Το Ίδρυμα για υπεύθυνη οδήγηση VINCΙ Autoroutes, έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα μιας μεγάλης έρευνας που πραγματοποίησε η Ipsos, με θέμα την οδηγική συμπεριφορά και νοοτροπία σε 10 χώρες της Ευρωπαϊκής ένωσης. Το Βαρόμετρο Υπεύθυνης Οδήγησης, που ξεκίνησε πριν 5 χρόνια, εστιάζει στην υπνηλία και την έλλειψη προσοχής στο τιμόνι, ως αιτίες υπεύθυνες για πολλά ατυχήματα.
Έλλειψη προσοχής και υπνηλία: διαπιστωμένοι κίνδυνοι
Κατά τους Έλληνες οδηγούς, η απροσεξία είναι η συχνότερη αιτία θανάσιμου οδικού ατυχήματος (60% των ερωτηθέντων απάντησαν θετικά), πιο συχνή από το αλκοόλ (52%) και την ταχύτητα (46%). Άποψη που μοιράζονται οι πολίτες δύο ακόμη χωρών: αυτοί της Ολλανδίας (όπου 72% των ερωτηθέντων δηλώνουν την έλλειψη προσοχής ως πρώτη αιτία) και αντίστοιχα από την Μεγάλη Βρετανία, όπου το ποσοστό ανέρχεται σε 59%.
Στις υπόλοιπες χώρες, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή ηρεμιστικών αναφέρεται ως κυριότερη αιτία (κατά μέσο όρο από το 62% των ερωτηθέντων). Όσο για τους αυτοκινητόδρομους, οι Έλληνες θεωρούν την ταχύτητα ως κυριότερη αιτία θανάσιμου ατυχήματος (56% των ερωτηθέντων), ακολουθούμενη από την υπνηλία κατά την οδήγηση (32%), την έλλειψη προσοχής (25%) και την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και ηρεμιστικών (23%). Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα τοποθετεί τους Έλληνες στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αυτοχαρακτηρίζονται ως οδηγοί σε εγρήγορση, αλλά κρίνουν αυστηρά τους άλλους οδηγούς
Σε αντίθεση με άλλους ευρωπαίους οδηγούς, όταν πρέπει να κάνουν μια εκτίμηση της δικής τους συμπεριφοράς στο τιμόνι, οι Έλληνες οδηγοί είναι επιεικείς με τον εαυτό τους, ενώ οι κρίσεις τους είναι ανηλεείς όσο αφορά στους άλλους οδηγούς. Έτσι, στη μεγάλη πλειοψηφία τους αυτοχαρακτηρίζονται ως προσεκτικοί κατά την οδήγηση (82% των ερωτηθέντων), ενώ κανείς δεν θεωρεί τον εαυτό του επικίνδυνο οδηγό (0%). Όταν όμως η ερώτηση αφορά στην άποψή τους για τον τρόπο οδήγησης των συμπατριωτών τους, μόνον 5% από αυτούς τους χαρακτηρίζουν ως προσεκτικούς και σε επαγρύπνηση οδηγούς, ενώ το 40% τους χαρακτηρίζει επικίνδυνους.
Ένας λαός που χρωστάει ύπνο στον εαυτό του
Περισσότεροι από ένας στους τρεις Έλληνες (36%), δηλώνει ότι κοιμάται έως έξι ώρες κάθε βράδυ κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη, ξεπερνώντας τους Γερμανούς και τους Πολωνούς (30%), ενώ ακολουθούν οι Σουηδοί με ποσοστό 29%. Όμως, δεν είναι περισσότεροι από 12% εκείνοι που κοιμούνται λιγότερες από έξι ώρες τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες.
Κατά την άποψη της νευρολόγου Maria-Antonia Quera-Salva, υπεύθυνη του Τομέα Ύπνου στο νοσοκομείο Raymond-Poincaré de Garches (AP-HP) στη Γαλλία, η σημαντική διαφορά στις ώρες ύπνου ανάμεσα στις μέρες της εβδομάδας και του Σαββατοκύριακου ή των διακοπών, είναι ενδεικτική της χρόνιας έλλειψης ύπνου στους οδηγούς.
