Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά μετά τη κατάθεση του σχεδίου Νόμου στη Βουλή για τον «εκσυγχρονισμό» των Επιμελητηρίων απέστειλε στις 16 Οκτωβρίου επιστολή στο Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης την οποία κοινοποίησε στη ΚΕΕΕ, όλα τα επιμελητήρια, αλλά και όλα τα πολιτικά κόμματα.
Οπως επισημαίνει, το νομοσχέδιο ουσιαστικά δυσχεραίνει την επιμελητηριακή δραστηριότητα, που είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την επιχειρηματική ανάπτυξη και κατ' επέκταση την εθνική, σε αδικαιολόγητα ασφυκτικά ελεγχόμενα διοικητικά πλαίσια της κεντρικής εξουσίας, δηλαδή, σε μία γραφειοκρατική, δυσκίνητη και μειωμένης αποτελεσματικότητας λειτουργία που κάθε άλλο παρά διευκολύνει την απαραίτητη και απαιτούμενη ευελιξία στον επιμελητηριακό θεσμό και φυσικά στην οικονομία της χώρας εν γένει.
Οι καθιερωμένες και ιστορικά επιτυχημένες αξίες της διοικητικής και διαχειριστικής αυτοτέλειας των Επιμελητηρίων, ως αυτοδύναμων θεσμικών οργάνων, αναιρούνται και η όλη κατάσταση επιστρέφει στα μέχρι το 1992 ισχύοντα. Τέτοιες παλινδρομήσεις και επιστροφές στο παρελθόν δεν είναι πρόοδος αλλά υποβάθμιση. Για τον λόγο αυτό οι παρακάτω παρατηρήσεις μας πρέπει να τύχουν της δέουσας σοβαρότητας και σημασίας από πλευράς Πολιτείας.
Καταρχήν, θεωρούμε επιβεβλημένο να υπογραμμίσουμε για μια ακόμα φορά ότι, ο σωματειακός χαρακτήρας των επιμελητηρίων τα διαφοροποιεί από τον ιδρυματικό χαρακτήρα άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου κάτι που επιβάλλει και την καθιέρωση της αναγνωρισμένης διοικητικής και διαχειριστικής τους αυτοτέλειας.
Και αυτό, γιατί τα Επιμελητήρια, διοικούνται από αιρετές, από τις επιχειρήσεις - μέλη τους, διοικήσεις χωρίς να επιβαρύνουν καθόλου τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ αντίθετα, τα ιδρυματικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα διοικούμενα από διορισμένες από την κεντρική εξουσία διοικήσεις, βρίσκονται σε πλήρη εξάρτηση από τον κρατικό προϋπολογισμό με αρμοδιότητες που απευθύνονται σε όλους τους πολίτες.
Για αυτόν το λόγο, εκφράζουμε την πεποίθηση ότι το εν λόγω Σ/Ν, που δεν λαμβάνει υπόψη του, ούτε στο ελάχιστο, την καθοριστική αυτή διαφορά του σωματειακού χαρακτήρα των Επιμελητηρίων, όχι μόνο δεν εκσυγχρονίζει, ως επαγγέλλεται, την ισχύουσα νομοθεσία - κάτι που θα μπορούσε να επιτευχθεί με τις απαραίτητες βελτιώσεις του ισχύοντος Ν 2081/92 – τουναντίον, δυσχεραίνει σημαντικά τη λειτουργία του θεσμού από πλευράς διοικητικής και διαχειριστικής αυτοτέλειας και αυτοδυναμίας, εισάγοντας στοιχεία κρατισμού με πρόθεση, ως φαίνεται, να τα μετατρέψει σε υπηρεσίες της κεντρικής διοίκησης.
Με τις ορθές και βάσιμες αυτές σκέψεις έχουμε την πεποίθηση ότι το εισαχθέν για ψήφιση στη Βουλή νομοσχέδιο (Μέρος Β΄) με τίτλο «Άσκηση υπαίθριων εμπορικών δραστηριοτήτων – Εκσυγχρονισμός της επιμελητηριακής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις» δεν είναι αναγκαίο στο μέτρο που πλήττει την αυτοτέλεια και την αυτοδυναμία των Επιμελητηρίων και θα πρέπει να αποσυρθεί.
