Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος υλοποιεί δωρεά προς το Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Perimeter (Perimeter Institute for Theoretical Physics), με σκοπό την υποστήριξη της πρωτοποριακής έρευνας της Ασημίνας Αρβανιτάκη, μίας εκ των κορυφαίων νέων επιστημόνων στον κόσμο, στον τομέα της σωματιδιακής φυσικής.
Η Ασημίνα Αρβανιτάκη επιλέχθηκε ως η πρώτη κάτοχος της νέας έδρας στο Perimeter Institute. Η δωρεά $8 εκατομμυρίων, που επιμερίζεται από κοινού μεταξύ του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και του Perimeter Institute, επιδιώκει να υποστηρίξει την πρωτοποριακή έρευνα στο πιο θεμελιώδες επίπεδο του σύμπαντος καθώς και να προωθήσει τους δεσμούς έρευνας και εκπαίδευσης μεταξύ του Perimeter Institute και της Ελλάδας.
«Η Ασημίνα είναι μία εξαιρετική φυσικός», λέει ο Neil Turok, Διευθυντής του Perimeter Institute. «Οι ιδέες της γεφυρώνουν τη θεωρία και το πείραμα με νέους και δημιουργικούς τρόπους. Πρόκειται για ένα σπάνιο ταλέντο, σήμερα πιο αναγκαίο από ποτέ, σε μία περίοδο που ο τομέας βρίσκεται στο κατώφλι επαναστατικών εξελίξεων. Χάρη στην υποστήριξη από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, η Ασημίνα θα έχει την ευκαιρία να αναζητήσει σημαντικές ανακαλύψεις».
Η κ. Αρβανιτάκη εντάχθηκε στο δυναμικό του Perimeter Institute το 2014, μετά την απόκτηση του πτυχίου της από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και την ολοκλήρωση του μεταπτυχιακού της από το Πανεπιστήμιο του Stanford. Πριν ξεκινήσει το έργο της στο Perimeter Institute, εργάστηκε ως επιστημονική συνεργάτης στο Stanford Institute for Theoretical Physics. Η κ. Αρβανιτάκη έχει περιγράψει την έρευνά της ως ευρεία και διεπιστημονική, πειραματιζόμενη με θεωρίες πέρα από το Καθιερωμένο Μοντέλο, συμπεριλαμβανομένων εννοιών όπως η υπερσυμμετρία, η σκοτεινή ύλη και οι επιπλέον διαστάσεις.
«Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος μας έχει δώσει την ευκαιρία να ασχοληθούμε με ορισμένα από τα μεγάλα ερωτήματα της φυσικής, και θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό για να βοηθήσουμε στο να βρεθούν οι απαντήσεις», δήλωσε η κ. Αρβανιτάκη, η οποία γίνεται η πρώτη γυναίκα που κατέχει ερευνητική έδρα στο Perimeter Institute. «Αυτή η δωρεά θα μας επιτρέψει να ενισχύσουμε τους δεσμούς της έρευνας και της εκπαίδευσης με την Ελλάδα, όπου υπάρχει μεγάλο αναξιοποίητο δυναμικό. Είμαι πολύ περήφανη για την αναγνώριση αυτή, η οποία έρχεται από έναν οργανισμό που έχει συνεισφέρει πολλά στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον κόσμο».
Ενώ μεγάλο μέρος του τομέα της φυσικής των σωματιδίων ασχολείται με τη «φυσική υψηλών ενεργειών», η οποία απαιτεί τεράστιους επιταχυντές προκειμένου να συνθλίψει τα σωματίδια, η έρευνα της κ. Αρβανιτάκη εστιάζει στις δοκιμές του λεγόμενου «precision frontier». Στόχος των δοκιμών αυτών είναι να διερευνήσουν τη νέα φυσική με μετρήσεις υψηλής ακρίβειας που αποκαλύπτουν μικροσκοπικές αποκλίσεις, χρησιμοποιώντας πειράματα τα οποία, σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι αρκετά μικρά για να χωρέσουν στην επιφάνεια ενός γραφείου.
Χρησιμοποιώντας τεχνολογίες και τεχνικές από άλλους τομείς της φυσικής, η κ. Αρβανιτάκη σχεδιάζει νέα πειράματα που έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τη φύση της σκοτεινής ύλης, τις αλληλεπιδράσεις των σωματιδίων, και άλλα εξίσου σημαντικά ερωτήματα. Η δωρεά θα επιτρέψει τη συνεργασία μεταξύ της κ. Αρβανιτάκη και των συναδέλφων ερευνητών, την πρόσληψη ερευνητικής ομάδας, και άλλες δραστηριότητες.
«Το έργο της Ασημίνας είναι στην αιχμή της επιστημονικής έρευνας και φέρει σημαντικές συνέπειες για όλους μας», δήλωσε η Εύα Πολυζωγοπούλου, Συντονίστρια των Δωρεών Παιδείας στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. «Ως Ίδρυμα, αναγνωρίζουμε τη σημασία της βασικής έρευνας και την ανάγκη για τη στήριξή της. Επιπλέον το έργο της Ασημίνας είναι σημαντικό με τρόπους που υπερβαίνουν την επιστήμη και την έρευνα. Ως νεαρή επιστήμονας, θα αποτελέσει μεγάλη πηγή έμπνευσης για τους νέους στην πατρίδα της, την Ελλάδα, οι οποίοι επιδιώκουν να εκπληρώσουν τα όνειρά τους εν μέσω της τρέχουσας κρίσης. Η επιλογή της Ασημίνας είναι απόδειξη μιας βασικής παραμέτρου που χαρακτηρίζει το Perimeter Institute – την δέσμευση να υποστηρίξει νέους ερευνητές οι οποίοι βρίσκονται στην κορύφωση της ερευνητικής παραγωγικότητας τους και να τους προσφέρει το κατάλληλο περιβάλλον και τους πόρους που θα τους επιτρέψουν να αναπτυχθούν και να προσφέρουν ενεργά στον επιστημονικό χώρο.»
Η Έδρα έχει πάρει το όνομά της από τον Αρίσταρχο, τον αρχαίο Έλληνα μαθηματικό και αστρονόμο που πρότεινε το πρώτο γνωστό μοντέλο που είχε τον ήλιο στο κέντρο του ηλιακού συστήματος.