Οι εταιρείες δαπάνησαν περίπου US$ 15 δισ. επιπλέον ανά εβδομάδα σε τεχνολογία ώστε να εξασφαλίσουν ασφαλή εργασία από το σπίτι στη διάρκεια της νόσου COVID-19, αποκαλύπτει η έρευνα “2020 Harvey Nash/KPMG CIO Survey”. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις επενδύσεων σε τεχνολογία στην ιστορία - με τα ηγετικά στελέχη των τμημάτων Τεχνολογίας της Πληροφορίας (ΙΤ) παγκοσμίως να δαπανούν σε μόλις τρεις μήνες περισσότερα από την ετήσια αύξηση του προϋπολογισμού τους, μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας κρίσης και την επιβολή των lockdowns.
Στην έρευνα συμμετείχαν πάνω από 4 200 ηγετικά στελέχη τμημάτων πληροφορικής (ΙΤ) και αναλύθηκαν απαντήσεις από επιχειρήσεις με συνολικές δαπάνες για την τεχνολογία που ξεπερνούν τα US$ 250 δισ. Η μεγαλύτερη έρευνα για την ηγεσία πληροφορικής στον κόσμο αποκάλυψε ότι παρά αυτήν την τεράστια αύξηση των δαπανών, με την ασφάλεια και την προστασία προσωπικών δεδομένων να αποτελούν τις κορυφαίες επενδύσεις κατά τη διάρκεια της νόσου COVID-19, οι 4 στου 10 ηγέτες τμημάτων πληροφορικής αναφέρουν ότι η εταιρεία τους δέχθηκε περισσότερες κυβερνοεπιθέσεις. Πάνω από τα τρία τέταρτα των επιθέσεων αυτών αφορούσαν προσπάθειες phishing(83%), και σχεδόν τα δύο τρίτα κακόβουλο λογισμικό (62%) υποδηλώνοντας ότι η μαζική στροφή προς την εργασία κατ’ οίκον έχει διευρύνει την έκθεση των επιχειρήσεων σε κίνδυνο από το προσωπικό τους.
Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις αντιμετώπισαν δυσκολίες στην εύρεση εξειδικευμένων επαγγελματιών στην κυβερνοασφάλεια για να υποστηρίξουν αυτήν την απότομη στροφή στην εργασία από το σπίτι - και αναφέρουν ότι η κυβερνοασφάλεια (35%) αποτελεί πλέον την πιο περιζήτητη τεχνολογική δεξιότητα στον κόσμο. Αυτή είναι η πρώτη φορά που μια δεξιότητα σχετική με την ασφάλεια έχει βρεθεί στην κορυφή των παγκόσμιων ελλείψεων σε τεχνολογικές δεξιότητες εδώ και πάνω από μία δεκαετία.
Παρόλο που οι δαπάνες για την τεχνολογία αυξήθηκαν σημαντικά στη διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με την έρευνα οι σχετικοί προϋπολογισμοί θα βρεθούν υπό αυξανόμενη πίεση την χρονιά που έρχεται. Πριν την πανδημία, περισσότεροι από τους μισούς (51%) ηγέτες των τμημάτων πληροφορικής ανέμεναν μια αύξηση των προϋπολογισμών τους επόμενους 12 μήνες, με το ποσοστό αυτό όμως να πέφτει στο 43% κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Δεν παύει βέβαια να πρόκειται για μια καθαρή αύξηση των προϋπολογισμών και σχεδόν διπλάσια από την δαπάνη για τεχνολογία το 2009 - στον απόηχο τότε της Διεθνούς Χρηματοοικονομικής Κρίσης του 2008.
