Η επόμενη μέρα της λειτουργίας της αγοράς, των επιχειρήσεων και των χρηματοδοτήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο υπό την επίδραση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών κριτηρίων, καθώς και των κριτηρίων διακυβέρνησης (ESG) αποτέλεσε το αποκλειστικό θέμα της διαδικτυακής εκδήλωσης με τίτλο “ESG in the time of COVID-19” που διοργάνωσε ο Ελληνικός Σύλλογος Αποφοίτων του London School of Economics and Political Science (HAALSE).
Η ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG στη στρατηγική της χώρας και των επιχειρήσεων, οι ριζικές αλλαγές στο επιχειρείν και στην αγορά συνολικά, κυρίως μετά το τέλος της πανδημίας, τα κριτήρια αξιολόγησης της απόδοσης μιας επιχείρησης, η πράσινη ανάπτυξη, η κυκλική οικονομία, η συμπερίληψη και η διαφορετικότητα βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης μεταξύ των διακεκριμένων εκπροσώπων του πολιτικού, επιχειρηματικού και ακαδημαϊκού κόσμου που συμμετείχαν.
Ο Δρ. Βασίλης Γ. Αποστολόπουλος, Πρόεδρος του HAALSE, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών και Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών (Ε.ΕΝ.Ε), ανοίγοντας την εκδήλωση, υπογράμμισε ότι η πανδημία προκάλεσε τεράστιες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα της ζωής: «Η παγκόσμια διακυβέρνηση θα πρέπει να επανεξεταστεί και να επανακαθοριστεί προκειμένου να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις πραγματικότητες και τις ανάγκες της νέας εποχής. Οι τρόποι με τους οποίους λειτουργούν επιχειρήσεις, κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμοί, κοινωνίες, ακόμη και οικογένειες και άτομα, θα αλλάξουν για πάντα.» Συμπληρώνοντας, σημείωσε «πως οι ηγέτες των επιχειρήσεων που έβαλαν την εταιρική κοινωνική ευθύνη και την πατριωτική τους συνείδηση πάνω απ’ όλα, θέτοντας την υγεία και το υπέρτατο αγαθό της ανθρώπινης ζωής πάνω από τα κέρδη και τους ισολογισμούς, θα βγουν ωφελημένοι μακροπρόθεσμα, χάρη στην εμπιστοσύνη και την εκτίμηση που θα έχουν κερδίσει στην κοινωνία». Κλείνοντας την εισήγησή του, υπογράμμισε πως η έννοια του ESG και η σημασία
του έχει διευρυνθεί, έχει εμπλουτιστεί και η σημασία του έχει πολλαπλασιαστεί εκθετικά το τελευταίο διάστημα, με την πανδημία να παίζει ταυτόχρονα το ρόλο του καταλύτη και του επιταχυντή. «Το ESG αναδεικνύεται σε κεντρικό μέρος της πυξίδας που καλούνται να συμβουλεύονται οι ηγέτες της νέας εποχής και η συμβολή του θα είναι καίρια στο να χτίσουμε καλύτερα, πιο βιώσιμα και πιο σταθερά επιχειρηματικά οικοσυστήματα» κατέληξε.
Στο πάνελ που ακολούθησε, με συντονίστρια την κα Ιζαμπέλλα Μ. Τσίρμπα, Δικηγόρο Χρηματοοικονομικού Δικαίου και Νομική Σύμβουλο, Υπεύθυνη Συμμετοχής Μελών και Εξεύρεσης Οικονομικών Πόρων του HAALSE, οι προσκεκλημένοι εστίασαν στην ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG σε όλο το φάσμα της αγοράς, καταδεικνύοντας τη σημαντική αλλαγή που λαμβάνει χώρα τα τελευταία χρόνια σε σχέση με το πως αντιλαμβανόμαστε τον σκοπό μιας επιχείρησης. Στην αλλαγή αυτή καταλυτικό ρόλο παίζει η πανδημία του Covid-19, η οποία, όπως σημειώθηκε, δεν συνιστά μια ακόμα κρίση αλλά ένα πραγματικό σοκ για την κοινωνία και την οικονομία.
Ομοίως, η ολοένα και καλύτερη κατανόηση από την πλευρά του κοινού και των επενδυτών της σπουδαιότητας των θεμάτων που αφορούν το περιβάλλον, την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας, καθώς και την καλύτερη διακυβέρνηση των εταιρειών, βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση. Σαν μία άλλη περίοδος «αναγέννησης», το επιχειρηματικό μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης θέτει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και όχι μόνο το οικονομικό κέρδος, γεγονός που καθιστά τον ρόλο της διοίκησης μιας επιχείρησης πιο δύσκολο και απαιτητικό, καθώς δεν είναι καθόλου εύκολο, όπως παρατήρησαν οι ομιλητές, να βρίσκει κανείς κάθε φορά τη «χρυσή τομή» ανάμεσα στην επίτευξη των οικονομικών στόχων μιας επιχείρησης και στον σεβασμό των αρχών και των κανόνων που αφορούν τα κριτήρια ESG.
Ειδικότερα, από την πλευρά της κυβέρνησης, ο κ. Γιάννης Τσακίρης, Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σημείωσε ότι: «η εφαρμογή στην Ελλάδα του επενδυτικού σχεδίου της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, το οποίο θα είναι μια τεράστια ένεση ρευστότητας, θα βοηθήσει τις εταιρείες σε ό,τι αφορά την προώθηση της υγείας, της πράσινης ανάπτυξης, της ψηφιοποίησης, της έρευνας και της καινοτομίας», τονίζοντας παράλληλα ότι: «ο κυβερνητικός σχεδιασμός είναι το μέλλον της χώρας να είναι “πράσινο”, ψηφιακό και κοινωνικά δίκαιο». Παράλληλα, ο κ. Υφυπουργός αναφέρθηκε στην ενίσχυση του σημαντικού οικοσυστήματος startups που δραστηριοποιείται στη χώρα, καθώς δημιουργείται σημαντική προστιθέμενη αξία.
