Με κεντρικό θέμα «Αμφιδέξιος Ηγέτης σε ένα Παράδοξο κόσμο» πραγματοποιήθηκε με απόλυτη επιτυχία, την Παρασκευή 5 και το Σάββατο 6 Μαΐου 2017, το 28ο Συνέδριο Ηγεσίας της ΕΑΣΕ, το μακροβιότερο συνέδριο ηγεσίας στην Ελλάδα, προσελκύοντας περισσότερους από 500 συνέδρους σε ένα διερευνητικό, διδακτικό διήμερο στο Grand Resort Lagonissi, που επεφύλασσε και διασκεδαστικές εκπλήξεις στους σύνεδρους στη λήξη των εργασιών.
Μια πλειάδα καταξιωμένων ομιλητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό μοιράστηκαν γνώσεις και εμπειρίες, αναλύοντας το προφίλ του αμφιδέξιου ηγέτη, εκείνου που έχει την ικανότητα να «αγκαλιάζει» αντιφατικές στρατηγικές ταυτόχρονα, να ανταποκρίνεται στο παράδοξο ως ακόμη πρόκληση για δημιουργική δράση και να μην εγκλωβίζεται σε δεδομένα σχήματα σκέψης .
«Η ευμεταβλητότητα και το απρόοπτο είναι πλέον ο κανόνας. Μονοδέξιος ηγέτης δεν μπορεί πια να υπάρχει. Βρισκόμαστε στην εποχή του Αμφιδέξιου ηγέτη, που οφείλει να ανταποκρίνεται ταχύτατα στις αλλαγές του περιβάλλοντος… Είναι ανάγκη, είναι επιβίωση και όχι απλώς μια καλοδεχούμενη πολυτέλεια» τόνισε, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος ΔΣ της ΕΑΣΕ Νικήτας Κωνσταντέλλος κατά τον εναρκτήριο χαιρετισμό του, απευθυνόμενος στους σύνεδρους.
Πρώτη ομιλήτρια ήταν η Wendy Smith, η οποία συγκαταλέγεται στην παγκόσμια ελίτ των επιστημόνων με εξειδίκευση στα στρατηγικά παράδοξα. Άρχισε την ομιλία της αντλώντας παραδείγματα από ιστορίες εταιρειών που κατάφεραν να παντρέψουν τους δύο κόσμους: τον «κόσμο ως έχει» με τον «νέο κόσμο που έρχεται», που κατάφεραν να αντιμετωπίσουν παράδοξα στρατηγικής ή οργανωτικής φύσης, όπως να συνδυάσουν τα κεκτημένα του σήμερα με τις νέες προκλήσεις του αύριο, ή να ανταποκριθούν στην τοπική αγορά καλύπτοντας ταυτόχρονα τις ανάγκες της παγκόσμιας αγοράς, ή να βρουν μια ισορροπία μεταξύ του κερδοσκοπικού χαρακτήρα τους και του συστήματος αξιών που πρεσβεύουν. Τόνισε ότι τα παράδοξα μπορεί να είναι «αντιθετικά και ταυτόχρονα αλληλοσυμπληρωματικά», υπογράμμισε ότι «το πρόβλημα βρίσκεται στον τρόπο που κοιτάμε το πρόβλημα» και τόνισε πως η επιτυχία είναι μια πορεία διαρκείας, μια συνεχής διαδικασία κι όχι ένα σημείο στο τέλος της διαδρομής.
Στη συνέχεια ο αντιπρόεδρος της Volvo Car, Anders Gustafsson, έμπειρος μάνατζερ μιας από τις πλέον καινοτόμες και δυναμικές αυτοκινητοβιομηχανίες παγκοσμίως, ξεκίνησε με τις αρχές που με πάθος και αφοσίωση υπηρετεί η Volvo έχοντας στο επίκεντρο της φιλοσοφίας της τον άνθρωπο. Και όπως το tagline “Human Made” αποκρυσταλλώνει τη φιλοσοφία της ανθρώπινης φροντίδας, ομοίως και μέσα τον οργανισμό ο άνθρωπος είναι στο επίκεντρο. Τόνισε τη σημασία της εποικοδομητικής σύγκρουσης για την ενδυνάμωση της ομάδας και υπογράμμισε, τέλος, τη σπουδαιότητα της ταυτότητας και των πιστεύω που διαμορφώνουν την εταιρική κουλτούρα, της επίγνωσης προς τα πού βαδίζουμε, αλλά και τη σπουδαιότητα της ευθύνης για τη διατήρηση της παράδοσης.
