Πριν το καλοκαίρι πρόκειται να λειτουργήσει το πρώτο Περιφερειακό Κέντρο Ελέγχου Ηλεκτρικής Ενέργειας (RSC) στη ΝΑ Ευρώπη, που θα έχει έδρα του τη Θεσσαλονίκη, ανέφερε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), Μάνος Μανουσάκης.
«Εντός του τρέχοντος μηνός θα ιδρυθεί το SEE RSC, η εταιρεία στην οποία θα συμμετέχουν ως μέτοχοι οι διαχειριστές των χωρών Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Ιταλίας», όπως ανακοίνωσε ο ίδιος στο περιθώριο ημερίδας που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η ενημερωτική ιστοσελίδα voria.gr, με θέμα «Το ενεργειακό Μέλλον της Θεσσαλονίκης». Πρόσθεσε μάλιστα ότι «σε αυτήν την εταιρεία οι μέτοχοι θα συμμετέχουν με ποσοστό 25% έκαστος και θα προσληφθούν νέοι εξειδικευμένοι επιστήμονες και από τις τέσσερις χώρες».
Σύμφωνα με τον κ Μανουσάκη το RSC ΝΑ Ευρώπης, θα εγκατασταθεί σε χώρο του ΑΔΜΗΕ στη Θεσσαλονίκη που ήδη ανακατασκευάζεται και εκσυγχρονίζεται και το κόστος της συνολικής επένδυσης, είναι ύψους 4 εκατ. ευρώ σε βάθος 4ετίας και η χρηματοδότηση προέρχεται από το 10ετές επενδυτικό πλάνο του ΑΔΜΗΕ, ύψους 5 δισ. ευρώ.
Ο ίδιος διευκρίνισε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι μένει η έγκριση της χρηματοδότησης του RSC ΝΑ Ευρώπης από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, ενώ σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές επενδύσεις, «αυτές θα χρηματοδοτούνται από τους ίδιους τους μετόχους». Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η προμήθεια των πληροφοριακών συστημάτων και υποδομών που απαιτούνται για τη λειτουργία του RSC ΝΑ Ευρώπης. Με τη λειτουργία του RSC ΝΑ Ευρώπης, «οι χώρες που συμμετέχουν και άλλα κράτη, θα μπορούν να αγοράζουν υπηρεσίες από το Περιφερειακό Κέντρο Ελέγχου Ηλεκτρικής Ενέργειας, με βάση τις οποίες θα διασφαλίζουν την ενεργειακή τους ασφάλεια».
Όπως εξήγησε,«η οριστική απόφαση για την εγκατάσταση του RSC να Ευρώπης στη Θεσσαλονίκη, λήφθηκε πριν από λίγους μήνες, τονίζοντας ότι «αυτό είναι σημαντικό, καθώς η πόλη πέραν από εμπορικό κέντρο των Βαλκανίων που γνωρίζουμε ότι είναι, αλλά και διαμετακομιστικό κέντρο ενέργειας σε ότι αφορά το φυσικό αέριο, θα παίζει και πρωταγωνιστικό ρόλο στον έλεγχο ροής της ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη τη ΝΑ Ευρώπη».
Η λειτουργία του RSC ΝΑ Ευρώπης, «θα διασφαλίζει την ευστάθεια των ενεργειακών συστημάτων των χωρών της ΝΑ Ευρώπης που ανήκουν στην ΕΕ, δηλαδή της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, αλλά και της Ιταλίας, καθώς στην τελική απόφαση συμπεριελήφθη και ο διάδρομος Ελλάδας-Ιταλίας».
Στο κέντρο αυτό, σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ, θα υπάρχει επικοινωνία με τους μηχανικούς των τεσσάρων χωρών προκειμένου να αντιμετωπίζεται η ενεργειακή ασφάλεια της περιφέρειας της ΝΑ Ευρώπης και της Ιταλίας ως «ένα ενιαίο ζήτημα».
Καθοριστικά στην λήψη της τελικής απόφασης για εγκατάσταση του κέντρου στη Θεσσαλονίκη, αποτέλεσε το γεγονός ότι «η πόλη αποτελεί το κέντρο συνεργασίας μας με τα Βαλκάνια και η λειτουργία του RSC ΝΑ Ευρώπης αποτελεί ένα ακόμη βήμα βελτίωσής της και ορόσημο για την εδραίωση της πόλης ως ενεργειακό κέντρο ΝΑ Ευρώπης», σημείωσε ο κ Μανουσάκης.
