Της Δήμητρας Μανιφάβα
Σε ωρολογιακή βόμβα για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, επιδεινώνοντας ταυτόχρονα την ανεργία, τείνουν να μετατραπούν τα «φέσια» στην αγορά. Παρά την ενσωμάτωση από πέρυσι στην εθνική νομοθεσία της κοινοτικής οδηγίας για την καταπολέμηση του φαινομένου της καθυστέρησης των πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές των επιχειρήσεων μεταξύ τους, αλλά και των επιχειρήσεων με το Δημόσιο, αυτές εξακολουθούν να γίνονται μετά από πολλές ημέρες. Το χειρότερο ίσως είναι ότι οι επιχειρήσεις πλέον αναγκάζονται να προβούν στη διαγραφή σημαντικού μέρους των απαιτήσεων που έχουν από πελάτες τους, θεωρώντας ότι πρόκειται για χρήματα που τελικά δεν πρόκειται να εισπράξουν ποτέ.
Η Ελλάδα κατέχει μια θλιβερή πρωτιά στον τομέα αυτό. Σύμφωνα με τη φετινή μελέτη «European Payment Report 2015» της σουηδικής εισπρακτικής εταιρείας Intrum Justitia οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι διαγράφουν απαιτήσεις που ισοδυναμούν με το 10,4% των ετήσιων εσόδων τους, ποσοστό που είναι το μεγαλύτερο μεταξύ των 29 χωρών της Ευρώπης στις οποίες διεξήχθη η εν λόγω μελέτη. Στην Ευρώπη το ποσοστό είναι 3,1%, ενώ υπάρχουν χώρες όπως η Δανία, όπου το ποσοστό διαγραφής απαιτήσεων ανέρχεται σε μόλις 1% των ετήσιων εσόδων των επιχειρήσεων. Το συνολικό ποσό των απαιτήσεων που υπολογίζεται ότι αναγκάζονται να διαγράψουν οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη ανέρχεται σε 289 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με την έρευνα της Intrum Justitia για την Ελλάδα ο μέσος όρος ημερών εντός των οποίων το Δημόσιο πληρώνει τους προμηθευτές του είναι 49 ημέρες (πρόκειται για την έβδομη χειρότερη επίδοση μεταξύ των 29 χωρών), ενώ ο μέσος όρος ημερών πληρωμής μεταξύ των επιχειρήσεων είναι 31 ημέρες (αποτελεί τη 12η χειρότερη επίδοση). Αν και οι ημέρες αυτές είναι αρκετά λιγότερες σε σχέση με αντίστοιχες έρευνες άλλων εταιρειών, είναι περισσότερες από το περιθώριο που δίνεται στο πλαίσιο των συμφωνιών. Έτσι, λοιπόν, ο μέσος όρος ημερών πληρωμής που συμφωνείται μεταξύ επιχειρήσεων είναι 26 ημέρες και μεταξύ Δημοσίου και επιχειρήσεων 35 ημέρες.
Σοβαρότατες είναι οι παρενέργειες της καθυστέρησης πληρωμών στην απασχόληση. Σύμφωνα με την έρευνα, το 70% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα δήλωσε ότι εάν δεν καθυστερούσαν οι πληρωμές θα προσλάμβανε προσωπικό. Ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 32%. Το 47% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα (24% στην Ευρώπη) απολύει προσωπικό ως συνέπεια των προβλημάτων ρευστότητας που προκαλεί η καθυστέρηση πληρωμών. Το 63% στην Ελλάδα (31% στην Ευρώπη) θεωρεί την καθυστέρηση των πληρωμών απειλή για τη βιωσιμότητα μιας επιχείρησης, ενώ το 69% (40% στην Ευρώπη) εκτιμά ότι το φαινόμενο αυτό παρεμποδίζει την περαιτέρω ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων στην Ελλάδα (93% έναντι 70% στην Ευρώπη) θεωρεί ότι οι πελάτες τους καθυστερούν να τους πληρώσουν επειδή δεν έχουν χρήματα. Υπάρχει, ωστόσο, ένα σημαντικό ποσοστό (68% στην Ελλάδα και 60% στην Ευρώπη) που βλέπει σκοπιμότητα πίσω από αυτή τη συμπεριφορά στα συναλλακτικά ήθη.
Σχολιάζοντας τη μελέτη ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Intrum Justitia κ. Λαρς Βόλουνγκ τόνισε: «Υπάρχουν 25 εκατομμύρια εταιρείες στις χώρες στις οποίες πραγματοποιήθηκε η έρευνά μας. Εάν λάβουμε υπόψη ότι στην ΕΕ υπάρχουν 23 εκατομμύρια άνεργοι, κάποιος θα μπορούσε να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι εάν κάθε εταιρεία απασχολούσε έναν επιπλέον εργαζόμενο τότε η ανεργία θα εξαλειφόταν. Πρόκειται για μια θεωρητική, όμως ενδιαφέρουσα υπόθεση. Η έρευνά μας δείχνει ότι 8 εκατομμύρια εταιρείες θα προσλάμβαναν έναν ακόμη εργαζόμενο εάν πληρώνοντας γρηγορότερα. Αυτό το παράδειγμα δείχνει τη μεγάλη σημασία των πληρωμών και της διαχείρισής τους».