Ο Ισραηλινός Itay Talgam, πρώην μαέστρος και νυν επιτυχημένος σύμβουλος επιχειρήσεων εταιριών - κολοσσών παγκοσμίως, έδωσε τον δικό του κεφάτο βιωματικό τόνο στο συνέδριο. Προβάλλοντας σε βίντεο διαφορετικούς τύπους διευθυντών ορχήστρας εν ώρα δράσης, «εικονογράφησε» χαρακτηριστικά ηγετών που τους κάνουν δημοφιλείς, όπως το πάθος, η θετική προσωπικότητα και το συναίσθημα, και από την άλλη χαρακτηριστικά που τους κάνουν… «λιγότερο ελκυστικούς», όπως η ακαμψία, η έλλειψη ανθρώπινης ευαισθησίας ή η προσήλωση στους τύπους. Μέσα από ένα διαδραστικό «παιχνίδι» ψηφοφορίας κοινού, κατάφερε να διδάξει ότι η ευαισθησία, η θετική διάθεση και η εμπιστοσύνη είναι απαραίτητα προσόντα ενός σύγχρονου ηγέτη. «Ένας ηγέτης οφείλει να ελέγχει όχι τους ανθρώπους, αλλά την διαδικασία. Είναι υπεύθυνος να δημιουργήσει το έδαφος όπου θα κυλήσει το νερό. Λειτουργώντας ως δίχτυ ασφαλείας, ο ηγέτης οφείλει να προσφέρει προστασία ενώ αφήνει τους ανθρώπους του να καινοτομήσουν, να δοκιμάζουν. ..Με άλλα λόγια ένας ηγέτης πρέπει να διευθύνει χωρίς να διευθύνει» τόνισε χαρακτηριστικά.
H Ιουλία Τσέτη, Πρόεδρος Δ.Σ. και Διευθύνουσα Σύμβουλος της Uni-pharma & InterMed, βίωσε την ανάγκη για αμφιδεξιότητα και ήρθε αντιμέτωπη με παράδοξα, όταν στο ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα πριν από 7 χρόνια, κλήθηκε να πάρει επιχειρηματικές αποφάσεις στρατηγικής σημασίας σχετικά με την αύξηση της παραγωγικότητας, τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, την εξασφάλιση της σταθερότητας, νέες επενδύσεις, και κυρίως επένδυση στον άνθρωπο. Επιδεικνύοντας αμφιδέξιες ικανότητες, προχώρησε μπροστά «αγκαλιάζοντας την ευθύνη» στο πνεύμα όσων έγραφε και ο Καζαντζάκης στην Ασκητική του – όπως είπε η ίδια μιλώντας στο συνέδριο. Εξήγησε ότι «δεν απορρίπτει το παλιό», ότι ακόμα χρησιμοποιεί χαρτί και μολύβι την ώρα που πληκτρολογεί στον φορητό υπολογιστή τελευταίας τεχνολογίας και ότι αυτό «είναι ενδεικτικό μιας γενικότερης κουλτούρας στον οργανισμό». Όπως πρόσθεσε η κα Τσέτη, προς αυτή την κατεύθυνση ιδρύθηκε και λειτουργεί η Ακαδημία ΟΦΕΤ (Όμιλος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη) που μέσα από βιωματικά εργαστήρια και σεμινάρια καλλιεργεί συνεχώς τις δεξιότητες των ανθρώπων του οργανισμού.