Η Ευρώπη απαγόρευσε σχεδόν όλες τις εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία από τις 5 Δεκεμβρίου και ταυτόχρονα πέρασε G7 την επιβολή ανώτατου ορίου τιμών στις πωλήσεις αργού της χώρας. Αυτό επεκτάθηκε και στα διυλισμένα καύσιμα στις 5 Φεβρουαρίου.
Όποιος επιθυμούσε να έχει πρόσβαση σε βασικές δυτικές υπηρεσίες -ιδιαίτερα στην ασφάλιση- έπρεπε να προσκομίσει βεβαίωση ότι τα φορτία που μετέφερε κόστιζαν 60 δολάρια ανά βαρέλι ή λιγότερο. Το ανώτατο όριο τέθηκε επίτηδες ψηλά - οι ΗΠΑ ήθελαν να συνεχίσει να ρέει το ήδη μειωμένο ρωσικό αργό - και οι δύο νεοσύστατοι φορτωτές χρησιμοποιούν πολλές δυτικές ασφάλειες.
Περίπου τα 3/4 του στόλου της εταιρείας Gatik καλύπτονται από αλληλασφαλιστικούς οργανισμούς στο πλαίσιο του International Group of Protection and Indemnity Clubs στο Λονδίνο, όπως δείχνουν τα στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg. Για την Fractal, το ποσοστό είναι ακόμη υψηλότερο.
Και οι δύο εταιρείες έχουν πολλά πλοία στο στόλο τους που καλύπτονται από έναν από τους 13 οργανισμούς-μέλη του Διεθνούς Ομίλου, την American Club, η έδρα της οποίας βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, σύμφωνα με τα στοιχεία του κλάδου που συγκέντρωσε το Bloomberg.
Ο διευθύνων σύμβουλος του American Club, Ντάνιελ Τάντρος επιβεβαίωσε ότι ο οργανισμός του καλύπτει πλοία στους στόλους και των δύο εταιρειών, προσθέτοντας ότι και οι δύο έχουν παράσχει τις λεγόμενες βεβαιώσεις - τεκμηριωμένες δηλώσεις που επιβεβαιώνουν ότι οι αγορές πετρελαίου είναι σύμφωνες με το ανώτατο όριο τιμών του G7.
Η ανάγκη για εταιρείες όπως η Gatik και η Fractal αυξήθηκε επειδή πολλές συμβατικές δυτικές ναυτιλιακές εταιρείες σταμάτησαν να σηκώνουν ρωσικά βαρέλια, είτε για να διαμαρτυρηθούν για την εισβολή είτε λόγω της απειλής να πέσουν θύμα των κυρώσεων.
Ακόμα και πριν αρχίσουν τα μέτρα, ένας τεράστιος αριθμός δεξαμενόπλοιων άρχισε να πωλείται σε μια νέα ομάδα αγοραστών, των οποίων η ταυτότητα και οι σχέσεις συχνά δεν ήταν σαφείς.
Δεν υπάρχουν αποτελέσματα κατά την αναζήτηση της εταιρείας Gatik Ship Management στον ιστότοπο του Υπουργείου Εταιρικών Υποθέσεων της Ινδίας. Η διεύθυνση της ιστοσελίδας της Gatik δείχνει ότι βρίσκεται υπό κατασκευή. Η εταιρεία αρνήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τις δραστηριότητές της.
Η ιστοσελίδα της Fractal διαθέτει μόνο μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για την πρόσληψη προσωπικού. Τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ένα μήνυμα στο WhatsApp και μια κλήση με αίτημα σχολιασμού - σε διευθύνσεις και αριθμούς τηλεφώνου που δόθηκαν από άτομα που γνωρίζουν στελέχη της Fractal - δεν απαντήθηκαν.
Η διεύθυνσή της στο Ντουμπάι αναφέρεται στην Equasis ως η έδρα του εμπορικού διαχειριστή των περισσότερων δεξαμενόπλοιων της Fractal. Η εταιρεία μετακόμισε επίσης πρόσφατα από έναν κοινόχρηστο χώρο εργασίας στη Γενεύη - την έδρα των κεντρικών γραφείων της, σύμφωνα με έναν διευθυντή εκεί.
