Η ερευνητική δημοσιογραφία έχει αναδειχθεί σε μια ισχυρή δύναμη κατά τη διάρκεια του σκανδάλου των υποκλοπών στην Ελλάδα αναφέρει σε άρθρο του γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων AFP, από τα μεγαλύτερα και εκγυρότερα στον κόσμο, το οποίο κάνει αναφορά στην κυβέρνηση που προσπαθεί να «ελέγχει» το τοπίο των μέσων ενημέρωσης στη χώρα.
Αναφέρει πως ξεκίνησε η υπόθεση όταν δύο δημοσιογράφοι (σ.σ. Θανάσης Κουκάκης και Μαλιχούδης) κινήθηκαν νομικά, λέγοντας ότι είχαν πέσει θύματα παρόμοιων επιθέσεων στα τηλέφωνά τους.
Η υπόθεση «Predatorgate» αναζωπυρώθηκε στα τέλη Ιουλίου όταν ο Νίκος Ανδρουλάκης, αρχηγός των Σοσιαλιστών της αντιπολίτευσης, είπε στους δημοσιογράφους για απόπειρα παρακολούθησης του κινητού του τηλεφώνου μέσω spyware Predator, έχοντας υποβάλει νομική καταγγελία.
Επίσης αναφέρεται στον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος αναγνώρισε την περασμένη εβδομάδα ότι η παρακολούθηση της υπηρεσίας πληροφοριών ήταν «πολιτικά απαράδεκτη», υποστηρίζοντας ότι δεν είχε ενημερωθεί.
Ωστόσο, επισημαίνει ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός μίλησε δημόσια με τρεις ημέρες καθηστέρηση μετά την παραίτηση δύο βασικών μελών της κυβέρνησής του.
Οι πολύμηνες έρευνες από ελληνικά ερευνητικά μέσα έχουν διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στο να ρίξει φως στο χακάρισμα τηλεφώνου.
Η ερευνητική δημοσιογραφία
Η Ελίζα Τριανταφύλλου, δημοσιογράφος στον ιστότοπο Inside Story, άρχισε να ερευνά την υπόθεση τον Ιανουάριο μετά τη δημοσίευση δύο αναφορών από το Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο και το Meta (Facebook) που αναφέρονται σε ένα νέο λογισμικό υποκλοπής spyware, το Predator, με πελάτες και στόχους στην Ελλάδα.
«Αυτές οι αναφορές πέρασαν απαρατήρητες από τα (κυρίως) ελληνικά μέσα ενημέρωσης εκείνη την εποχή, αν και αποκάλυψαν ότι η ελληνική κυβέρνηση είχε πιθανώς αγοράσει το Predator», έγραψε σε πρόσφατο άρθρο της.
Τον περασμένο Απρίλιο, το Inside Story δημοσίευσε «την πρώτη επιβεβαιωμένη περίπτωση χρήσης Predator το 2021 σε βάρος Ευρωπαίου πολίτη» -- ο Έλληνας δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης, ο οποίος ειδικεύεται στο ρεπορτάζ για τη διαφθορά.
Ο διαδικτυακός ερευνητικός ειδησεογραφικός ιστότοπος Reporters United ανέφερε ότι το τηλέφωνο του δημοσιογράφου παρακολουθούνταν από την ελληνική υπηρεσία πληροφοριών, ΕΥΠ, το 2020.
Ιστορίες που δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά στο διαδίκτυο από ερευνητές δημοσιογράφους γίνονται πλέον πρωτοσέλιδο στις ελληνικές εφημερίδες.
Το τοπίο των μέσων ενημέρωσης της χώρας χαρακτηρίζεται από τη συνεννόηση των παραδοσιακών ομάδων μέσων ενημέρωσης με τις δημόσιες αρχές σύμφωνα με τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.
Η μη κερδοσκοπική οργάνωση Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF) δίνει στην Ελλάδα τη χαμηλότερη κατάταξη της ελευθερίας του Τύπου στην Ευρώπη, επισημαίνοντας ότι το κυβερνών κόμμα έχει «εμμονή με τον έλεγχο» και «την ελαχιστοποίηση των επικριτικών και διαφωνούμενων φωνών».
Όμως, τα ερευνητικά μέσα είναι «μια ελπίδα για την ελευθερία της έκφρασης» στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Κατερίνα Μπατζελή, μέλος της κεντρικής επιτροπής Πασόκ-Κινάλ, πρώην υπουργός και ευρωβουλευτής.
«Αυτά τα καινοτόμα μέσα έχουν πάρει ρίσκα και έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά», είπε.
Τα ελληνικά ερευνητικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων των Inside Story, Solomon και Reporters United, έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, χρησιμοποιώντας συνδρομές για να προωθήσουν «ανεξάρτητες και αναλυτικές πληροφορίες».
Με την παραπληροφόρηση να είναι διάχυτη, «τα διερευνητικά μέσα τολμούν να ελέγξουν την εξουσία», δήλωσε ο αναλυτής των ΜΜΕ Γιώργος Τζογόπουλος και κάλεσε για υποστήριξη μέσω του crowdfunding.