Άλλα βασικά ευρήματα από την μεγαλύτερη έρευνα για την τεχνολογία στον κόσμο είναι τα εξής:
- Οι ψηφιακές εταιρείες ξεχωρίζουν – Οι ηγέτες της ψηφιακής τεχνολογίας[1] ήταν πιο πιθανό, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους, να πραγματοποιήσουν επιπλέον επενδύσεις σε τεχνολογία ως αποτέλεσμα της νόσου COVID-19 – με 50% περισσότερες επιχειρήσεις που είναι «πολύ» ή «εξαιρετικά αποτελεσματικές» στην χρήση ψηφιακών τεχνολογιών να δαπανούν ένα επιπλέον 21-50%. Οι επενδύσεις αυτές εστίασαν σε εφαρμογές μεγάλης κλίμακας των τεχνολογιών Distributed Cloud (42%) και SaaS (Λογισμικό ως Υπηρεσία) (34%). Η κρίση κατόρθωσε να αναδείξει ένα διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ των εταιρειών που στηρίζουν τη στρατηγική τους στην τεχνολογία και αυτών που δεν το κάνουν.
- Ανησυχίες για την ψυχολογική υγεία - 8 στα 10 ηγετικά στελέχη των τμημάτων ΙΤ ανησυχούν για την ψυχολογική υγεία της ομάδας τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, γεγονός που οδήγησε 6 στους 10 ηγέτες τμημάτων ΙΤ (58%) να υλοποιήσουν προγράμματα για την υποστήριξη του προσωπικού τους.
- Άνοδος των επενδύσεων στο cloud - Μετά τις επενδύσεις στην ασφάλεια και την προστασία των προσωπικών δεδομένων (47%), οι επενδύσεις στις υποδομές και το cloud βρέθηκαν στην τρίτη θέση των τεχνολογικών επενδύσεων στη διάρκεια της νόσου COVID-19, με τον αριθμό των ηγετικών στελεχών των τμημάτων πληροφορικής να εξετάζουν σοβαρά την εφαρμογή του Distributed Cloud σχεδόν να διπλασιάζεται σε μόλις 12 μήνες (από 11% στο 21%).
- Ελλείψεις σε δεξιότητες – Προ πανδημίας, οι ελλείψεις σε δεξιότητες για το 2020 άγγιζαν ιστορικό υψηλό. Επομένως, οι ελλείψεις σε ταλαντούχο δυναμικό εξειδικευμένο στην τεχνολογία έχουν παραμείνει υψηλές, οριακά μόνο χαμηλότερες από τα επίπεδα της Διεθνούς Χρηματοοικονομικής Κρίσης του 2008. Εκτός των δεξιοτήτων κυβερνοασφάλειας (35%), οι επόμενες τρεις πιο σπάνιες τεχνολογικές δεξιότητες είναι η οργανωτική διαχείριση αλλαγών (27%), η επιχειρησιακή αρχιτεκτονική (23%) και η τεχνική αρχιτεκτονική και οι εξελιγμένες αναλύσεις (advanced analytics) στο 22% η κάθε μία.
Σύμφωνα με την Bev White, την CEO του ομίλου Harvey Nash Group «Αυτή η απροσδόκητη και μη προγραμματισμένη αύξηση επενδύσεων στην τεχνολογία, έχει επίσης συνοδευτεί από θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων - με περισσότερες επιχειρησιακές αλλαγές να σημειώνονται τους τελευταίους έξι μήνες από όσες έχουμε δει τα τελευταία δέκα χρόνια. Η επιτυχία θα έγκειται γενικά στον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις διαχειρίζονται την κουλτούρα τους και αλληλοεπιδρούν με τους ανθρώπους τους. Σε έναν κόσμο όπου η γεωγραφική τοποθεσία δεν είναι πλέον σημαντική, όπου το γραφείο μπορεί να βρίσκεται στο τραπέζι της κουζίνας και όπου πάνω από το 80% των ηγετικών στελεχών των τμημάτων πληροφορικής ανησυχούν για την ψυχολογική υγεία των ομάδων τους, οι επιχειρήσεις θα χρειαστεί να επαναπροσδιορίσουν όσα προσφέρουν στους εργαζομένους τους ώστε να κρατήσουν το ταλαντούχο δυναμικό που χρειάζονται για να τους υποστηρίξει στην πανδημία αλλά και πέρα από αυτήν».
