Πανδημία, εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες, αλλά και η ευκολία που παρέχει η άνεση του σπιτιού και του κινητού για την κατανάλωση απογείωσαν και το 2022, με προσδοκίες και για το 2023 την χρήση του διαδικτύου για τις αγορές των Ελλήνων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι, σύμφωνα με στοιχεια της Greek E commerce Association (Greca), το 2022, για πρώτη φορά, η χρήση του διαδικτύου στην Ελλάδα, στον γενικό πληθυσμό ξεπέρασε το όριο του 80%, με πάνω από το 70% αυτών να πραγματοποιούν κάποιου είδους ηλεκτρονική οικονομική συναλλαγή. Μαζί με την Ελλάδα επιτάχυναν την ψηφιοποίησή τους όλες οι χώρες και ειδικά οι ευρωπαίοι εταίροι, ο οποίοι όμως ξεκίνησαν από πολύ καλύτερη θέση.
Ως αποτέλεσμα, η αποτύπωση στον δείκτη ψηφιοποίησης κοινωνίας και οικονομίας (DESI) της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεχίζει να κατατάσσει την Ελλάδα στις τελευταίες θέσεις μαζί με την Βουλγαρία και την Ρουμανία.
Στην παρούσα φάση, σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τους τελευταίους μήνες, τα ψηφιακά κανάλια πώλησης (e-shop) στην Ελλάδα έχουν ξεπεράσει τα 18.000 σε αριθμό με τζίρο που ξεπερνά τα 14 δισ. ευρώ ετησίως (2021),
Στο παιχνίδι, εξάλλου, το 2022 μπήκε πιο δυναμικά και ο χώρος των Social media, ειδικά για την Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με όσα προέκυψαν από πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη τις προηγούμενες εβδομάδες από γνωστή εταιρεία διαδικτυακών πληρωμών, με κύριο αυτό που αναδεικνύει τους εγχώριους καταναλωτές σε αγοραστές όχι μόνο μέσω διαδικτύου, αλλά μέσω Social media, έστω μία φορά, σε ποσοστό 54%.
Η χώρα μας βρίσκεται μάλιστα, εξαιτίας αυτού του ποσοστού, στην πρώτη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο μέσος όρος της οποίας βρίσκεται στο 43%. Χαρακτηριστικό είναι, όπως προκύπτει από την μελέτη Pay Pal eCommerce Ιndex 2022 ότι πλέον τη χρονιά που έφυγε η αξία του αποκαλούμενου «κοινωνικού εμπορίου» (social commerce) εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 1,22 δισ. δολάρια όσον αφορά στην Ελλάδα εμφανίζοντας αύξηση 74,2% σε ετήσια βάση. Εξάλλου, πλέον, σύμφωνα με την έρευνα, η διείσδυση των Social Media είναι τόσο μεγάλη που πλέον ένα στους 1 στους 4 Ευρωπαίους καταναλωτές κάνει τις αγορές του, σε διάφορα είδη, μέσω των Social media, ακολουθώντας την ίδια στιγμή το feed των δημοφιλών brands ένδυσής, υπόδησης κλπ.
Ωστόσο, αυτό που προκύπτει είναι ότι το 2023 το προφίλ του Έλληνα καταναλωτή θα είναι ένας συνδυασμός εξερεύνησης στο διαδίκτυο και επίσκεψης στα φυσικά καταστημάτα, κάτι που αναμένεται να διατηρηθεί και τα επόμενα χρόνια, αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά.
Όπως προκύπτει από πρόσφατη έρευνα της Focus Bari σε συνεργασία με την Plushost, μια από τις πλέον εξειδικευμένες εταιρείες στο χώρο του Ηλεκτρονικού Εμπορίου στην Ελλάδα, η αγοραστική ταυτότητα του Έλληνα καταναλωτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί διττή: Επί της ουσίας, ο φυσικός (physical) αλλά και ο ψηφιακός (digital) τρόπος των αγορών συντίθεται σε μια λέξη, δημιουργώντας τον «Phygital» καταναλωτή.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 95% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι τους τελευταίους δύο μήνες πραγματοποίησαν τουλάχιστον μια αγορά σε φυσικό κατάστημα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για online αγορές έφθασε το 78%. Σημειώνεται πως η έρευνα επικεντρώθηκε σε 28 κατηγορίες προϊόντων και δεν αφορούσε σε αγορές υπηρεσιών ή προϊόντων σούπερ μάρκετ.
Ενδιαφέρον εμφανίζει το εύρημα ότι η καταναλωτική συμπεριφορά επηρεάζεται από την ιδιαίτερη διάρθρωση της κάθε υποκατηγορίας, τους «παίκτες» που την αποτελούν, τη διασπορά των σημείων πώλησης, το πόσους ισχυρούς αντιπροσώπους έχει στο ψηφιακό universe, το αντικείμενο αυτό καθ’αυτό και προφανώς τα δημογραφικά χαρακτηριστικά του shopper.
