Έκθεση-σοκ του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), η οποία φέρνει στο φως το σύνολο των στρεβλώσεων που κρατούν σε υψηλά επίπεδα τις τιμές στην ελληνική αγορά παρουσίασε η «Καθημερινή της Κυριακής».
Η έκθεση αποκαλύπτει 555 νομοθετικούς περιορισμούς οι οποίοι εμποδίζουν την λειτουργία του ανταγωνισμού και διατηρούν την ακρίβεια πληθώρας αγαθών, μεταξύ των οποίων το γάλα, τα απορρυπαντικά, τα φάρμακα, τα καύσιμα, τα βιβλία και άλλα είδη πρώτης ανάγκης.
Το τελικό κείμενο της έκθεσης θα παραδοθεί τις επόμενες ημέρες στο υπουργείο Ανάπτυξης, και θα αποτελέσει τη βάση για την κατάρτιση νομοσχεδίου που θα προβλέπει την κατάργηση όλων των περιορισμών, με στόχο την ομαλή λειτουργία της αγοράς.
Η έκθεση του ΟΟΣΑ, η οποία ζητήθηκε το 2012 από τον υπουργό Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη, εστίασε στις κατηγορίες της επεξεργασίας τροφίμων, του λιανεμπορίου, των δομικών υλικών και του τουρισμού, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 21% του ΑΕΠ της Ελλάδας, και διασφαλίζουν το περίπου 24% των θέσεων εργασίας.
Ορισμένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της έκθεσης:
1. Κατάργηση του καθορισμένου μέγιστου χρόνου ζωής για το φρέσκο παστεριωμένο γάλα. Η μέγιστη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος θα πρέπει να καθορίζεται ανάλογα με τη μέθοδο παστερίωσης που εφαρμόζει ο κάθε παραγωγός, εφόσον αυτή τηρεί τις προδιαγραφές που προβλέπονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα κουτιά του γάλακτος θα πρέπει να φέρουν σαφή σφραγίδα με την ημερομηνία παραγωγής και την ημερομηνία λήξης.
2. Πώληση του ψωμιού ανά κιλό. Το υφιστάμενο καθεστώς περιορισμών (για τον άρτο προβλέπεται βάρος 500, 1.000, 1.500 ή 2.000 γραμμ. και για τα αρτοσκευάσματα βάρος 250, 350, 500, 750 ή 1.000 γραμμ.) δεν εξασφαλίζει την προστασία του καταναλωτή. Το συγκεκριμένο βάρος δεν μπορεί να καθοριστεί εκ των προτέρων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συνήθως αρνητικές αποκλίσεις. Η τιμή πρέπει να ρυθμίζεται με βάση το κιλό. Έτσι οι καταναλωτές θα μπορούν να προστατευθούν από φαινόμενα εξαπάτησης, να συγκρίνουν ευκολότερα τις τιμές και να έχουν περισσότερες επιλογές.
3. Κατάργηση όλων των τελών και εισφορών υπέρ τρίτων. Σε αυτές συμπεριλαμβάνεται η εισφορά 2% στο αλεύρι και στο τσιμέντο, η εισφορά 4% στη χονδρική τιμή των φαρμάκων, υπέρ της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών, το τέλος υπέρ του ΕΟΦ στη λιανική τιμή των φαρμάκων κ.ά.
4. Οι τιμές των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και των συμπληρωμάτων διατροφής, όπως οι βιταμίνες, θα πρέπει να απελευθερωθούν. Αυτό θα πρέπει να γίνει σε συνδυασμό με την πλήρη απελευθέρωση των καναλιών διανομής. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ το όφελος για τον καταναλωτή θα είναι 102 εκατ. ευρώ ετησίως.
5. Άρση περιορισμών στη διάθεση πετρελαίου θέρμανσης, π.χ. στις εθνικές οδούς ή μεταξύ πρατηριούχων, παροχή δυνατότητας σε κατόχους άδειας λιανικού εμπορίου καυσίμων να πωλούν και σε άλλα πρατήρια, άρση του περιορισμού που επιβάλλει σε πρατηριούχους να λειτουργούν μόνο υπό καθεστώς αποκλειστικής προμήθειας ή ανεξάρτητου πρατηρίου. Κατάργηση διακρίσεων μεταξύ πωλητών πετρελαίου θέρμανσης, ανάλογα με το αν διαθέτουν αποθηκευτικούς χώρους. Μείωση της παρέμβασης του κράτους στο περιεχόμενο των συμβολαίων μεταξύ εταιρειών πετρελαίου και βενζινάδικων.
6. Κατάργηση υποχρεωτικής ενημέρωσης του Γενικού Χημείου του Κράτους για κάθε απορρυπαντικό. Επισημαίνεται ότι με το σύστημα ενημερώσεων που ισχύει αυξάνεται το κόστος των προϊόντων και οι τελικές τιμές καταναλωτή. Επίσης αποτελεί εμπόδιο για εμπορία από διεθνείς προμηθευτές που επιθυμούν να λανσάρουν νέα προϊόντα στην ελληνική αγορά. Κανένα άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε. δεν έχει παρόμοια απαίτηση.