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της LAMDA Development Οδυσσέας Αθανασίου, αφηγήθηκε τη δική του ιστορία επιτυχίας όταν απέδρασε – όπως ανέφερε – από το προσωπικό comfort zone, επιλέγοντας το ρίσκο. Μίλησε για τα διλήμματα και τα παράδοξα με τα οποία βρέθηκε αντιμέτωπος, όπως: η ανάπτυξη του brand όταν τα κόστη έπρεπε να μειωθούν, η δημιουργία μακροπρόθεσμων στόχων μέσα σε ένα δυσμενές τοπίο, ή η συνεχής ανάπτυξη ακινήτων μέσα σε ένα περιβάλλον που δεν έπρεπε να διαταραχθεί. Υπογράμμισε την εξωστρέφεια ως απαραίτητη προϋπόθεση επιβίωσης και ανάπτυξης, αναφέροντας χαρακτηριστικά παραδείγματα χωρών που υπερέβησαν εσωτερικές αδυναμίες και μέσω της ισχυρής εξωστρέφειας που επέδειξαν, αποτελούν σήμερα διεθνή τουριστικά και τεχνολογικά ή επενδυτικά κέντρα (π.χ. το μικρό κράτος της Σιγκαπούρης, το Ντουμπάι στη μέση της ερήμου και η μικρή σε έκταση αλλά πλέον γίγαντας στον τομέα της τεχνολογικής ανάπτυξης Εσθονία). Τέλος, μίλησε για τη σημασία του οράματος ως κινητήριας δύναμης για έναν ηγέτη, ο οποίος με τη σειρά του κινεί τους ανθρώπους του, οδηγεί μπροστά τον οργανισμό του και συνεισφέρει στην εικόνα της χώρας του.
Ο Πάνος Παχατουρίδης Strategic Partnerships Group Manager της Google περιέγραψε τον ιδανικό ηγέτη ως εκείνον που ξέρει «να εμπνέει τους ανθρώπους του, που επιδεικνύει αποφασιστικότητα, ευελιξία, αναγνωρίζει την άγνοιά του όταν υπάρχει, είναι ανοιχτός στην αλλαγή και δεν φοβάται να αποκολληθεί από τον καναπέ της προβλεψιμότητας». Έχοντας θητεύσει σε εταιρείες με «διαμετρικά αντίθετες κουλτούρες» εκτίμησε βαθιά την αξία της Συναισθηματικής Νοημοσύνης και διαπίστωσε πόσο σημαντικό είναι η ανθρωπιά να συνοδεύει τα υπόλοιπα ζητούμενα σε μια επιχείρηση, όπως τα κέρδη». Δεν παρέλειψε, τέλος, να αναφέρει το παράδοξο ότι ο ηγέτης έχει «σχέση ερωτική με την αποτυχία», υπονοώντας την τάση του ηγέτη «να παίζει με τη φωτιά», να παίρνει ρίσκα, ώστε τελικά να κερδίζει το σεβασμό του περιβάλλοντός του που τον ακολουθεί πλέον στο κάθε του βήμα. Παραθέτοντας τον Αβραάμ Λίνκολν, αναφέρθηκε στην αποτυχία ως «το λίπασμα της επιτυχίας».
Η δεύτερη ημέρα του συνεδρίου ήταν αφιερωμένη σε θέματα ευρύτερης σημασίας για την προσωπική ανάπτυξη. Με κεντρικό θέμα την Ενεργό Ακρόαση (Active Listening), τέσσερις άνθρωποι από διαφορετικά υπόβαθρα έριξαν φως σε πτυχές της ανθρώπινης συμπεριφοράς, τόσο μέσα στο περιβάλλον της οικογένειας όσο και ενός οργανισμού, με στόχο τη βαθύτερη κατανόηση αλλά και την ενδυνάμωση της ενσυναίσθησης και της κριτικής σκέψης.
