Λιγότερες από τις μισές επιχειρήσεις στην Ελλάδα διαθέτουν σήμερα σαφή στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού, ενώ μόνο τρεις στις 10 σχεδιάζουν να επενδύσουν σε τέτοιες δράσεις πάνω από 150.000 ευρώ την επόμενη τριετία και τέσσερις στις δέκα φαίνεται να αναζητούν χρηματοδότηση από προγράμματα όπως το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης.
Τα παραπάνω προέκυψαν από επιχειρηματική έρευνα της Grant Thornton σε δείγμα 400 επιχειρήσεων, εκ των οποίων 240 στη Βόρεια Ελλάδα, που παρουσίασε στη Θεσσαλονίκη, ο Χρήστος Βαργιεμέζης, assurance partner της εταιρείας. Η κυβερνοασφάλεια κατέχει την πρώτη θέση στις προτεραιότητες όσων διαθέτουν στρατηγική ψηφιακού μετασχηματισμού, ενώ ακολουθεί εκ του σύνεγγυς η στρατηγική αξιοποίησης δεδομένων.
Κατά τα λοιπά, πάνω από επτά στις δέκα επιχειρήσεις αξιοποιούν τις τεχνολογίες ανάλυσης δεδομένων και τις υπηρεσίες cloud, ενώ η ρομποτική και η αυτοματοποίηση αναγνωρίζονται ως ευκαιρία με κύριο όφελος την αύξηση της παραγωγικότητας από περίπου το 70%. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το 66% των ερωτηθέντων θεωρεί τη ρομποτική και την αυτοματοποίηση ως ευκαιρία για καλύτερη αξιοποίηση ανθρώπινων πόρων και βελτιωμένη εσωτερική οργάνωση, όμως ένα μικρότερο αλλά όχι αμελητέο ποσοστό, το 23%, τη βλέπει ως απειλή που οδηγεί σε μείωση των θέσεων εργασίας.
«Αυτά τα ευρήματα τονίζουν την ανάγκη για μια στρατηγική διαχείριση των νέων τεχνολογιών με σκοπό τη βελτίωση των επιχειρησιακών διαδικασιών και την ενίσχυση της συνολικής απόδοσης της εταιρείας, με ιδιαίτερη προσοχή στις θέσεις εργασίας» σημείωσε ο κ.Βαργιεμέζης.
Το 23% των επιχειρήσεων δεν κρυπτογραφεί ευαίσθητα δεδομένα
Στον κρίσιμο τομέα της κυβερνοασφάλειας, παρά το γεγονός ότι το 76% των επιχειρήσεων έχει καθορισμένο κανονισμό κυβερνοασφάλειας, το 24% δεν εφαρμόζει προς το παρόν κάποια σχετική πολιτική, ενώ σχεδόν το 23% παραλείπει την κρυπτογράφηση ευαίσθητων δεδομένων και το 22% δεν διαθέτει σχέδια αντιμετώπισης κρίσεων. Παρόλα αυτά, το 50% προσφέρει τακτική σχετική κατάρτιση κάθε έξι μήνες στους εργαζομένους, ενώ μόλις το 15% δεν έχει κάνει κάποια σχετική εκπαίδευση. «Τα ευρήματα της έρευνας τονίζουν την ανάγκη για πιο ολιστική προσέγγιση του θέματος, από το επίπεδο της πολιτικής και και των πρωτοκόλλων μέχρι την εκπαίδευση των εργαζομένων» εξήγησε ο κ.Βαργιεμέζης, ενώ πρόσθεσε πως οι επενδύσεις σε τεχνολογία και ψηφιακό μετασχηματισμό, ενώ παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, φαίνεται να επιβραδύνονται.
Ποια είναι όμως τα ηλεκτρονικά συστήματα, τα οποία έχουν τις περισσότερες εφαρμογές στις επιχειρήσεις; Κατά τον κ.Βαργιεμέζη, συστήματα όπως αυτά της διαχείρισης αποθήκης ή τα CRM έχουν υψηλά ποσοστά υιοθέτησης, ενώ υπάρχει και σχεδιασμός για περαιτέρω ενσωμάτωσή τους στο μέλλον. Aντίθετα, συστήματα όπως η ρομποτική και η αυτοματοποίηση -παρότι όπως φάνηκε νωρίτερα η σημασία τους αναγνωρίζεται- έχουν χαμηλή υιοθέτηση με λίγα σχέδια προς υλοποίηση για την επόμενη τριετία.
Ποια τμήματα των επιχειρήσεων είναι πιο ψηφιοποιημένα
Η ψηφιοποίηση κυριαρχεί στην οικονομική διεύθυνση και το λογιστήριο των επιχειρήσεων, με ποσοστό 88%. Ακολουθούν τα τμήματα πωλήσεων, προμηθειών και διαχείρισης αποθήκης, ενώ δεν παρατηρείται σημαντική μεταβολή στην προτίμηση των τομέων, όταν οι επιχειρηματίες ερωτώνται για τη μελλοντική κατανομή των επενδύσεών τους.
