Μπορεί το μεγαλύτερο πρόβλημα στην παρούσα φάση σε σχέση με το λιανικό εμπόριο να είναι οι ραγδαίες και σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση αυξήσεις σε βασικά προϊόντα που γεμίζουν καθημερινά το καλάθι της νοικοκυράς, όμως μετά το εξωτερικό, φαίνεται πως, σε πολύ μικρότερο βαθμό βέβαια, έρχεται σιγά σιγά και στην Ελλάδα μια αίσθηση δυσκολίας σε προμήθειες που συνεπάγεται απώλειες σε κάποια αγαθά πρώτης ανάγκης.
Γεγονός είναι ότι, στο σύνολό τους, οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, αλλά και οι αρμόδιοι υπουργοί τον αμέσως προηγούμενο καιρό έχουν επισημάνει πως δεν τίθεται θέμα έλλειψης προϊόντων, ειδικά καθημερινής χρήσης, καθώς οι προμήθειες συνεχίζονται απρόσκοπτα και χωρίς προβλήματα.
Παρόλαυτα, ανά αλυσίδα σούπερ μάρκετ ειδικά αυτή τη χρονική στιγμή και στον απόηχο της Όμικρον παρατηρούνται διάφορα προβλήματα, τα οποία έχουν οδηγήσει σε μικρές καθυστερήσεις προμηθειών, αλλά και ελλείψεις συγκεκριμένων προϊόντων όπως για παράδειγμα τα χαρτικά και η φέτα.
Αυτά τα προβλήματα, σύμφωνα με στελέχη των αλυσίδων συνδέονται καταρχάς στη δυσκολία μετακίνησης κάποιων προμηθευτών λόγω και της ενεργειακής κρίσης, του τέλους της χρονιάς που υποχρεώνει κάποιους σε πιο αργές παραλαβές, αλλά και των μικρών αποθηκευτικών χώρων που «δυσκολεύουν» τις συχνές ανατροφοδοτήσεις.
Αρκετοί, επίσης, ανέφεραν ότι υπήρξε κάποια δυσκολία στις παραλαβές λόγω διακοπής λειτουργίας ορισμένων εταιρειών τις τελευταίες ημέρες του Δεκεμβρίου.
Επίσης, αμελητέο, στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, δεν θα πρέπει να θεωρείται το γεγονός ότι υπάρχουν απουσίες υπαλλήλων λόγω πολλών κρουσμάτων Ομικρόν, κάτι το οποίο συνεπάγεται πιο αργή ροή τοποθέτησης στα ράφια.
Διευθυντικό στέλεχος σε υποκατάστημα της εταιρείας Σκλαβενίτη Βόρεια προάστια τόνισε χαρακτηριστικά: «Προς το παρόν δεν υπάρχει κάποια διαπιστωμένη έλλειψη, τουλάχιστον σε βασικά προϊόντα όπως το γάλα, το αλεύρι, η ζάχαρη, τα καθημερινά δηλαδή τα οποία αγοράζει κατά κόρον ο κόσμος. Ίσως να διαπιστωθεί σε κάποια στιγμή έλλειψη σε κάποιο προϊόν λιγότερο ευρείας χρήσης, όμως δεν είναι κάτι το οποίο έχει να κάνει τόσο με την δυνατότητα προμήθειας της εταιρείας, αλλά με το ρυθμό που γίνονται οι τοποθετήσεις ανά κατάστημα. Μπορεί πχ τις τελευταίες ημέρες να υπάρχουν απώλειες υπαλλήλων λόγω κρουσμάτων κορονοιού, οπότε και να υπάρχουν καθυστερήσεις στις τοποθετήσεις από τις αποθήκες. Αυτό ναι μπορεί να συμβεί και απ’ όσο γνωρίζω συμβαίνει σε κάποια καταστήματα. Ως εκ τούτου, αν, σημειωθεί έλλειψη σε κάποιο προϊόν, πιθανόν να είναι θέμα μεμονωμένου καταστήματος και όχι γενικώς των προμηθευτών της εταιρείας.
Το εν λόγω στέλεχος επισημαίνει, ωστόσο, ότι κάποιες ελλείψεις που υπήρχαν τις προηγούμενες ημέρες οφείλονταν στο γεγονός ότι κάποιες εταιρείες ήταν κλειστές για τις γιορτές.
Όπως, επίσης, τονίζει ο ίδιος: «Η πιο πρόσφατη διαβεβαίωση από την εταιρεία είναι ότι δεν θα υπάρξει έλλειψη και κάνουν ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να μην υπάρξει ούτε στο άμεσο μέλλον, εν μέσω αυξήσεων και ανατιμήσεων».
Σε παρόμοιο μήκος κύματος και η κατάσταση στα σούπερ μάρκετ Γαλαξίας, με στέλεχος του εμπορικού τμήματος της επιχείρησης να αναφέρει ότι «τουλάχιστον μέχρι στιγμής, η ροή όχι μόνο βασικών προϊόντων καθημερινής χρήσης, αλλά και σε πιο δυσεύρετα τρόφιμα που προτιμούν λιγότεροι καταναλωτές συνεχίζεται κανονικά. «Είναι ελάχιστοι οι προμηθευτές μας που μας έχουν ενημερώσει ότι υπάρχει θέμα ή ότι θα καθυστερήσουν σε κάποια παράδοση» καταλήγει.