Ο Steve Bates, Principal της KPMG των ΗΠΑ και Global Leader του CIO Center of Excellence της KPMG International, αναφέρει «Η Τεχνολογία της Πληροφορίας (ΤΠ) στη Νέα Πραγματικότητα θα διαμορφωθεί με βάση μοντέλα οικονομικής ανάκαμψης μοναδικά για κάθε κλάδο, τοποθεσία και εταιρεία. Ενώ ο κάθε CIO ανταποκρίνεται διαφορετικά σε αυτές τις δυνάμεις, ένα πράγμα παραμένει σταθερό - η ανάγκη για ταχύτατη και αποφασιστική δράση. Η τεχνολογία δεν υπήρξε ποτέ πιο κρίσιμη για τη δυνατότητα επιβίωσης και επιτυχίας των επιχειρήσεων».
Ο Νίκος Δημάκος, Γενικός Διευθυντής και Επικεφαλής των συμβουλευτικών υπηρεσιών της KPMG στην Ελλάδα, αναφέρει ότι «Στη διάρκεια της πανδημίας, είδαμε τις εταιρείες να προσαρμόζονται ταχύτατα σε ένα νέο τρόπο απομακρυσμένης λειτουργίας με τη χρήση ψηφιακών μέσων. Οι επενδύσεις που έγιναν δεν θα πάνε χαμένες καθώς οι περισσότερες από αυτές θα παραμείνουν και με τη λήξη της πανδημίας, προδιαγράφοντάς ένα νέο μοντέλο επιχειρησιακής λειτουργίας που συνάδει και με τις νέες συνήθειες της κοινωνίας και των πελατών της κάθε επιχείρησης. Αναμένουμε να δούμε περισσότερη τεχνολογία τόσο στα κανάλια εξυπηρέτησης τελικών καταναλωτών όσο και στην εφοδιαστική αλυσίδα της κάθε επιχείρησης σε μία προσπάθεια επιβίωσης των επιχειρήσεων στα νέα δεδομένα της αγοράς.»
COVID-19: Τα επιχειρησιακά ζητήματα με τα οποία θέλουν τα Διοικητικά Συμβούλια(ΔΣ) να ασχοληθούν τα τμήματα πληροφορικής:
- Διευκόλυνση εργατικού δυναμικού – Τα προηγούμενα χρόνια αυτή ήταν μια προτεραιότητα μέτριας σημαντικότητας για τους ηγέτες της τεχνολογίας, αλλά έχει σκαρφαλώσει στις 3 κορυφαίες θέσεις μετά το ξέσπασμα της πανδημίας (από την όγδοη θέση πριν την πανδημία), ωθούμενη από τη μαζική στροφή στην εξ αποστάσεως εργασία. Η λειτουργική αποτελεσματικότητα και η συμμετοχή των πελατών παραμένουν στην κορυφή, αλλά ο σκοπός τους έχει αλλάξει υπό το πρίσμα της νόσου COVID-19.
- Ψηφιακός Μετασχηματισμός – Για περισσότερους από τους μισούς (47%) ηγέτες των τμημάτων ΙΤ, η νόσος COVID-19 έχει επιταχύνει σε μόνιμη βάση τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την υιοθέτηση αναδυόμενων τεχνολογιών (Τεχνητή Νοημοσύνη, Μηχανική Μάθηση, blockchain και αυτοματοποίηση).
- Αναδυόμενες τεχνολογίες – Οι εφαρμογές μικρής κλίμακας της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) και της Μηχανικής Μάθησης (ΜL) έχουν αυξηθεί από το 21% προ COVID-19 στο 24% σήμερα, σημειώνοντας σημαντική άνοδο εντός λίγων μόνο μηνών.
- Λογισμικό ως Υπηρεσία (SaaS) – Πρόκειται για τον μεγάλο νικητή σε σύγκριση με το 2019. Οι εφαρμογές μεγάλης κλίμακας υπερτριπλασιάστηκαν, από το 7% το 2019 στο 23% φέτος. Μία στις έξι εταιρείες εγκατέστησε μια σχετική εφαρμογή τους τελευταίους 12 μήνες.