7. Κατάργηση περιορισμών για την ανάπτυξη νέων τουριστικών υποδομών στην ηπειρωτική χώρα.
8. Ορισμός μιας μόνο Εθνικής Κεντρικής Αρχής για τον έλεγχο τροφίμων αντί 11 αρχών που υπάρχουν σήμερα.
9. Κατάργηση των περιορισμών στη διαφήμιση όσον αφορά τις περιόδους εκπτώσεων και προσφορών.
10. Επαναξιολόγηση των κριτηρίων όχλησης για την εγκατάσταση νέων δραστηριοτήτων εντός της Περιφέρειας Αττικής.
11. Αναβάθμιση διαδικασίας αδειοδότησης επιχειρήσεων από τους Δήμους.
12. Αναθεώρηση κριτηρίων για την ίδρυση βιομηχανιών.
13. Άρση περιορισμών για τη δημιουργία εμπορευματικών κέντρων.
14. Κατάργηση απαρχαιωμένων διατάξεων στους 4 τομείς που αναλύονται, ειδικά από τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών.
15. Κατάργηση όλων των εμποδίων που εντοπίστηκαν για την είσοδο νέων «παικτών» στην αγορά. Τα εμπόδια αυτά περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: τους αυστηρούς όρους εμπορίας και τις προδιαγραφές στον τομέα των δομικών υλικών, τις ελάχιστες απαιτήσεις για αποθηκευτικό χώρο και το ελάχιστο απαιτούμενο κεφάλαιο στον τομέα της ασφάλτου, τα πολυάριθμα εμπόδια για επενδύσεις σε τουριστικές δραστηριότητες, όπως οι γεωγραφικοί περιορισμοί ή οι ελάχιστες ποιοτικές προδιαγραφές, οι περιορισμοί για τα γραφεία των ταξιδιωτικών πρακτόρων κ.τ.λ.
16. Κατάργηση κάθε υποχρέωσης για έγκριση ή γνωστοποίηση τιμών στις αρχές ή σε επαγγελματικές ενώσεις, για όλες τις τουριστικές δραστηριότητες.
17. Η νομοθεσία για την κρουαζιέρα θα πρέπει να χαλαρώσει, με την κατάργηση του περιορισμού για τα κυκλικά ταξίδια που έχουν ως αφετηρία ελληνικό λιμάνι, ώστε να μπορούν οι επιβάτες να επιβιβάζονται στην κρουαζιέρα σε ένα λιμάνι και να αποβιβάζονται σε άλλο. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το ετήσιο όφελος θα είναι 65 εκατ. ευρώ λόγω αύξησης του τζίρου.
18. Ο περιορισμός των πέντε μιλίων για τα αγκυροβόλια θα πρέπει να καταργηθεί, ώστε να μπορούν οι διαχειριστές των μαρίνων να ανταγωνίζονται με τα κοντινά εμπορικά ή αλιευτικά λιμάνια, ως προς τις τιμές τους. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το ετήσιο όφελος θα είναι 2,3 εκατ. ευρώ λόγω αύξησης του τζίρου.
19. Απλοποίηση της διαδικασίας παραχώρησης για χρήση τμημάτων της λιμενικής ζώνης.
20. Αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου των Οργανισμών Λαϊκών Αγορών.
21. Κατάργηση καθορισμένης μέγιστης έκπτωσης και περιορισμών στην τιμή των νέων βιβλίων.
22. Βελτίωση της ρύθμισης για την επιβολή ανώτατων τιμών σε συγκεκριμένες κατηγορίες φαγητών και ποτών, που πωλούνται σε ειδικά σημεία πώλησης.
23. Κατάργηση της δικαιοδοσίας του υπουργού να ρυθμίζει με αποφάσεις τις τιμές λιανικής πώλησης.
24. Κατάργηση δικαιοδοσίας του υπουργού να απαγορεύει τη διακίνηση ορισμένων προϊόντων.
25. Κατάργηση περιορισμού σχετικά με τις προωθητικές ενέργειες σε προϊόντα.
26. Κατάργηση περιορισμού για τις προσφορές προϊόντων σε πολυσυσκευασίες.
27. Αρση απαγόρευσης για προσφορές σε ποσοστά.
28. Κατάργηση απαγόρευσης σε καταστήματα outlet και στοκ να κάνουν προσφορές και εκπτώσεις.
29. Κατάργηση υποχρέωσης για πιστοποίηση υπευθύνου καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος.
30. Ορισμός μεγαλύτερων συσκευασιών ελαιολάδου, για διανομή σε εστιατόρια, ξενοδοχεία και κυλικεία.
31. Κατάργηση της διάταξης σύμφωνα με την οποία για να αποκτήσουν τα τουριστικά θέρετρα και ξενοδοχεία ειδική υπογραφή λειτουργίας, θα πρέπει να έχουν πληρώσει την εισφορά τους στο Ελληνικό Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο.
32. Κατάργηση περιορισμών για τη δημιουργία αυτοκινητοδρομιών, θεματικών πάρκων αναψυχής και ειδικών τουριστικών καταλυμάτων.
33. Αναμόρφωση του νόμου για το υπαίθριο εμπόριο.