Την ίδια στιγμή, η φύση του προϊόντος είναι επιδραστική στη σημαντικότητα του πωλητή, αλλά και στο χρόνο ολοκλήρωσης του αγοραστικού ταξιδιού. Η γενική εικόνα είναι ότι το συνοικιακό κατάστημα με φυσική ή και ψηφιακή παρουσία παραμένει ένας ισχυρότατος πόλος. Στον αντίποδα, η δραστική βελτίωση του ψηφιακού αποτυπώματος μεγάλων φυσικών retailers θολώνει εντυπωσιακά τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ του φυσικού και του ψηφιακού.
Όπως προκύπτει δε, από την έρευνα, ο καταναλωτής αντιλαμβάνεται ως δίκαιη την καταβολή μεταφορικών για κάποια αξία αγοράς και κάτω. Αλλά και εδώ εμφανίζεται με σαφήνεια το εύρημα ότι ο καταναλωτής αντιμετωπίζει κάθε προϊοντική υποκατηγορία με διαφορετικά κριτήρια. Για τις 28 υποκατηγορίες ελήφθησαν συνολικά 28 διαφορετικοί μέσοι όροι δίκαιης αμοιβής μεταφορικών.
Εκεί που μοιάζει να υπάρχει συνοχή είναι στις απαιτήσεις του απέναντι στις υποδομές των ψηφιακών καταστημάτων. Όσο η τεχνολογία «εξοπλίζει» το industry και ο καταναλωτής εκπαιδεύεται σε αισθητικά άρτιες και λειτουργικά προχωρημένες λύσεις, τόσο «απαιτεί» την υιοθέτησή τους οριζόντια, καθώς αυτό που επιθυμεί είναι λειτουργικότητα και ασφάλεια παντού.
Eπενδύσεις για ενισχυμένη εμπειρία
Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με τα όσα δηλώνει στο ΒusinessNews.gr ο Γιώργος Δουκίδης, καθηγητής Ηλεκτρονικού Επιχειρείν στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο «πρόκειται για μία πορεία με συνεχή άνοδο μετά την πανδημία, σε συγκεκριμένες κατηγορίες, κυρίως ένδυση, υπόδηση, καλλυντικά και με προοπτικές και για τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, αυτό που θα πρέπει να γνωριζουμε και το οποίο δεν έχει αλλάξει μέσα στα χρόνια, είναι ότι ο Έλληνας καταναλωτής θα συνεχίσει να πηγαίνει στα φυσικά σημεία πώλησης, όντας πλέον εκπαιδευμένος και στις αγορές μέσω διαδικτύου. Ο καλός καιρός που επικρατεί τους περισσότερους μήνες στην Ελλάδα, καθώς και το γεγονός ότι οι περισσότερες αλυσίδες πλέον προσφέρουν και ενδιαφέρουσα εμπειρία, εκτός από προϊόντα, θα συντηρήσει μια ‘’συνδυαστική εικόνα’’ καταναλωτή».
Στο ίδιος μήκος κύματος και η τοποθέτηση του Αντιπροέδρου του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών και μέλους της Greca Μάκη Σαββίδη. «Όσον αφορά το ψηφιακό κομμάτι των αγορών συνεχίζεται με ανοδικούς ρυθμούς και αυτό φάνηκε και μέσα στο 2022. Για παράδειγμα πήγε πολύ καλά φέτος η Black Friday σε αγορές μέσω διαδικτύου. Αυτό που προέκυψε σαν συμπέρασμα είναι ότι ο κόσμος συνέχισε και μέσα στις γιορτές να ψωνίζει μέσω του κινητού ή του υπολογιστή του. Είναι σαφές ότι έχει εξοικειωθεί πλέον ο καταναλωτής και ψωνίζει μικτά, τα βλέπει στα sites και τα ψωνίζει στα καταστήματα ή το αντίθετο, τα βλέπει στα καταστήματα και τα αναζητά στο διαδίκτυο, γίνεται συνεχώς ένας τέτοιος κύκλος».
Τα, δε, καταστήματα βρίσκονται σε ενίσχυση αυτής της διττής εμπειρίας. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των πολυκαταστημάτων Αttica, τα οποία μέσα στο 2022 είχαν προχωρήσει σε ριζικές αλλαγές στο site, επενδύοντας αρκετές χιλιάδες ευρώ, προκειμένου να το κάνουν ακόμα πιο φιλικό στο χρήστη και παράλληλα να ενισχύσουν την αλληλοσυμπληρούμενη εμπειρία, καθώς πλέον δίνεται στον καταναλωτή η ευκαιρία να βλέπει στο site και να αγοράζει στο κατάστημα και το αντίθετο.
Σε αυτό το κάδρο, της ενισχυμένης, δηλαδή, αγοραστικής εμπειρίας στα φυσικά σημεία πώλησης, εντάσσεται και η πρόσφατη επένδυση στα καταστήματα Αttica, τόσο της Αθήνας, όσο και των Βορείων Προαστίων, με άνετους χώρους καφέ και παραμονής.