Του Γιώργου Δημοσθένους
Στόχος ήταν η εξασφάλιση μικρότερης φορολογίας καθώς τόσο η Κύπρος όσο και η Βουλγαρία, αν και είναι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν φορολογικό καθεστώς αρκετά χαμηλότερο της Ελλάδας.
Πιο συγκεκριμένα στην Κύπρο ο φόρος στα κέρδη ανέρχεται στο 12,5%, ο δε φόρος στη διανομή μερίσματος είναι μηδενικός. Στη δε Βουλγαρία ο φορολογικός συντελεστής είναι στο 10%. Αν αναλογιστούμε πως στην Ελλάδα ο φόρος επί των κερδών ανέρχεται στο 29% καταλαβαίνουμε γιατί οι επιχειρηματίες επέλεξαν Βουλγαρία και Κύπρο.
Στη φυγή των επιχειρήσεων έπαιξαν ρόλο και οι δελεαστικές διαφημίσεις από λογιστικά και δικηγορικά γραφεία τα οποία παρέσυραν τους ενδιαφερόμενους υποσχόμενοι προνομιακό φορολογικό καθεστώς. Είπαν ωστόσο τη μισή αλήθεια στους πελάτες τους.
Οι χώρες αυτές προσφέρουν όντως καλύτερες φορολογικές συνθήκες για το επιχειρείν αλλά αν οι φορολογικές αρχές διαπιστώσουν πως η διοίκηση της επιχείρησης ασκείται από την Ελλάδα τότε τα κέρδη φορολογούνται με τους εγχώριους φορολογικούς συντελεστές.
Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της ΑΑΔΕ μέσω διασταυρώσεων τραπεζικών λογαριασμών και τιμολογίων διαπίστωσαν πως η πλειοψηφία των «μετοικίσεων» είναι εικονικές.
Αυτό σημαίνει πως οι επιχειρήσεις αυτές θα καταβάλουν φόρους με τους ελληνικούς συντελεστές , εάν επίσης οι έλεγχοι διαπιστώσουν ότι υπάρχουν διανεμηθέντα κέρδη (μερίσματα), τα συγκεκριμένα ποσά θα φορολογηθούν ως κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα με συντελεστές από 22% από το πρώτο ευρώ και έως 45% (για πάνω από 40.000 ευρώ).
Τι ελέγχουν οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ
α) τον τόπο άσκησης καθημερινής διοίκησης,
β) τον τόπο λήψης στρατηγικών αποφάσεων,
γ) τον τόπο ετήσιας γενικής συνέλευσης των μετόχων ή εταίρων,
δ) τον τόπο τήρησης βιβλίων και στοιχείων,
ε) τον τόπο συνεδριάσεων του διοικητικού συμβουλίου ή όποιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης,
στ) την κατοικία των μελών του διοικητικού συμβουλίου ή όποιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης.
Ελέγχονται επίσης εξονυχιστικά οι κύριοι προμηθευτές της εταιρείας. Εξετάζεται συγκεκριμένα η χώρα προέλευσής τους, εάν η τιμολόγηση σχετίζεται με επιχείρηση που έχει έδρα σε μη συνεργάσιμα κράτη (offshore) ή σε χώρες με προνομιακό φορολογικό καθεστώς.
Αν από την εξέταση των στοιχείων αυτών προκύψει πως η εταιρεία λειτουργεί εικονικά σε άλλη χώρα κινούνται οι διαδικασίες αντιμετώπισης της φοροαποφυγής.
Τι προβλέπει ο νόμος
Ο Ν. 4174/2013 προβλέπει ότι παρέχεται απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος για τα μερίσματα που εισπράττει ένα νομικό πρόσωπο που είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α) το νομικό πρόσωπο που προβαίνει στη διανομή (καταβάλλων):
i) περιλαμβάνεται στους τύπους που απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι Μέρος Α' της Οδηγίας 2011/96/ΕΕ, όπως ισχύει,
ii) είναι φορολογικός κάτοικος κράτους - μέλους της EE, σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους αυτού και δεν θεωρείται κάτοικος τρίτου κράτους εκτός EE κατ' εφαρμογή όρων σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας που έχει συναφθεί με αυτό το τρίτο κράτος και
iii) υπόκειται, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής ή απαλλαγής, σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στο Παράρτημα I Μέρος Β' της Οδηγίας 2011/96/EE ή σε οποιονδήποτε άλλον φόρο αντικαταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς και
β) το νομικό πρόσωπο που λαμβάνει τα μερίσματα (λήπτης):
i) κατέχει ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον δέκα τοις εκατό (10%) της αξίας ή του πλήθους του μετοχικού ή βασικού κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου του νομικού προσώπου που διανέμει και
ii) διακρατεί το ως άνω ποσοστό τουλάχιστον είκοσι τέσσερις (24) μήνες.