Τα οικονομικά αποτελέσματα του κλάδου, τον απολογισμό του έτους αλλά και τις προτεραιότητες για το 2025 παρουσίασε μεταξύ άλλων η Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕ) σε σχετική συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου στο ξενοδοχείο Στράτος Βασιλικός στην Αθήνα. Η κερδοφορία κινήθηκε σε χαμηλά και οριακά επίπεδα το 2023 (περίπου 1,8%), με αυξημένα λειτουργικά κόστη και οριακή ρευστότητα για τον κλάδο των σούπερ μάρκετ στην χώρα μας. Παράλληλα οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στους παραγωγούς, τα αυξημένα κόστη της παγκόσμιας πλέον εφοδιαστικής αλυσίδας και οι αισθητή αύξηση των τραπεζικών υποχρεώσεων, αποτέλεσαν έντονες προκλήσεις για τον κλάδο μέσα στο 2024.
Οι τρεις άξονες δράσης της ΕΣΕ
Μετρώντας μόλις 1,5 χρόνο ζωής, η ΕΣΕ ευθυγραμμίζεται με την αποστολή και τους στόχους που τέθηκαν κατά την ίδρυσή της. Μέσα σε αυτό το διάστημα η ΕΣΕ έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των συνεργαζόμενων μερών και η φωνή της ακούγεται όλο και περισσότερο. Παράλληλα, και σε συνεργασία με τους αρμόδιους θεσμικούς και κυβερνητικούς φορείς, προωθεί λύσεις για χρόνια κλαδικά ζητήματα.
Η Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας συνεχίζει με συνέπεια την πορεία της ως ο θεσμικός φορέας του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων και καταναλωτικών προϊόντων. Με κύρια αποστολή την ενίσχυση της αξιοπιστίας του κλάδου και τη διαμόρφωση ισχυρής τεκμηριωμένης φωνής, η ΕΣΕ εστιάζει σε τρεις βασικούς άξονες δράσης της: τη συστηματική συνεργασία με τη Δημόσια Διοίκηση, την ανοιχτή επικοινωνία με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και την ενδυνάμωση του θεσμικού, επιχειρησιακού οικοσυστήματος.
Η ΕΣΕ έχει ως βασικό στόχο την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης της κοινής γνώμης προς τον κλάδο, αναδεικνύοντας τη συμβολή του στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Παράλληλα, επικεντρώνεται στην αντιστροφή μίας πορείας οριακών οικονομικών αποτελεσμάτων των αλυσίδων, μέσω θεσμικών παρεμβάσεων που θα ενισχύσουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων του κλάδου και την καλή σχέση με τους προμηθευτές τους.
Ο Πρόεδρος ΕΣΕ Α. Παντελιάδης αναφέρθηκε εκτενώς στον βασικό ρόλο της ΕΣΕ για την ελληνική οικονομία αλλά και τον εξίσου σημαντικό ρόλο του ΙΕΛΚα ως αντικειμενικού παρατηρητή μέσα από εμπεριστατωμένες έρευνες τιμών και αξιόπιστες αναλύσεις στοιχείων.
Σταθεροποιούνται οι τιμές στο ράφι
Ο κ. Παντελιάδης αναφερόμενος στις αυξημένες τιμές στο ράφι δήλωσε ότι αναμένεται σταθεροποίηση. Ωστόσο οι αυξήσεις μισθών με γρηγορότερο ρυθμό από τον πληθωρισμό τροφίμων, και η αύξηση της παραγωγικότητας θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια ουσιαστική λύση στο πρόβλημα της ακρίβειας σημείωσε.
Κλιματική αλλαγή και ευρωπαϊκή γραφειοκρατία «προκαλούν» τον κλάδο
Ο κ. Παντελιάδης στη συνέχεια αναφέρθηκε στα υψηλά κόστη που δημιουργούνται από την κλιματική αλλαγή που αποτέλεσε πρόκληση για τον κλάδο το 2024 βλέποντας την τιμή στο ελαιόλαδο να εκτοξεύεται στα ύψη από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην Ισπανία αλλά και την παρατεταμένη ξηρασία στην χώρας μας. ‘Το κόστος από την κλιματική αλλαγή, ανέφερε χαρακτηριστικά, είναι πλέον απρόβλεπτο. Μια ακόμη πρόκληση για τον κλάδο αποτελεί και η γραφειοκρατία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πλήττει την επιχειρηματικότητα αλλά και πίεση για σύντομη εξόφληση των υποχρεώσεων των αλυσίδων.
Κόστος εφοδιαστικής αλυσίδας και ΦΠΑ πιέζουν τις τιμές
Στην συνέχεια ο Γενικός Διευθυντής ΕΣΕ, Α. Πεταλάς αναφέρθηκε στο κόστος στην εφοδιαστική αλυσίδα και τον πληθωρισμό τροφίμων που είναι παγκόσμια φαινόμενα σε αντίθεση με τους φόρους και τα εισοδήματα που είναι τοπικά. Το ΦΠΑ του 13% στα τρόφιμα σαφώς και πιέζει τις τιμές ενώ το χαμηλό εισόδημα των Ελλήνων καταναλωτών δεν βοηθάει στην σύγκριση με τον μέσο όρο τιμών των σουπερ μαρκετ της Ευρώπης όπου βρισκόμαστε σε πολύ καλή θέση συγκριτικά, σύμφωνα με την ανάλυση στοιχείων ισολογισμών αλυσίδων σουπερμάρκετ για το 2023 του ΙΕΛΚΑ που παρουσιάστηκε στην συνέντευξη Τύπου.
