Επανέρχονται δυναμικά, ή μάλλον διατηρούν και αυξάνουν τη δυναμική τους στο εγχώριο real estate τα γραφεία και εν γένει τα κτίρια γραφείων τους τελευταίους μήνες του 2022, με τις εκτιμήσεις των φορέων να θέλουν αυτή την τάση να εξακολουθεί και το 2023, ειδικά με την είσοδο ποιοτικού προϊόντος.
Αυτή η τάση διαφαίνεται και στην τελευταία έκθεση της Cushman & Wakefield (C&W), η οποία φανερώνει ότι κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, οι συναλλαγές στους χώρους γραφείων κατέγραψαν αξιοσημείωτη ανοδική πορεία.
Αυτό σημαίνει ότι, σε όρους κατάληψης επιφάνειας, το δεύτερο τρίμηνο 20.000 τετραγωνικά μέτρα απέκτησαν χρήστες, μέγεθος που είναι χαμηλότερο, σε σύγκριση με το αντίστοιχο, δηλαδή των 35.000 τ.μ. του α’ τριμήνου. Παρά την επιβράδυνση όμως, που καταγράφηκε το διάστημα Απριλίου-Ιουνίου, το πρώτο εξάμηνο συνολικά 55.000 τ.μ. είτε μισθώθηκαν είτε πωλήθηκαν, μέγεθος που συνιστά ρεκόρ.
Κατά όσα αναφέρονται στην συγκεκριμένη έκθεση, το κέντρο της Αθήνας βρίσκεται ανάμεσα στις πιο ενεργές αγορές στην Αττική, το οποίο προτιμάται από τις χρηματοοικονομικές εταιρείες, οι οποίες είναι αυτές που προχωρούν τελικά είτε σε μίσθωση είτε σε αγορά.
Κατά το εν λόγω διάστημα, η πιο ευμεγέθης προσθήκη αφορά το κτήριο γραφείων που αγόρασε στην Λεωφόρο Συγγρού η ασφαλιστική Generali.
Όσον αφορά τα μηνιαία ενοίκια ανά τ.μ. , σύμφωνα με όσα τονίζονται στην έκθεση παραμένουν σταθερά σε 25 ευρώ, αγγίζοντας τα 28 ευρώ σε ορισμένες περιπτώσεις.
Την ίδια στιγμή, κατά το δεύτερο τρίμηνο οι επενδύσεις σε πρώτης κατηγορίας γραφεία ανήλθαν σε 165 εκατ. ευρώ και σε αυτή την περίπτωση είναι η Λεωφόρος Κηφισίας, η οποία εμφανίζει την πιο μεγάλη ζήτηση και τελικά για κτίρια επί της οποίας γίνονται οι περισσότερες αγοραπωλησίες.
Η ανάπτυξη της αγοράς γραφείων είναι ένα μεγάλο στοίχημα για τα επόμενα χρόνια, καθώς μέχρι το 2025 αναμένεται να παραδοθούν 370.000 τ.μ. γραφείων συνολικά στα αστικά κέντρα. Θα πρέπει, ωστόσο, να ξεφύγουμε από το γραφείο όπως το έχουμε παραδοσιακά στο μυαλό μας τα προηγούμενα χρόνια, καθώς οι καινούργιοι χώροι θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία για στους εργαζόμενους, ενώ θα είναι και περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον.
Σχετικά με τις τιμές των ενοικίων, τα μηνιαία ενοίκια ανά τ.μ. διαμορφώνονται σε 25 ευρώ στο αθηναϊκό κέντρο και τη βορειοανατολική αθήνα (Λεωφ.Κηφισίας, Ατ.Οδός, Λεωφ. Μεσογείων), σε 16 ευρώ στην Εθνική Οδό, σε 22 ευρώ στις Λεωφόρους Συγγρού και Βουλιαγμένης και σε 18 ευρώ στο λιμάνι του Πειραιά.
Σε ό,τι αφορά τις αποδόσεις, κατά όσα αναφέρονται στη μελέτη, μικρότερη απόδοση εμφανίζεται στις περιοχές υψηλής ζήτησης, δηλαδή ανέρχεται σε 5,8% και 6% στο κέντρο της Αθήνας και την Λεωφόρο Κηφισίας.
Παράλληλα, καταγράφεται αύξηση της τάξης του 6,3%, 6,9% και 7% σε Συγγρου-Βουλιαγμένης, Πειραιά και Εθνική Οδό αντίστοιχα.
Φορείς real estate: Σε κορύφωση η ζήτηση στα αστικά κέντρα, κοντά στο Μετρό
Την άνοδο στη ζήτηση των γραφείων επιβεβαιώνουν και μεσιτικοί φορείς, βάζοντας στο κάδρο και την παράμετρο της συγκοινωνίας κοντά στους επαγγελματικούς χώρους, γεγονός που επηρεάζει ιδιαίτερα τη ζήτηση.
Σύμφωνα με όσα υπογραμμίζει στο BusinessNews.gr ο Πρόεδρος της ¨Ενωσης Μεσιτών Αττικής Λευτέρης Ποταμιάνος «μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα που η αγορά των γραφείων είχε παγώσει λόγω πανδημίας και τηλεργασίας, βλέπουμε ότι επανέρχεται με μεγάλη δύναμη στα αστικά κέντρα, τόσο σε Αθήνα, όσο και σε Θεσσαλονίκη. Την πιο σημαντική ζήτηση έχουν περιοχές όπως κέντρο Αθήνας, Κηφισίας και Βουλιαγμένης και ειδικά τα κομμάτια αυτών που βρίσκονται κοντά σε σταθμούς μετρό, καθώς για τις εταιρείες πλέον είναι ιδιαίτερα σημαντικά οι εργαζόμενοί τους να εξυπηρετούνται από ΜΜΜ. Εξάλλου αυτά τα γραφεία είναι και αυτά που σημειώνουν τη μεγαλύτερη ζήτηση, ενώ είναι και σαφώς ακριβότερα από άλλα που είναι πιο μακριά από τον αστικό ιστό».
Ο κ. Ποταμιάνος πρόσθεσε, εξάλλου, το γεγονός ότι πλέον οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι, κατά κύριο λόγο γνωστές εταιρείες, ζητούν μεγάλους χώρους, 1000-1500 τετραγωνικά και είναι διατεθειμένοι όχι μόνο να ενοικιάσουν αλλά και να αγοράσουν, σημάδι ότι ποντάρουν μακροπρόθεσμα στις δυνατότητες ενός κτιρίου που να περιλαμβάνει κάποια συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Ιδιαίτερη μνεία κάνει ο Πρόεδρος των Μεσιτών στα deals που γίνονται τον τελευταίο καιρό και στην περιοχή του Πειραιά: «Τώρα ξεκινά και υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον, δημιουργώντας μια αγορά που πριν δεν κινούνταν τόσο. Θα δούμε στον Πειραιά περισσότερη ζήτηση για κτίρια γραφείων το 2023 μετά και την απόβαση του μετρό» τονίζει.
Χαρακτηριστικό, επίσης, είναι ότι μεγάλη ζήτηση για γραφεία καταγράφει και η νέα μεσιτική εταιρεία στο cloud, η XP Realty, με τον διευθυντή της Νίκο Μανομενίδη να επισημαίνει στο BusinessNews.gr ότι παρά το γεγονός ότι αρχικά από την εταιρεία υπήρχε προσανατολισμός στα οικιστικά ακίνητα, υπάρχει πλέον ενδιαφέρον και στην επαγγελματική αγορά, καταστημάτων και γραφείων, η οποία παρουσιάζεται ως πολλά υποσχόμενη, ειδικά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.