Στις 155 μονάδες διαμορφώθηκε ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP CRIF-CEO General Index) το 3ο τρίμηνο του 2023, όπως καταγράφηκε από την 3μηνιαία έρευνα που διεξάγεται σε δείγμα 2.570 Διευθυνόντων Συμβούλων/Γενικών Διευθυντών των μεγαλυτέρων ελληνικών επιχειρήσεων από την Ένωση Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP CRIF. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο 3/10/2023 - 19/10/2023.
Το τρίτο τρίμηνο του 2023 ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP CRIF-CEO General Index) σημείωσε πτώση στις 155 μονάδες έναντι 167 το προηγούμενο τρίμηνο για πρώτη φορά μετά από 4 τρίμηνα ανοδικής πορείας. Η πτώση του δείκτη εκφράζει την ανησυχία των CEOs για τις φυσικές καταστροφές που συνέβησαν πρόσφατα και τις συνέπειες τους στην οικονομία και τις επιχειρήσεις, καθώς επίσης από την Αραβοισραηλινή σύγκρουση που βρίσκεται σε εξέλιξη με μη προβλέψιμες επιπτώσεις στην ελληνική και διεθνή οικονομία. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά κατηγορία μεγέθους δείχνει μικρή άνοδο του δείκτη στις μεγάλες επιχειρήσεις αλλά πτώση στα υπόλοιπα μεγέθη επιχειρήσεων μικρές, μεσαίες και πολύ μεγάλες. Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης (ΕΑΣΕ-CEO Current status Index) παρουσίασε κάμψη στις 152 μονάδες, ενώ και ο δείκτης προσδοκιών (ΕΑΣΕ-CEO Expectation Index) μειώθηκε στις 159 μονάδες έναντι 175 το προηγούμενο τρίμηνο.
Αναλυτικά, οι επιμέρους δείκτες καταγράφουν τις παρακάτω εξελίξεις για το 3ο τρίμηνο του 2023:
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της χώρας παρουσίασε αξιόλογη πτώση στις 198 μονάδες έναντι 237 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι βελτιώθηκε η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας συγκρινόμενη με 1 έτος πριν, μειώθηκε σε 32% έναντι 54% το προηγούμενο τρίμηνο. Παράλληλα το ποσοστό των CEOs που δηλώνει ότι επιδεινώθηκε η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας αυξήθηκε σε 25% έναντι 9% το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης πρόβλεψης της οικονομικής κατάστασης της χώρας ένα έτος μετά παρουσίασε μείωση στις 176 μονάδες έναντι 223 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι καλύτερη στο επόμενο έτος μειώθηκε σε 30% (ποσοστό που αυξάνεται σε 41% για τους CEOs των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών), έναντι 58% το προηγούμενο τρίμηνο.
Ο δείκτης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις σημείωσε πτώση στις 179 μονάδες έναντι 189 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα κατάσταση του κλάδου τους είναι καλύτερη σε σχέση με 1 έτος πριν διαμορφώθηκε σε 31%, ποσοστό που αυξάνεται σε 43% για τους CEOs των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονομική κατάσταση του κλάδου δραστηριοποίησης παρουσίασε πτώση στις 173 μονάδες έναντι 195 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που θεωρούν ότι σε ένα χρόνο οι κλάδοι που δραστηριοποιούνται θα είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση σε σχέση με την τωρινή μειώθηκε σε 35% (έναντι 52% το προηγούμενο τρίμηνο), ενώ το ποσοστό αυτό διαμορφώθηκε σε 43% για τους CEOs των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών.
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης των εταιρειών σημείωσε και αυτός πτώση στις 122 μονάδες έναντι 130 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση των εταιρειών τους έχει βελτιωθεί σε σχέση με ένα έτος πριν μειώθηκε σε 52% έναντι 59% το προηγούμενο τρίμηνο, ποσοστό που αυξάνεται σε 62% για τους CEOs των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. Ο δείκτης προσδοκιών των CEOs για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας τους το επόμενο έτος σημείωση μικρότερη πτώση στις 144 μονάδες έναντι 149 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που αναμένει βελτίωση στο επόμενο έτος ανήλθε σε 54%, ποσοστό που είναι αυξημένο σε 61% για τους CEOs των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών.
