Γράφει ο Δρ Ελευθέριος Σταματόπουλος, Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος
Γράφουμε αυτό το άρθρο ως βοήθημα προς τα κόμματα της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ στο κατώφλι των Δεύτερων εκλογών.
Στη Γαλλία, η καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών αποτελείται από ένα σύνθετο σύστημα που πράγματι περιλαμβάνει διάφορους οργανισμούς και υπηρεσίες σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.
Ο πρωταρχικός οργανισμός που είναι υπεύθυνος για την κατάσβεση και καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών στη Γαλλία είναι το Εθνικό Γραφείο Δασών (Office National des Forêts ή ONF ή η αντίστοιχη σε εμάς ΔΑΣΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ). Το ONF, διαχειρίζεται και προστατεύει τα δασικά εδάφη που ανήκουν στο κράτος και παρέχει τεχνική υποστήριξη στους ιδιοκτήτες ιδιωτικών δασών.
Εκτός από την Γαλλική Δασική Υπηρεσία (ONF), άλλοι οργανισμοί που συμμετέχουν δευτερευόντως στην καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών στη Γαλλία περιλαμβάνουν την Πυροσβεστική υπηρεσία (Sapeurs-pompiers) που προστατεύει κυρίως τις πόλεις και τα χωριά, την υπηρεσία πολιτικής προστασίας (Protection Civile), τον στρατό και την αστυνομία. (Στην Γαλλία και στις περισσότερες Χώρες της Ευρώπης οι υπηρεσίες της πολιτικής προστασίας υπάγονται στο Υπουργείο Εσωτερικών και δεν υπάρχει αυτοτελές Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας).
Όταν ανιχνεύεται μία Δασική Πυρκαγιά, η Δασική Υπηρεσία είναι αυτή που συντονίζει την αντίδραση και κινητοποιεί το απαραίτητο προσωπικό και μέσα, για να περιορίσει και να σβήσει την φωτιά. (Σε αντίθεση με την Ελλάδα που «συντονίζει»… η Πυροσβεστική).
Το ONF έχει εξειδικευμένες ομάδες κατά των πυρκαγιών, εξοπλισμένες με επίσης εξειδικευμένα οχήματα και εξοπλισμό, που μπορούν να αναπτυχθούν ακαριαία σε περιστατικά δασικών πυρκαγιών.
Αυτό περιλαμβάνει πληρώματα εδάφους, πυροσβεστικά αεροσκάφη και βαριά μηχανήματα όπως μπουλντόζες και εκσκαφείς.
Το ONF και το γαλλικό σύστημα κατά των Δασικών Πυρκαγιών υποστηρίζεται επίσης από ένα δίκτυο παρατηρητηρίων-πύργων, ντρόουν και εποπτικών αεροσκαφών. Τα αεροσκάφη επιτήρησης, εξοπλισμένα με υπέρυθρες κάμερες και άλλο εξειδικευμένο εξοπλισμό, σε ειδικές περιπτώσεις και όχι μόνιμα, πετούν πάνω από τα δάση κυρίως για να εκτιμήσουν την επικινδυνότητα του περιστατικού.
Οι πύργοι ή πυροφυλάκια της Γαλλίας είναι περίπου 500, βρίσκονται σε στρατηγικά σημεία τοποθετημένοι σε περιοχές υψηλού κινδύνου και επιτηρούνται από παρατηρητές που συχνά είναι εκπαιδευμένοι εθελοντές. (Έχουμε κι εμείς ορεινά πυροφυλάκια που η Πυροσβεστική τα εγκατέλειψε. Αντί γι’ αυτά δημιούργησε και λειτουργεί κυρίως για λόγους Δημοσίων σχέσεων… χαμηλά πυροφυλάκια που μοιραία δεν «βλέπουν» και πολλά πράγματα).
Λίγα λόγια «γνωριμίας» με την Γαλλική Δασική Υπηρεσία
Η Γαλλική Δασική Υπηρεσία ή Εθνικό Δασικό Γραφείο (Office National des Forêts ή ONF), είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση και την προστασία των κρατικών δασών στη Γαλλία. Ιδρύθηκε με την σημερινή της μορφή, το 1964 και υπάγεται στο Γαλλικό Υπουργείο Γεωργίας και Τροφίμων (Πριν από το 1964 ήταν Στρατιωτική Υπηρεσία).
