Η φύση της εργασίας βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη εδώ και δεκαετίες, με την τεχνολογία να τροφοδοτεί μία συνεχή ροή αλλαγών. Το 2020, ωστόσο, η πανδημία πυροδότησε μία πραγματική ανατροπή. Κάτι που ξεκίνησε ως ανάγκη για εξ αποστάσεως απασχόληση έγινε ο κινητήριος μοχλός για να υιοθετηθούν νέα μοντέλα εργασίας, ενώ πρακτικές που παλαιότερα περιορίζονταν σε εξειδικευμένους τομείς βρέθηκαν στο επίκεντρο της εργασιακής πραγματικότητας. Παράλληλα, η πρόοδος στην αυτοματοποίηση και στην τεχνητή νοημοσύνη έχει επανακαθορίσει τον ρόλο του εργαζομένου, φέρνοντας νέες προκλήσεις και ευκαιρίες. Πειραματισμοί, όπως τα ευέλικτα ωράρια ή η τετραήμερη εργασία, αποτελούν ενδεικτικές κινήσεις που επαναπροσδιορίζουν την ισορροπία ανάμεσα στον εργοδότη και τον εργαζόμενο. Η εργασία γίνεται πλέον κάτι «ρευστό», καθώς οι ώρες, οι χώροι και οι τρόποι που δουλεύουμε αποκτούν ευελιξία, έχοντας καθοδήγηση τόσο από την τεχνολογία όσο και από τις ανάγκες του σύγχρονου κόσμου.
Το “Fluid Work: How technology redefines when, where and how we work” report είναι το αποτέλεσμα του Think Tank Discussion που διοργανώθηκε από το TEDxAthens και το Found.ation. Η συζήτηση, που πραγματοποιήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2024 στο πλαίσιο του TEDxAthens XV, για πρώτη φορά, στον χώρο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, Πειραιώς 260, με κεντρικό θέμα "X Machina", συγκέντρωσε τους ηγέτες του κλάδου για να εξερευνήσουν το πώς η τεχνητή νοημοσύνη, η τηλεργασία, τα υβριδικά μοντέλα κ.ά. επαναπροσδιορίζουν τη σχέση μεταξύ εργοδότη, εργαζόμενου και φυσικού χώρου εργασίας.
Στο Think Tank συμμετείχαν οι Nikhil Arora, CEO, Epignosis Learning Technologies, Anton Derlyatka, Co-Founder & CEO, Sweatcoin, Νίκος Μωραϊτάκης, CEO, Workable, Κωνσταντίνος Μώρος, Director, EY, Άλεξ Σερμπέτης, Deputy CEO, Printec Group, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο Φίλιππος Ζακόπουλος, Managing Partner, Found.ation.
Σημαντικά στοιχεία του report:
• Οι εργοδότες πρέπει να προσαρμοστούν στην ανάγκη για ευελιξία, καθώς πολλοί εργαζόμενοι προτιμούν τα υβριδικά ή απομακρυσμένα μοντέλα. Αυτό δημιουργεί προκλήσεις για την επιστροφή στο γραφείο, απαιτώντας ευέλικτες ρυθμίσεις για την προσέλκυση και διατήρηση ταλέντων.
• Καθώς η Generative AI παραγκωνίζει σταδιακά την έννοια της εξειδίκευσης, οι οργανισμοί πρέπει να επικεντρωθούν στην πρόσληψη εργαζομένων με "T-shaped skills", που μπορούν να συνδυάσουν δημιουργικότητα και προσαρμοστικότητα.
• Οι εργαζόμενοι αισθάνονται ολοένα και πιο ανασφαλείς για το μέλλον σε σχέση με την υιοθέτηση εργαλείων αυτοματοποίησης και AI, ενώ οι οργανισμοί θα πρέπει να βρουν τον τρόπο με τον οποίο η συνεργασία τεχνολογίας και ανθρώπου θα δημιουργεί τις ιδανικές συνθήκες εργασίας.