Λίγο διαφορετική είναι η εικόνα στην αλυσίδα Σούπερ μάρκετ Κρητικός, όπου στέλεχος του τμήματος προμηθειών υποστηρίζει ότι υπάρχει τους τελευταίους μήνες σημαντικό θέμα ελλείψεων, σε σχέση με προϊόντα καθημερινής χρήσης όχι τόσο στα βασικά τρόφιμα, όσο στα χαρτικά: «Αυτό που έχουμε διαπιστώσει πρόσφατα είναι η πολύ αργή ροή προμηθειών στα χαρτικά, στα χαρτιά υγείας και στις χαρτοπετσέτες, με αποτέλεσμα πολλές φορές να γεμίζουμε με πολύ μικρές ποσότητες τα ράφια. Είναι κάτι που έντονο τους τελευταίους έξι μήνες και θεωρώ ότι θα συνεχίσει τουλάχιστον μέχρι το καλοκαίρι. Οι προμηθευτές μας το αποδίδουν στο γεγονός ότι η πρώτη ύλη είναι πλέον πιο δύσκολο να βρεθεί σε σχέση με άλλα προϊόντα καθημερινής χρήσης».
Επίσης, εμφανές ήταν τις πρώτες ημέρες του 2022 το πρόβλημα των ελλείψεων σε καταστήματα των Market Ιnn, με αρκετούς κωδικούς να έχουν έλλειψη όπως πχ η ζάχαρη.
Μάλιστα σε καταστήματα της εταιρείας στα Βόρεια Προάστια στις αρχές της χρονιάς κάποια ράφια ήταν άδεια ή είχαν ελάχιστα προϊόντα.
Κατά στέλεχος της εταιρείας, πάντως, δεν πρόκειται για κάτι ανησυχητικό, αλλά συγκυριακό: «Δεν θεωρώ ότι οι ελλείψεις είναι κάτι που πρέπει να μας ανησυχεί και αν συμβαίνουν, έχει να κάνει με τον προγραμματισμό της κάθε επιχείρησης. Για παράδειγμα σε ό,τι αφορά τα Market Inn κάθε τέλος του χρόνου που οι πιο πολλές εταιρείες κλείνουν, αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα ελλείψεων σε κάποια προϊόντα.
Επίσης, αυτή η εικόνα οφείλεται εν μέρει στο ό,τι ως εταιρεία δεν έχουμε μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προμηθεύουμε τα καταστήματα με αργή ροή. Συμβαίνει κάθε τέλος του χρόνου, ευελπιστώ μέσα στην εβδομάδα ότι όλες οι ανάγκες θα καλυφθούν».
Παρόλαυτα, παραδέχεται ότι τις ημέρες των γιορτών υπήρχαν ελλείψεις από κάποιους κωδικούς σε συγκεκριμένες εταιρείες: «Αν για παράδειγμα κάποιοι μας προμηθεύουν πενήντα κωδικούς, μπορεί μην ήρθαν στα μαγαζιά οι τρεις», ενώ αναφέρει ότι λίγο πριν το τέλος της χρονιάς παρατηρήθηκε μεγάλη έλλειψη στη φέτα: «Συνέβη σε όλες τις εταιρείες παραγωγής φέτας χύμα φέτος, όχι μόνο σε μία και θεωρώ ότι αυτό ειδικά συνδέεται με την απότομη αύξηση των τιμών».
Εξωτερικό: Ελλείψεις σε αναψυκτικά και εμφιαλωμένο νερό
Και αν στην Ελλάδα προς το παρόν δεν εντοπίζεται σοβαρό πρόβλημα στις συνολικές προμήθειες, αλλά σε μεμονωμένα προϊόντα, οι ελλείψεις αγαθών στα σούπερ μάρκετ κυρίως λόγω της επίδρασης της πανδημίας στην εφοδιαστική αλυσίδα είναι εμφανείς στις αγορές του εξωτερικού, ήδη, από τις αρχές του προηγούμενου φθινοπώρου.
Στη Βρετανία για παράδειγμα, σύμφωνα με δημοσιεύσεις ξένων δικτύων, το φαινόμενο παρατηρείται ήδη από τον Σεπτέμβριο της προηγούμενης χρονιάς, οπότε και μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ ξεκίνησαν να μειώνουν τις μεταφορές προς τα φυσικά σημεία πώλησης των αποθεμάτων που είχαν στις αποθήκες με αποτέλεσμα άδεια ράφια ακόμα και από βασικά προϊόντα όπως πχ το εμφιαλωμένο νερό.
Στα τέλη Οκτωβρίου, επίσης, καταγράφηκε σε μεγάλο βαθμό πρόβλημα στις προμήθειες βασικών προϊόντων σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ στις ΗΠΑ, με τα στελέχη να επισημαίνουν ότι καθημερινά θα υπάρχει έλλειψη τουλάχιστον σε τρεις – τέσσερις βασικούς κωδικούς, με έμφαση σε γνωστές μάρκες αναψυκτικών.
Την ίδια στιγμή, σε χώρες της Κεντρικής Ευρώπης υπάρχει ζήτημα έλλειψης κρέατος, ειδικά του χοιρινού, κάτι το οποίο, ωστόσο, είχε αρχίσει να γίνεται εμφανές ανά χρονικά διαστήματα, ήδη από το 2020.