Η Γαλλία διαθέτει περίπου 44 εκατομμύρια εκτάρια Δασών. Το ONF είναι ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης Δασών στη Γαλλία, διαχειριζόμενος πάνω από 11 εκατομμύρια εκτάρια κρατικών δασών (110 εκατομμύρια στρέμματα), τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τέταρτο της συνολικής δασικής έκτασης της χώρας. Παρέχει επίσης τεχνική βοήθεια και συμβουλές σε ιδιώτες ιδιοκτήτες δασών που διαθέτουν τα υπόλοιπα δάση της χώρας.
Ο πρωταρχικός στόχος του ONF είναι η βιώσιμη διαχείριση των δασικών πόρων της Γαλλίας, εξισορροπώντας τις ανάγκες οικονομικής ανάπτυξης, της κοινωνικής ευημερίας και προστασίας του περιβάλλοντος. Αυτό περιλαμβάνει μέσω της διαχείρισής τους, την διασφάλιση της μακροπρόθεσμης υγείας και παραγωγικότητας των δασών, ενώ παράλληλα προστατεύει την βιοποικιλότητα, παρέχει ευκαιρίες αναψυχής και άλλα δημόσια οφέλη.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, το ONF χρησιμοποιεί μια σειρά τεχνικών διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένης της επιλεκτικής υλοτόμησης (κυρίως υπόσκιες υλοτομίες όπως κι εμείς), της προληπτικής ελεγχόμενης καύσης για αντιπυρική προστασία και της αναγέννησης των δασών.
Φροντίζει επίσης για την πρόληψη και τον έλεγχο των δασικών πυρκαγιών και την καταπολέμηση Δασικών ασθενειών που μπορεί να απειλήσουν την υγεία των δασών.
Το ONF διαδραματίζει επίσης βασικό ρόλο στην προώθηση της ευαισθητοποίησης και της εκπαίδευσης του κοινού σχετικά με τη σημασία των δασών και την ανάγκη για αειφόρο διαχείριση των δασών. Αυτό περιλαμβάνει την προσφορά εκπαιδευτικών προγραμμάτων, τη διοργάνωση δημόσιων εκδηλώσεων και εργαστηρίων και τη συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες για την ανάπτυξη βιώσιμων μέσων διαβίωσης με βάση τα δάση.
Συνολικά, το ONF είναι ένας ζωτικός θεσμός στον Οικολογικό και Οικονομικό τομέα της Γαλλίας, διαδραματίζοντας βασικό ρόλο στη βιώσιμη διαχείριση και παράλληλα την προστασία των πολύτιμων δασικών πόρων της χώρας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2021, το Εθνικό Δασικό Γραφείο (ONF), απασχολεί περίπου 9.500 άτομα, συμπεριλαμβανομένων Δασολόγων Μηχανικών, Δασοπόνων, Δασοφυλάκων, Διοικητικού και βοηθητικού προσωπικού και εξειδικευμένων ομάδων πυρόσβεσης. Ωστόσο, στον αριθμό αυτό ανάλογα με τις ανάγκες του φορέα και το επίπεδο δασικής δραστηριότητας προστίθεται και εποχιακό προσωπικό σε ορισμένες περιόδους του έτους.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του ONF, οργανώνεται σε 11 περιφερειακά γραφεία (Περιφερειακές Γενικές Διευθύνσεις Δασών) και περίπου 170 τοπικές βάσεις (Δασαρχεία) σε όλη τη χώρα. (Εμείς αντίστοιχα έχουμε 9 Περιφερειακές Διευθύνσεις Δασών 32 Διευθύνσεις Δασών με 80 Δασαρχεία και 22 Διευθύνσεις χωρίς Δασαρχεία).
Αυτές οι τοπικές βάσεις είναι υπεύθυνες για τη διαχείριση και την προστασία των δασών εντός των καθορισμένων περιοχών τους, καθώς και για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων πυρόσβεσης και άλλων καθηκόντων που σχετίζονται με τη διαχείριση των δασών.