Σε περίπτωση εμμονής της Πολιτείας για την ψήφιση του νομοσχεδίου αυτού, το ΕΒΕΠ διαβιβάζει τις ακόλουθες κατ’ άρθρο παρατηρήσεις και ενστάσεις:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Άρθρο 61 α
Αφαιρέθηκε η φράση «ανεξάρτητες ενώσεις», του προηγούμενου επιμελητηριακού νόμου η οποία είναι πλέον ουσιώδης και πρέπει να διατηρηθεί.
Άρθρο 63
Η ίδρυση και η κατάργηση, αλλά και η συγχώνευση των Επιμελητηρίων θα πρέπει να γίνεται με προηγούμενη, σύμφωνη και πλήρως αιτιολογημένη πρόταση, της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων.
Άρθρο 65, παρ. 1
Η φράση «κατ΄ εξουσιοδότηση», θα πρέπει να αφαιρεθεί, αφού πρόκειται για θεσμικά κατοχυρωμένες αρμοδιότητες δημοσίου δικαίου, προς όφελος της επιχειρηματικότητας.
Άρθρο 65, παρ. 2 β
Το προβλεπόμενο δημοψήφισμα κρίνεται ως πολυτελές διοικητικό μέτρο, όχι ιδιαιτέρως απαραίτητο για την λειτουργία του επιμελητηριακού θεσμού, επί πλέον δε δημιουργεί πρόσθετο οικονομικό και διοικητικό βάρος για τα Επιμελητήρια με αμφίβολο θετικό αποτέλεσμα για την επιχειρηματικότητα.
Άρθρο 65, παρ. 3 β
Οι προβλεπόμενοι, άκρως περιοριστικοί νέοι σκοποί σύστασης αστικών εταιρειών, αναιρούν την ευέλικτη και αποτελεσματική δράση των Επιμελητηρίων. Οι νέοι σκοποί αποτελούν ήδη επιμελητηριακές δράσεις, η δε εφαρμογή τους οδηγεί ουσιαστικά στη διάλυση των αστικών εταιρειών, οι οποίες, έως τώρα, αποτέλεσαν ισχυρό έρεισμα επιτυχούς επιμελητηριακής δράσης.
Για τον λόγο αυτό πιστεύουμε ότι οι αστικές εταιρείες, που δεν αποτελούν εμπορικές ή κερδοσκοπικές οντότητες, πρέπει να εξυπηρετούν καταστατικά και κάθε άλλο επιμελητηριακό σκοπό, άλλως θα καταστεί προβληματική η επιβίωσή τους, πράγμα που φανταζόμαστε ότι δεν είναι στις αληθείς προθέσεις της Πολιτείας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Άρθρο 69, παρ.2
Η νέος καθορισμός του αριθμού των μελών του Δ.Σ. των Επιμελητηρίων παραδόξως καταργεί την ισχύουσα ειδική πρόβλεψη των 41 μελών των Δ.Σ. των Επιμελητηρίων των τριών μεγάλων πόλεων της χώρας, την οποία ζητούμε να διατηρηθεί. Παράλληλα πρέπει να αποσαφηνισθεί το νομοθετικό καθεστώς που θα ισχύσει μεταξύ της ψήφισης του νέου νόμου (καταργούμενες διατάξεις: άρθρο 99 παρ. ε.) και την έναρξη ισχύος των διατάξεων από 1/1/2018.
Άρθρο 69, παρ.7
Ο Ενιαίος Κανονισμός Λειτουργίας των Διοικητικών Συμβουλίων των Επιμελητηρίων θεσπίζεται πλέον με Προεδρικό Διάταγμα και όχι με Υπουργική Απόφαση όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, πράγμα δυσλειτουργικό και γραφειοκρατικό ενόψει και του αντικειμένου της κανονιστικής αυτής πράξης.
Άρθρο 70, παρ.1 και παρ. 3
Η προβλεπόμενη αύξηση των μελών των Διοικητικών Επιτροπών, από πέντε μέλη, σε 7 έως 9, μόνο δυσλειτουργικά προβλήματα μπορεί να επιφέρει, αφού είναι κοινώς παραδεκτή η αποτελεσματικότερη λειτουργία των ολιγομελών επιτροπών.
Τα περιγραφόμενα, στην παρ. 3 του εν λόγω άρθρου, καθήκοντα των μελών της Διοικητικής Επιτροπής μπορούν να ανατίθενται αντίστοιχα κατανεμημένα στα υφιστάμενα σήμερα πέντε μέλη.
