Στην πράσινη δόμηση και την αειφορία θα κινηθούν οι εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων στην Ελλάδα στον απόηχο της πανδημίας, εστιάζοντας σε σύγχρονα κτίρια, τα οποία θα μπορούν να προσφέρουν κατά την μίσθωσή τους υψηλές αποδόσεις στους επενδυτές τους.
Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε σε πρόσφατο συνέδριο Real Estate ο Παναγιώτης Καπετανάτος, CEO της Noval Property «σαν εταιρεία ακόμα και πριν την πανδημία αλλά και κατά την διάρκεια αυτής επικεντρωθήκαμε σε πράσινα κτίρια με προδιαγραφές βιωσιμότητας γιατί βλέπουμε ότι εκεί είναι το μέλλον. Εχουμε εστιάσει σε τομείς με έλλειμμα στους σύγχρονους χώρους γραφείων, στις αστικές αναπλάσεις, στα εμπορικά κέντρα νέας γενιάς και τις κατοικίες» προσθέτοντας ότι το επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρείας είναι πλέον άνω των 300 εκατ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, από το βήμα του συνεδρίου, ο CEO της Prodea Investments, Άρις Καρυτινός επικεντρώθηκε στην τάση του ESG, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «είναι προφανής τάση, όχι μόνο στα κτίρια αλλά γενικότερα. Είμαστε ήδη σε διαδικασία υιοθέτησής της. Είναι μια δύσκολη διαδικασία και ακριβή αλλά είναι μονόδρομος. Είναι το μέλλον όχι του real estate αλλά γενικότερα της οικονομίας».
O κ. Καρυτινός μίλησε, εξάλλου, και για τη σφοδρότητα της πανδημίας και το πως αυτή επέδρασε στις δραστηριότητες των εταιρειών ανάπτυξης ακινήτων: «Η πανδημία ήταν τέτοιας μορφής και τέτοιας έκτασης που ήταν πολύ δύσκολο να έχει κανείς τείχος. Ηταν θέμα τύχης να έχεις ένα χαρτοφυλάκιο και μισθωτές που να μην θίγονται σοβαρά από την πανδημία. Εμείς είχαμε αυτή την τύχη είχαμε 50% γραφεία στο χαρτοφυλάκιο μας με μικρή έκταση στο retail και τα ξενοδοχεία που υπέστησαν μεγάλη πίεση από την πανδημία. Οι επιπτώσεις ήταν οριακές. Δεν ήταν θέμα ικανότητας αλλά τύχης. Για το μέλλον ελπίζουμε ότι δεν θα χτίσουμε τείχος και για επόμενη πανδημία. Από την άλλη μεριά νομίζω ότι θα πρέπει να συνεχίσει κανείς και με τους προφανείς τρόπους. Τέτοιου είδους πανδημίες είναι σαφές ποιους τομείς επηρεάζουν. Μάθαμε πολλά πράγματα πέρα από τα αρνητικά. Είδαμε ποιοι τομείς υπέστησαν το μεγάλο πρόβλημα της πανδημίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να αποφύγει κανείς αυτούς τους τομείς».
Από την πλευρά του ο Πάνος Παναγιωτίδης, General Manager of Operational Activities της Dιmand εστίασε στα κτίρια γραφείων, που ‘’αντέχουν’’ παρά την τηλεργασία. Όπως τόνισε «δική μας οπτική είναι ότι θα συνεχίσει να υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον στο κομμάτι των γραφειακών χώρων. Η αγορά παραμένει πολύ φτωχή. Παρά την άνοδο των τιμών παραμένει ανταγωνιστική σε σχέση με άλλες αγορές».
Συμπλήρωσε, δε, ότι αρκετές πολυεθνικές εταιρίες θέλουν να επεκτείνουν την θέση τους στην Ελλάδα και όχι σε άλλες χώρες. Όλοι επιθυμούν να φτιάξουν κτίρια που δεν τελειώνουν απλά σε ένα πεζοδρόμιο αλλά ενσωματώνουν και έναν περιβάλλοντα χώρο. Αποτελεί πλέον ένα σημαντικό κόστος για τα έργα μας και είναι λειτουργικό μέρος πλέον των γραφειακών χώρων. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε και προγραμματίζουμε σημαντικές επενδύσεις στον κλάδο των logistics πιστεύουμε ότι θα έχει μεγάλες αποδόσεις καθώς δεν υπάρχουν τέτοιοι χώροι στην Ελλάδα».
Aξίζει να σημειωθεί, σύμφωνα με όσα ακούστηκαν στο συνέδριο, ότι μέχρι το 2025 θα προστεθούν 230.000 τ.μ. νέων σύγχρονων γραφείων, χωρίς να υπολογίζονται τα projects ανέγερσης γραφειακών χώρων στο Ελληνικό.