Τι είναι τα Περιφερειακά Κέντρα Ελέγχου Ηλεκτρικής Ενέργειας (RSC)
Τα περιφερειακά κέντρα ελέγχου ηλεκτρικής ενέργειας είναι εταιρείες οι οποίες ιδρύονται από Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς με στόχο την ανάπτυξη κοινού μοντέλου συστήματος παραγωγής σε μια γεωγραφική περιφέρεια. Στόχος είναι τα εν λόγω κέντρα να εκτελούν συγκεκριμένες ενέργειες για τη λειτουργία των συστημάτων τους κατά τον πιο οικονομικό τρόπο, χωρίς να περιορίζονται από τα εθνικά σύνορα.
Τα κέντρα αυτά εξασφαλίζουν την ασφαλή λειτουργία των συστημάτων των διαφόρων χωρών σε πραγματικό χρόνο, διαθέτουν στοιχεία και προβλέψεις των συστημάτων και βοηθούν τους διαχειριστές να καταστρώνουν τα ημερήσια πλάνα και τις στρατηγικές λειτουργίας των συστημάτων τους. Επίσης, παίζουν σημαντικό ρόλο και στη λειτουργία των ενεργειακών αγορών, καθώς υπολογίζουν κατά συντονισμένο τρόπο σε περιφερειακό επίπεδο τη διαθέσιμη ικανότητα μεταφοράς μεταξύ των γειτονικών χωρών, έτσι ώστε αυτή να μεγιστοποιείται με τους καλύτερους οικονομικούς όρους.
Αυτή τη στιγμή λειτουργούν στην Ευρώπη πέντε περιφερειακά τέτοια κέντρα, εκ των οποίων τα τέσσερα έχουν έδρα σε κράτη- μέλη της Ευρώπης. Στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, το κέντρο της Θεσσαλονίκης θα είναι το πρώτο.
Ιστορικό
Τον Ιούλιο του 2019 υπεγράφη Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU) μεταξύ των Διαχειριστών της Ελλάδας (ΑΔΜΗΕ), της Βουλγαρίας (ESO-EAD) και της Ρουμανίας (Transelectrica), που ανήκουν στην περιοχή SEE (δηλ. South-Eastern Europe).
Κατά την πορεία των διαπραγματεύσεων φάνηκε ότι το μεγαλύτερο ζήτημα προς επίλυση αναφορικά με την ίδρυση της εταιρίας είναι η επιλογή της τοποθεσίας στην οποία θα συσταθεί. Ο ΑΔΜΗΕ υποστήριζε την ίδρυση της εταιρίας στη Θεσσαλονίκη, ενώ ο ESO-EAD την ίδρυση της εταιρίας στη Σόφια.
Τον Οκτώβριο πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες High Level Meeting μεταξύ των Διαχειριστών ΑΔΜΗΕ, ESO-EAD, Transelectrica, TERNA (Διαχειριστής Ιταλίας) και ENTSO-E (σ.σ. Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Διαχειριστών Μεταφοράς Ηλ. Ενέργειας) αναφορικά με το ζήτημα και συμφωνήθηκε από κοινού η συνέχιση της προσπάθειας για εύρεση αποδεκτής λύσης.
Στα μέσα του μήνα, πραγματοποιήθηκε εκ νέου συνάντηση των τριών Διαχειριστών (δηλ. Ελλάδας-Βουλγαρίας-Ρουμανίας), κατά την οποία διαφάνηκε ότι προκρίνεται από τον ENTSO-E η πρόταση του ΑΔΜΗΕ. Τον Νοέμβριο, η Επιτροπή Εμπειρογνώμων του ENTSO-E απεφάνθη ότι η καταλληλότερη τοποθεσία είναι η Θεσσαλονίκη. Οι συμμετέχοντες, δηλαδή οι Διαχειριστές Βουλγαρίας και Ρουμανίας, έλαβαν και τη σύμφωνη γνώμη της ρυθμιστικής τους αρχής και η επιλογή της Θεσσαλονίκης οριστικοποιήθηκε. Στις αρχές Δεκεμβρίου επιβεβαίωσε και ο Ιταλός διαχειριστής τη συμμετοχή του στην εταιρεία.