Με φόντο την σημερινή και αυριανή απεργία των ναυτεργατών και με ένα καλοκαίρι που δεν απέδωσε τα προσδοκώμενα, η επιβατηγός ναυτιλία βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς καλείται, παράλληλα, να αντιμετωπίσει και την αύξηση των καυσίμων, τη μεγαλύτερη, ίσως, στην πορεία της τελευταίας δεκαετίας. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της συμβουλευτικής εταιρείας XRTC για την ελληνική ακτοπλοΐα, οι επιπτώσεις θα είναι εμφανείς στα αποτελέσματα των εταιρειών από τις αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων μέσα στο 2021.
Κατά τις εκτιμήσεις της ίδιας μελέτης, «το παροδικό ευχάριστο κλίμα της αυξημένης θερινής κίνησης ίσως να μην είναι αρκετό για να καλύψει τα συνδυαστικά αυξανόμενα κόστη του έτους», το οποίο δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα, αλλά δεν θα ευνοηθεί από τις μειωμένες επιβιβάσεις των δυο επόμενων μηνών.
Εξάλλου, δεν είναι λίγοι εκείνοι που φοβούνται ότι οι ανατιμήσεις στα καύσιμα θα φέρουν σύντομα και εν όψει της νέας τουριστικής περιόδου 2021-2022 και αύξηση στις τιμές των εισιτηρίων, προκειμένου να εξισορροπηθούν οι απώλειες.
Σύμφωνα με τα όσα τονίζει στο BusinessNews.gr ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) Μιχάλης Σακέλλης, ο κλάδος, έχει επηρεαστεί και αναμένεται να επηρεαστεί ακόμα περισσότερο τους επόμενους μήνες από την παγκόσμια κρίση στα καύσιμα.
Σε σχέση με το 2020, υπήρξε άλμα στις τιμές των καυσίμων κατά 35%, κάτι που καθιστά τον κλάδο ακόμα πιο ευάλωτο σε σχέση και με πιθανές επενδυτικές ενέργειες, απαραίτητες για την επιβίωση και την ανάπτυξή του στο εγγύς μέλλον.
Όπως επισημαίνει ο κ. Σακέλλης «το 2021 είναι η χρονιά που οι επιχειρήσεις του κλάδου αγόρασαν πιο ακριβά τα καύσιμα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη φορά στο παρελθόν», προσθέτοντας ότι «παρά την σχετική αύξηση της κίνησης σε σχέση με το 2020, ο κλάδος δεν έχει ακόμα επαρκή έσοδα για να καλύψει τις απώλειες και από τα μέχρι τώρα οικονομικά αποτελέσματα αποδεικνύεται ότι η αύξηση των εσόδων το 2021 δεν είναι αρκετή να καλύψει την αύξηση του κόστους των καυσίμων».
Όμως, το ερώτημα είναι αν όλη αυτή η κατάσταση θα οδηγήσει σε νέα αύξηση των εισιτηρίων και εν γένει αλλαγή στην τιμολογιακή πολιτική;
«Αυτό δεν είναι κάτι το οποίο μπορούμε να πούμε, ειδικά σε με τέτοια χρονική στιγμή, ωστόσο εξαρτάται από τις εταιρείες τι πολιτική θα ακολουθήσουν και το πόσο έχουν επηρεαστεί από την κατάσταση, για να προχωρήσουν σε κάτι τέτοιο», επισημαίνει του ΣΕΕΝ.
Ενδεικτικό είναι, πάντως, ότι στελέχη της αγοράς έχουν τονίσει επανειλημμένα ότι πρόκειται για μια κίνηση με αμφιλεγόμενη αποτελεσματικότητα, καθώς μπορεί να συντελέσει στη μείωση των επιβατών στα πλοία.
Κατά τον συγκεκριμένο φορέα, επίσης, η επιβατική κίνηση το 2020 ήταν μειωμένη κατά 53% σε σχέση με το 2019, το οποίο ήταν από τις καλές χρονιές, ενώ το 2021 αναμένεται να κλείσει με ελαττωμένη επιβατική κίνηση της τάξης του 35%, λίγο καλύτερα, αλλά όχι ικανοποιητικά για τις εταιρείες που αντιμετωπίζουν κατά κόρον τους τελευταίους μήνες αυξημένα έξοδα μετακίνησης.