Ο στόλος της Gatik μπορεί να μεταφέρει περίπου 30 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και καυσίμων, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg. Ο στόλος της Fractal έχει μεταφορική ικανότητα πιο κοντά στα 15 εκατομμύρια βαρέλια.
Σχεδόν όλα τα δεξαμενόπλοια της Fractal και της Gatik πραγματοποίησαν φέτος επισκέψεις σε ρωσικά λιμάνια ή πήραν ρωσικά φορτία με μεταφορά από πλοίο σε πλοίο, σύμφωνα με τα στοιχεία παρακολούθησης δεξαμενόπλοιων που συνέταξε το Bloomberg.
Η Ινδία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα δεν υπέγραψαν το ανώτατο όριο τιμών, ούτε έχουν άλλες κυρώσεις για το ρωσικό πετρέλαιο. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν νόμιμα τις δυτικές υπηρεσίες, υπό την προϋπόθεση ότι δίνουν βεβαίωση ότι τα φορτία αγοράστηκαν στο ανώτατο όριο ή κάτω από αυτό.
Η παλαιότερη καταγεγραμμένη απόκτηση δεξαμενόπλοιου της Gatik ήταν τον Ιούνιο του 2022, ενώ η πιο πρόσφατη τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με την VesselsValue, μια εταιρεία που παρακολουθεί την πώληση και την αγορά εμπορικών πλοίων. Η αγορά της Fractal έγινε τον ίδιο μήνα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Equasis.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το δεξαμενόπλοιο Jumbo της Gatik, το οποίο παρατηρήθηκε να προσεγγίζει το λιμάνι Ust-Luga στη Βαλτική Θάλασσα της Ρωσίας στις 11 Φεβρουαρίου. Τώρα βρίσκεται κοντά στην Καλαμάτα στην Ελλάδα, ένα δημοφιλές σημείο για τη μεταφορά φορτίων από πλοίο σε πλοίο του πετρελαίου της χώρας, σύμφωνα με την παρακολούθηση πλοίων από το Bloomberg. Το πλοίο τέθηκε υπό τη διαχείριση της Gatik στις 3 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με την Equasis.
Η Ρωσία εξήγαγε περίπου 3,2 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου ημερησίως από τα λιμάνια της κατά τους δύο μήνες μετά την επιβολή του ανώτατου ορίου και της απαγόρευσης των εισαγωγών στην Ευρώπη στις 5 Δεκεμβρίου, με μικρή μεταβολή σε σχέση με τους δύο προηγούμενους μήνες. Οι δύο εταιρείες αποτελούν μέρος του νέου δικτύου εφοδιαστικής αλυσίδας που επιτρέπει να συμβεί αυτό.
Ούτε η Gatik ούτε η Fractal αναφέρονται ως πραγματικοί ιδιοκτήτες των δεξαμενόπλοιων του στόλου τους, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανότατα εκμεταλλεύονται τα πλοία για λογαριασμό άλλων, η ταυτότητα των οποίων συχνά δεν δημοσιοποιείται. Περιγράφονται ως οι "εγγεγραμμένοι ιδιοκτήτες" των πλοίων τους στην ιστοσελίδα της Αμερικανικής Λέσχης.
Αυτή είναι μια συνηθισμένη μορφή ιδιοκτησίας πλοίου στη ναυτιλιακή βιομηχανία, αλλά δεν υποδηλώνει τον πραγματικό ιδιοκτήτη του πλοίου.
Η ωφέλιμη ιδιοκτησία είναι μια πιο σημαντική λεπτομέρεια για την κατανόηση του ποιος πραγματικά κατέχει τα περιουσιακά στοιχεία και, σύμφωνα με πληροφορίες από την IHS, η οποία διατηρεί μια ναυτιλιακή βάση δεδομένων για τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό.
"Βλέπουμε πόσο εύκολη είναι η μεταβίβαση της ιδιοκτησίας με αυτούς τους μεγάλους, νέους ομίλους", δήλωσε ο Στιβ Σικάλα, συνδιευθυντής του Project on the Economic Analysis of Regulation στο National Bureau of Economic Research.