Της Δήμητρας Μανιφάβα
Την απόσυρση της τροπολογίας του υπουργείου Οικονομίας η οποία θεωρείται ότι θίγει την ανεξαρτησία της Επιτροπής Ανταγωνισμού (ΕΑ) και παράλληλα επιχειρεί το “ξήλωμα” της ηγεσίας της μέσα από φωτογραφικές διατάξεις ζητεί ο πρόεδρος της ανεξάρτητης αρχής κ. Δημήτρης Κυριτσάκης. Σήμερα, εξάλλου, θα συνεδριάσει εκτάκτως η ολομέλεια της ΕΑ για το εν λόγω θέμα ύστερα από πρόσκληση του προέδρου της.
Η επίμαχη τροπολογία αποσύρθηκε την Τετάρτη, καθώς θεωρήθηκε εκπρόθεσμη, όμως το υπουργείο Οικονομίας επανακατατέθηκε το βράδυ της Πέμπτης, με αρκετές βελτιώσεις ως προς τη δυνατότητα παρεμβάσεων της κυβέρνησης στο ζήτημα των πειθαρχικών διαδικασιών. Παραμένει, ωστόσο, η πλέον “φωτογραφική” διάταξη της τροπολογίας, αυτή που αφορά στον αντιπρόεδρο της ΕΑ.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε χθες το βράδυ ο πρόεδρος της ΕΑ κ. Δ. Κυριτσάκης αναφέρεται:
“Με έκπληξη διαπιστώσαμε την τροπολογία που αφορά στο νόμο περί ανταγωνισμού και κατατέθηκε αιφνιδίως σε συζήτηση της Ολομέλειας την Τετάρτη επί άλλου νομοσχεδίου. Η εν λόγω τροπολογία κατατέθηκε χωρίς να ζητηθεί η γνώμη της Επιτροπής Ανταγωνισμού όπως προβλέπεται στα άρθρα 14 παρ.2 i) και 23 παρ.2 του ν. 3959/2011. Οι εν λόγω διατάξεις θίγουν ευθέως την ανεξαρτησία της Αρχής αλλά και εγείρουν σοβαρά ζητήματα αποτελεσματικότητας της λειτουργίας της και για το λόγο αυτό ζητώ την απόσυρσή τους. Ενόψει των ανωτέρω συγκάλεσα εκτάκτως για αύριο την Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού για να διατυπώσει τις απόψεις της που θα διαβιβασθούν ευθέως στα αρμόδια θεσμικά όργανα”.
Υπενθυμίζεται ότι την Τετάρτη οι υπουργοί Οικονομίας κ. Γ. Σταθάκης και Οικονομικών κ. Ευ. Τσακαλώτος κατέθεσαν σε νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης τροπολογία που επιφέρει δραστικές αλλαγές στη σύνθεση και τη λειτουργία της ΕΑ.
Ειδικότερα, η τροπολογία προβλέπει ασυμβίβαστο του προέδρου, του αντιπροέδρου και των μελών της ΕΑ., εάν ο/η σύζυγός τους είναι βουλευτής ή ευρωβουλευτής ή μέλος της κυβέρνησης. Η εν λόγω διάταξη θεωρείται ότι στοχεύει απευθείας τον αντιπρόεδρο της ΕΑ. Δημήτρη Λουκά, σύζυγος του οποίου είναι η βουλευτής Επικρατείας της Ν.Δ. και κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του κόμματος Νίκη Κεραμέως. Ο κ. Λουκάς ξεκίνησε να απασχολείται στην Ε.Α. το 2009, αρχικά ως εισηγητής, ενώ τη θέση του αντιπροέδρου κατέλαβε τον Μάρτιο του 2012. Η θητεία του έληγε κανονικά στα μέσα του 2017, αλλά εάν τελικώς ψηφιστεί η τροπολογία, θα πρέπει να αποχωρήσει σε έναν μήνα. Εάν δεν αποχωρήσει ο κ. Λουκάς θα πρέπει να παραιτηθεί της βουλευτικής της ιδιότητας η κ. Κεραμέως. Η διάταξη αυτή παραμένει ως έχει και στη νέα τροπολογία.