Τα δάση στην Γαλλία και στην Ελλάδα. Τα εύφλεκτα οικοσυστήματα
Σύμφωνα με το Γαλλικό Εθνικό Κατάλογο Δασών (IFN), το 2020, υπάρχουν περίπου 16.000.000 εκτάρια δάσους μόνο στη μητροπολιτική Γαλλία. (Το 31% της συνολικής επιφάνειας της χώρας).
Στην Ελλάδα υπολογίζουμε το 25% της χώρας ότι καλύπτεται από Δάση.
Δηλ. έκταση 3.298.000 εκτάρια.
Τα πευκοδάση βρίσκονται στα νότια της Γαλλίας και ιδιαίτερα στο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας όπου η Θαλασσία πεύκη (Pinus pinaster) φυτεύεται ευρέως για εμπορικούς σκοπούς. Το Γαλλικό Εθνικό Κατάλογο Δασών (IFN) εκτιμά ότι οι πευκοδάση καλύπτουν περίπου 4.000.000 εκτάρια στη Γαλλία, αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτό το νούμερο περιλαμβάνει όλους τους τύπους πευκοδασών και όχι μόνο καθαρά πευκοδάση.
Τα πευκοδάση της Ελλάδας είναι περίπου 491.250 εκτάρια. Αν υπολογίσουμε και τις εκτάσεις των θαμνώνων τότε όλοι οι τύποι των εύφλεκτων οικοσυστημάτων είναι περίπου 1.100.000 εκτάρια.
Με άλλα λόγια η Γαλλία έχει τετραπλάσιες εκτάσεις Μεσογειακών (και πιο εκτεθειμένων σε Δασική πυρκαγιά οικοσυστημάτων) από όσα έχει η Χώρα μας.
Ο εξοπλισμός της Γαλλικής Δασικής Υπηρεσίας
Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2021, ο ακριβής αριθμός των δασοπυροσβεστικών οχημάτων στον στόλο της Δασικής Υπηρεσίας της Γαλλίας δεν είναι διαθέσιμος με απόλυτη ακρίβεια.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του Γαλλικού Υπουργείου Εσωτερικών, η Γαλλική Δασική Υπηρεσία έχει πρόσβαση σε έναν στόλο περίπου 1.800 οχημάτων κάθε τύπου, ο οποίος περιλαμβάνει τόσο πυροσβεστικά όσο και οχήματα υποστήριξης για επιχειρήσεις δασοπυρόσβεσης, Δασοφυλακής κλπ.
Ο συγκεκριμένος αριθμός των ειδικών πυροσβεστικών οχημάτων μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τον προϋπολογισμό και τις ανάγκες της Δασικής Υπηρεσίας. Με τα στοιχεία του 2021 τα πυροσβεστικά οχήματα του ONF είναι 562 χωρίς όμως να υπολογίζουμε και τα ευέλικτα οχήματα ημιφορτηγά αγροτικού τύπου πολλαπλών σκοπών, όπου εποχιακά προσαρμόζεται και μικρή δεξαμενή και σύστημα πυρόσβεσης κατά την θερινή περίοδο.
Αντίστοιχα βέβαια οι υπόλοιποι επικουρικοί οργανισμοί διαθέτουν περίπου 3.000 πυροσβεστικά οχήματα.
Με άλλα λόγια η Γαλλία με εξαπλάσια έκταση έχει τον ίδιο αριθμό με την Χώρα μας.
Τα εναέρια μέσα.
Το ONF έχει στην διάθεσή του ένα στόλο από 26 πυροσβεστικά αεροσκάφη, τύπου Canadair CL-415
Το Canadair CL-415, είναι ένα αμφίβιο αεροσκάφος ειδικά σχεδιασμένο για εναέριες επιχειρήσεις Δασοπυρόσβεσης. Ωστόσο μπορεί να μετατραπεί και σε αεροσκάφος μεταφοράς τραυματιών. Είναι γνωστό για την ικανότητά του να συλλέγει νερό από υδάτινα σώματα για την καταπολέμηση των πυρκαγιών.Μπορεί να μεταφέρει σημαντική ποσότητα νερού λόγω του μοναδικού σχεδιασμού του. Έχει χωρητικότητα δεξαμενής περίπου 6.137 λίτρα νερού ή επιβραδυντικού υγρού. Το αεροπλάνο αυτό μπορεί να πετάει σε χαμηλά υψόμετρα και μπορεί να γεμίζει τις δεξαμενές του μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Η μεγάλη χωρητικότητα νερού του Canadair CL-415, σε συνδυασμό με τις αποτελεσματικές του δυνατότητες συλλογής νερού και την καινοτόμα διαδικασία συντήρησής του που το κάνει κυριολεκτικά αγέραστο, το καθιστά το αποτελεσματικότερο εργαλείο για επιχειρήσεις εναέριας πυρόσβεσης.