Επιτακτική ανάγκη για μείωση των έμμεσων φόρων
Στο θέμα του ΦΠΑ και των έμμεσων φόρων αναφέρθηκε, επίσης, ο κ. Πεταλάς κάνοντας λόγο για την ανάγκη για μείωσή των έμμεσων φόρων και της εξυγίανσης του ελληνικού φορολογικού συστήματος.
Σε οριακά επίπεδα η κερδοφορία το 2023- ( 1.8% περίπου)
Οι οικονομικές καταστάσεις των αλυσίδων σούπερ μάρκετ αναδεικνύουν την ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις. Η αυξημένη πίεση στα κόστη απασχόλησης, ενέργειας, πρώτων υλών και logistics, δημιουργούν ένα δύσκολο περιβάλλον που επηρεάζει την κερδοφορία τους και απαιτεί συλλογική δράση και ενιαία στρατηγική. Ο Α. Παντελιάδης αναφέρθηκε και σε σχετικές προτάσεις που έχει κάνει η ΕΣΕ στο Υπουργείο Ανάπτυξης για το άνοιγμα της αγοράς και την ενίσχυση του κλάδου.
Η καθαρή κερδοφορία των επιχειρήσεων σουπερμάρκετ είναι εξαιρετικά χαμηλή και φθίνουσα σύμφωνα και με τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ. Τα λειτουργικά κόστη αυξάνονται σταθερά λόγω αύξησης στα κόστη απασχόλησης, ενέργειας και logistics. Η ρευστότητα του κλάδου είναι οριακή και ο δανεισμός αυξανόμενος. Το καθαρό περιθώριο προ φόρων είναι 1.80%, ο συνολικός τζίρος για το 10 μηνο του 2024 είχε μεταβολή 3.7% συγκριτικά με πέρσι και ο όγκος πωλήσεων 4%.
Οριακή αύξηση των τιμών κατά 0.22% σε σχέση με το 2023
Τα στοιχεία για το Α’ 10μηνο 2024 δείχνουν οριακή αύξηση των τιμών κατά 0.22% σε σχέση με το 2023. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφονται, στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, στα γαλακτοκομικά, στα είδη φροντίδας σπιτιού και προσωπικής περιποίησης Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται κυρίως στα θαλασσινά, στο ελαιόλαδο και σε είδη πρωινού (καφέ, κακάο).
Σημαντικά φθηνότερο καλάθι η Ελλάδα
Η σύγκριση τιμών με την Ευρώπη από το ΙΕΛΚΑ πραγματοποιείται 3 φορές το χρόνο, για 8 χώρες, σε 44 αλυσίδες σουπερμάρκετ, σε 42 κατηγορίες προϊόντων με πάνω από 6.000 κωδικούς προϊόντων Η Ελλάδα (χωρίς ΦΠΑ) έχει σημαντικά φθηνότερο καλάθι από όλες τις χώρες του δείγματος.
Μασούτης: Δεν υπάρχει αισχροκέρδεια
Στην συνέχεια ο Αντιπρόεδρος της ΕΣΕ Ιώαννης Μασούτης ανέφερε χαρακτηριστικά «Με στεναχωρεί όταν μιλάμε για αισχροκέρδεια στα σουπερ μάρκετ» αφού όπως τόνισε το περιθώριο κέρδους είναι πολύ χαμηλό. «Tην ίδια ώρα υπάρχουν άλλοι κλάδοι, όπως ο τραπεζικός που έχει μεγάλα κέρδη» σημείωσε ενώ επίσης έκανε λόγο για ανάγκη άρση των μέτρων που έχει επιβάλλει το υπουργείο Ανάπτυξης για τον περιορισμό της ακρίβειας, σημειώνοντας ότι περιορίζουν τον ανταγωνισμό στην αγορά. Ο κ. Μασούτης αναφέρθηκε επίσης και στην έλλειψη προσωπικού ιδιαίτερα στους τουριστικούς προορισμούς τους θερινούς μήνες και το αρνητικό αποτύπωμα στο τουριστικό προϊόν της χώρας.
Οι προτεραιότητες για το 2025
Όσο αφορά το κλείσιμο του έτους και τις προοπτικές του κλάδου προβλέπονται επενδύσεις με ανοίγματα νέων καταστημάτων με υψηλότερη ποιότητα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, περαιτέρω συγκέντρωση του κλάδου, συνέχιση της αύξησης αμοιβών αλλά και εντονότερου ανταγωνισμού προς όφελος πάντα του καταναλωτή. Όσο αφορά τον πληθωρισμό αναμένεται να κλείσει στο 0.1%-0.2% το 2024. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στην εκτίμηση για πτωτική πορεία στην τιμή του ελαιόλαδου για το 2025 που δεν θα ξεπεράσει τα 10 ευρώ το λίτρο. Επίσης όπως αναφέρθηκε δεν αναμένεται κάποιο ιδιαίτερο κύμα ανατιμήσεων το επόμενο διάστημα.
Ο κ. Πεταλάς, δήλωσε σχετικά με τις προτεραιότητες της ΕΣΕ για το 2025: «Η ΕΣΕ παραμένει αφοσιωμένη στην αποστολή της, εστιάζοντας σε δράσεις που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα του κλάδου. Οι προτεραιότητες για το 2025 αποσκοπούν όχι μόνο στην επίλυση των υφιστάμενων προκλήσεων, αλλά και στη δημιουργία ενός σταθερού και αποδοτικού περιβάλλοντος για τις αλυσίδες οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων. Μαζί με τα μέλη μας, διαμορφώνουμε ένα πλαίσιο ανάπτυξης που στηρίζει την ελληνική οικονομία και την κοινωνία». Σημειώνεται πως ο κ. Παντελιάδης ανέφερε χαρακτηριστικά σχετικά με τις προκλήσεις για την ΕΣΕ: «Να τολμήσουμε περισσότερες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις»