Με το δημοψήφισμα για τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση να απέχει μόλις πέντε εβδομάδες, η νέα διεθνής έρευνα IBR της Grant Thornton αποκαλύπτει ότι η ευρωπαϊκή επιχειρηματική κοινότητα φοβάται τον αντίκτυπο στην οικονομία της Ευρώπης ενός ενδεχόμενου Brexit. Το κλίμα μεταξύ των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων παραμένει ανθεκτικό ενόψει των οικονομικών πιέσεων, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι ένα σημαντικό γεγονός, όπως το Brexit ή η επιδείνωση της μεταναστευτικής κρίσης, θα μπορούσε να θέσει την ανθεκτικότητα σε δοκιμασία.
Στην Ελλάδα, οι ελληνικές επιχειρήσεις ανέφεραν τον χαμηλό ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης (28%) και την υψηλή ανεργία (26%) ως τις κυριότερες απειλές για τη σταθερότητα της οικονομίας στην ΕΕ. Επιπλέον, χαρακτηριστική είναι η δυσχέρεια που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες επιχειρηματίες στη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων τους, με το 60% των ερωτηθέντων να αναφέρει ότι η πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης έγινε ακόμα πιο δύσκολη κατά τους 12 τελευταίους μήνες.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απαντήσεις των Ελλήνων επιχειρηματιών όσον αφορά στον αντίκτυπο που θα είχε ενδεχόμενη αποχώρηση της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Το ποσοστό των Ελλήνων ερωτηθέντων που θεωρούν ότι η έξοδος της Ελλάδας από την ΕΕ θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία της ευρωζώνης ανήλθε σε 58%, ποσοστό μεγαλύτερο από το μέσο όρο των επιχειρηματιών της ευρωζώνης (55%) και μικρότερο από εκείνο των Γερμανών ομολόγων τους (66%). Τέλος, η πλειοψηφία των Ελλήνων επιχειρηματιών (38%) συμφωνεί με εκείνους της ευρωζώνης (33%), θεωρώντας πως η πολιτική επενδύσεων της ΕΕ θα έπρεπε να επικεντρωθεί στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάσουν ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης.
Στα πλαίσια της διεθνούς έρευνας IBR, η Grant Thornton έθεσε το ερώτημα σε επιχειρηματίες από όλη την Ευρώπη για τον αντίκτυπο που θα είχε η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σχεδόν οκτώ στους δέκα (79%) των ερωτηθέντων εντός της ευρωζώνης πιστεύουν ότι ενδεχόμενο Brexit θα έχει αρνητικό αντίκτυπο. Αντιθέτως, λιγότερο από 4% πιστεύει ότι ενδεχόμενο Brexit θα ήταν θετικό για την οικονομία της ΕΕ.
Στο εσωτερικό του Ηνωμένου Βασιλείου, η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων (68%) πιστεύει ότι ενδεχόμενο Brexit θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην Ευρώπη. Τα ποσοστά είναι ιδιαίτερα υψηλά μεταξύ των επιχειρήσεων σε χώρες με μακροχρόνια εμπορικές σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως η Ιρλανδία (96%) και η Γερμανία (89%).
Ο Βασίλης Καζάς, Managing Partner της Grant Thornton, δήλωσε: "Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει ασαφές. Ωστόσο, ενώ γνωρίζουμε αρκετά για τη γνώμη των επιχειρήσεων εντός του Ηνωμένου Βασιλείου, μέχρι αυτή τη στιγμή δεν είχαμε ολοκληρωμένη εικόνα για την άποψη των επιχειρήσεων στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αυτό που γίνεται σαφές από την έρευνά μας είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ευρωπαίων επιχειρηματιών αντιλαμβάνεται το Brexit ως αρνητική εξέλιξη για την ΕΕ.”
"Το δημοψήφισμα έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ευρώπη. Η εμπιστοσύνη μεταξύ των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων είναι στην πραγματικότητα αρκετά ισχυρή, παρόλο των παραγόντων που απειλούν να την υπονομεύσουν, όπως η χαμηλή ανάπτυξη, η υψηλή ανεργία, η μεταναστευτική κρίση και το ενδεχόμενο του Brexit. Ωστόσο, η επιδείνωση ενός από τους παραπάνω παράγοντες, θα μπορούσε να διαταράξει την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και να υπονομεύσει τον στρατηγικό προγραμματισμό τους."
Εκτός από το ενδεχόμενο εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, η Grant Thornton ζήτησε από τους επιχειρηματίες να αναφέρουν τους υπόλοιπους παράγοντες που θεωρούν ότι αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για την οικονομική σταθερότητα της περιοχής. Εντός της ευρωζώνης, οι επιχειρήσεις υπογράμμισαν το χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης (25%) και το υψηλό ποσοστό ανεργίας (19%) ως τις κύριες ανησυχίες τους. Ζητήματα, όπως ο αποπληθωρισμός (13%) και η μετανάστευση προς την ΕΕ (10%) αναφέρθηκαν λιγότερο συχνά, παρά την έντονη προβολή του δεύτερου από τα μέσα ενημέρωσης τους τελευταίους μήνες.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι επιχειρήσεις αναφέρουν το δημόσιο χρέος ως τη μεγαλύτερη πρόκληση για την οικονομική σταθερότητα στην ΕΕ, με σχεδόν μία στις τρεις επιχειρήσεις να δηλώνει ότι αυτή ήταν η μεγαλύτερη ανησυχία τους (29%).
Παρά τις ανησυχίες που έχουν αποτυπωθεί, η διεθνής έρευνα IBR αντικατοπτρίζει μια αρκετά θετική εικόνα για την αισιοδοξία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Η αισιοδοξία των επιχειρήσεων όσον αφορά την οικονομία στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκε σε καθαρό ποσοστό αισιοδοξίας 31% το 1ο τρίμηνο του 2016, ψηλότερα από το παγκόσμια ποσοστό αισιοδοξίας για την ίδια περίοδο (26%). Οι χώρες της Ευρωζώνης, επίσης, αναφέρουν σχετικά υψηλές προσδοκίες για την απασχόληση για τους επόμενους 12 μήνες (25%), μια μέτρηση η οποία παρέμεινε σταθερή κατά το περασμένο έτος.
Ο κος Καζάς πρόσθεσε: "Μέχρι στιγμής, οι επιχειρηματίες σε όλη την Ευρώπη δε φαίνεται να έχουν επιτρέψει στη «βροχή» απειλών για την οικονομική σταθερότητα να επηρεάσει τις προοπτικές και την αισιοδοξία τους σε υπερβολικό βαθμό. Ωστόσο, με το βλέμμα στους επόμενους μήνες, αυτό που γίνεται σαφές είναι ότι υπάρχει ενδεχόμενο οι πιέσεις στην οικονομία να αυξηθούν. Υπό το πρίσμα αυτό, η επανεξέταση των υφισταμένων λειτουργιών της επιχείρησης και η λήψη μέτρων ώστε η ανθεκτικότητά της να οικοδομηθεί σε σταθερές βάσεις, θα μπορούσε να εξασφαλίσει τη διατήρηση των θετικών προσδοκιών για τους επόμενους μήνες."