Της Δήμητρας Μανιφάβα
Αγορά προϊόντων χύμα, προτίμηση στις προσφορές, χρήση εκπτωτικών κουπονιών και στροφή στα είδη ιδιωτικής ετικέτας είναι οι ενέργειες εξοικονόμησης χρημάτων τις οποίες εφαρμόζουν οι καταναλωτές συνεχίζοντας να περιστέλλουν τις δαπάνες για τρόφιμα. Η περιστολή αυτή αφορά ακόμη και την κατανάλωση βασικών προϊόντων διατροφής με τα πρώτα στοιχεία για το 2016 να είναι κάθε άλλο παρά αισιόδοξα, αφού ήδη οι πωλήσεις του εν λόγω προϊόντος -φρέσκου και υψηλής παστερίωσης- σημειώνουν το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους υποχώρηση κάτω του 10%. Οι νέες τάσεις στην κατανάλωση τροφίμων και ποτών και κατ΄επέκταση και στις συσκευασίες τόσο στην ελληνική όσο και στην παγκόσμια αγορά παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση της Tetra Pak.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε η Focus Bari για λογαριασμό της Tetra Pak προκειμένου να διερευνηθούν οι τάσεις στην ελληνική αγορά το 75% του δείγματος δήλωσε ότι έχει περιορίσει τις δαπάνες σε είδη διατροφής. Σύμφωνα με αυτή την έρευνα το μέσο ποσό που δαπανούν τα ελληνικά νοικοκυριά στα σούπερ μάρκετ ανά εβδομάδα είναι 55 ευρώ έναντι 60 ευρώ στην αντίστοιχη έρευνα για το 2014.
Οι ενέργειες στις οποίες προβαίνουν κυρίως οι καταναλωτές προκειμένου να εξοικονομήσουν χρήματα είναι σύμφωνα με τη διευθύντρια ερευνών της Focus Bari κ. Έλενα Κουτούβαλη η προτίμηση προσφορών «2 σε 1» (79%), η χρήση εκπτωτικών κουπονιών (78%), η σύγκριση τιμών μεταξύ καταστημάτων (65%), η συχνότερη αγορά προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (53%). Επίσης, το 52% απάντησε ότι αγοράζει προϊόντα σε μικρότερη ποσότητα, το 51% ότι αναβάλλει κάποιες αγορές μέχρι αυτές να διατεθούν σε προσφορά, ενώ εντυπωσιακό είναι το εύρημα ότι το 50% του δείγματος δήλωσε ότι αγοράζει προϊόντα χύμα.
Εξαιρετικά ανησυχητικά είναι τα ευρήματα σε ό,τι αφορά την κατανάλωση βασικών προϊόντων διατροφής, όπως το γάλα και οι χυμοί. Έτσι, ενώ τον Δεκέμβριο του 2014 το 65% των καταναλωτών δήλωνε ότι καταναλώνει καθημερινά γάλα, το αντίστοιχο ποσοστό σήμερα έχει υποχωρήσει στο 51%. Σύμφωνα με τον κ. Βασίλη Τσανό, Key Account Director της Tetra Pak για την περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης η πτώση στις πωλήσεις γάλακτος κατά το πρώτο δίμηνο του 2016 υπερβαίνει το 10%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 53% των Ελλήνων καταναλωτών παρακολουθούν από κοντά την αγορά προϊόντων υγιεινής διατροφής, το 39% παρακολουθούν από κάποια απόσταση, ενώ το 7% δε δείχνει κάποιο ενδιαφέρον.
Επιπλέον, 7 στους 10 καταναλωτές διαβάζουν πάντα τις ετικέτες πριν αγοράσουν ένα προϊόν. Το 85% των Ελλήνων καταναλωτών θέλει να γνωρίζει τη διαδρομή που έχει διανύσει το προϊόν που αγοράζει μέχρι να φτάσει στο τραπέζι του. Παράλληλα, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον στην αγορά προϊόντων με βιταμίνες ή ευεργετικές ιδιότητες, ενώ το 83% ανησυχεί για το θέμα της υπαρξης συντηρητικών στα τρόμιμα που καταναλώνουν. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις πληροφορίες που αναγράφονται στην ετικέτα των προϊόντων δείχνουν ότι έχουν οι γυναίκες (ηλικίας 45-55).
Σχεδόν 7 στους 10 συμφωνούν ότι οι χάρτινες συσκευασίες Tetra Pak είναι φιλικές προς το περιβάλλον (72%). Αντίστοιχα, ένας εξίσου σημαντικός αριθμός καταναλωτών θεωρεί ότι οι χάρτινες συσκευασίες Tetra Pak προστατεύουν αποτελεσματικά τα προϊόντα (81%), ενώ παράλληλα είναι πρακτικές και εύχρηστες (80%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, διαπιστώνεται μια πολύ θετική στάση προς τις χάρτινες συσκευασίες Tetra Pak από τους καταναλωτές (ιδιαίτερα γυναίκες και κυρίως μητέρες) καθώς θεωρούν ότι τους διευκολύνουν την καθημερινότητα και προσφέρουν ευχαρίστηση.
