οποία θα συμβάλλει στην προώθηση εσωτερικών μεταρρυθμίσεων αλλά θα φέρει και τα δύο κράτη πιο κοντά. Με δεδομένο ότι «η ΕΕ είναι ένα σύστημα δικαίου», εμποτισμένο με «την κουλτούρα του διαλόγου και του αμοιβαίου σεβασμού, της συναίνεσης και των θετικών συμβιβασμών» εξήγησε ότι αυτό χρειάζεται να αναπτυχθεί σε όλα τα δυτικά Βαλκάνια με θετικό παράδειγμα την Αλβανία και την Ελλάδα και την κοινή τους πορεία προς τα εμπρός με την υπέρβαση παρανοήσεων και ακραίων αντιλήψεων.
«Γενικά», είπε ο υπουργός Εξωτερικών, «οφείλουμε να προσπαθήσουμε ώστε η εξωτερική πολιτική να μην γίνεται όμηρος εσωτερικών σκοπιμοτήτων. Αντίθετα να διευκολύνει την αλληλοκατανόηση ανάμεσα στους δύο λαούς και τα κράτη», σημειώνοντας ότι «απαιτείται η καταπολέμιση αρνητικών στερεοτύπων που υπάρχουν σε σχολικά εγχειρίδια ή -πολύ συχνότερα- προβάλλονται από τα ΜΜΕ των χωρών μας». «Κάθε συνεργασία» -είπε χαρακτηριστικά- «όπως και το ταγκό, απαιτεί δύο καλούς και προσεκτικούς εταίρους- χορευτές. Δύο που να θέλουν να πετύχουν μαζί και όχι ο ένας σε βάρος του άλλου».