Πρόθυμοι να εξαγοράσουν τα ΕΛΠΕ είναι οι Ιρανοί, σύμφωνα με δηλώσεις του υφυπουργού Πετρελαίου της χώρας, Amir Hossein Zamaninia, στο Ιρανικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ο κ. Zamaninia την περασμένη εβδομάδα βρισκόταν στην Αθήνα για επίσημες συζητήσεις με μέλη της κυβέρνησης και με κύριο θέμα τη συμφωνία για την αποπληρωμή του χρέους των EΛΠΕ προς την ιρανική εταιρεία πετρελαίου ΝΙΟC.
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο Ιρανός υφυπουργός διαβεβαίωσε ότι ο ιδιωτικός τομέας της χώρας του είναι πρόθυμος να συμμετάσχει σε σχέδιο εξαγοράς των EΛΠΕ, κίνηση την οποία και θα στηρίξει το υπουργείο Πετρελαίου του Ιράν.
Το δημοσίευμα του πρακτορείου αναφέρεται επίσης στις συζητήσεις που έκανε για το ίδιο θέμα ο υπουργός Πετρελαίου Bijan Zanganeh με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά, κατά την επίσκεψη του τελευταίου στην Τεχεράνη, όταν και συζητήθηκε το θέμα του χρέους των EΛΠΕ, το οποίο η ιρανική πλευρά ανεβάζει στα 755 εκατομμύρια δολάρια. (Ας σημειωθεί ότι η ιρανική εταιρεία πετρελαίου στη δική της ανακοίνωση ως ποσό χρέους των ΕΛΠΕ αναφέρει 550 έως 600 εκατ. δολάρια).
Σύμφωνα δε με τα όσα αποδίδονται στον Ιρανό υπουργό, το ενδιαφέρον αγοράς μετοχών των EΛΠΕ παραμένει, καθώς η κυβέρνηση της χώρας στηρίζει την απόκτηση ελέγχου διυλιστηρίων εκτός Ιράν.
Τα δημοσιεύματα του ιρανικού πρακτορείου δεν κάνουν καμία συσχέτιση του χρέους των ΕΛΠΕ με αγορά μετοχών. Ωστόσο οι δηλώσεις των δύο κυβερνητικών στελεχών του Ιράν δείχνει ότι το ενδιαφέρον είναι ισχυρό.
Μάλιστα στελέχη των EΛΠΕ, όταν ρωτήθηκαν πριν από περίπου ένα μήνα για ενδεχόμενο ενδιαφέρον των Ιρανών για μετοχές των EΛΠΕ, απαντούσαν ότι σχετικές αόριστες νύξεις είχαν γίνει. Εξηγούσαν δε ότι οι κρατικές εταιρείες του Ιράν αναμένουν να εισπράξουν παγωμένες, λόγω του εμπάργκο, οφειλές από διάφορες χώρες ύψους αρκετών δεκάδων δισ. ευρώ. Μέρος δε των ποσών αυτών είναι διατεθειμένοι οι Ιρανοί να επενδύσουν σε παραγωγικές υποδομές και άλλα στοιχεία ενεργητικού, που θα συμβάλουν στην προώθηση του ιρανικού πετρελαίου και φυσικού αερίου στις αγορές.
Σε ό,τι αφορά τώρα στο συγκεκριμένο θέμα, υπό τις παρούσες συνθήκες μετοχικής σύνθεσης, πλήρης έλεγχος των ΕΛΠΕ επιβάλλει την εξαγορά των μετοχών του Ελληνικού Δημοσίου και ενός ποσοστού από θεσμικούς, τη διασπορά ή τον όμιλο Λάτση, που διατηρούν σημαντικά ποσοστά. Συγκεκριμένα, το Δημόσιο μέσω του ΤΑΙΠΕΔ ελέγχει το 35,48% των μετοχών, η Paneuropean (οικογένεια Λάτση) το 42,57%, οι Έλληνες και ξένοι θεσμικοί το 13,85% και οι ιδιώτες επενδυτές το 8,09%.
Έτσι, εάν μεν η εξαγορά από ιρανική εταιρεία των μετοχών των ΕΛΠΕ που ελέγχει το ΤΑΙΠΕΔ εξασφαλίσει και τα «προνόμια» που έχει το Δημόσιο ως μέτοχος ως προς την άσκηση του μάνατζμεντ, κάτι το οποίο δεν είναι βέβαιο, ενδεχομένως θα μπορούσε να ικανοποιηθεί ο αγοραστής με το μειοψηφικό ποσοστό.
Διαφορετικά θα πρέπει να εξασφαλίσει μετοχές και από άλλους μετόχους. Πάντως στις αρχές Δεκεμβρίου, όταν είχε γίνει αρχική αναφορά στο θέμα και είχαν γραφτεί πληροφορίες περί συζητήσεων Λάτση με Ιρανούς, η Paneuropean είχε διαψεύσει και τις υποτιθέμενες συζητήσεις και την πρόθεσή της να πουλήσει μετοχές.
Πάντως, επειδή το ενδιαφέρον των Ιρανών είναι μεγάλο, τυπικά η πώληση των μετοχών των ΕΛΠΕ που κατέχει το Δημόσιο συνεχίζει να βρίσκεται στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Η συνέχεια αναμένεται να δοθεί στην επικείμενη επίσκεψη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Τεχεράνη τον Φεβρουάριο.
Σημειώνεται ότι τα ΕΛΠΕ, με κεφαλαιοποίηση μόλις 1,18 δισ. ευρώ, διαθέτουν δύο υπερσύγχρονα διυλιστήρια σε Ασπρόπυργο και Ελευσίνα, ένα διυλιστήριο παλαιάς τεχνολογίας, αλλά αρκούντως εκσυγχρονισμένο στη Θεσσαλονίκη, το ανενεργό διυλιστήριο στα Σκόπια, ενώ έχει πολύ μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Σκόπια και Μαυροβούνιο.
Εμπορική δραστηριότητα ασκεί εκτός από την Ελλάδα, όπου ελέγχει περίπου 1.700 πρατήρια (σήματα ΕΚΟ, ΒΡ) και σε Κύπρο, Βουλγαρία, Μαυροβούνιο, ΠΓΔΜ και Σερβία, με περίπου 300 πρατήρια. Τέλος, μέσω της Εlpedison συμμετέχει σε δύο μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, ενώ κατέχει και το 35% της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ.