Ακόμα μία αρνητική πρωτιά κατέκτησε η Ελλάδα, σύμφωνα με την καθιερωμένη ετήσια αναφορά του Reuters Institute για τη δημοσιογραφία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την έρευνα μόλις το 7% των πολιτών στην Ελλάδα πιστεύει ότι τα Μέσα Ενημέρωσης είναι ανεξάρτητα και δεν επηρεάζονται από την πολιτική.
Αυτή είναι η δεύτερη διεθνής έρευνα που βάζει τη χώρα μας στους ουραγούς στο χώρο του τύπου, μετά από αυτήν των «Ρεπόρτερς Χωρίς Σύνορα» (RSF), η οποία ωστόσο δεν αντιμετωπίστηκε με την ανάλογη σοβαρότητα από την κυβέρνηση και από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Γιάννη Οικονόμου.
Μπορεί, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος να μίλησε υποτιμητικά για τους «Ρεπόρτερς Χωρίς Σύνορα» και να αμφισβήτησε τα ευρύματα της αναφοράς τους , αλλά σίγουρα γνωρίζει το Reuters, στο οποίο άλλωστε συχνά πυκνά πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης παραχωρεί συνεντεύξεις.
Σύμφωνα με την έρευνα, η Ελλάδα έχει μία από τις χειρότερες επιδόσεις, καθώς ο κόσμος εμπιστεύεται τα Μέσα σε ποσοστό μόλις 27% για να ενημερωθεί, με τη χώρα να κατατάσσεται στην 42η θέση σε σύνολο 46 αγορών που εξετάζονται στην έρευνα του Reuters.
Το Reuters επισημαίνει για την εμπιστοσύνη των Ελλήνων στα Μέσα Ενημέρωσης: «Η Ελλάδα είναι πολύ πίσω από τους περισσότερους χώρες για εμπιστοσύνη στις ειδήσεις και υπήρχε ένα περαιτέρω πτώση (-5 π.μ.) φέτος. Η εμπιστοσύνη σε πολλά Μέσα Ενημέρωσης υποχώρησε επίσης κατά 10 μονάδες. Το πιο αξιόπιστο εμπορικό σήμα ειδήσεων είναι ένα γενικό τοπικό ή περιφερειακό Μέσο, αντικατοπτρίζοντας τον ρόλο του κομματισμού στην έλλειψη εμπιστοσύνης στις ειδήσεις».
Και συνεχίζει: «Η αγορά των Μέσων Ενημέρωσης στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από ψηφιακό κατακερματισμό, έλλειψη εμπιστοσύνης στις ειδήσεις, υψηλές αντιλήψεις περί αθέμιτης επιρροής και υψηλή χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για ειδήσεις».
Ας δούμε τα ευρήματα όμως πιο διεξοδικά. Το 2017 όταν το Reuters είχε δημοσιεύσει ξανά την έρευνα, μόλις το 6% των πολιτών πίστευε ότι τα Μέσα δεν επηρεάζονται από την πολιτική και το ίδιο ποσοστό θεωρούσε ότι δεν επηρεάζονται από τις επιχειρήσεις.
Στην πρόσφατη έρευνα, το ποσοστό των πολιτών που θεωρεί ότι τα Media δεν επηρεάζονται από την πολιτική είναι στο 7%, παραμένοντας στον… πάτο της λίστας, αφού την ακολουθούν η Ιταλία και η Ισπανία με ποσοστό 13%.
Παράλληλα μόλις το 8% των πολιτών πιστεύει ότι τα Μέσα Ενημέρωσης δεν επηρεάζονται από τις επιχειρήσεις και τα συμφέροντά τους. Με άλλα λόγια η πλειοψηφία του κόσμου πιστεύει ότι οι ειδήσεις που διαβάζουν επηρεάζονται σε υπερβολικό βαθμό από την πολιτική και τις επιχειρήσεις, συνάδοντας με τα ευρήματα της έρευνας των «Ρεπόρτερς Χωρίς Σύνορα», που κατατάσσουν τη χώρα στη χειρότερη θέση ανάμεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες ως προς την ελευθερία του τύπου.
Στροφή των Ελλήνων πολιτών στα Social Media
Το πιο σημαντικό εύρημα της έρευνας είναι η στροφή που κάνουν οι Έλληνες πολίτες στα Social Media, καθώς θεωρούν ότι εκεί η Ενημέρωση είναι κατά κύριο λόγο ανεξάρτητη.
Η έρευνα δεν επιρρίπτει ευθύνες για την κατάντια των ελληνικών Media, αλλά η κατάσταση είναι πλέον ξεκάθαρη και ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί τους λόγους για τους οποίους οι Έλληνες έχουν κάνει αυτήν την στροφή.
Πιο συγκεκριμένα το 56% των χρηστών του Facebook μπαίνουν στην πλατφόρμα για να ενημερώνονται, το αντίστοιχο ποσοστό στο YouTube είναι στο 36%, στο Viber είναι το 24%, στο Messenger είναι το 23%, στο Instagram είναι το 21% και στο Twitter το 15%.
Ίσως, τώρα, να γίνεται πιο κατανοητή και η εμμονή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη και της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, για ελέγχους στις αναρτήσεις των πολιτών -και όχι μόνο- στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.
Αυτή είναι μία πολύ κακή εικόνα για τα Μέσα Ενημέρωσης στην Ελλάδα.