Νωρίτερα απ’ ό,τι προβλεπόταν έως τώρα θα πρέπει να αποχωρήσει από την ΕΑ και η γενική διευθύντριά της Διονυσία Ξηροκώστα, καθώς η θητεία της, βάσει της νέας τροπολογίας, μειώνεται στα τρία έτη από τέσσερα που ισχύει σήμερα. Η αρχική τροπολογία προέβλεπε μείωση της θητείας στα δύο έτη. Η κ. Ξηροκώστα έχει συμπληρώσει 20 μήνες σε αυτήν τη θέση. Σημειώνεται ότι, πλέον, τριετής θητεία με δυνατότητα ανανέωσης μόνο μία φορά προβλέπεται και για τους διευθυντές της Ε.Α.
Η τροπολογία, αν και δεν υποχρεώνει σε πρόωρη αποχώρηση τον σημερινό πρόεδρο της Ε.Α., θεωρείται ότι εμμέσως αποσκοπεί σε αυτό. Ειδικότερα, εισάγει διάταξη που προβλέπει την αυτοδίκαιη αποχώρηση του προέδρου και του αντιπροέδρου της Ε.Α. με τη συμπλήρωση του 73ου έτους της ηλικίας τους. Ο κ. Δ. Κυριτσάκης είναι 75 ετών και η θητεία του λήγει κανονικά τον Δεκέμβριο του 2018. Αν και η ρύθμιση δεν αφορά τα ήδη υπηρετούντα μέλη, εκτιμάται ότι μετά την υποχρεωτική αποχώρηση του κ. Λουκά και της κ. Ξηροκώστα, με τους οποίους ο σημερινός πρόεδρος είχε αγαστή συνεργασία, δεν αποκλείεται τελικά να επιλέξει να παραιτηθεί.
Παράλληλα, η κυβέρνηση προωθεί πειθαρχικές διαδικασίες, οι οποίες θεωρείται ότι θέτουν υπό αμφισβήτηση τον χαρακτήρα της Ε.Α. ως ανεξάρτητης αρχής, καθώς δίνουν περισσότερες εξουσίες στον εποπτεύοντα υπουργό Οικονομίας. Ειδικότερα, η αρχική τροπολογία προέβλεπε ότι τα μέλη της Ε.Α. μπορούν να παυθούν με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου για τον διορισμό τους οργάνου, ενώ την πειθαρχική διαδικασία μπορεί να κινεί ο εποπτεύων υπουργός και όχι το υπουργικό συμβούλιο που προβλέπεται σήμερα. Το σημείο αυτό δεν υπάρχει στη νέα τροπολογία που κατατέθηκε χθες το βράδυ, απλώς ορίζεται ρητά σε ποιες περιπτώσεις μπορεί να παυθεί κάποιο μέλος της ΕΑ, κάτι που πλέον προβλέπεται να γίνεται με απόφαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου και όχι με απόφαση υπουργού.
Με την τροπολογία, ωστόσο, επιλύεται και μία χρόνια εκκρεμότητα, αυτή της θέσπισης των λεπτομερειών της πειθαρχικής διαδικασίας (παραπτώματα, κυρώσεις, κ.λπ.). Βάσει του νόμου 3959/2011, αυτή έπρεπε να θεσπισθεί με προεδρικό διάταγμα, το οποίο όμως δεν εκδόθηκε ποτέ.
Προβληματισμό, τέλος, προκαλεί το γεγονός ότι προβλέπεται ανώτατο όριο 20.000 ευρώ ετησίως για τις αμοιβές εξωτερικών δικηγόρων. Το όριο θεωρείται χαμηλό για τη σωστή υπεράσπιση στα διοικητικά δικαστήρια των αποφάσεων της Ε.Α., ειδικά καθώς η Αρχή δεν έχει στελεχώσει επαρκώς το Γραφείο Νομικής Υποστήριξης