Ο δείκτης τρεχουσών δαπανών για επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αντίθετα σημείωσε άνοδο στις 134 μονάδες έναντι 124 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα επενδυτική δαπάνη των επιχειρήσεων που διοικούν είναι υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος ανήλθε σε 38%, ενώ για τους CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων είναι αυξημένο σε 46%. Ο δείκτης επενδυτικών προσδοκιών παρουσίασε οριακή μείωση στις 149 μονάδες έναντι 151 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι οι επενδυτική δαπάνη στις επιχειρήσεις τους θα είναι υψηλότερη κατά τον επόμενο χρόνο, διαμορφώθηκε σε 39%, μερίδιο που αυξάνεται σε 45% για τους CEOs των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών.
Ο δείκτης τρέχουσας απασχόλησης παρουσίασε αύξηση στις 125 μονάδες έναντι 119 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι ο αριθμός των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διοικούν είναι μεγαλύτερος σε σύγκριση με ένα έτος πριν διαμορφώθηκε σε 54% (έναντι 47% το προηγούμενο τρίμηνο), ποσοστό το οποίο είναι αυξημένο σε 68% για τους CEOs των μεγάλων επιχειρήσεων. Ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης μειώθηκε στις 154 μονάδες έναντι 157 το προηγούμενο τρίμηνο. Το μερίδιο των CEOs που δηλώνουν ότι η απασχόληση στις εταιρείες που διοικούν θα είναι αυξημένη 1 έτος μετά διαμορφώθηκε σε 45% ποσοστό το οποίο είναι αυξημένο σε 68% για τους CEOs των μεγάλων επιχειρήσεων.
Εκτός των βασικών ερωτήσεων που υποβάλλονται κάθε τρίμηνο στους CEOs, ζητήθηκε επιπλέον η γνώμη τους για την εξέλιξη των πληθωριστικών πιέσεων στο επόμενο εξάμηνο. Ενας στους τρείς CEOs δήλωσαν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα ενταθούν, το 45% των CEOs εκτιμά ότι θα παραμείνουν στο ίδιο επίπεδο (ποσοστό που αυξάνεται σε 50% για τους CEOs των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων), ενώ ένας στους πέντε CEOs θεωρεί ότι οι τιμές θα αποκλιμακωθούν στο επόμενο εξάμηνο. Από τους CEOs ζητήθηκε επιπλέον να εκτιμήσουν την επίδραση των φυσικών καταστροφών που συνέβησαν το τελευατίο διάστημα στις επιχειρήσεις. Η μεγάλη πλειοψηφία των CEOs (επτά στους δέκα) θεωρεί ότι η αρνητική επίδραση των καταστροφών θα είναι σημαντική για τις επιχειρήσεις, ενώ το 16% αυτών δηλώνουν ότι η επίδραση θα είναι πολύ αρνητική (με το ποσοστό να είναι αυξημένο σε 24% για τους CEOs των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων). Παράλληλα ένας στους τρεις CEOs θεωρεί ότι οι φυσικές καταστροφές που συνέβησαν θα έχουν ελάχιστα αρνητική επίδραση στις επιχειρήσεις.
Δήλωση Προέδρου Δ.Σ. ΕΑΣΕ κ. Βασίλη Ραμπάτ:
«Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στο 3ο τρίμηνο του 2023 παρουσίασε μείωση μετά από τέσσερα τρίμηνα συνεχούς ανοδικής πορείας. Η πτώση του δείκτη αποτυπώνει την εξασθένιση του θετικού κλίματος που είχε επικρατήσει μεταξύ των CEOs λόγω γεγονότων που συνέβησαν στο τέλος του τριμήνου, τόσο των πρωτοφανών φυσικών καταστροφών και των αρνητικών επιπτώσεων στην οικονομία και τις επιχειρήσεις, όπως δηλώνουν επτά στους δέκα CEOs, όσο και της πρόσφατης Αραβοϊσραηλινής σύγκρουσης με την άγνωστη εξέλιξη της και τις απρόβλεπτες συνέπειες στη διεθνή οικονομία. Σχετικά με τις πληθωριστικές πιέσεις, σχεδόν οι μισοί CEOs θεωρούν ότι θα παραμείνουν στάσιμες ενώ το 21% των CEOs είναι αρκετά αισιόδοξοι δηλώνοντας ότι θα αποκλιμακωθούν.»