O Πέτρος Μποτσαράκος, δημοσιογράφος, μέλος της ΕΣΗΕΑ και του European Communication Institute - ECI γράφει για τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που φέρει η εφαρμογή του GDPR.
Στις 25 Μαΐου, με την εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων με την υιοθέτηση του ευρωπαϊκού κανονισμού GDPR οι χρήστες του διαδικτύου αποκτούν ενισχυμένα δικαιώματα στην διαχείριση των προσωπικών τους δεδομένων. Οι αλλαγες που επέρχονται είναι ιστορικού χαρακτήρα και δημιουργούν νέες ευκαιρίες αλλα και νέους κινδύνους..
Ο κίνδυνος email black out
Όλοι οι χρήστες των υπηρεσιών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου εξασφαλίζουν οτι δεν θα δέχονται ηλεκτρονικά μηνύματα χωρίς να έχουν πρηγουμένως συμφωνήσει σε αυτό.Ταυτόχρονα όμως κινδυνεύουν και απο γενικευμένο black out στην ροή των email που μέχρι σήμερα είχαν συνηθίσει να λαμβάνουν. Κι αυτό γιατι ο χρήστης απαιτείται να δώσει την έμπρακτη συγκατάθεση του στον αποστολέα, προκειμένου να κατοχυρωθεί νομικά το δικαίωμα του αποστολέα να επικοινωνεί με τον χρήστη, στέλνοντας του email. Συνεπώς, η ενημέρωση που λαμβάνει ο καθένας απο υπηρεσίες και εταιρίες κινδυνεύει να διακοπεί με βάρβαρο τρόπο, επηρεάζοντας αρνητικά καθημερινές λειτουργίες όπως είναι οι αποφάσεις για τη χρήση της μιάς ή της άλλης υπηρεσίας ή προϊόντος.
Αν κανείς θέλει να αποφύγει την διακοπή της ροής μηνυμάτων στο ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο ένα δρόμο έχει. Να αναλάβει τον φόρτο εργασίας που απαιτείται για να δώσει την συγκατάθεση του, συμπληρώνοντας τις απαιτούμενες φόρμες συγκατάθεσης. Ηδη στην αγορά επικρατεί ένας σχετικός πανικός και οι περισσότεροι “αποστολείς” έχουν αρχίσει να στέλνουν μαζικά ηλεκτρονικά μηνύματα στους "αποδέκτες” με τα οποία τους ζητούν να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες ενέργειες.
Η δεύτερη ευκαιρία στο internet
Το “δικαίωμα στη λήθη” έιναι η ρύθμιση που επιτρέπει στους χρήστες του διαδικτύου να ζητήσουν και να εξασφαλίσουν την διαγραφή των δεδομένων τους. Θα ήταν πιο κατανοητό αν το βάφτιζαν “δεύτερη ευκαιρία στο internet”. Γιατι ο κάθε χρήστης που μπορεί να πειραματίστηκε με επισκέψεις σε ιστοσελίδες που σήμερα δεν θα ήθελε να φαίνεται οτι επισκέφθηκε, έχει πια την δυναντότητα να διαγράψει αυτό το ιστορικό επισκέφψεων. Και κυρίως έχει την δυναότητα να εξαφαλίσει κάθε ίχνος των προσωπικών του δεδομένων τα οποία μπορεί να βρίσκονται καταχορυμένα σε βάσεις δεδομένων - ιστότοπων που επισκέφθηκε, εγγράφηκε ή απλώς χρησιμοποίησε περιστασιακά. Ειναι η δεύτερη ευκαιρία του χρήστη να “χτίσει” απο την αρχή το διαδικυακό του προφίλ. Να κάνει μια καινούργια αρχή.
