Της Δήμητρας Μανιφάβα
Χρησιμοποιούν περισσότερο σε σύγκριση με την προ capital controls εποχή τις κάρτες, πιστωτικές ή χρεωστικές, για τις πληρωμές των αγορών από ηλεκτρονικά καταστήματα, αλλά ακόμη είναι αρκετά δύσπιστοι. Ο λόγος για τους Έλληνες καταναλωτές, οι οποίοι ακόμη και σήμερα, χρησιμοποιούν συνήθως για τις πληρωμές στις εξ αποστάσεως αγορές την αντικαταβολή.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε χθες η κα Κατερίνα Φραϊδάκη, κύρια ερευνήτρια στο εργαστήριο Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ προ capital controls με κάρτες πλήρωνε το 44% των καταναλωτών που έκανε αγορές από ηλεκτρονικά καταστήματα, πλέον το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 58%. Τα στοιχεία παρουσιάστηκαν σε κοινή συνέντευξη Τύπου του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GRECA) και της Mastercard με αφορμή την έναρξη ενημερωτικής εκστρατείας σχετικά με τη χρήση των καρτών για τις αγορές στο διαδίκτυο.
Την αντικαταβολή επιλέγει συχνότερα ως μέσο πληρωμής το 70% των καταναλωτών, ποσοστό υψηλό μεν, αλλά αρκετά χαμηλότερο σε σύγκριση με το παρελθόν, όταν τα αντίστοιχα ποσοστά ανέρχονταν σε 85% με 90%. Γιατί επιμένουν οι Έλληνες καταναλωτές στο παραδοσιακό αυτό μέσο; Σύμφωνα με τον κ. Πάρη Κορωναίο, γενικό διευθυντή του GRECA, σχεδόν ένας στους δύο καταναλωτές θεωρεί την αντικαταβολή ως τρόπο διασφάλισης ότι τα προϊόντα που αγοράστηκαν θα παραδοθούν όπως αναμένεται, ότι αποτελεί πιο «βολικό» μέσο πληρωμής, ενώ πιστεύει ότι μέσω της αντικαταβολής έχει τη δυνατότητα να ελέγξει την παραγγελία κατά την παραλαβή. Στη ζωή μας έχουν μπει πλέον και τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια με το 40% των καταναλωτών να τα επιλέγει συχνά για να πραγματοποιεί τις πληρωμές στις αγορές που κάνει μέσω διαδικτύου.
Οι τάσεις είναι αρκετά διαφορετικές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου το 65% όσων ψωνίζουν ηλεκτρονικά χρησιμοποιεί πιστωτική ή χρεωστική κάρτα. Μάλιστα, τα επόμενα τρία χρόνια η χρήση της αντικαταβολής αναμένεται να υποχωρήσει κατά 32% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το 25% των συναλλαγών με κάρτες θα γίνεται μέσω ηλεκτρονικών πορτοφολιών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν χθες στην ΕΕ σημειώθηκε το 2016 σε σύγκριση με το 2015 αύξηση 61,8% στη χρήση των ηλεκτρονικών πορτοφολιών.
Πέραν των ήδη πολλών δικλείδων ασφαλείας που ήδη έχουν οι κάρτες, έχουν αναπτυχθεί και νέες τεχνολογίες που κάνουν τη χρήση των ηλεκτρονικών πληρωμών απλούστερη και ασφαλέστερη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ψηφιακή πλατφόρμα Masterpass της Mastercard. Σε αυτή ο καταναλωτής μπορεί να καταχωρίσει τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια των τραπεζών (στην Ελλάδα το Masterpass χρησιμοποιείται για τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια της Alpha Bank και της Eurobank), καθώς και τις κάρτες επιβράβευσης των καταστημάτων. Τα στοιχεία τα καταχωρεί μια φορά και έτσι δεν απαιτείται να προβαίνει στην διαδικασία αυτή κάθε φορά που θέλει να πραγματοποιήσει ηλεκτρονική πληρωμή. Οι συνεργαζόμενοι έμποροι στην Ελλάδα ανέρχονται σήμερα σε 6.300.
Μια άλλη τεχνολογία είναι αυτή της πιστοποίησης της αυθεντικότητας και της έγκρισης μιας ηλεκτρονικής πληρωμής μέσω βιομετρικών μεθόδων, αντί της χρήσης πολλών διαφορετικών κωδικών. Με άλλα λόγια, μια πληρωμή εγκρίνεται μέσω μιας φωτογραφίας selfie ή μέσω δακτυλικού αποτυπώματος.
Σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στις ηλεκτρονικές πληρωμές ο GRECA και η Mastercard δημιούργησαν την ενημερωτική εκστρατεία “Ξεπέρασέ το”. Η καμπάνια έρχεται με χιούμορ να ενημερώσει τους καταναλωτές και να απαντήσει σε μία σειρά από ανησυχίες τους, σχετικά με τη χρήση κάρτας στο online περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό, ο Σύνδεσμος με τη συνδρομή της Mastercard, δημιούργησε εργαλεία, εκπαιδευτικά υλικά και video (https://youtu.be/URAuJ0lh_LQ), μέσα από τα οποία οι καταναλωτές μπορούν να ενημερωθούν και να βρουν απαντήσεις σε θέματα που αφορούν στη χρήση κάρτας στο ηλεκτρονικό εμπόριο, καθώς και συμβουλές για ασφαλείς online αγορές. Όλα τα παραπάνω υλικά είναι διαθέσιμα στο κοινό στην ειδικά διαμορφωμένη ιστοσελίδα hhttp://xeperaseto.greekecommerce.gr/ η οποία δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της καμπάνιας.
Ο κλάδος του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα
Ο κλάδος καταγράφει συνεχή και σημαντική ανάπτυξη, με το τζίρο του να αγγίζει πλέον τα 4 δισ. ευρώ (2% του ΑΕΠ), καθώς όλο και περισσότεροι Έλληνες επιλέγουν να πραγματοποιούν τις αγορές τους online. Υπάρχουν πάνω από 6.500 ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα, ενώ οι καταναλωτές που πραγμαροποιούν αγορές μέσω διαδικτύου ξεπερνούν τα 3 εκατομμύρια σε σύνολο 7 εκατομμυρίων χρηστών του Internet.