Διαθέτει ακόμα 16 πυροσβεστικά αεροσκάφη τύπου Tracker S-2F. Το πυροσβεστικό αεροσκάφος αυτό σχεδιάστηκε κυρίως ως αεροσκάφος ανθυποβρυχιακού πολέμου, αλλά έχει προσαρμοστεί και για πυροσβεστικούς σκοπούς. Συνήθως, το πυροσβεστικό αεροσκάφος S-2 Tracker μπορεί να μεταφέρει νερό στις δεξαμενές του περίπου 4.540 λίτρα νερού ή επιβραδυντικού υγρού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2021 η Γαλλική Δασική Υπηρεσία έχει στην διάθεσή της και τα εξής 22 ελικόπτερα:
- 8 ελικόπτερα EC145. Αυτό το ελικόπτερο κατασκευάζεται από την Airbus Helicopters και χρησιμοποιείται ευρέως από τη Γαλλική Υπηρεσία Δασών για επιχειρήσεις κατά των πυρκαγιών. Έχει μέγιστη ταχύτητα 268 χλμ/ώρα και μπορεί να μεταφέρει έως 10 επιβάτες.
- 4 ελικόπτερα EC135. Επίσης κατασκευασμένο από την Airbus Helicopters, το EC135 είναι ένα ελαφρύ με δύο χειριστές ελικόπτερο που χρησιμοποιείται για διάφορους σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης της κατάσβεσης πυρκαγιών. Έχει μέγιστη ταχύτητα 259 χλμ/ώρα και μπορεί να μεταφέρει έως 7 επιβάτες.
- 6 ελικόπτερα AS350. Το ελικόπτερο κατασκευάζεται επίσης από την Airbus Helicopters χρησιμοποιείται πολύ από την Γαλλική Δασική Υπηρεσία για την Δασοπυρόσβεση και άλλες επιχειρήσεις. Έχει μέγιστη ταχύτητα 287 χλμ/ώρα και μπορεί να μεταφέρει έως 6 επιβάτες.
- 4 ελικόπτερα τύπου Bell 412. Χρησιμοποιείται επίσης από την Γαλλική Δασική Υπηρεσία για Δασοπυρόσβεση. Έχει μέγιστη ταχύτητα 259 χλμ/ώρα και μπορεί να μεταφέρει έως 15 επιβάτες.
Συνολικά επομένως η Γαλλική Δασική Υπηρεσία έχει στην διάθεσή της 64 εναέρια μέσα. ΟΛΑ ΤΑ ΕΝΑΕΡΙΑ ΜΕΣΑ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ.
Αντίστοιχα εμείς για έκταση του ¼ των πευκοδασών της Γαλλίας, έχουμε στην διάθεση της Πυροσβεστικής και όχι της Δασικής Υπηρεσίας, 92 εναέρια μέσα !!!.
Από αυτά τα 70 περίπου είναι Ιδιωτικά, νοικιασμένα από εταιρείες Ρωσικές κυρίως που μετέφεραν τις παλιές συμβάσεις τους σε εταιρείες του Αζερμπαϊτζάν, απροσδιορίστου ιδιοκτησίας και πολυδαίδαλων τραπεζικών λογαριασμών...
Τα καμένα Δάση της Γαλλίας
Με βάση τα δεδομένα από το Γαλλικό Υπουργείο Γεωργίας και Τροφίμων, η έκταση των δασών της Γαλλίας που έχουν καεί τα τελευταία 10 χρόνια, ποικίλλει από έτος σε έτος.
Το 2021, για παράδειγμα, οι δασικές πυρκαγιές έκαψαν πάνω από 27.000 εκτάρια δάσους και βλάστησης (δηλαδή 270.000 στρ), που είναι υψηλότερο από τον μέσο όρο των προηγούμενων 10 ετών.
