Μείωση παρουσίασαν τα συνολικά έσοδα των επιχειρήσεων παροχής ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα το 2015 σε σχέση με το 2014, η οποία σε ποσοστό εκτιμάται στο 6,5%. Την τριετία 2013-2015 τα έσοδα των ιδιωτών παρόχων υπηρεσιών υγείας, επηρεάστηκαν αρνητικά από την επιβολή του νόμου 4172/2013 (μηχανισμός clawback / rebate), βάσει του οποίου οι επιχειρήσεις του κλάδου υποχρεώθηκαν σε «απομείωση» των απαιτήσεών τους για τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους σε ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ. Tα παραπάνω προκύπτουν από την κλαδική μελέτη «Ιδιωτικές Υπηρεσίες Υγείας» που εκπόνησε πρόσφατα η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group ΑΕ. Η εν λόγω μελέτη πραγματεύεται τους τομείς των γενικών θεραπευτηρίων, των μαιευτικών - γυναικολογικών κλινικών και των διαγνωστικών κέντρων, καθώς και την υποκατηγορία των νευροψυχιατρικών κλινικών, εξετάζοντας την πορεία και τις προοπτικές τους.
Τα ιδιωτικά θεραπευτήρια διακρίνονται σε μεγάλες πολυδύναμες κλινικές, σε μεσαίες και μικρότερες μονάδες. Σημαντικός είναι ο αριθμός των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων, αρκετά δε εξ’ αυτών ανήκουν σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους.
Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, Senior Consultant της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της ICAP Group, τη μεγαλύτερη μείωση εμφανίζουν τα έσοδα των διαγνωστικών κέντρων (ποσοστό περίπου 8,5%) και ακολουθούν οι αγορές των μαιευτικών - γυναικολογικών κλινικών με ποσοστό μείωσης περίπου 7%, καθώς και των γενικών κλινικών με ποσοστό περίπου 6%. Απώλειες καταγράφονται και για την υποκατηγορία των νευροψυχιατρικών κλινικών, το μέγεθος αγοράς των οποίων μειώθηκε κατά 15% περίπου την περίοδο 2015/14.
Οι γενικές κλινικές αποσπούν το μεγαλύτερο μερίδιο στο σύνολο της αγοράς των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας, το οποίο εκτιμάται στο 62% περίπου για το 2015. Οι μαιευτικές κλινικές συγκεντρώνουν περίπου το 14% των συνολικών εσόδων, ενώ το υπόλοιπο 24% μοιράζονται τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Οι νευροψυχιατρικές κλινικές αντιπροσωπεύουν το 7% περίπου της αγοράς των γενικών κλινικών το 2015.
Στα Δυνατά Σημεία του κλάδου περιλαμβάνεται το γεγονός της δραστηριοποίησης μεγάλων και καλά οργανωμένων επιχειρηματικών ομίλων με μακρά εμπειρία, η τάση της σταδιακής γήρανσης του πληθυσμού, η εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης και βέβαια οι χρόνιες αδυναμίες του δημόσιου συστήματος υγείας. Στα Αδύνατα Σημεία εντάσσεται το σχετικά αυστηρό θεσμικό πλαίσιο σε σχέση με την ίδρυση νέων ιατρικών μονάδων. Ευκαιρίες για τον κλάδο συνιστούν μεταξύ άλλων, η επέκταση των υφιστάμενων εταιρειών σε αγορές του εξωτερικού, η ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού, η σύναψη συμβάσεων με ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς και η εξειδίκευση σε τομείς όπου υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης. Τέλος ως Απειλή για τον κλάδο μπορούν να εκληφθούν η παρατεταμένη περίοδος οικονομικής ύφεσης που πλήττει τη χώρα, τα προβλήματα ρευστότητας του δημοσίου τομέα, η στενότητα στην τραπεζική χρηματοδότηση και βέβαια τα μέτρα της Πολιτείας περί μείωσης των δαπανών υγείας.
Στα πλαίσια της μελέτης έγινε εκτεταμένη χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου βάσει 19 επιλεγμένων αριθμοδεικτών για την πενταετία 2010-2014. Επίσης, συνετάχθη ομαδοποιημένος ισολογισμός (για τις χρήσεις 2013 και 2014) βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος 47 επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιδιωτικών κλινικών, εννέα (9) επιχειρήσεων εκμετάλλευσης μαιευτικών κλινικών και 40 επιχειρήσεων εκμετάλλευσης διαγνωστικών κέντρων.
Από την ανάλυση των ομαδοποιημένων ισολογισμών προκύπτουν τα εξής:
Το σύνολο του ενεργητικού των ιδιωτικών κλινικών παρουσίασε ποσοστιαία μείωση 5,6% το 2014 σε σχέση με το 2013, των μαιευτικών κλινικών μείωση κατά 4,7% και των διαγνωστικών κέντρων κατά 9,3%. Τα συνολικά έσοδα των ιδιωτικών κλινικών εμφανίζονται μειωμένα κατά 2,1%, σε αντίθεση με τα έσοδα των μαιευτικών κλινικών που εμφανίζονται αυξημένα κατά 7,7%. Αναφορικά με τα διαγνωστικά κέντρα, τα συνολικά έσοδα καταγράφουν μείωση κατά 3,3%.
Το τελικό καθαρό αποτέλεσμα των γενικών αλλά και των μαιευτικών κλινικών παρέμεινε ζημιογόνο και το 2014, αλλά το ύψος των ζημιών περιορίσθηκε. Διαφορετική είναι η εικόνα για τα διαγνωστικά κέντρα, το τελικό αποτέλεσμα των οποίων ήταν κερδοφόρο, μειωμένο ωστόσο σημαντικά (κατά 52%) το 2014/2013.
Από τις 47 εταιρείες του δείγματος των γενικών κλινικών, μόνον οι οκτώ (8) εμφάνισαν κέρδη το 2014. Σημαντική μείωση παρουσίασε το μέσο ετήσιο περιθώριο μικτού κέρδους το 2014 σε σχέση με το 2013. Παράλληλα, σε αρνητικά επίπεδα κυμάνθηκε το μέσο περιθώριο κέρδους EBITDA το 2014 από θετικό που ήταν το 2013. Επίσης, από τις εννέα (9) εταιρείες του δείγματος των μαιευτικών - γυναικολογικών κλινικών, οι τέσσερις (4) εμφάνισαν κέρδη το 2014. Αύξηση παρουσίασε τόσο το μέσο ετήσιο περιθώριο μικτού κέρδους το 2014 σε σχέση με το 2013, όσο και το μέσο περιθώριο κέρδους EBITDA.
Τέλος, από τις 40 εταιρείες του δείγματος των διαγνωστικών κέντρων, οι 23 εμφάνισαν κέρδη το 2014. Ελαφρά μείωση παρουσίασε το μέσο ετήσιο περιθώριο μικτού κέρδους το 2014 σε σχέση με το 2013, ενώ το μέσο περιθώριο κέρδους EBITDA δεν μεταβλήθηκε σημαντικά. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονισθεί το γεγονός ότι, η εφαρμογή του νόμου 4172/2013 (μηχανισμός αυτόματων επιστροφών clawback / rebate), επιβάρυνε σε σημαντικό βαθμό τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών του κλάδου.