Άρθρο 71 παρ. 3 και 72 παρ. 5
Αναφέρεται ομοίως (διπλά) και στα 2 ανωτέρω άρθρα η πρόβλεψη αυτοδίκαιης έκπτωσης των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της Διοικητικής Επιτροπής, σε περίπτωση αδικαιολόγητης απουσίας πέραν των πέντε συνεχών συνεδριάσεων.
Άρθρο 72 παρ. 4
Έχει εξαιρεθεί η, προβλεπόμενη από τον προηγούμενο επιμελητηριακό νόμο, απαγόρευση συμμετοχής συνταξιούχων ως εκλόγιμων στις επιμελητηριακές εκλογές. Πρόκειται για ατελές άρθρο, που προφανώς δημιουργεί ασυνέπεια σε ήδη δημοσιευμένες εκλογικές προσκλήσεις.
Άρθρο 73
Ο μηχανισμός των δύο εκλογικών μέτρων, ενός για το σύνολο των ψηφισάντων και ενός άλλου για τα επί μέρους τμήματα, δεν κρίνεται σκόπιμος, δεδομένου ότι η κατανομή των εδρών κατά τμήματα και η άθροιση, μετά την κατανομή αυτή των εδρών κατά τμήμα του κάθε συνδυασμού, δείχνει αυτόματα και την δύναμη του συνδυασμού στο Διοικητικό Συμβούλιο.
Άρθρο 73, παρ. 7
Η πρόβλεψη επανεκλογής του ιδίου προσώπου στο αξίωμα του Προέδρου του Επιμελητηρίου μόνο για μία φορά, αποτελεί μια κατ΄ εξοχή αντιδημοκρατική διάταξη, αφού, στο όνομα της «ανανέωσης», παρεμποδίζει προέδρους να συνεχίσουν την αποτελεσματική τους επιμελητηριακή θητεία.
Άρθρο 74, παρ. 2, 3 και 4
Η αναγκαστική συμμετοχή μελών της αντιπολίτευσης στη σύνθεση της Διοικητικής καταργεί την αρχή της δημοκρατικής και ελεύθερης εκλογής των μελών της Διοικητικής Επιτροπής, δημιουργώντας παράλληλα ιδιαίτερα δυσλειτουργικά προβλήματα στην ταχύτητα λήψης των αποφάσεων αυτής.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
Άρθρο 75, παρ. 1
Θα πρέπει να προβλεφθεί ρητά ότι τα ανταποδοτικά τέλη από την λειτουργία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου αποτελούν επιμελητηριακό έσοδο, αφού οι υπηρεσίες του Επιμελητηρίου εξυπηρετούν αυτό και εργάζονται γι΄ αυτό κατά πλήρη απασχόληση.
Άρθρο 76
Η εν λόγω διάταξη άστοχα υπάγει τα Επιμελητήρια στο Νόμο 4336/2015 (μετακινήσεις, οδοιπορικά, ημερήσια αποζημίωση και έξοδα παράστασης για άτομα που επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό), αφού αυτά δεν αποτελούν φορείς Γενικής Κυβέρνησης, διαθέτουν αποκλειστικά δικό τους προϋπολογισμό, χωρίς να επιβαρύνουν τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Κατά συνέπεια, το ορθόν είναι όπως οι εν λόγω αποφάσεις λαμβάνονται από το Διοικητικό Συμβούλιο.
Άρθρο 77 παρ. 6
Για τους ίδιους, προαναφερόμενους λόγους, και ο Νόμος 4270/2014 δεν έχει εφαρμογή επί των Επιμελητηρίων, τα οποία μπορούν, κατ’ αναλογία και μόνο, να τον εφαρμόσουν προκειμένου να συντάσσονται κάθε χρόνο οι οικονομικές καταστάσεις αυτών. Ο δεσμευτικός όρος της παρ. 6 (τροποποίηση των προϋπολογισμών υπό περιορισμένες προϋποθέσεις) πρέπει να απαλειφθεί διότι προσκρούει στην διαχειριστική αυτοτέλεια των Επιμελητηρίων, ο δε εν προκειμένω έλεγχος γίνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο.