Ουσιαστικά, μόνο εκείνοι που κοιμούνται έξι ή λιγότερες ώρες κάθε νύχτα, ανεξάρτητα από τη ημέρα της εβδομάδας, μπορούν να χαρακτηριστούν ως ολιγόυπνα άτομα. Οι υπόλοιποι τείνουν να αναπληρώνουν τη συσσωρευμένη κούραση της εβδομάδας κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Το 24% των Ελλήνων, δηλαδή περίπου ένας στους τέσσερις, πάσχει από χρόνια έλλειψη ύπνου κατά τη διάρκεια της εβδομάδας και επομένως βρίσκεται καθημερινά σε κίνδυνο όταν πιάνει το τιμόνι.
Τηλέφωνο, SMS & email
Το 67% των Ελλήνων οδηγών παραδέχονται ότι μιλούν στο τηλέφωνο ενώ οδηγούν, χρησιμοποιώντας hands free -ποσοστό που είναι στην κορυφή των αποτελεσμάτων της Ευρώπης, όπου ο μέσος όρος είναι 51%. Το δε 54% παραδέχεται ότι τηλεφωνεί ενώ οδηγεί , χωρίς να χρησιμοποιεί hands free, ποσοστό που ξεπερνάει μόνο η Πολωνία με 59% και, σε κάθε περίπτωση, αρκετά υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που ανέρχεται στο 35%. Τέλος, το 29% από τους ερωτηθέντες στην Ελλάδα, παραδέχονται ότι στέλνουν SMS ή e-mail οδηγώντας , ενώ ό αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στα 26%. Οι ιδιαίτερα επικίνδυνές αυτές συνήθειες είναι λιγότερο συνηθισμένες στην Ελλάδα από ότι στην Ιταλία (34%) και την Πολωνία (33%). Τα ανησυχητικά αυτά νούμερα αντικατοπτρίζουν, παρόλα αυτά, μια τάση που παρατηρείται στο σύνολο των Ευρωπαϊκών χωρών.
Υπνηλία στο τιμόνι: Μία μη συνετή πρακτική…
Παρόλο που οι Έλληνες οδηγοί φαίνεται να υπερέχουν αριθμητικά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο έλλειψης ύπνου, τείνουν να μην παίρνουν αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης για την αντιμετώπιση του κινδύνου της υπνηλίας στο τιμόνι.
Σε ερώτηση σχετική με τις συνήθειες ύπνου τους πριν από ένα μακρύ ταξίδι με αυτοκίνητο, το 82% φαίνεται να κοιμάται πιο αργά ή να ξυπνά πιο νωρίς από τη συνηθισμένη ώρα αφύπνισής του, ενώ ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 81%. Επίσης, το 88% των Ελλήνων ολοκληρώνει την προετοιμασία του για ταξίδι αργά το βράδυ, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρώπη ανέρχεται σε 75%. Το εν λόγω ποσοστό είναι το υψηλότερο στη Ευρώπη.
Παρόλα αυτά, οι Έλληνες είναι ανάμεσα στους λαούς που επιλέγουν σπανιότερα να αναχωρήσουν νύχτα για ταξίδι (62%), μετά τους Ολλανδούς (53%), ενώ τις πρώτες θέσεις σε αυτή την κατηγορία καταλαμβάνουν οι Πολωνοί (78%) και οι Γερμανοί (77%).
Οι Έλληνες κάνουν επίσης τις λιγότερες στάσεις για να ξεκούραση στη διάρκεια ενός ταξιδιού (36%, σε αντίθεση με το 57% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου) κάνοντας διάλειμμα κάθε 3 ώρες και 40 λεπτά, ενώ οι λοιποί Ευρωπαίοι κάνουν στάση στο ταξίδι τους ανά 3 ώρες και 15 λεπτά. Παράλληλά, αλλάζουν λιγότερο συχνά οδηγό από τον μέσο όρο (62% έναντι 70%) που μπορεί να γίνει αιτία ατυχημάτων.
Το 56% των Ελλήνων οδηγών παραδέχονται ότι έχουν κάτσει στη θέση του οδηγού όντας ήδη κουρασμένοι, έναντι μόνον 39% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Μια συμπεριφορά που κάθε άλλο παρά ανώδυνη είναι, καθώς από την έρευνα προκύπτει ότι 38% των Ελλήνων οδηγών έχουν φτάσει στο σημείο να αποκοιμηθούν στο τιμόνι τουλάχιστον μία φορά. Το αποτέλεσμα αυτό τοποθετεί τους Έλληνες πολύ πάνω από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (25%).