Ωστόσο, το 2019, κάηκαν μόνο 1.500 εκτάρια (15.000 στρ) δάσους και βλάστησης.
Συνολικά, η μέση έκταση των δασών της Γαλλίας που έχουν καεί ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια είναι περίπου 16.000 εκτάρια (ή 160.000 στρ). Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η πλειονότητα των δασικών πυρκαγιών στη Γαλλία οφείλεται σε ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως κυρίως αμέλεια.
Επομένως με το σύστημα αυτό οι Γάλλοι έχουν καταφέρει να περιορίσουν τις καμένες εκτάσεις από Δασικές Πυρκαγιές σε μόνο 160.000 στρ. καμένων δασών κάθε χρόνο. (Σε εμάς ο μέσος όρος είναι ΤΕΤΡΑΠΛΑΣΙΟΣ – ΠΕΝΤΑΠΛΑΣΙΟΣ ! ! ! σε μια έκταση τέσσερεις φορές μικρότερη).
Μερικά συγκριτικά στοιχεία
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, ο εκτιμώμενος πληθυσμός της Γαλλίας το 2021 ανέρχεται σε περίπου 67,41 εκατομμύρια άτομα.
Σύμφωνα με το Γαλλικό Υπουργείο Εσωτερικών, το 2021 υπήρχαν περίπου 41.000 επαγγελματίες πυροσβέστες που εργάζονταν για τη Γαλλική Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Επομένως αναλογεί 1 πυροσβέστης / 1.644 κατοίκους.
Και πάλι σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, ο εκτιμώμενος πληθυσμός της Ελλάδας το 2021 ανέρχεται σε περίπου 9,7 εκατομμύρια άτομα.
Με βάση το Προεδρικό διάταγμα 79/2022 (ΦΕΚ 220/2022) η Ελληνική Πυροσβεστική έχει 17.387 άτομα που ενισχύεται εποχιακά με 4.000 άτομα επιπλέον.
Επομένως αναλογεί 1 πυροσβέστης / 453 κατοίκους.
Με βάση τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η συνολική έκταση της Γαλλίας είναι περίπου 643.801 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αυτό περιλαμβάνει τόσο τη μητροπολιτική Γαλλία (το ευρωπαϊκό τμήμα της ηπείρου) όσο και τα υπερπόντια εδάφη της.
Επομένως αναλογεί 1 πυροσβέστης / 15,70 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Αντίστοιχα η Ελλάδα έχει έκταση 131.957 τετραγωνικά χιλιόμετρα (μαζί με τον νησιωτικό μας χώρο).
Επομένως αναλογεί 1 πυροσβέστης / 6,16 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Και μόνο από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι συντηρούμε αναλογικά μία ΤΕΡΑΣΤΙΑ !!! ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ.
Οι μέθοδοι αντιμετώπισης μια Δασικής Πυρκαγιάς.
Η μέθοδος αντιμετώπισης των Δασικών πυρκαγιών στην Γαλλία και Διεθνώς έχει μερικές αρχές αντιμετώπισης, που τις αναφέρουμε συνοπτικά.
- Επιμελημένη πρόληψη μέσα στα Δάση. Κυρίως στα Πευκοδάση με την διαχείρισή τους. Η Παγκόσμια εμπειρία εφαρμόζει μέσω της διαχείρισης Δασών την No fire administration ιδίως στα εύφλεκτα Οικοσυστήματα.
Παρακαλούμε πολύ όσους δεν γνωρίζουν την διαχείριση Δασών να μην μας επαναλαμβάνουν κάθε χρόνο τις παλιές αντιεπιστημονικές πλέον απόψεις ότι τάχα τα πευκοδάση πρέπει απαραιτήτως να καούν…
Τους παρακαλώ για να μην γεμίσω το άρθρο αυτό με βιβλιογραφία να κάνουν έστω μια πρόχειρη αναζήτηση έστω μέσω του GBT με το ερώτημα: «Give me 10 articles or studies on Pine forest management before forest fires».
Έπειτα ας κάνουν την αναζήτηση στα Γαλλικά, στα Γερμανικά, στα Ισπανικά, στα Ιταλικά στα Κινέζικα και σε όποια γλώσσα θέλουν.
