«Εκ του πονηρού» χαρακτηρίζει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, με συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις αντιδράσεις για το νέο «πράσινο» τιμολόγιο ρεύματος, που θα εφαρμοστεί από 1ης Ιανουαρίου.
«Το πράσινο τιμολόγιο δεν πλήττει τον ανταγωνισμό, πλήττει εκείνους που δεν θέλουν τον ανταγωνισμό», σημειώνει ο υπουργός, ενώ τονίζει πως το 2024 υπό την πίεση του ανταγωνισμού, αφαιρώντας τις οριζόντιες επιδοτήσεις, θα έχουμε παρεμφερείς τιμές με τις σημερινές. Ειδικά οι ενεργειακά ευάλωτοι, που είναι το 30% του πληθυσμού θα έχουν τιμές χαμηλότερες από αυτές που έχουν σήμερα, σημειώνει. Ο κ. Σκυλακάκης τονίζει ακόμη ότι ο καταναλωτής θα βλέπει τα διαφορετικά τιμολόγια, όπως ίσχυε τα τελευταία χρόνια, αλλά σε τρεις μεγάλες κατηγορίες (κυμαινόμενα, σταθερά και δυναμικά με την αντίστοιχη χρωματική επισήμανση) και θέτει το ερώτημα «Γιατί μπερδεύει η κατηγοριοποίηση και δεν μπερδεύουν τα δεκάδες διαφορετικά τιμολόγια;»
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στον Κώστα Βουτσαδάκη:
ΕΡ. Έχουν καταγραφεί αρκετές αντιδράσεις από μερίδα προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας για το ειδικό τιμολόγιο ρεύματος. Πού τις αποδίδετε;
Οι αντιδράσεις προέρχονται -κατά κύριο λόγο- από κάποιους παρόχους, οι οποίοι δεν επιθυμούν να έχουν το πράσινο τιμολόγιο. Σε αυτό, οι τιμές -για πρώτη φορά- θα συγκρίνονται ευθέως και χωρίς καμία δυνατότητα απόκρυψης του ποιος είναι στην ουσία ο πιο φθηνός μεταξύ των παρόχων. Αυτό, δηλαδή ο ανταγωνισμός, κάποιους που είχαν συνηθίσει αλλιώς, τους ενοχλεί.
ΕΡ. Πολλοί καταναλωτές δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να κατανοήσουν τα νέα τιμολόγια με τη χρωματική σήμανση που θα εφαρμοστεί από το 2024. Τι απαντάτε;
Εδώ, έχουμε έναν αριθμό τιμολογίων που προϋπήρχαν. Είχαμε πολλές δεκάδες διαφορετικά τιμολόγια μεταξύ των παρόχων, τα οποία είχαν διάφορα χαρακτηριστικά. Εμείς δεν αλλάξαμε τα τιμολόγια που προσφέρονται. Τί είπαμε; Είπαμε ότι για να καταλαβαίνει ο καταναλωτής πιο εύκολα τί αγοράζει, βάζουμε ένα χρώμα στις μεγάλες κατηγορίες τιμολογίων. Αντί, λοιπόν, να βλέπει δεκάδες διαφορετικά τιμολόγια ο καταναλωτής -όπως έβλεπε τα τελευταία χρόνια και όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή οδηγία- βλέπει τα ίδια τιμολόγια, αλλά σε τρεις μεγάλες κατηγορίες. Αν είναι σταθερά βάζουμε μπλε χρώμα. Αν είναι κυμαινόμενα, εξαρτώνται δηλαδή από το κόστος του ρεύματος στη διάρκεια του επόμενου μήνα, βάζουμε κίτρινο και αν είναι δυναμικά, για όσους έχουν έξυπνο μετρητή, βάζουμε πορτοκαλί. Συνεπώς, αυτό που κάνουμε είναι ότι κατηγοριοποιούμε τα ήδη υφιστάμενα τιμολόγια. Γιατί μπερδεύει η κατηγοριοποίηση και δεν μπερδεύουν τα δεκάδες διαφορετικά τιμολόγια; Εκ του πονηρού είναι αυτό.
Το μόνο που προσθέτουμε είναι το πράσινο τιμολόγιο. Ποια είναι η διαφορά του; Η διαφορά είναι ότι είναι υποχρεωμένοι οι πάροχοι να δίνουν τιμή, η οποία είναι αμέσως και ευθέως συγκρίσιμη.