Η πρόκληση της ανανέωσης του στόλου
Ως εκ τούτου, άλλη μια πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις του κλάδου τα επόμενα χρόνια είναι και η ανάγκη ανανέωσης του στόλου, που, ελέω και της οικονομικής κρίσης, έχει καθυστερήσει αισθητά την τελευταία δεκαετία, προκαλώντας ποικίλα προβλήματα.
Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά: Σύμφωνα με σχετική μελέτη του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΝΕΕ) και του ΣΕΕΝ, αναμένεται το 2030 η ηλικία του 32,7% του ακτοπλοϊκού στόλου στην Ελλάδα να είναι μεγαλύτερη των 40 ετών, με 18 πλοία να είναι μεγαλύτερης ηλικίας των 50 ετών.
Στην παρούσα φάση, η μέση ηλικία του ελληνικού στόλου είναι 25 έτη και αυτό σημαίνει ότι μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια, καθίσταται επιτακτική η αλλαγή τουλάχιστον του 50%, καθώς στη συνέχεια τίθεται ζήτημα υπερβολικού κόστους συντήρησης, αλλά και ασφάλειας.
Μιλώντας στο BusinessNews.gr για το θέμα o κ. Σακέλλης επισήμανε ότι «είναι κάτι που θα πρέπει να γίνει μέσα στα επόμενα χρόνια, όμως προς στιγμήν, τα έσοδα δεν φτάνουν για αρκετές εταιρείες για να καλύψουν τα έξοδα μιας τέτοιας κίνησης. Αυτή τη στιγμή θεωρώ ότι για τους περισσότερους επιχειρηματίες του κλάδου είναι κάτι μακρινό. Η μόνη ενθαρρυντική κίνηση που έγινε προς αυτή την κατεύθυνση ήταν αυτή της Attica Group με τα Catamaran για τον Αργοσαρωνικό, αλλά πέραν τούτου ουδέν και φαίνεται πως ακόμα δεν είναι εποχή για να αποφασίσουν οι εταιρείες να κάνουν τόσο μεγάλες επενδύσεις».
Σε απεργία οι ναυτεργάτες από σήμερα
Την ίδια στιγμή, και από πλευράς έμψυχου δυναμικού φαίνεται πως η ακτοπλοΐα είναι «καζάνι που βράζει». Από σήμερα 10 Νοεμβρίου οι ναυτεργάτες βρίσκονται σε 48ωρη πανελλαδική απεργία σε όλες τις κατηγορίες πλοίων μέχρι και τις 12 Νοεμβρίου, με προοπτική κλιμάκωσης.
Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ένωση Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ), «η κλιμάκωση της επίθεσης κυβέρνησης – εφοπλιστών ενάντια στα ναυτεργατικά δικαιώματα η οποία είναι σε εξέλιξη όλο το τελευταίο χρονικό διάστημα, η συσσώρευση και όξυνση των ναυτεργατικών προβλημάτων, ο δραστήριος ρόλος και η συμβολή της ΠΕΝΕΝ και του κλάδου μας στην ανάγκη να οργανωθεί η αντίσταση και η πάλη των ναυτεργατών, σε συνδυασμό με την εφοπλιστική αδιαλλαξία για την υπογραφή και ανανέωση των ΣΣΕ κατέστησε δυνατόν να ληφθεί ομόφωνη απόφαση για την 48ωρη απεργία».
Οι ναυτεργάτες ζητούν υπογραφή και ανανέωση των ΣΣΕ σε όλες τις κατηγορίες πλοίων με ουσιαστικές αυξήσεις, κατάργηση όλων των αντιδραστικών νόμων που αφορούν την επάνδρωση, την οργανική σύνθεση και την απασχόληση των Ναυτεργατών (4150/13 – Ν.Δ 2687/53 – 4117/2020 – 4714/2020).
Απαιτούν, επίσης, την αυτοτέλεια του ΝΑΤ και των υπολοίπων Ταμείων (ΚΕΑΝ – Ταμεία Πρόνοιας – Οίκος Ναύτη), την κατάργηση όλων των αντιασφαλιστικών νόμων, την άμεση απόδοση των συντάξεων και των άλλων ασφαλιστικών δικαιωμάτων, καθώς και τη λήψη άμεσων μέτρων για την ανεργία και την προστασία των ανέργων και την κατάργηση του νόμου Χατζηδάκη (4808/2021) και όλων των προγενέστερων αντεργατικών νομοθετικών ρυθμίσεων.