- Κατά μέτωπο επίθεση στην πυρκαγιά, όσο πιο γρήγορα γίνεται για να την σβήσουμε στην άμεση επιχείρηση της Πρώτης Πλήξης.
- Αν χάσουμε την φωτιά στην Πρώτη πλήξη δεν αποχωρούμε από τα Δάση, αλλά την αντιμετωπίζουμε στην γραμμή της Κύριας πλήξης με ή και χωρίς εναέρια μέσα.
- Αν την χάσουμε κι εκεί την αντιμετωπίζουμε στις γραμμές δευτερεύουσας πλήξης και πάλι με ή και χωρίς εναέρια μέσα.
- Παράλληλα οι διαθέσιμες δυνάμεις πέραν της Γαλλικής δασικής Υπηρεσίας διατάσσονται σε συμπληρωματικές γραμμές προστασίας της Ζωής και της περιουσίας των Πολιτών.
Προφανώς για να λειτουργήσουν όλα τα παραπάνω πρέπει να υπάρχει πλήρες σχέδιο ΔΑΣΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΔΑΣΗ που υπάρχει και εφαρμόζεται παντού εκτός… από την Ελλάδα.
Τα σχέδια όμως αυτά εκπονούνται μετά από ΤΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΑΣΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΠΟΤΕ Η ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ. Στην Χώρα μας υπάρχουν τα σχέδια Δασοπυρόσβεσης από τις Δασικές Υπηρεσίες αλλά δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν μια και δεν έχει καν χρήματα να κάνει έστω και τις ελάχιστες αναγκαίες παρεμβάσεις.
Έτσι η Δικιά μας Πυροσβεστική χωρίς να μπορεί να κάνει κανέναν έστω και αξιοπρεπή σχεδιασμό, περιορίζεται τα τελευταία χρόνια να παραμένει μόνο σε ασφαλτόδρομους… δεν επιχειρεί μέσα στα Δάση (όπως κατήγγειλαν ο Δήμαρχος Ιστιαίας και ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας μετά την καταστροφή της Βόρειας Εύβοιας).
Το αποτέλεσμα είναι οι Δασικές Πυρκαγιές να γίνονται θηριώδεις, να απειλούν τα χωριά τις πόλεις μας αφού έχουν κάψει ανεξέλεγκτα 23.000.000 στρέμματα συχνά και δροσερών Δασών μας, ακόμα και ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ κι άλλες τόσες εκτάσεις γεωργικών εκτάσεων.
Οι νεκροί από Δασικές Πυρκαγιές
Ωστόσο ο ποιο θλιβερός απολογισμός από τις Δασικές Πυρκαγιές είναι οι νεκροί.
Στην Γαλλία οι νεκροί από τις την αιτία αυτή δεν ξεπερνούν τα τελευταία 25 χρόνια κατά μέσο όρο τους 2.
Στην Ελλάδα από τότε που ανέλαβε τον συντονισμό η Πυροσβεστική Υπηρεσία και απαίτησε την διάλυση του Δασοπυροσβεστικού μηχανισμού της Δασικής Υπηρεσίας (από το 1998-τα τελευταία 25 χρόνια) οι νεκροί ανέρχονται 228 δηλαδή κατά μέσο όρο σε 9 ανά έτος.
Μετά το έγκλημα στο ΜΑΤΙ δεν είχαμε μαζικές απώλειες ανθρώπινης ζωής. Είχαμε μόνο δύο από το πλήρωμα ελικοπτέρου που κατέπεσε κι ενός εθελοντή που μάλλον τον πρόδωσε η καρδιά του.
Πριν από αυτό και όσο τον συντονισμό είχε η Δασική Υπηρεσία πρακτικά δεν είχαμε κανέναν νεκρό λόγω επιχειρησιακής ανεπάρκειας. Είχαμε μόνο 6 Δασοκομάντος από πτώση ελικοπτέρου στρατιωτικού Ελικοπτέρου Chinook κατασκευής 1962
Οικονομικά συγκριτικά στοιχεία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Δασικής Υπηρεσίας (ONF) για την Δασοπυρόσβεση συμπεριλαμβανομένων των δαπανών αγοράς εξοπλισμού και των επιχειρήσεων κατάσβεσης κατά μέσο όρο στην Γαλλία, ξοδεύονται κατά μέσο όρο περίπου 140.000.000 ΕΥΡΩ.