«Η πανδημία υπογράμμισε τη σημασία της βιωσιμότητας και της κοινωνικής ευθύνης, προκειμένου να καταστούν οι κοινωνίες και οι οικονομίες πιο ανθεκτικές και ευημερούσες μακροπρόθεσμα» σημείωσε η κα Μαρία Αλεξίου, Πρόεδρος του ΔΣ, CSR Hellas και μέλος του ΔΣ, CSR Europe, τονίζοντας ότι η νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στοχεύει στην ενίσχυση της εφαρμογής των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης και δεν θα «επιτρέψει σε κανέναν να μείνει πίσω», επιβάλλοντας σημαντική αλλαγή κουλτούρας, από την επίτευξη «βραχυπρόθεσμου κέρδους» στη δημιουργία «βιώσιμης αξίας».
Ο Δρ. Ιωάννης Ιωάννου, Associate Professor of Strategy and Entrepreneurship, London Business School τόνισε ότι «η βιωσιμότητα αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλαγή (disruption) που αντιμετώπισε ο κόσμος των επιχειρήσεων τα τελευταία χρόνια. Ανεξάρτητα από τους όρους που χρησιμοποιεί η αγορά σε σχέση με το θέμα της βιωσιμότητας, ΕΚΕ, SDG, ESG, κ.λπ., οφείλουμε να εστιάσουμε στην ενσωμάτωσή της στη λειτουργία των επιχειρήσεων στην πράξη, στην ουσιαστική αλλαγή που επιφέρει και στον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων που προκαλεί».
Σε σχέση με τις ΜΚΟ των οποίων οι δράσεις επικεντρώνονται στο περιβάλλον και τη βιωσιμότητα, όπως επισήμανε η κα Χλόη Λασκαρίδη, Senior member of the Board of Directors, Lampsa Hellenic Hotels S.A. και Μέλος του ΔΣ, A.C. Laskaridis Charitable Foundation, ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στην επίδειξη διάθεσης συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα, με προσήλωση στο αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, κατά την κα Λασκαρίδη, οι ΜΚΟ που επικεντρώνονται σε δράσεις ESG γίνονται δεκτές τόσο από τις τοπικές κοινότητες όσο και τις αρχές στη χώρα, αλλά πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην επίτευξη αποτελέσματος με τις πολιτικές και δράσεις των ΜΚΟ. Επιπρόσθετα, σε σχέση με τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, η κα Λασκαρίδη επισήμανε ότι οι πελάτες εκτιμούν τις προσπάθειες ενσωμάτωσης των αρχών της βιωσιμότητας και της προστασίας του περιβάλλοντος από τα ξενοδοχεία και κατανοούν κάποιες αλλαγές που γίνονται στο επίπεδο πολυτελών υπηρεσιών, όταν αυτές αποσκοπούν στο να προστατεύσουν το περιβάλλον.
Η κα Λίλιαν Νεκταρίου, Franchise Country Director Greece, Cyprus, Malta, Coca-Cola Hellas, αναφέρθηκε στην ενδυνάμωση του ρόλου των κριτηρίων ESG κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ σημείωσε ότι ο επιχειρηματικός κόσμος έχει υποχρέωση προς την κοινωνία να σχεδιάζει επιχειρηματικές στρατηγικές σύμφωνα με τις ανάγκες της κοινότητας στην οποία δραστηριοποιείται, να δημιουργεί προστιθέμενη αξία και ασφάλεια για ένα βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές.
«Οι επενδύσεις στη βιώσιμη ανάπτυξη δεν είναι απλώς μια μόδα ή μια τάση που θα περάσει» σημείωσε ο κ. Mark Hempstead, Head of Alternative Investments for Europe, the Middle East and Africa, J.P. Morgan Wealth Management (Λονδίνο), επισημαίνοντας ότι «οι επενδυτές πιστεύουν ότι η ενσωμάτωση των παραγόντων ESG στη στρατηγική μιας εταιρείας, τη θωρακίζει από πολλούς επιχειρηματικούς κινδύνους». Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, η ύπαρξη ενός ισχυρού πλαισίου ESG «είναι άμεσα συνδεδεμένη με το πόσο καλά λειτουργεί η εταιρεία και πόσο καλά είναι προετοιμασμένη απέναντι σε μακροπρόθεσμους κινδύνους».
Τέλος, όπως τόνισαν οι ομιλητές, η αγορά έχει ανάγκη ένα κοινό σύστημα αναφοράς και αξιολόγησης των κριτηρίων ESG, παρόμοιο με εκείνο που έχουν δημιουργήσει τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (IFRS). Η θέσπιση μιας τέτοιας «κοινής γλώσσας» θα διευκολύνει σημαντικά τους επενδυτές, αλλά και τις ίδιες τις επιχειρήσεις σε σχέση με την αξιολόγηση των πρωτοβουλιών και στρατηγικών των εταιρειών ως προς τα θέματα της βιωσιμότητας.
Η διαδικτυακή εκδήλωση “ESG in the time of COVID-19” που διοργάνωσε ο Ελληνικός Σύλλογος Αποφοίτων του London School of Economics and Political Science (HAALSE) είναι διαθέσιμη στον ηλεκτρονικό σύνδεσμο https://www.youtube.com/watch?v=a1yJiZ8nJi4