Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να υιοθετήσουν στη συνάντηση τους (Πέμπτη και Παρασκευή) τις τελευταίες προτάσεις της Κομισιόν για την καταπολέμηση των υψηλών τιμών ενέργειας, ενώ θα συνεχίσουν να πιέζουν τις Βρυξέλλες για νέες πρωτοβουλίες, όπως το πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας, μεταδίδει το Reuters επικαλούμενο ένα προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου.
Στη σύνοδο στις 20 και 21 Οκτωβρίου, οι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν τις προτάσεις που παρουσίασε την Τρίτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την καταπολέμηση των υψηλών τιμών ενέργειας και την κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού.
Ένα αναθεωρημένο προσχέδιο των συμπερασμάτων της συνόδου αναφέρει ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. θα υιοθετήσουν τις προτάσεις της Κομισιόν που προβλέπουν τα ακόλουθα κύρια στοιχεία:
-Συγκέντρωση της ζήτησης στην ΕΕ και από κοινού αγορές αερίου για την καλύτερη διαπραγμάτευση με σκοπό την εξασφάλιση καλύτερων τιμών και για τη μείωση του κινδύνου τα κράτη μέλη να υποβάλλουν ανταγωνιστικές προσφορές στην παγκόσμια αγορά, με παράλληλη εγγύηση της ασφάλειας του εφοδιασμού σε ολόκληρη την ΕΕ
-Προώθηση των εργασιών για τη δημιουργία νέου δείκτη αναφοράς για την τιμολόγηση του LNG έως τον Μάρτιο του 2023 και, βραχυπρόθεσμα, πρόταση μηχανισμού διόρθωσης των τιμών για τη θέσπιση δυναμικού ορίου τιμών για τις συναλλαγές στο χρηματιστήριο αερίου TTF, καθώς και προσωρινό φρένο ή δυναμικό εύρος για την πρόληψη ακραίων εκτινάξεων των τιμών στις αγορές παραγώγων
-Προκαθορισμένοι κανόνες αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών σε περίπτωση ελλείψεων εφοδιασμού, με επέκταση της υποχρέωσης αλληλεγγύης σε κράτη μέλη χωρίς απευθείας συνδέσεις αγωγών ώστε να συμμετέχουν και τα κράτη μέλη με εγκαταστάσεις ΥΦΑ· και πρόταση για τη δημιουργία μηχανισμού κατανομής αερίου για τα κράτη μέλη που πλήττονται από περιφερειακή ή ενωσιακή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον εφοδιασμό με αέριο.
Για να περάσουν οι προτάσεις χρειάζεται ενισχυμένη πλειοψηφία, ήτοι τουλάχιστον 15 κράτη μέλη που θα αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του πληθυσμού της Ε.Ε.
Οι προτάσεις της Κομισιόν δεν προβλέπουν άμεσα την επιβολή ενός ορίου στις τιμές του φυσικού αερίου, αν και πολλές χώρες της Ε.Ε. έχουν αναφέρει ότι είναι πρόθυμες να υιοθετήσουν ένα τέτοιο μέτρο. Η πρόβλεψη ωστόσο για ένα προσωρινό φρένο στις τιμές φαίνεται ότι κερδίζει την υποστήριξη των ηγετών, οι οποίοι αναμένεται να ζητήσουν από τις Βρυξέλλες να εξετάσουν "έναν προσωρινό δυναμικό διάδρομο για τις τιμές" στις συναλλαγές στο φυσικό αέριο, με βάση το προσχέδιο των συμπερασμάτων.
Με αρκετές χώρες να ζητούν ακόμα πιο αυστηρή δράση για τον περιορισμό των τιμών, το προσχέδιο αναμένεται επίσης να ζητά από την Κομισιόν να "προτείνει ένα προσωρινό ευρωπαϊκό πλαίσιο για πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρισμού, σε επίπεδα που θα βοηθήσουν να μειωθούν οι τιμές του ηλεκτρισμού". Η ιδέα αυτή – γνωστή ως ο Ιβηρικός μηχανισμός επειδή Ισπανία και Πορτογαλία έχουν ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα τέτοιο μοντέλο – δεν παρουσιάστηκε από την Κομισιόν στις τελευταίες της προτάσεις για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών.
Η ιδέα αυτή πάντως έχει προκαλέσει αντιδράσεις από ορισμένες χώρες, με τη Γερμανία και την Ολλανδία μεταξύ άλλων, να εκφράζουν επιφυλάξεις για τον κίνδυνο ένας τέτοιος μηχανισμός να οδηγήσει τελικά σε αύξηση της ζήτησης στο φυσικό αέριο.
Στο προσχέδιο των συμπερασμάτων σημειώνεται ότι ένα όριο στις τιμές θα πρέπει να μην οδηγεί σε αύξηση της κατανάλωσης του φυσικού αερίου.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μιλώντας εξάλλου σήμερα στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφέρθηκε στην ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου σημείου αναφοράς των τιμών για το LNG καθώς και στο Ιβηρικό μοντέλο, λέγοντας ωστόσο ότι ακόμη υπάρχουν ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν.