Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2018 και τα Ποσειδώνια, η Νορβηγική Πρεσβεία στην Αθήνα, σε συνεργασία με τη HELMEPA, διοργάνωσαν ένα πρωινό Σεμινάριο με αντικείμενο το πώς η ναυτιλιακή βιομηχανία, οργανισμοί και πολίτες μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη, τη μείωση αλλά και την απομάκρυνση της ρύπανσης από πλαστικά από τους ωκεανούς.
Περισσότεροι από 120 συμμετέχοντες, μεταξύ των οποίων υψηλόβαθμα στελέχη Νορβηγικών και Ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών, συναντήθηκαν για να συζητήσουν αποφασιστικούς τρόπους αντιμετώπισης αυτού του επείγοντος ζητήματος. Αναδείχθηκαν οι εξαιρετικές προσπάθειες ελληνικών ιδρυμάτων και οργανισμών με τη συμμετοχή νέων, αλιέων και παράκτιων κοινοτήτων καθώς και πλοιοκτητών και πληρωμάτων, ενώ όλοι συμφώνησαν ότι η βιομηχανία μπορεί να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο, αποτελώντας την κινητήρια δύναμη για την προώθηση της καινοτομίας και της τεχνολογικής ανάπτυξης και για την υιοθέτηση νέων προτύπων επιχειρηματικής δράσης. Στόχος του σεμιναρίου ήταν να δώσει το έναυσμα για αποφασιστική δράση, αναδεικνύοντας τους ποικίλους τρόπους με τους οποίους οι διάφοροι εμπλεκόμενοι προσεγγίζουν αυτή την πρόκληση, σε Νορβηγία και Ελλάδα.
Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο Πρέσβης Jørn Gjelstad υπογράμμισε ότι η θαλάσσια οικονομία θα αποτελέσει ένα ταχύτατα αναπτυσσόμενο και απολύτως αναγκαίο μέρος της μελλοντικής παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας, καθώς και ότι η οικονομική πρόοδος πρέπει να συμβαδίζει με την περιβαλλοντική αειφορία. “Πρόκειται για κάτι που αφορά τη συμπεριφορά μας ως ανθρώπων: τα καταναλωτικά μας πρότυπα, το πώς χρησιμοποιούμε και επαναχρησιμοποιούμε, και τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα πάσης φύσεως απόβλητα”, ανέφερε. Η Νορβηγία εγκαινίασε πρόσφατα την πρώτη πλήρως εξηλεκτρισμένη ακτοπλοϊκή γραμμή, ενώ οι ακτοπλοϊκές εταιρείες εκσυγχρονίζουν το στόλο τους, υλοποιώντας την απαίτηση των Νορβηγικών Αρχών για υιοθέτηση λύσεων μηδενικών εκπομπών μέσα στα επόμενα χρόνια. Ενθάρρυνε την Ελλάδα να εξετάσει στην ίδια κατεύθυνση τις δυνατότητες και τα οφέλη που απορρέουν από την “πράσινη ακτοπλοΐα”, με δεδομένο το μεγάλο αριθμό των νησιών της και τον αντίστοιχα υψηλό αριθμό των ακτοπλοϊκών διελεύσεων κάθε χρόνο. Η Νορβηγία έχει αναλάβει τον τελευταίο καιρό ηγετικό ρόλο στην καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης και λαμβάνει μέτρα για την εξεύρεση λύσεων σε αυτήν τη μεγάλη πρόκληση.
Ο κ. Sturla Henriksen, επικεφαλής του Παγκόσμιου Συμβολαίου των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς (UN Global Compact on Ocean) έδωσε μια οικουμενική προοπτική της έννοιας της αειφορίας στο θαλάσσιο χώρο, επισημαίνοντας πως η βιομηχανία μπορεί μέσα από συνέργειες να διαμορφώσει νέα πρότυπα που θα αλλάξουν την πορεία των εξελίξεων. “Καλούμαστε να αναγνωρίσουμε”, υπογράμμισε, “ότι τα περισσότερα, αν όχι όλα, τα προβλήματα που αφορούν τη θάλασσα έχουν τη θεμελιώδη αιτία τους αλλά και τη λύση τους στη στεριά. Οι ενέργειες για τον καθαρισμό των ωκεανών είναι πολύ σημαντικές, αλλά την ίδια στιγμή επιβάλλεται να γίνει μια συλλογική προσπάθεια για να σταματήσει η εισροή επιπλέον απορριμμάτων στη θάλασσα. Όλη η ποσότητα πλαστικού που έχει ποτέ παραχθεί είναι ακόμη γύρω μας”. “Κατά τη διάρκεια μιας δεκάλεπτης παρουσίασης όπως η δική μου σήμερα”, ανέφερε ο κ. Henriksen, “150 τόνοι νέων πλαστικών απορριμμάτων θα καταλήξουν στη θάλασσα”. Ο κ. Henriksen ορίστηκε την 1 Ιανουαρίου 2018 ως Ειδικός Σύμβουλος του Παγκοσμίου Συμβολαίου των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς, θέση στην οποία μεταπήδησε μετά από μια δεκαετία υπηρεσίας ως CEO στην Ένωση Νορβηγών Εφοπλιστών. Κατά τη θητεία του ως CEO, είχε την ευκαιρία να αλληλεπιδράσει με πληθώρα κορυφαίων εφοπλιστών παγκοσμίως, μεταξύ των οποίων και Έλληνες, και είναι αισιόδοξος ότι διαφαίνεται μια αυξανόμενη επίγνωση και δέσμευση.
Η Δρ. Αγγελική Κοσμοπούλου, Διευθύντρια του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος Α.Κ. Λασκαρίδη πραγματοποίησε μια παρουσίαση – τροφή για σκέψη σχετικά με την ιστορία, τις διαστάσεις και τις συνέπειες της ρύπανσης από πλαστικά. Προτείνοντας αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη, την ανακύκλωση και τον καθαρισμό των πλαστικών απορριμμάτων στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, παραίνεσε όλους τους παρευρισκομένους στην ανάληψη δράσης και συνόψισε μια σειρά προτάσεων για την προσέγγιση του προβλήματος. Η συμβολή του Ιδρύματος στην αντιμετώπιση των θαλάσσιων απορριμμάτων περιλαμβάνει καθαρισμούς ακτών και εργαστήρια ευαισθητοποίησης, παράκτιους και υποβρύχιους καθαρισμούς σε 10 νησιά, και υποστήριξη ειδικών ομάδων, π.χ. αλιέων και νέων επιχειρηματιών. Στις επιτυχίες του πιστώνεται η συμβολή του στην ανάδειξη της Σίκινου ως του πρώτου νησιού που παύει να χρησιμοποιεί το πλαστικό καλαμάκι.
Ο Δρ Βασίλειος Μαμαλούκας Φραγκούλης από την Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος έριξε φως στην προσπάθεια απορρύπανσης του Σαρωνικού Κόλπου από πετρελαιοκηλίδα που προκλήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, με παράλληλη ελαχιστοποίηση της ποσότητας των αποβλήτων. Αναφέρθηκε στην επιτυχή αντιμετώπιση από την εταιρεία των περισσότερων από 2.000 περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης που συνέβησαν κατά τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, καθώς και στο μεγάλο εύρος υπηρεσιών που προσφέρει η εταιρεία στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων και αντιμετώπισης διαρροών πετρελαίου και χημικών στη θάλασσα. Ο Δρ. Μαμαλούκας Φραγκούλης παραίνεσε το ακροατήριο να αντιμετωπίσει δραστικά το ζήτημα της θαλάσσιας ρύπανσης και να συμβάλει στην ελαχιστοποίηση της ποσότητας των αποβλήτων που καταλήγουν στη θάλασσα. Τόνισε τέλος, τη σημασία της σωστής επικοινωνίας και των εκπαιδευτικών προγραμμάτων ως εργαλείων για τη δημιουργία συνείδησης και αλλαγή συμπεριφορών.
Η κ. Κριστιάνα Πρεκεζέ, Εκτελεστική Συντονίστρια της HELMEPA μίλησε με ενθουσιασμό για τις ποικίλες πρωτοβουλίες της οργάνωσης, που στοχεύουν σε όλες τις ομάδες εμπλεκομένων, από τους πλοιοκτήτες και τους ναυτικούς μέχρι τους νέους και τα παιδιά. Μεταξύ πολλών διαφορετικών προγραμμάτων, η ένωση οργανώνει σε τακτικά διαστήματα πανελλαδικές εκστρατείες εθελοντικών καθαρισμών ακτών με την ισχυρή συμμετοχή της νέας γενιάς. Από το 1993, περισσότεροι από 105.000 μαθητές δημοτικού, μέλη της “Παιδικής HELMEPA”, έχουν πραγματοποιήσει καθαρισμούς ακτών, έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα ανακύκλωσης και έχουν κινητοποιήσει τις τοπικές τους κοινωνίες σε όλη την Ελλάδα. Η κ. Πρεκεζέ ολοκλήρωσε την παρουσίασή της καλώντας όλους τους παρισταμένους να δώσουν μια υπόσχεση αυτό το καλοκαίρι για Καθαρές Θάλασσες και Ακτές.
Το σεμινάριο ολοκληρώθηκε με τις ενδιαφέρουσες ερωτήσεις του ακροατηρίου και συζήτηση με τους ομιλητές.