Της Δήμητρας Μανιφάβα
«Λουκέτο» σε 21.000 επιχειρήσεις προβλέπει για το επόμενο εξάμηνο η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) στην τελευταία έρευνα που πραγματοποίησε για την αποτύπωση του οικονομικού κλίματος στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Τα «λουκέτα» αυτά μεταφράζονται σε απώλειες 52.000 – 55.000 θέσεων εργασίας, εκ των οποίων οι 14.000-18.000 θα πρόκειται για θέσεις μισθωτής απασχόλησης. «Η χώρα δεν βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού. Έχει αρχίσει να κατρακυλάει στον γκρεμό», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ κ. Γιώργος Καββαθάς κατά την παρουσίαση της έρευνας. Ο ίδιος έκανε λόγια για «τρίγωνο αβεβαιότητας που μπορεί να παρομοιασθεί με το Τρίγωνο των Βερμούδων» με τις πτυχές αυτού να είναι η καθυστέρηση της αξιολόγησης, η αύξηση των προσφυγικών ροών και η αδυναμία διαχείρισης των προβλημάτων από την κυβέρνηση. Τις επόμενες ημέρες, μάλιστα, η ΓΣΕΒΕΕ θα αναλάβει εθνική πρωτοβουλία και για τον λόγο αυτό έχει ζητήσει να συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων.
«Ήδη οι επιχειρήσεις έχουν μπει σε δεύτερο κύκλο επιδείνωσης. Επιστρέφουν στο 2012. Ωστόσο, τώρα έχουν συσσωρεύσει τα προβλήματα των προηγούμενων χρόνων της κρίσης», επεσήμανε από την πλευρά του ο κ. Θωμάς Γεράκης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Marc ΑΕ που πραγματοποίησε την έρευνα για λογαριασμό της ΓΣΕΒΕΕ.
Σε ό,τι αφορά την αποτύπωση του δεύτερου εξαμήνου του 2015, 3 στις 4 επιχειρήσεις δήλωσαν επιδείνωση της οικονομικής κατάστασής τους και ότι ο μέσος όρος μείωσης του κύκλου εργασιών κυμάνθηκε στο 20,6% ενώ ο ισολογισμός του 2015 για το 43,1% των επιχειρήσεων αυτών, των μικρών και πολύ μικρών, κατέγραψε ζημίες και σχεδόν 2 στις 3 επιχειρήσεις διαπίστωσαν και σε αυτό το εξάμηνο μείωση της ζήτησης 63,4% και των παραγγελιών 69,7%.
Επιπλέον, 3 στις 4 επιχειρήσεις δήλωσαν επιδείνωση του δείκτη ρευστότητας και ως φυσικό επακόλουθο ο δείκτης αποεπένδυσης παραμένει σε υψηλά επίπεδα με μόλις το 3,4% των επιχειρήσεων να δηλώνει ότι θα προβεί σε νέες επενδύσεις το επόμενο εξάμηνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις το 9,4% των ερωτηθέντων αναμένει βελτίωση για την πορεία της επιχείρησής του ενώ το 61,2% αναμένει επιδείνωση και το 52,2% θεωρεί ως πολύ πιθανόν τον κίνδυνο του λουκέτου εκ των οποίων άμεσο κίνδυνο διακοπής λειτουργίας το επόμενο εξάμηνο αντιμετωπίζει 18,1%.
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ αρκετές από τις επιχειρήσεις που κλείνουν είτε μεταναστεύουν σε γειτονικές χώρες, όπως η Βουλγαρία, είτε εισέρχονται στην παραοικονομία. Σύμφωνα με καταγγελίες που από οργανώσεις-μέλη της ΓΣΕβΕΕ κομμωτήρια, ινστιτούτα αισθητικής, φροντιστήρια κ.α. μπορεί να κλείνουν, όμως οι ιδιοκτήτες τους συνεχίζουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα στο σπίτι, χωρίς αυτό να δηλώνεται.
Ακόμη πάντως και στις περιπτώσεις που θα διατηρηθούν κάποιες θέσεις εργασίας, αυτές είναι πιθανό να είναι υποαμειβόμενες ή να καθυστερούν οι πληρωμές των εργαζομένων. Το 45,2% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έχει αναγκαστεί έστω και περιστασιακά να μειώσει τις ώρες ή τις ημέρες εργασίας κάποιων υπαλλήλων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό τον Ιούλιο του 2015 ήταν 39% και ένα χρόνο πριν 43%. Το 32,8% δηλώνει ότι έχει αναγκαστεί να μειώσει τις αποδοχές κάποιων υπαλλήλων, ενώ το 49,5% αντιμετωπίζει δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών. Το αντίστοιχο ποσοστό τον Φεβρουάριο του 2015 ήταν 44,4%. Εξάλλου, μία στις τρεις επιχειρήσεις θεωρεί σχεδόν βέβαιο ότι θα μειώσει τους μισθούς ή τις ώρες εργασίας των υπαλλήλων το προσεχές εξάμηνο.
Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι η συσσώρευση φορολογικών υποχρεώσεων και το απόθεμα χρεών που δημιουργήθηκε σε συνδυασμό με τα τρέχοντα υψηλά φορολογικά βάρη. 4 στις 10 επιχειρήσεις αναμένεται να μην είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις ασφαλιστικές και φορολογικές υποχρεώσεις για το 2016 και αυτό βεβαίως δεν είναι άσχετο από το γεγονός ότι το 50,3% των μικρών επιχειρήσεων που έχουν αναλάβει δημόσιο έργο έχει «λαμβάνειν» από δομές του δημοσίου (τοπικές- περιφερειακές αρχές, νοσοκομεία, σχολεία, στρατός, βρεφονηπιακοί σταθμοί κα).
Σύμφωνα, εξάλλου με την έρευνα σχεδόν 2 στις 3 επιχειρήσεις διαπιστώνουν και σε αυτό το εξάμηνο μείωση της ζήτησης και των παραγγελιών.
Αρνητικές παραμένουν οι προσδοκίες της πλειονότητας των επιχειρήσεων και το επόμενο εξάμηνο, καθώς το 61,2% αναμένει επιδείνωση και μόλις το 9,4% βελτίωση.
Στο πλαίσιο της έρευνας τέθηκαν κάποια ερωτήματα που σχετίζονται με την επικαιρότητα. Σε ό,τι αφορά τις χειμερινές εκπτώσεις, μόλις το 5% των εμπορικών επιχειρήσεων δήλωσε ότι αυξήθηκε η αγοραστική κίνηση.
Βελτιωμένα ποσοστά χρήσης μέσων ηλεκτρονικών πληρωμών παρουσιάζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αν και ακόμη απομένει πολύς δρόμος. Το 61,2% δήλωσε ότι διαθέτει e-banking (έναντι 48,5% τον περασμένο Ιούλιο) ενώ τερματικό POS διαθέτει το 39,9% (έναντι 28,1% τον Ιούλιο του 2015). Πάνω από το 37% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι επιβαρύνεται με προμήθεια άνω του 1,5% επί του τζίρου, κάτι που θεωρείται ισχυρό αντικίνητρο για τη χρήση POS.
Από την έρευνα προέκυψε ακόμη ότι το 44,5% θα ήθελε κυβέρνηση συνασπισμού ευρύτερης συνεργασίας, ενώ το 15,2% πιστεύει ότι η κυβέρνηση πρέπει να εξαντλήσει την τετραετία. Εκλογές προτιμά το 12,1%.
Τέλος, το 52,8% εκτιμά ότι η χώρα θα επιστρέψει σε τροχιά ανάπτυξης μετά το 2020.