του Ανέστη Ντόκα
Υπάρχουν δύο μεγάλοι βιομηχανικοί όμιλοι στο Χρηματιστήριο Αθηνών που βρίσκονται ένα βήμα πριν αποφασίσουν να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό το 2016. Οι βασικοί τους μέτοχοι εκτιμούν ότι η κυβέρνηση κινείται με πολύ αργά βήματα για να αλλάξει το κλίμα στην οικονομία, ενώ από τις προσωπικές τους επαφές με στελέχη της κυβέρνησης διαπιστώνουν ότι το επιχειρείν στην Ελλάδα δεν αποτελεί προτεραιότητα για την πολιτική ηγεσία της χώρας.
Οπως δηλώνει ο ένας από τους δύο που βρίσκονται κοντά στην απόφαση μετεγκατάστασης, «η επιβολή των capital controls στις 28 Ιουνίου 2015 ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Ειδικά για εμάς που είμαστε εξαγωγικές εταιρείες, μας έκοψε το οξυγόνο και μπορώ να παρομοιάσω αυτήν την εξέλιξη με ό,τι είχε συμβεί με την κατάρρευση της Lehman Brothers, όταν βρεθήκαμε σε κενό σε διεθνές επίπεδο, καθώς ακυρώθηκαν δεκάδες παραγγελίες και ήμασταν εκτεθειμένοι με τις τραπεζικές επιταγές».
Σαφώς και τα παραδείγματα των τριών επιχειρήσεων που έπραξαν το ίδιο (ΦΑΓΕ, Coca-Cola HBC, Viohalco – αναγράφονται με τη χρονική σειρά που μετέφεραν την έδρα, οι δύο πρώτες στην Ελβετία και η τελευταία στις Βρυξέλλες) δείχνουν τον δρόμο, καθώς κοινός στόχος όλων είναι να διατηρήσουν την ανταγωνιστική τους θέση στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Viohalco, η οποία έπειτα από αρκετές ζημιογόνες χρήσεις, τη φετινή χρονιά εμφάνισε κερδοφορία, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην εξασθένηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου και στην αξιοποίηση των παραγωγικών επενδύσεων των τελευταίων ετών.
Πρακτικά, αυτή τη στιγμή οι ελληνικές επιχειρήσεις, εάν δεν έχουν διεθνή παρουσία σε ποσοστό άνω του 60% επί του τζίρου, όχι μόνον έχουν αποκλειστεί από μελλοντικές ομολογιακές εκδόσεις που θα τους επέτρεπε να υποστηρίξουν τις επενδύσεις τους, αλλά μεταφέρουν το υψηλό πολιτικό ρίσκο της χώρας στην προσπάθεια που κάνουν να εισέλθουν σε νέες αγορές και να ξεφύγουν από το σπιράλ της ύφεσης που βρίσκεται η ελληνική οικονομία.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις, μετά το σοκ των capital controls, δεν αποδέχθηκαν τη μοίρα τους, αλλά ήδη έχουν επανενεργοποιηθεί με μία σειρά ενεργειών για να διασφαλίσουν το πολυτιμότερο «καύσιμό» τους, που είναι η ρευστότητα και μάλιστα μέσα από λογαριασμούς που μπορούν να ελέγχουν οι ίδιες. Αλλωστε, όπως αναφέρει μεγάλος αριθμός επιχειρηματιών «είναι απίθανο να αρθούν τα capital controls πριν από το επόμενο καλοκαίρι, αφού όλα εξαρτώνται από την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το σύστημα». Ηδη, σε αρκετές εταιρείες έχουν μεταφερθεί κεφάλαια σε θυγατρικές στο εξωτερικό, ενώ η βασική προτεραιότητα είναι να προπληρώνονται με μετρητά ή με εγγυητικές επιστολές διεθνών τραπεζών οι πρώτες ύλες.