Όταν, το 1994, ένας πολίτης αγόραζε με τη χρήση τραπεζικής κάρτας, το 4ο solo album του Sting "Ten Summoner’s Tales”, κάνοντας την πρώτη - ασφαλή - online αγορά στον κόσμο, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι κάποια στιγμή τα e-shops θα αντικαθιστούσαν τα παραδοσιακά καταστήματα. Σήμερα, 25 χρόνια μετά από εκείνη την πρώτη ηλεκτρονική συναλλαγή, η τεχνητή νοημοσύνη, η εικονική πραγματικότητα και οι καινοτόμες εξελίξεις της τεχνολογίας δείχνουν ότι είμαστε κοντά σε αυτήν την κρίσιμη καμπή.
Η τεχνητή νοημοσύνη κερδίζει σταθερά έδαφος στην καθημερινότητά μας. Ήδη, το 78% των εμπορικών σημάτων έχει εφαρμόσει λύσεις AI και VR ή σχεδιάζει να το κάνει έως το 2020, για να εξυπηρετήσει καλύτερα τους πελάτες. Οι καταναλωτές θα είναι σε θέση να βιώσουν εξατομικευμένες προτάσεις προϊόντων, προσαρμοσμένες στις ανάγκες και στα μέτρα τους, οι οποίες θα είναι, μάλιστα, ορατές στις σελίδες του e-shop ή σε ενημερωτικά.
“Με την πάροδο του χρόνου, η εικονική πραγματικότητα θα βοηθήσει τα ηλεκτρονικά καταστήματα να προσφέρουν τη δυνατότητα πραγματικής δοκιμής ενδυμάτων”, αναφέρει η PayPal σε ενημερωτικό της σημείωμα, με αφορμή τη συμπλήρωση 25 ετών από την πρώτη ασφαλή online συναλλαγή τον Αύγουστο του 1994.
Ελληνική πραγματικότητα
Η Ελλάδα και οι Έλληνες καταναλωτές ακολουθούν τη διεθνή τάση, που θέλει το ηλεκτρονικό εμπόριο να κερδίζει σταδιακά την ψήφο εμπιστοσύνης όλο και περισσότερων πολιτών. Σήμερα, οι Έλληνες online καταναλωτές υπολογίζονται στα 3,8 εκατομμύρια και η αξία της ελληνικής αγοράς ηλεκτρονικού εμπορίου εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε €4 δις έως το τέλος του 2019.
Εκτός από τους ίδιους τους καταναλωτές, το e-commerce γίνεται ένα ηλεκτρονικό παράθυρο στον κόσμο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προσφέροντας απίστευτες δυνατότητες ανάπτυξης. Ωστόσο, οι ελληνικές εταιρείες δείχνουν να μην επωφελείται ακόμα πλήρως: μόλις το 11% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων εκμεταλλεύεται τα οφέλη των ευκαιριών, που ενέχει η διαδικτυακή πώληση προϊόντων και υπηρεσιών.
Εν τω μεταξύ, όπως δείχνουν τα στοιχεία της PayPal, οι διασυνοριακοί έμποροι σημειώνουν πολύ υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης (14,3%) σε σύγκριση με όσους δραστηριοποιούνται σε τοπικό μόνο επίπεδο (2%). Η δυναμική της αγοράς είναι τεράστια, ειδικά εάν ληφθεί υπόψη η δυνατότητα προσέγγισης πελατών από κάθε γωνιά του κόσμου - φέτος, η αξία του παγκόσμιου ηλεκτρονικού εμπορίου θα ανέλθει σε σχεδόν $2 τρις.
Το μέλλον
Όσον αφορά το μέλλον του ηλεκτρονικού εμπορίου τα επόμενα χρόνια; Η τεχνητή νοημοσύνη, η αυξανόμενη συνειδητοποίηση των καταναλωτών, το κοινωνικό εμπόριο και η κυβερνοασφάλεια αποτελούν σημαντικά πεδία, που αναμένεται να διαμορφώσουν την επόμενη ημέρα του e-commerce. Για παράδειγμα όλο και πιο έντονη είναι η επιμονή των καταναλωτών όχι μόνο στα ίδια τα προϊόντα που αγοράζουν, αλλά και στις αξίες και το όραμα των εταιρειών, που τα αντιπροσωπεύουν. Εξίσου σημαντικό στοιχείο για τους πελάτες θα αποτελεί η δυνατότητα στήριξης της εθνικής οικονομίας και της κουλτούρας ή ακόμα και των τοπικών κοινοτήτων, με τις αγορές τους. Η κοσμοθεωρία αυτή επηρεάζει, δίχως άλλο και τις αγοραστικές προτιμήσεις.
Social media
Στο μεταξύ, οι καταναλωτές που έχουν μεγαλώσει στην εποχή του e-commerce ή του m-commerce είναι λογικό να έχουν αυξημένες προσδοκίες: επιθυμία τους είναι να τους προσεγγίζουν οι ίδιες οι εταιρείες και να τους εξυπηρετούν, όπου και να βρίσκονται. Εξάλλου, η σύγχρονη γενιά των καταναλωτών ξοδεύει πάνω από δύο ώρες καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το social commerce (κοινωνικό εμπόριο) δεν αποτελείται μόνο από διαφημίσεις για πώληση ή αγορά μεταχειρισμένων προϊόντων, αλλά παρέχει ταυτόχρονα την ευκαιρία αγοράς καινούργιων αυθεντικών ειδών απευθείας από τους εμπλεκόμενους ιστότοπους. Προτού προβούν σε οποιαδήποτε αγορά μέσω ηλεκτρονικών καταστημάτων, τέσσερις στους δέκα διαδικτυακούς χρήστες αναζητούν και ελέγχουν τα προϊόντα της αρεσκείας τους σε μια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης. Με την ταχύτατη ανάπτυξη των ευκαιριών προώθησης προϊόντων στα social media, η περαιτέρω επέκταση των online καταστημάτων στον τομέα αυτόν είναι μόνο θέμα χρόνου.
Ασφάλεια δεδομένων
Η ασφάλεια των δεδομένων αποτελεί πλέον “θεμέλιο λίθο” του ηλεκτρονικού εμπορίου και η σημασία της για τα δύο μέρη των ηλεκτρονικών συναλλαγών θα εξακολουθεί να αυξάνεται με το πέρασμα των χρόνων. Παράλληλα με την αυξανόμενη γνώση για το ιδιωτικό απόρρητο, οι νομοθετικές πράξεις και οι κανονισμοί, όπως το GDPR ή το PSD2, παρέχουν στους καταναλωτές τα απαραίτητα εργαλεία για την προστασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, τιμωρώντας αυστηρά τα ηλεκτρονικά καταστήματα, σε περίπτωση αμέλειας σε θέματα κυβερνοασφάλειας. Εντούτοις, θα είναι εξίσου ζωτικής σημασίας η προσπάθεια για τη διατήρηση μιας σωστής ισορροπίας ανάμεσα στα υψηλά πρότυπα ελέγχων και ασφαλείας και τη χαρακτηριστική άνεση των ηλεκτρονικών αγορών.