Μικρή μείωση παρουσίασαν τα κλειστά καταστήματα στην Αθήνα το Σεπτέμβριο του 2014, σε αντίθεση με τον Πειραιά, όπου το φαινόμενο των «λουκέτων» συνεχίζει να ενισχύεται.
Σύμφωνα με την περιοδική καταγραφή τόσο της συγκέντρωσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας όσο και των μεταβολών των κλειστών καταστημάτων στις εμπορικές περιοχές των κυριότερων αστικών εμπορικών κέντρων της χώρας, που πραγματοποιεί η ΕΣΕΕ, από την συνολική απογραφή του εμπορικού κέντρου της Αθήνας προκύπτει ότι σε σύνολο 6.126 επιχειρήσεων /επαγγελματικών στεγών, οι 1.657 είναι κλειστές. Η αναλογία των «λουκέτων» ως προς το σύνολο της επιχειρηματικής δραστηριότητας διαμορφώνεται με βάση την τωρινή απογραφή στο 27%.
Διαπιστώνεται δηλαδή μικρή υποχώρηση συγκριτικά με την προηγούμενη καταγραφή όπου το ποσοστό των λουκέτων για το σύνολο του εμπορικού κέντρου ήταν 31,1% (Μάρτιος 2014). Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση διαπιστώνεται μέσω της διαχρονικής πλέον παρακολούθησης της αναλογίας μια τάση σταθεροποίησης του ποσοστού των κλειστών σε ένα επίπεδο της τάξεως του 30% με ένα περιθώριο απόκλισης ±3%.
Όπως έχει επισημανθεί και στις προηγούμενες καταγραφές της ΕΣΕΕ, η χαρτογράφηση των κλειστών επιχειρήσεων του εμπορικού κέντρου αναδεικνύει ότι το φαινόμενο των «λουκέτων» υπακούει και αυτό, όπως και η εμπορική δραστηριότητα, σε χωρικά πρότυπα. Έτσι τα «λουκέτα» διαμορφώνουν «πιάτσες», με τα κλειστά καταστήματα να παρουσιάζουν ιδιαίτερες πυκνότητες σε περιορισμένες περιοχές του πεδίου. Σαν γενική εικόνα, φαίνεται ότι τα κλειστά μαγαζιά με έντονη γειτνίαση φέρνουν επιπλέον κλειστά μαγαζιά, σχηματίζοντας «γειτονιές κλειστών».
Ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά συγκέντρωσης κλειστών επιχειρήσεων παρουσιάζουν οι δρόμοι: Σταδίου: 39,8%, Χαρ. Τρίκουπη: 38,4%, Πανεπιστημίου: 37,1%, Ιπποκράτους: 36,3% και Βουλής: 34,5%.
Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι η εικόνα των κεντρικών δρόμων σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις εμφανίζεται σημαντικά βελτιωμένη συγκριτικά με τις προηγούμενες καταγραφές (η Χαρ. Τρικούπη τον Μάρτιο 2014 είχε ποσοστό κλειστών 51,1%).
Παγιώνονται τα «λουκέτα» στον Πειραιά
Η κατάσταση των «λουκέτων» στο εμπορικό κέντρο του Πειραιά είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, καθώς το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από την απογραφή, είναι ότι διαχρονικά διαπιστώνεται ενίσχυση της αναλογίας των κλειστών επιχειρήσεων, η οποία ένα χρόνο πριν (Σεπτέμβριος 2013) άρχισε να ξεπερνάει το 30%. Πρόκειται δηλαδή για μια αναλογία που ενισχύεται περαιτέρω παρά αποδυναμώνεται.
Σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, στο αμιγώς εμπορικό κέντρο του Πειραιά, το οποίο καλύπτεται πλήρως από την επιτόπια καταγραφή, παραπάνω από 3 στις 10 επιχειρήσεις έχουν βάλει «λουκέτο».
Στην καταγραφή του Σεπτεμβρίου 2014 όχι μόνο επιβεβαιώνει την υψηλή αναλογία των προηγούμενων καταγραφών, αλλά φαίνεται από τα αριθμητικά δεδομένα ότι συντηρείται αλλά και ενισχύεται. Τα «λουκέτα» αποτελούν πλέον μια μόνιμη εικόνα για την εμπορική αγορά του Πειραιά, φτάνοντας το 34,9%. Διαπιστώνεται, μέσω της διαχρονικής πλέον παρακολούθησης της αναλογίας, μια τάση σταθεροποίησης του ποσοστού των κλειστών σε ένα επίπεδο της τάξεως του 32% με ένα περιθώριο απόκλισης ±3%.
Όπως σημειώνει η ΕΣΕΕ, καθοριστικοί παράγοντες που συντελούν στη διαιώνιση του φαινομένου των λουκέτων είναι: πρώτον, η σε μεγάλο βαθμό αδυναμία των επιχειρηματιών να αντεπεξέλθουν στα υψηλά λειτουργικά κόστη των επιχειρήσεων και δεύτερον, οι τεράστιες δυσκολίες πληρωμής των υπέρογκων φόρων και εξόφλησης των οφειλών στο δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία που έχουν συσσωρευτεί από τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης. Επιπλέον, παρά τη σημαντική πτώση των ενοικίων που καταβάλλονται, οι υπόλοιπες δαπάνες που αφορούν μία επιχείρηση, δεν έχουν ακόμα σταθεροποιηθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα που να επιτρέπουν τον ικανό περιορισμό του λειτουργικού της κόστους.
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Βασίλης Κορκίδης σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, δήλωσε: «Όπως φαίνεται στις περιοδικές έρευνες, οι πολλαπλές και συνεχείς κεντρικές παρεμβάσεις στην αγορά, όχι μόνο απέτυχαν στο να τονώσουν τον κύκλο εργασιών, αλλά στην πραγματικότητα συνετέλεσαν στη συρρίκνωση του αριθμού και του τζίρου των εμπορικών επιχειρήσεων. Οι "πιάτσες λουκέτων" που δημιουργήθηκαν στην κρίση εξακολουθούν να υπάρχουν, αφού μέσα στο 2014, λίγα μαγαζιά έκλεισαν, αλλά και λίγα άνοιξαν. Επιπλέον, η δήθεν "απελευθέρωση" των προσφορών και η διαμόρφωση ενός ανεξέλεγκτου πλαισίου λειτουργίας της αγοράς, σε περίοδο επίμονου αποπληθωρισμού κρίνουμε ότι όχι μόνο θα δυσχεραίνει το ίδιο δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, αλλά θα οδηγήσει σε επιδείνωση της αγοράς.
Ο κώδικας δεοντολογίας και οι κανόνες στην αγορά ανάλογα βέβαια με το σκοπό τους δεν περιορίζουν, αλλά βάζουν μια τάξη στην αυθαιρεσία. Μήπως η τελευταία Κυριακή του Δεκεμβρίου είναι φέτος πιο παραγωγική για όλη την αγορά και περισσότερο χρήσιμη στους καταναλωτές από αυτή της 14ης Δεκεμβρίου, αλλά και από τις υπόλοιπες επτά θεσμοθετημένες; Οι μικρομεσαίοι έμποροι δεν έχουμε παρωπίδες, ούτε φοβόμαστε τις αλλαγές, όταν πρόκειται για κάτι καλύτερο και για όλους. Ας συνεννοηθούμε...».