Εξ αποστάσεως εργασία και νέο καθεστώς για τους εργαζομένους:
- Η εξ αποστάσεως εργασία ήρθε για να μείνει – 86% των ηγετών του κλάδου πληροφορικής έστειλαν ένα σημαντικό ποσοστό του ανθρώπινου δυναμικού τους να εργαστεί από το σπίτι, ενώ σε ποσοστό 43% αναμένουν ότι περισσότεροι από τους μισούς υπαλλήλους τους θα συνεχίσουν να εργάζονται εξ αποστάσεως και μετά την πανδημία.
- Συνεργασία και κουλτούρα - Ως αποτέλεσμα της εξ αποστάσεως εργασίας, 70% των ηγετών του κλάδου πληροφορικής αναφέρουν αυξημένη συνεργασία μεταξύ των επιχειρησιακών και τεχνολογικών ομάδων, και πάνω από τους μισούς (52%) λένε ότι αυτό έχει καλλιεργήσει μια κουλτούρα ενσωμάτωσης στην τεχνολογική τους ομάδα.
- Το νέο καθεστώς για τους εργαζομένους - Η εργασιακή τοποθεσία και η εξ αποστάσεως εργασία βρέθηκαν μεταξύ των πέντε πιο σημαντικών παραγόντων για την προσέλκυση και διατήρηση βασικού ταλαντούχου δυναμικού εξειδικευμένου στην τεχνολογία στη διάρκεια της νόσου COVID-19 αλλά και στη συνέχεια. Οι ηγέτες επομένως θα χρειαστεί να επανεξετάσουν τους τρόπους με τους οποίους προσελκύουν και προσλαμβάνουν τους υπαλλήλους τους, σε έναν κόσμο όπου η φυσική τοποθεσία δεν αποτελεί πλέον βασικό πλεονέκτημα.
Επιρροή του ηγέτη της τεχνολογίας:
- Αύξηση της επιρροής - Περίπου τα δύο τρίτα (61%) αναφέρουν ότι η πανδημία έχει οδηγήσει σε μόνιμη αύξηση της επιρροής του ηγέτη της τεχνολογίας.
- Συμμετοχή στο ΔΣ - Ωστόσο, η καθοδική τάση συμμετοχής στα ΔΣ συνεχίζεται, από 65% το 2018 σε 61% των CIO, Διευθυντών ΙΤ και CDO να συμμετέχουν στο κύριο ΔΣ το 2020, υποδηλώνοντας ότι οι ηγέτες της τεχνολογίας βρίσκουν τρόπους να επηρεάζουν τις αποφάσεις ενός οργανισμού χωρίς απαραίτητα να είναι μόνιμα μέλη του ΔΣ/ Εκτελεστικού Συμβουλίου.
Ποικιλομορφία:
- Το θέμα των Γυναικών στην τομέα της Τεχνολογίας - Η ποικιλομορφία ως προς το φύλο μεταξύ των ηγετών της τεχνολογίας παραμένει σε γενικές γραμμές στάσιμη από την περσινή έρευνα (11%).
- Η Νότια Αμερική στην πρωτοπορία - Με 16% των ηγετικών στελεχών του κλάδου τεχνολογίας να είναι γυναίκες, η Νότια Αμερική έχει 60% περισσότερες γυναίκες σε ηγετικές θέσεις συγκριτικά με το Ηνωμένο Βασίλειο(10%). Αυτό μπορεί να ερμηνευθεί ως το θετικό αποτέλεσμα της ανάπτυξης κόμβου γυναικείας επιχειρηματικότητας στους τομείς STEM (Φυσικές Επιστήμες, Τεχνολογία, Επιστήμη των Μηχανικών και Μαθηματικά) και την ενεργή πραγματοποίηση πολυάριθμων προγραμμάτων για την συμμετοχή των γυναικών στον κόσμο της τεχνολογίας.
- Προώθηση ποικιλομορφίας - 24% των ηγετών των τμημάτων ΙΤ νιώθουν ότι η εταιρεία τους προωθεί με επιτυχία την ποικιλομορφία, και αυτό έχει βελτιώσει την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία στην τεχνολογική ομάδα (67%), την πρόσβαση στις σωστές δεξιότητες (56%), και την δυνατότητα της ομάδας τους να καινοτομεί (53%).
[1] Βλ. σημειώσεις για τους συντάκτες