Η κυλιόμενη 6μηνιαία Έρευνα Τάσεων στο Λιανεμπόριο FMCG του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) καταγράφει τις απόψεις των στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου για τα κύρια κλαδικά θέματα και προκλήσεις. Η έρευνα διεξήχθη τον 13 έως 21 Ιανουαρίου 2020 με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και δείγμα 162 ανώτερα και ανώτατα Στελέχη Επιχειρήσεων (Λιανεμπόριο-Αλυσίδες σουπερμάρκετ και Προμηθευτές FMCG) από τη Γενική Διεύθυνση και τα τμήματα Marketing, Πωλήσεων. Αγορών, Οικονομικών, Πληροφορική κλπ.
Τα αποτελέσματα καταγράφουν τις προσδοκίες των στελεχών για το A’ εξάμηνο 2020 οι οποίες συνοψίζονται σε:
- Αύξηση των πωλήσεων το επόμενο 6μηνο σε σχέση με το αντίστοιχο του 2019
- Μεγάλη βελτίωση του οικονομικού κλίματος
- Αλλαγές στις προτεραιότητες των επιχειρήσεων με έμφαση στην καινοτομία
Σχήμα 1: Διαχρονικές προσδοκίες για την εξέλιξη των πωλήσεων (2016-2019)
Σε σχέση με τις προσδοκίες για τις πωλήσεις του κλάδου (βλ. σχήμα 1), για πρώτη φορά σε μέτρηση καταγράφεται τόσο μεγάλο ποσοστό ερωτηθέντων οι οποίοι να εκτιμούν ότι οι πωλήσεις θα κινηθούν αυξητικά σε ποσοστά 68%, έναντι 2% για μείωση, η οποία είναι η μεγαλύτερη η οποία έχει καταγραφεί την τελευταία 5ετία. Μεσοσταθμικά τα στελέχη που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι θα καταγραφεί αύξηση της τάξης του 1,95% στις πωλήσεις το εξάμηνο Ιανουάριος 2020-Ιούνιος 2020 σε σχέση με το ίδιο εξάμηνο του 2019. Βέβαια οι πωλήσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων σχετίζονται άμεσα με την ψυχολογία των καταναλωτών και την ευρύτερη οικονομική και κοινωνική κατάσταση και ενδεχομένως πολιτικές εξελίξεις να επιδράσουν σε αυτή την πρόβλεψη.
Σχήμα 2: Διαχρονική αξιολόγηση οικονομικής κατάστασης της χώρας (2017-2019)
Σχήμα 3: Διαχρονική εξέλιξη δεικτών οικονομικού κλίματος (2017-2019)
Η θετική τάση που καταγράφηκε στην αποτίμηση της εξέλιξης της οικονομικής κατάστασης της χώρας το 2019 παρουσιάζει βελτίωση σε αυτή τη μέτρηση. Συγκεκριμένα, για πρώτη φορά η πλειοψηφία σε ποσοστό 74% θεωρεί ότι η οικονομική κατάσταση βελτιώθηκε, το 1% ότι χειροτέρεψε και το 26% ότι έμεινε αμετάβλητη. Συγκριτικά με τις μετρήσεις του 2017 και 2018 η οικονομική κατάσταση πρόκειται για σαφώς καλύτερο αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά είναι σημαντικό ότι το οικονομικό κλίμα παρουσιάζει νέα βελτίωση (σχήμα 3), η οποία οφείλεται στην βελτίωση των οικονομικών συνθηκών της αγοράς, όσο και στις θετικές προσδοκίες των στελεχών για τις πωλήσεις. Αυτό το αποτέλεσμα αποδίδεται στις προσδοκίες για την κεφαλαιοποίηση σε πωλήσεις και κερδοφορία από τις πρόσφατες εξαγορές και συγχωνεύσεις, αλλά και στο γενικότερα ευνοϊκό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην αγορά.
Παρά την αισιοδοξία που καταγράφεται, υπάρχουν προβλήματα που συνεχίζουν με τα κυριότερα να φαίνονται στο σχήμα 4:
Σχήμα 4: Τα 10 σημαντικότερα προβλήματα των επιχειρήσεων Λιανεμπορίου και FMCG
Σχήμα 5: Οι 10 σημαντικότερες προτεραιότητες των επιχειρήσεων Λιανεμπορίου και FMCG
Συνολικά τα καταγραφόμενα προβλήματα παρουσιάζουν μείωση. Τα δύο βασικά προβλήματα των προηγούμενων μετρήσεων , η αβεβαιότητα του περιβάλλοντος και η μείωση πωλήσεων εμφανίζουν πολύ μεγάλη πτώση, με την αβεβαιότητα περιβάλλοντος να πέφτει στην 7η θέση και οι μειωμένες πωλήσεις στην 11η θέση (δεν εμφανίζονται στο σχήμα). Οι αλλαγές αυτές αποδίδονται τόσο στις εσωτερικές εξελίξεις στη χώρα, όσο και στις γενικότερες αλλαγές που διέρχεται ο συγκεκριμένος κλάδος διεθνώς. Ο υψηλός ΦΠΑ ανεβαίνει από την 6η θέση στην προηγούμενη μέτρηση στη 2η θέση παρά τις μειώσεις των συντελεστών ΦΠΑ σε αρκετά προϊόντα, ενώ το σημαντικότερο πρόβλημα που καταγράφεται είναι η χαμηλή κερδοφορία, η οποία κατά βάση σχετίζεται με τα υψηλά κόστη τα οποία βρίσκονται στην 4η θέση. Τρίτο πιο σημαντικό πρόβλημα είναι οι αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες, ένα θέμα που έχει καλυφθεί εκτενώς σε προηγούμενες μελέτες του ΙΕΛΚΑ.
Στο σχήμα 5 καταγράφονται οι προτεραιότητες των επιχειρήσεων. Παρότι η μείωση των πωλήσεων έπαψε να αποτελεί πρόβλημα, η ενίσχυση των πωλήσεων αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα των επιχειρήσεων. Πρόκειται μία λογική εξέλιξη καθώς με δεδομένη την εκτίμηση για αύξηση της αγοράς, όλες οι επιχειρήσεις στοχεύουν σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερα μερίδια. Τα υπόλοιπα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πλειοψηφία των στόχων του κλάδου έχουν να κάνουν με την καινοτομία και τις επενδύσεις με στόχους την παραγωγικότητα, την αύξηση των πωλήσεων και την εξυπηρέτηση πελατών. Οι τρεις αυτοί στόχοι έχουν ανάγκη την καινοτομία όπως νέες υπηρεσίες και προϊόντα, καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών, αναβάθμιση δικτύου και πολυκαναλική διάθεση προϊόντων, αξιοποίηση δεδομένων κλπ.
Η επόμενη έρευνα θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο 2020.