«Ενδεχομένως, τα εμπόδια στην υιοθέτηση πιο σύνθετων ψηφιακών συστημάτων μπορεί να περιλαμβάνουν τόσο το κόστος των νέων τεχνολογιών όσο και την ανάγκη για πιο δομημένες και ολοκληρωτικές αλλαγές στις επιχειρησιακές διαδικασίες. Όλα αυτά βέβαια απαιτούν σημαντικούς πόρους, κατάρτιση εργαζομένων, εξεύρεση εξειδικευμένων στελεχών και φυσικά χρόνο για να υλοποιηθούν» επισήμανε ο ομιλητής.
Χαρακτήρισε δε ως τη μεγαλύτερη πρόκληση για τις επιχειρήσεις την έλλειψη του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού που θα στηρίξει τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους. Το γεγονός αυτό υποδεικνύει, πρόσθεσε, την ανάγκη για προσέλκυση καταρτισμένων εργαζομένων, ενδεχομένως και από το εξωτερικό, αλλά και για πιο στενή σύνδεση και συνεργασία των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας.
Σε αναζήτηση ευκαιριών μέσα στην αβεβαιότητα
Αναφερόμενος γενικά στις προσδοκίες των επιχειρήσεων, ο κ.Βαργιεμέζης επισήμανε ότι το 2023 σηματοδοτήθηκε από μια τάση ανάκαμψης, με τον σχετικό δείκτη να επιστρέφει στα προ πανδημίας επίπεδα: «Αυτή η ανάκαμψη αποτελεί ένδειξη ότι οι επιχειρήσεις προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα και αναζητούν ευκαιρίες μέσα στην αβεβαιότητα. Οι Έλληνες επιχειρηματίες είναι σήμερα πολύ πιο αισιόδοξοι σε σχέση με την περσινή περίοδο, γεγονός που αποτυπώνεται και στην προσδοκία για αύξηση των εσόδων και των κερδών, την οποία συμμερίζονται περίπου επτά στους δέκα, ενώ αναφορικά με την απασχόληση και τους μισθούς, ένας στους δύο προβλέπουν αύξηση».
Παρόλα αυτά, σημείωσε, η αισιοδοξία για αύξηση των εξαγωγών βαίνει μειούμενη, γεγονός που ενδεχομένως υποδηλώνει μικρή επιδείνωση ανταγωνιστικότητας στις εκτός των συνόρων αγορές. Πρόσθεσε ότι παρά τις προσδοκίες ανάπτυξης, η αβεβαιότητα εξέλιξης των τιμών, ο προβληματισμός για την άνοδο του κόστους παραγωγής, αλλά και η ραγδαία αύξηση των επιτοκίων, αποτυπώνονται έντονα στη μειωμένη διάθεση για επενδύσεις εντάσεως κεφαλαίου.
Την εκτίμηση ότι πέρα από τις επενδύσεις σε τεχνολογία, ιδιαίτερα κρίσιμο είναι να αυξηθούν στην Ελλάδα και εκείνες σε πάγιο εξοπλισμό, που σήμερα ανέρχονται στο 13,9% του ΑΕΠ, έναντι μέσου όρου 22% στην ΕΕ, διατύπωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Grant Thornton, Βασίλης Καζάς. Πρόσθεσε ότι η περιοχή της Βόρειας Ελλάδας, όπου η εταιρεία διαθέτει γραφεία από το 2000, με 80 εργαζομένους σήμερα, διαδραματίζει διαχρονικά σημαντικό ρόλο στο επιχειρείν και οι βορειοελλαδικές επιχειρήσεις αποδεικνύουν καθημερινά ότι μπορούν να ηγηθούν της σύγχρονης επιχειρηματικότητας.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε η πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος, επιχειρηματίας Λουκία Σαράντη, η οποία αναφέρθηκε στον κομβικό ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα στον ψηφιακό μετασχηματισμό, επισημαίνοντας την ανάγκη της εκπαίδευσης πάνω σε ψηφιακές δεξιότητες, Πρόσθεσε πως οι τεχνολογίες σε βάθος χρόνου ανοίγουν νέους δρόμους, συντελούν στη βελτίωση των περιθωρίων κέρδους και μπορούν να βοηθήσουν μια επιχείρηση να πετύχει καλύτερη απόδοση με μικρότερο κόστος. Ωστόσο, δεν μπορούν όλες οι επιχειρήσεις να δρομολογήσουν αμέσως τις απαιτούμενες επενδύσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό, για αυτό και είναι πολύ σημαντικά τα χρηματοδοτικά εργαλεία._