Άρθρο 78
Οι προβλεπόμενες στο άρθρο αυτό προϋποθέσεις περί προμηθειών δημιουργούν εμπόδια στην ευέλικτη και αποτελεσματική λειτουργία των Επιμελητηρίων, που μετατρέπονται πλέον σε υπηρεσίες της κεντρικής διοίκησης με τα γνωστά εγγενή δυσλειτουργικά αποτελέσματα. Ενόψει της διαχειριστικής τους αυτοτέλειας είναι απαραίτητη η πρόβλεψη θέσπισης, με Προεδρικό Διάταγμα, Ειδικού Κανονισμού Προμηθειών των Επιμελητηρίων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
Άρθρο 80, παρ. 3
Η τελευταία πρόταση του προτεινόμενου άρθρου θα πρέπει να αντικατασταθεί, έτσι ώστε οι αποδοχές των αποσπασμένων, σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, υπαλλήλων των Επιμελητηρίων, ορθώς και δικαίως να διενεργείται από τον φορέα προς τον οποίο αποσπώνται.
Άρθρο 80, παρ. 5
Η εξαιρετική μείωση του αριθμού ειδικών συμβούλων που προσλαμβάνονταν από το Διοικητικό Συμβούλιο μέχρι την λήξη της θητείας του, από 2 - 7, σε 1 - 2, είναι φανερό ότι θα περιορίσει την προσφορά εξειδικευμένων υπηρεσιών ιδιαίτερα σε Επιμελητήρια με πολλαπλούς τομείς δραστηριότητας. Θα πρέπει, συνεπώς, να επανέλθει η κατάσταση του προηγούμενου δικαίου, η οποία έχει λειτουργήσει άψογα και εποικοδομητικά μέχρι σήμερα, με την έγκριση της όλης διαδικασίας εκ των υστέρων για λόγους νομιμότητας από το ΑΣΕΠ.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’
Άρθρο 83, παρ. 4 και 5
Η αύξηση των μελών της Διοικητικής Επιτροπής της ΚΕΕΕ από 9 σε 11 δημιουργεί επίσης ένα πολυμελές συλλογικό όργανο με προφανείς δυσλειτουργίες στην διαδικασία συζητήσεων και στη ταχύτητα της λήψης αποφάσεων, αφετέρου δε κινείται αντίθετα με την απόφαση μείωσης κατά 1/3 του αριθμού των μελών στα Δ.Σ. των Επιμελητηρίων του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Όθεν, για λόγους αποτελεσματικότερης λειτουργίας και λήψης αποφάσεων, θα πρέπει να παραμείνει το σήμερα ισχύον καθεστώς.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ’
Η θεσμική πρόβλεψη νέων συλλογικών οργάνων, κρίνεται άσκοπη, την στιγμή κατά την οποία τα συμβούλια κατά Περιφέρεια μπορούν να συγκροτηθούν άτυπα με αποφάσεις της Κ.Ε.Ε. και μέσα στα πλαίσια της διοικητικής αυτοτέλειας και ανεξαρτησίας των Επιμελητηρίων. Επιπλέον θα πρέπει να καταβληθεί ιδιαίτερη προσοχή στην επικάλυψη των αρμοδιοτήτων των ανά Περιφέρεια Επιμελητηρίων και αυτών των Περιφερειακών Συμβουλίων, αφού ενδέχεται να προκληθούν αντιμαχόμενες αποφάσεις σε βάρος του θεσμού και της οικονομίας της χώρας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄
Το εν λόγω κεφάλαιο περί πειθαρχικής ευθύνης των διοικήσεων των Επιμελητηρίων και της ΚΕΕ, αφενός προσβάλλει την διοικητική αυτοτέλεια των Επιμελητηρίων, αφετέρου καθιστά τα επιμελητηριακά αιρετά μέλη υπαλλήλους του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης. Οι σχετικές προβλέψεις του Ποινικού Κώδικα καλύπτουν κάθε ατασθαλία οιασδήποτε μορφής, ισχύοντας προφανώς και κατά οιουδήποτε, μέλους Διοικητικού Συμβουλίου και Διοικητικής Επιτροπής των Επιμελητηρίων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ’
Άρθρο 96, παρ. 4
Πρόκειται για μία άκρως αντιδημοκρατικού περιεχομένου διάταξη, σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται σε Προέδρους που έχουν εκλεγεί πριν την ισχύ του παρόντος νόμου για μια φορά, να επανεκλεγούν για μόνο μια φορά ακόμη, η δε κατάργησή της θεωρείται αναγκαία.
Άρθρο 96, παρ. 7
Η προβλεπόμενη, κατ’ εξαίρεση, δυνατότητα επιχορήγησης των αστικών εταιρειών των Επιμελητηρίων, μέχρι την 30-6-2019, χρονικό διάστημα εξαιρετικά μικρό έως απαγορευτικό, για την επιβίωσή τους και για την περάτωση του έργου τους, θα πρέπει να επεκταθεί για άλλα τρία με πέντε χρόνια, ήτοι το αργότερο μέχρι την 31-12-2024.
Άρθρο 96 παρ.8
Η παρ. 8 του άρθρου 96 να αντικατασταθεί ως ακολούθως:
«Με απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Διοικητικής Ανασυγκρότησης καθορίζεται αριθμός των μορίων που αντιστοιχούν στην προϋπηρεσία και στα καθήκοντα, σε συγκεκριμένη θέση εργασίας, του προσωπικού που έχει απασχοληθεί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ή με σύμβαση έργου (α) στο Επιμελητήριο ή στην ΚΕΕ, (β) σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που έχουν συσταθεί από τα Επιμελητήρια ή από την ΚΕΕ, (γ) σε άλλους εμπορικούς ή βιοτεχνικούς ή βιομηχανικούς συλλόγους ή σωματεία ή συνδέσμους ή σε ομοσπονδίες αυτών, που είναι μέλη της Ε.Σ.Ε.Ε. ή της Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. ή του Σ.Ε.Β., και που έχουν διαθέσει το προσωπικό αυτό σε Επιμελητήρια. Αυτά τα μόρια λαμβάνονται υπόψη για την κατάληψη προσωποπαγών ή οργανικών θέσεων ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στο οικείο Επιμελητήριο ή την ΚΕΕ κατόπιν διαγωνισμού που προκηρύσσεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 2190/1994. Οι προσωποπαγείς θέσεις συστήνονται με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Διοικητικής Ανασυγκρότησης».
Άρθρο 97 παρ.2
Οι αποζημιώσεις των εκλογικών επιτροπών και του βοηθητικού προσωπικού αυτών του άρθρου 15 του ΠΔ 372/1992 απαλλάσσονται ρητά από κάθε φόρο κλπ, με την διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 97 εφεξής, όπως γίνεται για κάθε εκλογική αποζημίωση, σύμφωνα με το ΠΔ 26/2012, όμως θα πρέπει, προς αποφυγή κάθε παρανόησης, να συμπληρωθεί η διάταξη αυτή με την ρητή μνεία ότι η απαλλαγή αυτή, για λόγους ίσης μεταχείρισης, καταλαμβάνει και κάθε ήδη καταβληθείσα εκλογική αποζημίωση κατά τις παρελθούσες επιμελητηριακές εκλογές.
Δηλώσεις προέδρου ΕΒΕΠ Βασίλη Κορκίδη:
«Το σχέδιο νόμου για τον εκσυγχρονισμό των Επιμελητηρίων, αδικαιολόγητα, εγκλωβίζει την επιμελητηριακή δραστηριότητα σε στενά ελεγχόμενα διοικητικά πλαίσια της κεντρικής εξουσίας, η οποία ως γνωστό, λειτουργεί με γραφειοκρατικά κριτήρια και με μεγάλο έλλειμμα ταχύτητας και αποτελέσματος. Προς απογοήτευση όλων, η προτεινόμενη νομοθεσία δεν αποσκοπεί σε μία σύγχρονη ευέλικτη λειτουργία των Επιμελητηρίων για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, την εξωστρέφεια του εμπορίου, της βιομηχανίας, της μεταποίησης και όλων των επαγγελμάτων. Δυστυχώς όλες οι ατυχείς ρυθμίσεις που επιχειρούνται, αντί να εκσυγχρονίσουν, αναχρονίζουν και περιπλέκουν την επιμελητηριακή νομοθεσία σε βαθμό που δύσκολα θα διορθωθεί με τροπολογίες. Κατά την άποψη λοιπόν του ΕΒΕΠ, το παρόν σχέδιο νόμου θα πρέπει να αναθεωρηθεί και αμέσως μετά τις εκλογές των Επιμελητηρίων να συσταθεί ad hoc επιτροπή από σοβαρούς παράγοντες των Επιμελητηρίων, η οποία θα υποβάλει πριν τις εκλογές της ΚΕΕΕ, σαφείς προτεινόμενες τροποποιήσεις, που θα καθιστούν το επιμελητηριακό περιβάλλον περισσότερο ευέλικτο, αποδοτικό και αποτελεσματικό, προς το συμφέρον όχι μόνο του θεσμού, αλλά της ελληνικής επιχειρηματικότητας και οικονομίας. Οι πειραματισμοί κατά τη διάρκεια της επίσημης επιμελητηριακής εκλογικής περιόδου πρέπει να σταματήσουν εδώ.»