Στο πλαίσιο των εργασιών της ομάδας εργασίας Recycling / Circular Economy του ECR Hellas (www.ecr.gr), υλοποιήθηκε on line έρευνα με θέμα την καταγραφή της ευαισθητοποίησης και της πρόθεσης υιοθέτησης από την πλευρά των καταναλωτών, ενός νέου συστήματος συλλογής πλαστικών μπουκαλιών / συσκευασιών αλουμινίου προς ανακύκλωση (π.χ. νερού για μικρές και μεγάλες συσκευασίες, κουτάκια αναψυκτικού, μπύρας κ.α.).
Το νέο εγγυοδοτικό σύστημα, γνωστό κι ως DRS (Deposit – Return System) θα σχεδιαστεί και θα εφαρμοστεί στην Ελλάδα βάσει του νέου Νόμου 4736/2020 και σχετικών ευρωπαϊκών οδηγιών στα πρότυπα ανάλογων συστημάτων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Σύμφωνα με το σύστημα αυτό, οι καταναλωτές κατά την αγορά από τα καταστήματα super markets και άλλων σημείων πώλησης, μικρών και μεγάλων πλαστικών μπουκαλιών (π.χ. νερού, αναψυκτικού), όπως επίσης και συσκευασιών αλουμινίου (π.χ. αναψυκτικών, μπύρας), θα επιβαρύνονται με ένα χρηματικό ποσό, το οποίο όμως θα τους επιστρέφεται στο σύνολό του από τα καταστήματα ή τα σημεία συλλογής, με την επιστροφή των άδειων πλαστικών μπουκαλιών / συσκευασιών από αλουμίνιο. Τις υπόλοιπες συσκευασίες, οι καταναλωτές θα τις ανακυκλώνουν με τον τρόπο που ακολουθούσαν.
Η συγκεκριμένη έρευνα υλοποιήθηκε σε ανώνυμη βάση, υπό την επιστημονική επίβλεψη του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Ηλεκτρονικού Επιχειρείν ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, και φιλοξενήθηκε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της εταιρίας ερευνών THE NIELSEN COMPANY, ενώ η επεξεργασία και ανάλυση των ανώνυμων απαντήσεων έγινε από την πανεπιστημιακή ομάδα του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Στην έρευνα συμμετείχαν 1125 άτομα / καταναλωτές και διενεργήθηκε για το χρονικό διάστημα 25.01.2021 – 10.02.2021.
Τα κυριότερα ευρήματα της έρευνας είναι:
- Το 76% των ερωτηθέντων φαίνεται να είναι υψηλά συνειδητοποιημένοι στην περιβαλλοντική τους συμπεριφορά όσον αφορά στις καταναλωτικές τους συνήθειες. Αυτό σημαίνει ότι χρησιμοποιούν κέντρα ανακύκλωσης, αγοράζουν προϊόντα σε επαναχρησιμοποιούμενους περιέκτες ή προσπαθούν να αγοράζουν μόνο προϊόντα που μπορούν να ανακυκλωθούν
- Το 62% των ερωτηθέντων δεν θα αγόραζε προϊόντα με υπερβολική συσκευασία, μεταξύ δύο προϊόντων θα επέλεγε το λιγότερο επιβλαβές στο περιβάλλον και θα αντικαθιστούσε προϊόντα για οικολογικούς λόγους
- Το 96% κατά τις αγοραστικές του αποφάσεις δίνει βαρύτητα στην τιμή εξίσου με την ποιότητα προσπαθώντας να μεγιστοποιήσει την ποιότητα σε σχέση με τα χρήματα που ξοδεύει. Ενώ το 44% πιστεύει ότι η τιμή είναι μία καλή ένδειξη της ποιότητάς του προϊόντος
- Το 80% θα αγόραζε brands τα οποία είναι σε έκπτωση, ενώ η εξαργύρωση των κουπονιών προκαλεί υψηλά θετικά συναισθήματα στο 61%
- Το 93% των ερωτηθέντων γνωρίζουν ότι οι συσκευασίες μπορούν να ανακυκλωθούν σε νέο υλικό συσκευασίας
- Μόνο 22 άτομα στα 1125 δεν ανακυκλώνουν τίποτα με το 75% να ανακυκλώνει σε υψηλό βαθμό
- Τα βασικά υλικά που διαχωρίζουν κατά την ανακύκλωση είναι το πλαστικό, το χαρτί, το γυαλί και το αλουμίνιο. Το υλικό που θεωρούν ευκολότερο σε ποσοστό 56% να ανακυκλώσουν στην καθημερινή τους ζωή είναι το πλαστικό και ακολουθεί το χαρτί σε ποσοστό 33%
- Μία με τρεις φορές την εβδομάδα είναι η συχνότητα ανακύκλωσης χρησιμοποιώντας τα τρέχοντα συστήματα ανακύκλωσης
- Το 79% των ερωτηθέντων αισθάνονται θετικά όσον αφορά το νέο εγγυοδοτικό σύστημα συλλογής συσκευασιών από πλαστικό και αλουμίνιο (DRS), το 67% θα μιλούσε θετικά και θα παρότρυνε κι άλλους να ακολουθήσουν το σύστημα ενώ το 77% δείχνει μία θετική πρόθεση να συμμετέχει στο νέο DRS σύστημα
- Γυναίκες καταναλωτές, καταναλωτές που λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν περιβαλλοντικούς παράγοντες (ανακυκλωσιμότητα, μη υπερβολική συσκευασία, κ. ά) κατά τις αγορές τους καθώς και καταναλωτές που χρησιμοποιούν ευρέως εκπτωτικά κουπόνια, δείχνουν σε μεγαλύτερο ποσοστό θετικά συναισθήματα και θετική συμπεριφορά αναφορικά με το νέο σύστημα DRS
- Το 79% θα διαχώριζε ξεχωριστά τα πλαστικά μπουκάλια και τις συσκευασίες αλουμινίου σε σχέση με τα άλλα ανακυκλώσιμα ώστε να μπορέσει να συμμετέχει στο νέο σύστημα ανακύκλωσης.
- Στην περίπτωση που η κατανάλωση ενός προϊόντος με περιέκτη από πλαστικό ή αλουμίνιο γίνει στο δρόμο (on the go), το 64% των ερωτηθέντων θα το ανακύκλωνε άμεσα σε κοντινό κάδο ανακύκλωσης χάνοντας στην ουσία την επιστροφή του ποσού της εγγύησης που πλήρωσε κατά την αγορά του
- Στην ερώτηση ποια θεωρούν δίκαιη χρέωση για καταβολή και επιστροφή κατά το νέο σύστημα DRS συλλογής πλαστικών συσκευασιών και αλουμινίου έχουμε τα εξής:
- Για συσκευασία πλαστικού μπουκαλιού μέχρι 500ml, το 80% των ερωτηθέντων θεωρεί ως δίκαιη χρέωση ένα ποσό μεταξύ 0,05€ – 0,10€
- Για συσκευασία αλουμινίου μέχρι 500ml, το 82% των ερωτηθέντων θεωρεί ως δίκαιη χρέωση ένα ποσό μεταξύ 0,05€ – 0,10€
- Για συσκευασία πλαστικού μπουκαλιού μεγαλύτερη των 500ml, το 76% των ερωτηθέντων θεωρεί δίκαιη χρέωση ένα ποσό μεταξύ 0,10€ – 0,15€