Ο ιερέας της Μητρόπολης Θηβών και Λεβαδείας και συγγραφέας και ψυχίατρος παιδιών και εφήβων, π. Βασίλειος Θερμός, άνοιξε τις εργασίες της 2ης ημέρας με μια χειμαρρώδη, ζεστή ομιλία όπου εξήγησε ότι είναι «θεραπευτικό να ακούμε τον άλλον, να ακούμε κάτι διαφορετικό», και πως «αυτή η διαφορά κάνει τη διαφορά»… Η εποικοδομητική συζήτηση επιτυγχάνεται μόνο μέσα από μια «ισοτιμία και διάθεση να συναντήσουμε τον άλλον» επεσήμανε. Σχολιάζοντας την έννοια της Εναισθησίας (Empathy) τόνισε ότι «αποτελεί ανθρώπινη ανάγκη να μπαίνει ο άλλος στη θέση μας και να μας κατανοεί», αλλά «η ικανότητα αυτή διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο ανάλογα με το βαθμό ωριμότητας και εκπαίδευσης». Αποκάλυψε ότι για να επιτευχθεί η Ενεργός Ακρόαση είναι απαραίτητο «η έμφαση να μετακινηθεί από το έργο στη σχέση, γιατί η σχέση συμβάλει στο έργο», ενώ παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την ακρόαση είναι ο εγωισμός, ο ναρκισσισμός, και η προκατάληψη. Τέλος, υπογράμμισε την «ανάγκη για ακεραιότητα, αξίες και ηθική του στελέχους και του οργανισμού».
Στην επόμενη ενότητα του συνεδρίου με τίτλο «Άκου να δεις», ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιάννης Βλαστάρης, και ο γνωστός γελοιογράφος Ανδρέας Πετρουλάκης μοιράστηκαν τη σκηνή και σχολίασαν όλα όσα οι ίδιοι αφουγκράζονται από τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα.
Ο ενεργός ακροατής πρέπει να είναι «υποψιασμένος ακροατής» ειδικά σήμερα που παρατηρείται «έντονο το φαινόμενο της διαστροφής των εννοιών των λέξεων στο πλαίσιο μιας πολιτικής προπαγάνδας που έχει στόχο την αλλοίωση των εννοιών και του τρόπου σκέψης» είπε ο Γ. Βλαστάρης. Παραθέτοντας τον George Orwell και την «διπλή γλώσσα», εξήγησε με παραδείγματα πώς η διαστροφή του λόγου δημιουργεί μια μη πραγματική πραγματικότητα, πώς εμποδίζει την ειλικρίνεια των ομιλητών ή πώς αλλοιώνει τη σκέψη, υποστηρίζοντας επίσης ότι τα ΜΜΕ σήμερα «λειτουργούν ως ενισχυτής θυμού, που προβάλλεται στα ΜΜΕ και επιστρέφει στον ακροατή ενισχυμένος», γιατί «αυτά θέλει ο κόσμος. Ωστόσο τα ΜΜΕ θα έπρεπε να εισηγούνται και να καθοδηγούν, να υποστηρίζουν την ποιότητα που τελικά μπορεί να γίνει και εμπορική».
Στην ίδια ‘συχνότητα’ συνέχισε ο Α. Πετρουλάκης που διευκρίνισε πως «ο γελοιογράφος δεν είναι απλά αντηχείο, αλλά πρέπει να εισηγείται κάτι νέο. Ο γελοιογράφος οφείλει να συλλαμβάνει τον παλμό και να δίνει τη δική του οπτική γωνία» είπε χαρκατηριστικά. Σχολιάζοντας την επικαιρότητα, τόνισε πως «για να υπάρχει (πετυχημένη) γελοιογραφία, σάτιρα, σαρκασμός, απαιτείται το αντικείμενο της σάτιρας να είναι σοβαρό. Στην αντίθετη περίπτωση δεν μπορείς να γελοιοποιήσεις κάτι που ήδη γελοιοποιεί τον εαυτό του, καθώς δεν υπάρχει καμία πτυχή πλέον κρυφή που να μπορεί να φωτίσει ένας γελοιογράφος με το χιούμορ του και την υπαινικτική, πνευματώδη, αινιγματική γλώσσα του».