Στην Χώρα μας ποτέ δεν έχει γίνει ούτε ο στοιχειώδης Οικονομικός απολογισμός για το κόστος της Δασοπυρόσβεσης έστω και για 1 μόνο έτος.
Ωστόσο με την μελέτη του πρώην Υπαρχηγού της Πυροσβεστικής κου Ανδριανού Γκουρμπάτση του 2015 τα έξοδα μόνο για τις επιχειρήσεις ξεπερνούσαν τα 350.000.000 κάθε έτος…
Ωστόσο αν υπολογίσουμε και τις δαπάνες ανανέωσης εξοπλισμού, της πρόσθετες δαπάνες αγοράς εξοπλισμού που βαφτίστηκαν ως δαπάνες πρόληψης…, τις δαπάνες ενοικίασης των πολυάριθμων (σε σχέση με το 2015) εναέριων μέσων και τις δαπάνες των επιχειρήσεων υπολογίζουμε ότι ξοδεύουμε κατά μέσο όρο 1.000.000.000-1.500.000.000 ΕΥΡΩ τον χρόνο.
Είναι προφανές ότι η Χώρα δεν μπορεί να αντέξει για πολλά χρόνια τις παραπάνω δαπάνες.
Το χειρότερο είναι ότι γίνεται πλήρης αφαίμαξη των χρημάτων της πρόληψης που είναι βασικά χειρισμοί Διαχείρισης Δασών μέσα στα Δάση, σε αγορά κι άλλου εξοπλισμού χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Επομένως συνοπτικά συνάγουμε τα συμπεράσματα
- Το Ελληνικό Σύστημα Δασοπυρόσβεσης είναι με βάση όλους τους συγκριτικούς δείκτες είναι περίπου ΤΕΤΡΑΠΛΑΣΙΟ!!!
- Το Ελληνικό Σύστημα Δασοπυρόσβεσης είναι τουλάχιστον 5 φορές πιο αναποτελεσματικό ως προς τους νεκρούς που θρηνούμε κάθε χρόνο (μέσος όρος) και 10 φορές ακριβότερο σε σχέση με το αντίστοιχο της Γαλλίας.
- Το Ελληνικό Σύστημα είναι ανοργάνωτο γεγονός που το διαπιστώνουμε σχεδόν σε κάθε περιστατικό και δεν ακολουθεί τις διεθνώς εφαρμοζόμενες μεθόδους Δασοπυρόσβεσης. Αντίθετα μοιάζει να έχει παραιτηθεί του έργου της κατάσβεσης στα δάση «οριοθετώντας» τις δασικές πυρκαγιές … από τους ασφαλτόδρομους.
Οι μόνες ουσιαστικές παρεμβάσεις που μπορούμε να κάνουμε είναι :
- Η ενίσχυση μπορεί να γίνει κατ’ αρχήν με μεταφορά του κύριου όγκου του Δασοτεχνικού Προσωπικού της Πυροσβεστικής που ουσιαστικά υποαπασχολούνται.
Παράλληλα η μεταφορά των Θηροφυλάκων της Ομοσπονδιακής Θηροφυλακής απ’ ευθείας στις Δασικές Υπηρεσίες με συμπληρωματική εκπαίδευση.
- Επαναλειτουργία όλων των Ορεινών Δασοφυλακείων ανίχνευσης και αναγγελίας Δασικών Πυρκαγιών.
- Αναδιοργάνωση του συστήματος λειτουργίας των Εθελοντών με την Επιστημονικά θεμελιωμένη Δασοτεχνική λογική.
Και φυσικά: Η ανάληψη του Συντονισμού κατάσβεσης μιας Δασικής Πυρκαγιάς από τις Δασικές Υπηρεσίες
Γνωρίζω ότι το εγχείρημα είναι πολύ δύσκολο μια και κανένα Ελληνικό κόμμα δεν έχει μια σαφή άποψη για το θέμα και περιορίζονται να κάνουν γενικόλογες παρατηρήσεις. Κι αυτό παρά το ότι δύο διαδοχικά πορίσματα από ανεξάρτητες Επιτροπές μετά από τις μεγάλες Εθνικές συμφορές του 2007 και 2018 κατέληξαν ουσιαστικά σε παρόμοια αποτελέσματα.