Το “έλλειμμα ενημέρωσης”
Οι πολίτες της ΕΕ δεν ειναι ενημερωμένοι για τις μεγάλες αλλαγες, όπως τα πιο πάνω παραδείγματα. Οι απλοί καθημερινοί χρήστες του διαδικτύου δεν τα γνωρίζουν όλα αυτα γιατι κανείς δεν φρόντισε να τους διαθέσει τις σχετικές πληροφορίες με τρόπο κατανοητό και εύληπτο. Καμπάνιες δεν έγιναν ενώ το βαρος έπεσε στις επιχειρήσεις που καλούνται να εφαρμόσουν τα νέα πρωτόκολλα ασφαλείας. Προφανώς υπάρχει η πεποίθηση οτι οι επιχειρήσεις με την εφαρμογή των νέων διατάξεων θα μεταλαμπαδεύσουν στους πελάτες τους τις αλλαγες και θα λειτουργήσει ο αυτοματισμός της αγοράς.
Οι “βαριές καμπάνες”
Οι επιχειρήσεις όμως έχουν τους δικούς τους πονοκεφάλους. Απο τη μία πρέπει να επενδύσουν πολλά χρήματα για να εφαρμόσουν τον νέο κανονισμό και απο την άλλη κινδυνεύουν με αβάσταχτα πρόστιμα αν συλληφθούν να παρατυπούν. Τα πρόστιμα μπορεί να φτάνουν μέχρι και το 4% του τζίρου των επιχειρήσεων, σε ύψος δηλαδή που δεν μπορούν να αντέξουν. Αυτομάτως προκύπτουν δύο επιπλέον συμπεράσματα. Απο τη μία οι ελεγκτικοί μηχανισμοί μπορούν, εφόσον το θελήσουν, να “γονατίσουν” οποιαδήποτε επιχείρηση και απο την άλλη επερχεται μια κοσμογονική αγορά στην οικονομία με την αλλαγη κανόνων στο ψηφιακό μάρκετιμγκ και την ψηφιακή προώθηση υπηρεσιών και προϊόντων.
Η νέα βιομηχανία "δικών”
Τα νέα δικαιώματα, οι νέες υποχρεώσεις, η αλλαγη στην λειτουργία του μοντέλου της οικονομίας και οι βαριές καμπάνες που φέρνει το GDPR, αναμένεται να δημιουργήσουν μια νέα βιομηχανία παραγωγής δικαστικών υποθέσεων. Ηδη, δικαστές και δικηγόροι εκπαιδεύονται στα νέα δεδομένα για να είναι το συντομότερο έτοιμοι ώστε να διαχειριστούν αυτές τις υποθέσεις στις αίθουσες των δικαστηρίων.Σημειώνεται πως η νέα νομοθεσία επιβάλλεται ΧΩΡΙΣ να έχει επισήμως αντικαταστήσει τις παλαιότερες σχετικές. Ετσι η Ελλάδα πρωτοτυπεί στο να έχει 'τρεις γενιές' νομοθεσίας σε ισχύ, σε πολλά αλληλοσυγκρουόμενες, προσφέροντας το "αναγκαίο άλλοθι" σε όποιον δεν έχει τελικώς την πρόθεση να συμμορφωθεί, επικαλούμενος επιλεκτικά ότι θέλει.
Η παρέμβαση του ECI
Επειδή πολλοί θα προσπαθήσουν να εκμεταλευτούν την άγνοια της πλειοψηφίας των χρηστών του διαδικτύου.Επειδή όλοι πρέπει και μπορούν να έχουν δικαίωμα να ωφεληθούν απο τις νέες ευκαιρίες. Και κυρίως επειδή όλοι έχουν ανάγκη προστασίας απο τους νέους κινδύνους.
Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Επικοινωνίας - ECI αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να να κινητοποιήσει όποιον έχει να καταθέσει χρήσιμη άποψη. Απευθύνεται στο κράτος, στην αγορά, στους θεσμικούς φορείς, στους πολίτες και στην ακαδημαϊκή κοινότητα ώστε να διαμορφωθεί μια σύγχρονη και αποτελεσματική καμπάνια ενημέρωσης και να καταγραφούν τα πρώτα βήματα και κυρίως τα πρώτα προβλήματα στην εφαρμογή του νέου κανονισμού. Πρώτος σταθμός μία ανοιχτή στην Κοινωνία Εκπαιδευτική Ημερίδα τον Οκτώβριο του 2018.