Το αν τα τιμολόγια προέρχονται από μαθηματικούς τύπους ή όχι, αυτό για τον καταναλωτή είναι αδιάφορο. Και εκ του πονηρού πάλι ορισμένοι προβάλλουν τον μαθηματικό τύπο. Διότι προσπαθούν να δημιουργήσουν σύγχυση, να κουράσουν τον καταναλωτή για να μην συγκρίνει αυτό που έχει σημασία, που είναι οι τιμές. Όταν αγοράζεις ψωμί ξέρεις ή σε ενδιαφέρει ο τύπος τον οποίο χρησιμοποιεί η εταιρεία για να καταλήξει στην τιμή του ψωμιού; Ξέρει ο καταναλωτής που αγοράζει ψωμί ή τον απασχολεί πόσο είναι το αλεύρι, πόσο είναι το ηλεκτρικό, πόσο είναι οι μεταφορές, πόσο είναι το marketing; Εκείνο που τον απασχολεί είναι η τιμή του ψωμιού. Και εδώ αυτό που απασχολεί είναι η τιμή του ρεύματος και όχι ο τύπος με τον οποίον προκύπτει η τιμή.
ΕΡ. Τι απαντάτε επίσης στην κριτική ότι το "πράσινο" ενιαίο τιμολόγιο πλήττει τον ανταγωνισμό, καθώς και ότι τελικά θα είναι ακριβότερο από τα άλλα κυμαινόμενα τιμολόγια καθώς ενσωματώνει το ρίσκο της πρόβλεψης της τιμής από τους προμηθευτές;
Είναι λίγο περίεργο, πώς ένα τιμολόγιο με το οποίο μπορείς να συγκρίνεις τις τιμές, ενώ πριν δεν μπορούσες, πλήττει τον ανταγωνισμό. Μάλλον πλήττει αυτούς που δεν θέλουν τον ανταγωνισμό, οι οποίοι στην ουσία λένε ότι το κράτος παρεμβαίνει στην αγορά. Ρωτώ: το κράτος δεν παρεμβαίνει στην αγορά όταν υποχρεώνει τα super market να βάζουν τιμή ανά κιλό; Παρεμβαίνει, γιατί πάρα πολλοί αλλάζουν τις συσκευασίες, ώστε να μπερδεύεται ο καταναλωτής και να νομίζει ότι παίρνει την ίδια συσκευασία, η οποία όμως έχει λιγότερο προϊόν. Γι' αυτό βάζουμε την τιμή ανά κιλό.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στα τιμολόγια του ρεύματος. Υπάρχουν κόλπα με τις «συσκευασίες» και για αυτό ερχόμαστε και βάζουμε μια τιμή ανά κιλοβατώρα, που να είναι συγκρίσιμη μεταξύ των παρόχων. Για να καταλαβαίνει ο καταναλωτής ποιος είναι ο πιο φθηνός. Αυτή είναι η βασική παρέμβαση.
Τώρα, στο ερώτημα αν το πράσινο μπορεί να είναι λίγο πιο ακριβό από ένα καλό κίτρινο τιμολόγιο: Μπορεί. Διότι στο κίτρινο τιμολόγιο, το ρίσκο του να πάνε πιο ψηλά οι τιμές το αναλαμβάνει ο καταναλωτής, ενώ στο πράσινο το ρίσκο το αναλαμβάνει ο πάροχος. Γι' αυτό και μπορεί, εκεί που αναλαμβάνει περισσότερο ρίσκο, ο καταναλωτής να πληρώσει λίγο φθηνότερα. Μπορεί όμως και να πληρώσει ακριβότερα αν πέσει έξω στην πρόβλεψη. Μπορεί να διαλέξει το πράσινο ή το κίτρινο, δεν τον εμποδίζει κανένας να κάνει την επιλογή του. Αυτό που όμως θα ξέρει είναι, τουλάχιστον σε ένα τιμολόγιο, ποιος είναι ο φθηνότερος. Και μετά θα μπορεί να πάρει πιο σωστά τις αποφάσεις του.