• Καθώς η αυτοματοποίηση αναλαμβάνει δεξιότητες, όπως η συγγραφή κειμένων, η ανάλυση δεδομένων και ο προγραμματισμός, οι εργαζόμενοι σε αυτά τα αντικείμενα καλούνται να αναπτύξουν νέες που δεν μπορούν να αναπαραχθούν από αλγόριθμους.
• Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε συμμετέχοντες του TEDxAthens XV, το 95% των ερωτηθέντων σημείωσε ότι επιθυμεί η επόμενη εργασία τους να είναι είτε υβριδική (66%) είτε πλήρως απομακρυσμένη (29%), ενώ το 73% δήλωσε ότι η τηλεργασία ή τα υβριδικά εργασιακά μοντέλα βελτίωσαν την προσωπική και οικογενειακή τους ζωή.
Αποσπάσματα από τις τοποθετήσεις των ομιλητών στη συζήτηση
«Η τηλεργασία είναι μια νέα δεξιότητα, τόσο για τον εργαζόμενο όσο και για τη διοίκηση. Αν προσπαθείς να εφαρμόσεις την τηλεργασία χρησιμοποιώντας την ίδια προσέγγιση που ακολουθούσες όταν όλοι πήγαιναν στο γραφείο, τότε σε περιμένουν δυσάρεστες εκπλήξεις.» - Anton Derlyatka, Co-Founder & CEO, Sweatcoin.
«Πρέπει να προσφέρεις μια ποικιλία διαφορετικών εργασιακών μοντέλων αν θέλεις να προσελκύσεις τους καλύτερους εργαζόμενους, διότι οι καλύτεροι δεν θα θέλουν όλοι να δουλέψουν μαζί, δεν θα θέλουν όλοι να εργάζονται εξ αποστάσεως. Κάποιοι θα προτιμήσουν ενδιάμεσα μοντέλα. Επομένως, χρειάζεται να δημιουργήσεις τις κατάλληλες ευκαιρίες γι’ αυτούς.» - Άλεξ Σερμπέτης, Deputy CEO, Printec Group.
«Στη δουλειά, μαθαίνεις παρατηρώντας τους άλλους, διαμορφώνεις κουλτούρα και ανήκεις σε μια κοινότητα. Έχω δει μια γενιά ανθρώπων, ειδικά νεότερων, να είναι εξαιρετικά αγχωμένοι και να μην λαμβάνουν καμία ανατροφοδότηση για τη δουλειά τους - και αυτό οδηγεί σε αποσύνδεση.» - Νίκος Μωραϊτάκης, CEO, Workable.
«Το πρόβλημα με το να μένει κανείς στη ζώνη ασφαλείας του είναι ότι οι ίδιες οι γνωστικές του ικανότητες μειώνονται σταδιακά. Και αν αυτό συνδυαστεί με τους φιλικούς "συνεργάτες" μας, όπως το ChatGPT, και συνεχίσουμε στον δρόμο της τηλεργασίας, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για τους μάνατζερ, τους διευθυντές και τους CEOs να κατανοήσουν ποιος αποδίδει πραγματικά καλύτερα.» - Κωνσταντίνος Μώρος, Director, EY Global.
«Έχουμε συνηθίσει ανθρώπους με εξειδίκευση σε μια συγκεκριμένη δεξιότητα, αλλά τώρα προχωράμε προς ένα μοντέλο τύπου "T-shape" – όπου απαιτείται περισσότερη ευελιξία για να μαθαίνεις και να προσαρμόζεσαι. Επομένως, πιστεύω ότι η μάθηση θα είναι η ειδοποιός διαφορά για το μέλλον του εργατικού δυναμικού – γιατί καμία δεξιότητα δεν θα παραμείνει ίδια.» - Nikhil Arora, CEO, Epignosis.