Στη συνέχεια ο διακεκριμένος και δημοφιλής τραγουδοποιός Διονύσης Σαββόπουλος, εξιστόρησε με το λεπτό χιούμορ του προσωπικά βιώματα, και διερεύνησε τα αίτια που μας ωθούν να προχωρούμε σε μια δράση. Αναφέρθηκε στην πλήξη ως βασικό αίτιο, «στην ανάγκη να κάνεις κάτι για να ξεφύγεις από το βάρος του χρόνου» και στην «ανάγκη για μίμηση». Μίλησε για τη βαθύτερη επικοινωνία που έχει ένας καλλιτέχνης με τον εαυτό του» και υποστήριξε ότι «όλους τους ανθρώπους τους διαπερνούν ρεύματα, απλά δε δίνουν σημασία όπως δίνει ένας καλλιτέχνης». Πρότεινε να μην χάνουμε την «επαφή με τον βαθύτερο εαυτό, την τακτική επαφή με το μικρό παιδί που κρύβεται μέσα μας», και να ακολουθούμε «τον δρόμο της καρδιάς». Ο Διονύσης Σαββόπουλος συγκίνησε με την ευαισθησία του ενώ στο τέλος ξεσήκωσε το κοινό όταν αυθόρμητα άρχισε – αντί επιλόγου – να τραγουδά a capella με νόημα… «κείνο που με τρώει, κείνο που με σώζει είναι π’ ονειρεύομαι σαν τον καραγκιόζη …»
«Όλοι εμείς οι βιαστικοί της εποχής, οι εργασιακά πολυάσχολοι, οι κουρασμένοι, οι συχνά αδιάφοροι [χρειάζεται] να μπορέσουμε να αφήσουμε τις αισθήσεις μας να ‘πιάνουν’ την ομορφιά γύρω μας, τα καθαρά πρόσωπα, την εκτίμηση, την αγάπη» είπε στην τοποθέτησή του, στον επίλογο του συνεδρίου, ο Σύμβουλος Διοίκησης της ΕΑΣΕ Γιάννης Αναστασόπουλος και πρόσθεσε: «Όσα ακούστηκαν από τους ομιλητές μας, κινητοποίησαν τους μηχανισμούς της σκέψης μας, μας προβλημάτισαν για το πώς μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι, πώς θα καλλιεργήσουμε σκέψη … ‘αιρετική’ που αμφισβητεί · σκέψη καινοτόμα». Συνοψίζοντας για την προσωπικότητα ενός ηγέτη επεσήμανε ότι «ένας ηγέτης είναι συνθέτης αρμονίας μέσα από την πολυφωνία που ξέρει ότι οι αλλαγές είναι το μόνο συνεχές δεδομένο στη ζωή» και έκλεισε την ομιλία του με μια φράση – οδηγό για κάθε σύγχρονο ηγέτη: «Αν θέλεις να βλέπεις το ουράνιο τόξο μάθε να ζεις με τη βροχή».
Μια ευχάριστη έκπληξη περίμενε τους σύνεδρους στο τέλος της ημέρας, καθώς εμφανίστηκε επί σκηνής ο γνωστός Stand-up comedian Λάμπρος Φισφής ο οποίος, με αφορμή το θέμα συζήτησης του συνεδρίου περί «Active Listening», διηγήθηκε ιστορίες καθημερινής τρέλας, όπως μόνο στην Ελλάδα έχουμε όλοι βιώσει, χαρίζοντας απλόχερα το γέλιο με το πηγαίο χιούμορ του και σατιρική διάθεση και κλείνοντας το 28ο Συνέδριο της ΕΑΣΕ στον πιο ευχάριστο και αισιόδοξο τόνο – όπως άλλωστε είχε υποσχεθεί στους σύνεδρους λίγο νωρίτερα ο εμπνευστής του δρώμενου Γιάννης Αναστασόπουλος, που είχε τονίσει πως το χαμόγελο διώχνει τον χειμώνα από το πρόσωπο των ανθρώπων.
Τον συντονισμό του συνεδρίου για μία ακόμα χρονιά είχε με επιτυχία ο Χαρίδημος Τσούκας Επιστημονικός Σύμβουλος της ΕΑΣΕ και καθηγητής στα πανεπιστήμια Κύπρου και Warwick.