ΕΡ. Έχετε διαπιστώσει παραβάσεις της νομοθεσίας που θεσπίστηκε ως προς το νέο πλαίσιο τιμολόγησης και την ενημέρωση των καταναλωτών; Συγκεκριμένα ως προς την παρότρυνση προς τους καταναλωτές να μην επιλέξουν το ειδικό τιμολόγιο αλλά κάποιο άλλο; Στην περίπτωση που υπάρχουν τέτοια κρούσματα θα προχωρήσετε στην επιβολή κυρώσεων;
Αυτό είναι αρμοδιότητα της ρυθμιστικής αρχής. Και δεν είναι ο δικός μου θεσμικός ρόλος, όταν ασκείται αυτή η αρμοδιότητα, χωρίς να έχω κάποιο λόγο να πω ότι δεν ασκείται σωστά, να παρεμβαίνω. Πράγματι είδα και εγώ περιπτώσεις στις οποίες γίνονταν φανταστικές συγκρίσεις. Δηλαδή κάποιος έλεγε ότι το πράσινο τιμολόγιο θα μπορούσε να είναι έτσι και το κίτρινο αλλιώς. Οι συγκρίσεις αυτές δεν ήταν δόκιμες, διότι τις τιμές στο πράσινο τιμολόγιο -οι οποίες θα είναι και καλές τιμές από ότι έχουμε δει από τις προτάσεις των παρόχων- θα τις ξέρουμε την 1η Ιανουαρίου. Τότε θα δούμε τις τιμές και πώς συγκρίνονται.
ΕΡ. Είναι ακριβές ότι με τα τωρινά δεδομένα των τιμών στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, το πράσινο τιμολόγιο διαμορφώνεται στο ίδιο ή λίγο χαμηλότερο επίπεδο από τις τιμές που διαμορφώθηκαν τους προηγούμενους μήνες, κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, με την επιδότηση των τιμών από την Πολιτεία;
Ακριβώς, αυτό είναι και το πιο θετικό στοιχείο στο σύστημα, ότι αφαιρώντας τις επιδοτήσεις έχουμε παρεμφερείς τιμές. Που σημαίνει ότι η πίεση που ασκούμε για να υπάρχει ανταγωνισμός αρχίζει και αποδίδει. Θα μου πείτε θα αποδώσει και μακροχρόνια; Θα το δούμε. Αλλά για τον Ιανουάριο η πίεση αυτή να υπάρξει ανταγωνισμός αποδίδει. Γι' αυτό γίνεται και όλη η φασαρία. Διότι σας διαβεβαιώνω ότι κανένας πάροχος δεν θα αντιδρούσε αν η πίεση που ακούμε για ανταγωνισμού δεν απέδιδε. Αποδίδει και γι' αυτό φωνάζουν.
ΕΡ. Θα υπάρχουν επιδοτήσεις στα τιμολόγια του ρεύματος το 2024 και με ποιες προϋποθέσεις;
Για το 40% περίπου και λίγο παραπάνω των νοικοκυριών που είναι κοινωνικά η ενεργειακά ευάλωτα συνεχίζουμε να δίνουμε βοήθεια. Αυτή η βοήθεια δίνεται στους μεν κοινωνικά ευάλωτους, που είναι πάνω από 700.000 νοικοκυριά, με πολύ χαμηλά τιμολόγια μέσω επιδοτήσεων. Οι ενεργειακά ευάλωτοι, άλλο 1,2 εκατ. νοικοκυριά, που θερμαίνονται με ηλεκτρικό ρεύμα, θα έχουν στο πρώτο τρίμηνο του 2024 βοήθεια στους λογαριασμούς από 45 έως 480 ευρώ. Και ειδικά οι ενεργειακά ευάλωτοι που είναι το 30% του πληθυσμού θα έχουν τιμές χαμηλότερες από τις τιμές που έχουν σήμερα για το πρώτο τρίμηνο, που ξοδεύονται τα περισσότερα χρήματα.
ΕΡ. Συνδικαλιστές στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης - Αποχέτευσης υποστηρίζουν ότι προχωράτε σε ιδιωτικοποίηση της υπηρεσίας ύδρευσης. Τι απαντάτε;
Μου φαίνεται παράδοξο, την ώρα που ενισχύουμε την παρουσία του κράτους, κάνοντας μία μεταρρύθμιση για να γίνουν μεγαλύτερες και ισχυρότερες οι ΔΕΥΑ, κάποιοι να μιλούν για ιδιωτικοποίηση. Κάτι άλλο τους απασχολεί προφανώς. Άλλα κίνητρα βρίσκονται από πίσω.