Οι δέκα παγκόσμιες τάσεις στην αγορά τροφίμων και συσκευασίας είναι οι ακόλουθες:
1. Το 60% των καταναλωτών παγκοσμίως αναζητούν προϊόντα και υπηρεσίες που έχουν αποδεδειγμένα οφέλη για την υγεία.
2. 1 στους 2 καταναλωτές ανησυχεί για την έλλειψη βιταμινών στην υγεία του.
3. Το 67% των καταναλωτών παγκοσμίως επιλέγει συσκευασίες με σημαντικότερο κριτήριο το να διατηρούν το προϊόν όσο πιο φρέσκο γίνεται.
4. Οι καταναλωτές επιθυμούν να γνωρίζουν την προέλευση, καθώς και όλα τα στάδια παραγωγής που έχουν μεσολαβήσει μέχρι το τελικό προϊόν. Βασικά κριτήρια για την επιλογή τους είναι η ασφάλεια των τροφίμων, η χώρα προέλευσης και βαθμός που εμπιστεύονται μια μάρκα.
5. Οι καταναλωτές αναζητούν λύσεις που ανταποκρίνονται όσο το δυνατόν περισσότερο στις τρέχουσες ανάγκες τους. 60% των καταναλωτών παγκοσμίως εύχεται η ζωή του να ήταν πιο απλουστευμένη. Για το λόγο αυτό θα προτιμήσουν προϊόντα που θα διευκολύνουν την καθημερινότητα τους. Αυτό το χαρακτηριστικό πλέον στα προϊόντα οι καταναλωτές το αντιλαμβάνονται ως πρωτοπόρο.
6. Η επιλογή συσκευασιών που είναι φιλικές προς το περιβάλλον είναι σχεδόν αυτονόητη, ενώ το 80% των καταναλωτών προσπαθεί να ανακυκλώνει τακτικά. Παρόλ’αυτά οι καταναλωτές αναμένουν περισσότερη δέσμευση από της εταιρίες στον τομέα αυτόν.
7. Ο ενεργός τρόπος ζωής των σύγχρονων καταναλωτών, οι οποίοι βρίσκονται διαρκώς σε κίνηση, δημιουργεί την ανάγκη για προϊόντα on-the-go κατανάλωσης. Συγκεκριμένα, 73% των καταναλωτών παγκοσμίως τρώει snack παραλείποντας γεύματα, ενώ το 44% τρώει snack ανάμεσα στο μεσημεριανό και το βραδινό.
8. Η παγκοσμιοποίηση δίνει την ευκαιρία στον πειραματισμό σε τροφές πρωτότυπες και έξω από τα συνηθισμένα άλλων χωρών.
9. 8 στους 10 καταναλωτές θέλουν να αγοράζουν προϊόντα που φτιαγμένα στα μέτρα τους, καθώς έτσι το προϊόν τους προσφέρει μια συνολική ευχάριστη εμπειρία & νόημα και όχι μόνο ικανοποίηση της ανάγκης τους για φαγητό/ποτό. Η τάση αυτή σε συνδυασμό με τις οικονομικές δυσκολίες αποτελεί μονόδρομο/το μέλλον για τα brands, τα οποία ανταγωνίζονται τα private label.
10. Η πιο σύγχρονη τάση στις ετικέτες είναι η διάδραση. Συγκεκριμένα ετικέτες τις οποίες όταν αγγίζει ο καταναλωτής τον ενημερώνουν αν το προϊόν είναι ασφαλές για κατανάλωση (π.χ. αν έχει λήξει) ή ετικέτες που έχουν τη δυνατότητα να πλύνουν το προϊόν (φρούτο), ώστε ο καταναλωτής να μπορέσει να το καταναλώσει αμέσως μετά την αγορά και εν κινήσει.
Η πορεία της Tetra Pak στην Ελλάδα το 2015
Με μείωση του τζίρου κατά 4% έκλεισε το 2015 για την Tetra Pak στην Ελλάδα, ενώ αντιθέτως η κερδοφορία προ φόρων βελτιώθηκε. Η κατηγορία υλικών συσκευασίας ενισχύθηκε, καθώς λόγω των capital controls μειώθηκαν οι παράλληλες εισαγωγές και αυξήθηκε η παραγωγή των εγχώριων πελατών, ενώ αντιθέτως μειώθηκε ο κύκλος εργασιών σε ό,τι αφορά τον τεχνολογικό εξοπλισμό.